Jinzū daryosi
| Jinzū daryosi | |
|---|---|
| 神通川 | |
 Toyama prefekturasidagi Jinzū daryosi | |
| Tavsif | |
| Uzunligi | 120 km |
| Maydoni | 2 720 km² |
| Suv sarfi | 163,6 m³/s (oʻrtacha) m³/s |
| Suv oqimi | |
| Boshlanishi | |
| · Boshlanish joyi | Kaore togʻi |
| · Balandligi | 1 626 m m |
| Quyilishi | Toyama ko‘rfazi |
| Joylashuvi | |
| Davlat | Yaponiya |
| Mintaqa | Kantō |
| Tuman | Toyama prefekturasi |
| Jinzū daryosi | |
Jinzu daryosi (yaponcha: 神通川, Jinzū-gawa yoki Jintsū-gawa, baʼzan Jindzū-gawa) — Yaponiyaning Gifu prefekturasidan boshlanib Toyama prefekturasigacha oqib oʻtuvchi daryo. Daryoning yuqori qismi Gifu hududida Miya daryosi deb ataladi. Uning uzunligi 120 kilometr (75 milya) boʻlib, havza maydoni 2 720 kvadrat kilometr (1 050 kvadrat milya)ni tashkil etadi.
Etimologiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yaponiya Geofazoviy axborot boshqarmasi va Yaponiya qirgʻoq qoʻriqlash xizmatining maʼlumotlariga koʻra, daryoning rasmiy nomi „Jinzu Gawa“ (じんづうがわ tarzida yoziladi va „Jinzū-gava“ yoki „Jindzū-gava“ deb talaffuz qilinadi) hisoblanadi[1]. Biroq, bu nomning talaffuzi turlicha boʻlib, じんずうがわ („Jinzū-gava“) va じんつうがわ („Jintsū-gava“) kabi variantlari ham mavjud[2][3].
Geografiyasi va rivojlanishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Jinzū daryosi Gifu prefekturasining Takayama hududidagi Kaore togʻining yon bagʻrida, 1 626 metr balandlikda boshlanadi va Gifu hamda Toyama prefekturalari chegarasida Takahara daryosiga qoʻshiladi. Daryoning yuqori oqimi Gifu prefekturasida Miya daryosi (宮川, Miya-gawa) nomi bilan ham ataladi. Chegaradan boshlab u shimol tomonga oqib, Yapon dengizidagi Toyama qoʻltigʻiga quyiladi[4]. Uning havzasi 2 720 kvadrat kilometr maydonni qamrab oladi.
Ilgari bu daryo Toyama shahri boʻylab oqib oʻtgan, lekin toshqinlarning oldini olish maqsadida shaharning gʻarbiy qismida yangi suv yoʻli barpo etilgan. Toyama shahar hokimligi va boshqa davlat idoralari eski daryo oʻrnida paydo boʻlgan quruq yerda joylashgan.
Munitsipalitetlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Toyama prefekturasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Irmoqlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Ida daryosi
- Kumano daryosi
- Nagamune daryosi
- Takahara daryosi
Ifloslanishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ikkinchi jahon urushi davrida tog‘ kon sanoati ishlari oqibatida daryo kadmiy bilan ifloslangan va quyi oqimdagi shaharlarda itai-itai kasalligini keltirib chiqargan[5].
Meros
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yaponiya harbiy-dengiz floti kreyseri Jintsū shu daryo nomi bilan atalgan[6].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Gazetteer of Japan 2021, Geospatial Information Authority of Japan va Japan Coast Guard nashri, 29-bet. [1]
- ↑ Kotobank ensiklopediyasi: 神通川
- ↑ Goo Dictionary, maqola: [2]
- ↑ Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism (2008). „Overview of the basin and rivers of the Jinzū River system (draft)“. [3]
- ↑ Chunichi Shimbun (2021-yil 2-iyul). „痛い痛い病 被害と教訓 — イタイイタイ病の歴史“. [4]
- ↑ Jetsura, Hiroshi (1976). „日本海軍艦艇名考“. Tokyo: Naval Research Society.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- „ja:地名集日本2021“ [Gazetteer of Japan 2021] (ja). Geospatial Information Authority of Japan and Japan Coast Guard (2021). 2022-yil 17-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 2-fevral.
- „ja:神通川水系の流域及び河川の概要（案）“ [Overview of the basin and rivers of the Jinzū River system (draft)] (ja). River Bureau, Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism (2008-yil 21-fevral). 2023-yil 19-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 2-fevral.
