Janubiy Afrika Respublikasi Olimpiada oʻyinlarida

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Janubiy Afrika birinchi marta 1904-yilda Olimpia o'yinlarida qatnashgan va 1960-yilgacha har bir yozgi Olimpia o'yinlarida qatnashish uchun sportchilarni yuborgan. 1962-yilda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 1761-sonli rezolyutsiyasi Janubiy Afrikaning aparteid siyosatiga javoban qabul qilingandan so'ng, mamlakat o'yinlardan chetlashtirildi.

1990-yilda Janubiy Afrikada aparteidga barham berish bo'yicha muzokaralar boshlanganidan so'ng, mamlakat Olimpia harakatiga qayta qo'shildi. Janubiy Afrika sport konfederatsiyasi va Olimpiya qo'mitasi 1991-yilda tashkil etilgan va Janubiy Afrika 1992-yilgi yozgi Olimpia o'yinlarida (va 1992-yilgi Yozgi Paralimpia o'yinlarida) O'yinlarga qaytgan. Janubiy Afrika ham 1960-yilda va 1994-yildan boshlab Qishki Olimpia o'yinlarida qatnashgan.

Janubiy Afrikalik sportchilar jami 89 ta medallni qo'lga kiritdilar. Bunda, yengil atletika, boks va suzish eng yuqori medall keltiruvchi sport turlari hisoblanadi.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

1904 marathon participants Tau and Mashiani stand in a stadium looking at the camera, both wearing hats
Mashiani (chapda) va Tau poyga oldidan[1]

Janubiy Afrikalik sportchilar birinchi marta Sent-Luisdagi 1904-yilgi Yozgi Olimpiada o'yinlarida qatnashgan, o'shanda bir nechta xorijiy sportchilar kelgan va tashkilotchilar 1904-yilgi Jahon ko'rgazmasi ishtirokchilarini musobaqaga taklif qilganlar.[2] Erkaklar marafonida Paardeberg jangidan keyin Sent- Yelenada inglizlar tomonidan asirga olingan va yarmarkada jangovar sahnalarni qaytadan namoyish etgan Boer urushi faxriylari general Piet Cronjé, Len Taunyane va Jan Mashiani ishtirok etdi.[2] Len Taunyane va Jan Mashiani Olimpiadada qatnashgan birinchi qora tanli afrikaliklar va aparteid oxirigacha Janubiy Afrikani Olimpiadada himoya qilgan yagona qora tanlilar edi.[2]

Buyuk Britaniyaning to'rtta koloniyalari - Yaxshi umid burni, Natal, Transvaal va Oranj daryosi 1910-yilgacha Janubiy Afrika Ittifoqini tashkil qilmagan bo'lsa-da, ular 1908-yilda Londonda bo'lib o'tgan Yozgi Olimpiada o'yinlarida Janubiy Afrikaning birlashgan jamoasini maydonga tushirishdi va u yerda Reggi Uoker birinchi marta g'alaba qozondi. oltin medal.[2] Olimpiadadagi birinchi janubiy afrikalik ayol 1920-yilda suzuvchi Barbara Nesh bo'ldi va medallarni qo'lga kiritgan birinchi ayollar 1928-yilda 4 × 100 metrga erkin usulda estafeta kvarteti bo'lib, uchinchi o'rinni egalladi.[2] Janubiy Afrika Olimpiya va Imperiya o'yinlari assotsiatsiyasi 1934-yilda Yoxannesburgda bo'lib o'tgan Britaniya imperiyasi o'yinlarida taqdirlangan, biroq ular Hindistondan kelgan jamoaga musobaqalashishga ruxsat berishlari kerakligi ma'lum bo'lgach, undan voz kechgan.[2]

Janubiy Afrika birinchi marta 1960-yilda Qishki Olimpia o'yinlariga kirdi va Rimdagi yozgi o'yinlar aparteidning oxirigacha oxirgi bo'lib qoladi.[2] U 1964-yilgi o'yinlarga taklif etilmagan va 1968-yilgi taklifi boshqa jamoalar chiqish bilan tahdid qilganda qaytarib olingan. Janubiy Afrika Olimpia va Milliy o'yinlar assotsiatsiyasi 1970-yilda Xalqaro Olimpia Qo'mitasidan (XOQ) chiqarib yuborilgan.

Janubiy Afrikaning irqiy bo'lmagan Muvaqqat Milliy Olimpia Qo'mitasi (hozirgi Janubiy Afrika Sport Konfederatsiyasi va Olimpia Qo'mitasi) 1991-yilda ko'p irqli tenglikka o'tish davrida tashkil etilgan va bir necha oydan keyin XOQga qo'shilgan. 1992-yilda Barselonada bo'lib o'tgan yozgi Olimpia o'yinlarida mamlakat qaytib keldi.[2]

  1. van der Merwe, Floris J.G. (1999). „Africa's First Encounter with the Olympic Games In....1904“ (PDF). Journal of Olympic History. September 1999-jild. 22–may 2021–yilda asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 22–may 2021–yil.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Laubscher. „South Africa and the Olympic Games“ (en). South African History Online (23-avgust 2017-yil). Qaraldi: 2019-yil 11-fevral. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "sahistory" defined multiple times with different content