Janet L. Kavandi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Janet Kavandi
Tavalludi 17-iyul 1959-yil (1959-07-17) (64 yosh)
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Astronavt
Millati amerikalik
Kosmik karyera
Kosmosdagi vaqt
33 kun 20 soat 08 min
Missiyalar STS-91, STS-99, STS-104
Missiya belgisi

Janet Kavandi (talaffuzi: Janet Kevandi) 1959-yil 17-iyulda Karfagen, Missuri shahrida tug'ilgan. U amerikalik olim va NASA astronavtidir. U uchta kosmik kemada parvoz qilgan. Kavandi NASA Astronavtlar idorasi boshlig'ining o'rinbosari bo'lgan[1]. 2016-yil mart oyidan 2019-yil sentyabr oyigacha Ogayo shtatining Klivlend shahridagi NASA Glenn tadqiqot markazi direktori bo'lgan[2]. U 2019-yilda Qo'shma Shtatlar astronavtlari shon-sharaf zaliga kiritildi.

Kavandi Sierra Space prezidenti[3][4].

Ta'lim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kavandi 1977-yilda Missuri shtatidagi Karfagen o'rta maktabini tamomlagan. U Missuri janubiy shtat kollejida (bakalavr, 1980), Missuri fan va texnologiya universitetida (magistratura, 1982) va Vashington universitetida (doktorlik, 1990) kimyo bo'yicha ilmiy darajalarni oldi[5].

Karyera[tahrir | manbasini tahrirlash]

1982-yilda o'qishni tamomlagandan so'ng, Kavandi Missuri shtatining Joplin shahridagi Eagle-Picher Industries kompaniyasida muhandis sifatida ishga qabul qilindi. 1984-yilda u Vashington shtatining Sietl shahridagi Boeing mudofaa, kosmik va xavfsizlik bo'limining energiya tizimlari texnologiyasi bo'limida muhandis lavozimiga qabul qilindi. U qisqa masofaga moʻljallangan raketa II boʻyicha yetakchi muhandis boʻlib ishlagan. Sea Lance va yengil ekzo-atmosfera raketasi uchun termal batareyalarni loyihalash va ishlab chiqishda ishtirok etgan. U qo'llab-quvvatlagan boshqa dasturlarga kosmik stansiya, Oy va Mars bazasini o'rganish, inertial yuqori bosqich, ilg'or orbital uzatish transporti, qochish uchun maxsus vositalar, havodan uchirilgan kruiz raketasi, kiradi.


1986-yilda, Boeing kompaniyasida ishlab,Vashington universitetining aspiranturasiga qabul qilindi va u yerda analitik kimyo bo'yicha doktorlik dissertatsiyasini himoya qiladi. Uning doktorlik dissertatsiyasi shamol tunnellarida aerodinamik sinov modellarining doimiy sirt bosimni ko'rsatuvchi qoplamani ishlab chiqishni o'z ichiga oladi. U ikkita patent muallifi hisoblanadi.

NASA faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kavandi 1994-yil dekabr oyida NASA tomonidan astronavt nomzodi sifatida tanlangan. 1995-yil mart oyida Jonson kosmik markazga kelib qo'shilgan. Ta'limning dastlabki yilidan so'ng u foydali yuklar va yashash qobiliyati bo'limiga nazoratchi sifatida tayinlandi. Kavandi STS-91 (1998 yil 2-12 iyun), 9-chi va oxirgi Shuttle-Mir missiyasida mutaxassis bo'lib ishladi.

O'zining so'nggi missiyasida u STS-104/ISS Assambleyasining 7A reysi bortida (2001-yil 12-24-iyul) xizmat qildi.

O'zining oxirgi missiyasidan so'ng, Kavandi yana foydali yuklar va yashash bo'limida rahbar, so'ngra Xalqaro kosmik stansiya (XKS) bo'limi boshlig'i bo'lib ishladi. U ISS bortida ekipajlarni tayyorlash, ishlatish, xavfsizlik va yashash imkoniyati, shuningdek, apparat va dasturiy ta'minotni ishlab chiqish va dizaynni baholash bo'yicha javobgar shaxs bo'lgan.

U, shuningdek, ISS ekipajlari va ular bilan bog'liq operatsiyalarni muvofiqlashtirish uchun javobgar edi. 2005-yilda Kavandi Astronavtlar idorasi boshlig'ining o'rinbosari lavozimini egalladi va bu lavozimda 2008-yil fevraligacha ishladi. Ushbu topshiriqdan so'ng u parvoz ekipaji operatsiyalari bo'yicha direktor o'rinbosari, so'ngra Jonson kosmik markazining parvoz ekipaji operatsiyalari direktori bo'ldi.

Uch parvoz faxriysi Kavandi 535 Yer orbitasida 13,1 million milya masofani bosib o'tib, 33 kundan ortiq koinotda bo'ldi.

2016-yil mart oyida Kavandi Jim Freedan keyin Ogayo shtatining Klivlend shahridagi NASA Glenn tadqiqot markazi direktori lavozimini egalladi.

2019-yil sentyabr oyida u NASAdan nafaqaga chiqdi [1] va Sierra Nevada korporatsiyasida ish boshladi.

Mukofot va unvonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Milliy sharaf jamiyati, 1977-yil.
  • Karfagen o'rta maktabining valedikatori, 1977 -yil.
  • Missuri Janubiy Davlat Universitetining Prezident stipendiyasi, 1977-yil.
  • Missuri janubiy shtat universitetini 1980-yilda yuqori saviyada tamomlagan.
  • Boeing raketa tizimlaridan jamoaning mukammalligi va ishlashi uchun sertifikatlar, 1991-yil.
  • NASA kosmik parvoz medallari
  • NASAning maxsus xizmatlari medallari, 2001 va 2002-yillar.
  • NASAning eng yaxshi yetakchilik medali, 2006 -yil.
  • Amerika Qo'shma Shtatlari astronavtlar shon-sharaf zali, 2019-yil.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 „Astronaut Bio:Janet L. Kavandi“. NASA (2019-yil oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 3-aprel.
  2. „NASA Glenn Director and Veteran Astronaut, Janet Kavandi, to Retire After 25 Years of Service“. NASA (2019-yil 10-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 11-iyun.
  3. „SNC Welcomes Janet Kavandi to Lead Space Programs“. Sierra Nevada Corporation (2019-yil 16-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 11-iyun.
  4. „Astronaut Kavandi's new mission“. Aerospace America. AIAA (2019-yil yanvar). Qaraldi: 2020-yil 11-iyun.
  5. „Encyclopedia Astronautica: Kavandi“. Mark Wade (1997-yil fevral). 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 30-mart.