James Gosling

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Jeyms Gosling, koʻpincha „Doktor Java“ deb tilga olinadi, U (1955-yil 19-mayda tugʻilgan) kanadalik kompyuter olimi boʻlib, Java dasturlash tilining asoschisi va yetakchi dizayneri sifatida tanilgan.[1]

Gosling 2004-yilda Java dasturlash tili arxitekturasini ishlab chiqish va Windows tizimlariga qoʻshgan hissasi uchun Milliy muhandislik akademiyasining aʼzosi etib saylangan.

Yoshlik davrlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gosling Alberta shtatining Kalgari shahridagi Uilyam Aberxart oʻrta maktabida oʻqidi. Oʻrta maktabda oʻqib yurganida, u Kalgari universitetining fizika boʻlimida ishlagan ISIS 2 sunʼiy yoʻldoshidan olingan maʼlumotlarni tahlil qilish uchun dasturiy taʼminotning bir qismini yozgan.[2] U Kalgari universitetida bakalavr darajasini[3] va Karnegi Mellon universitetida esa magistr va doktorlik darajalarini kompyuter ilmi yoʻnalishida egallagan.[4] U doktorlik dissertatsiyasi ustida ishlayotganda Emacsning Gosling Emacs (Gosmacs) deb nomlangan versiyasini yozgan. U Sun Microsystems kompaniyasiga qoʻshilishdan oldin Karnegi Mellon universitetida boʻlganida 16 tomonlama kompyuter tizimi uchun Unix ning koʻp protsessorli versiyasini yaratdi. Shuningdek, u erda bir nechta kompilyatorlar va pochta tizimlarini ishlab chiqdi.

Karyerasi va kompyuter faniga hissalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gosling 1984-yildan 2010-yilgacha (26 yil) Sun Microsystems kompaniyasida ishlagan. Sun kompaniyasida u NeWS deb nomlangan erta Unix oynalar bilan ishlovchi tizimini ixtiro qildi, u hali ham foydalanilayotgan X oynasiga kamroq qoʻllaniladigan muqobil boʻldi, chunki Sun unga ochiq manba uchun litsenziyasini bermadi. 

U Java dasturlash tilining otasi sifatida tanilgan.[5][6] U Java VM(Virtual mashina) gʻoyasini Perq Q-kodni VAX assembleriga tarjima qilish va apparatni taqlid qilish orqali PERQ dan dasturiy taʼminotni portga oʻtkazish uchun dastur yozish paytida oldi. U odatda 1994-yilda Java dasturlash tilini ixtiro qilgani uchun eʼtirof etiladi.[7][8][9] U Javaning original dizaynini yaratdi va tilning original kompilyatori va virtual mashinasini amalga oshirdi.[10] Gosling oʻzining professori UCSD Paskalda yozilgan dasturlarni ishga tushirishi uchun laboratoriyaning DEC VAX kompyuteri uchun p-kodli virtual mashinani yaratgan dastlabki aspirantlik davridagi yondashuvning kelib chiqishini kuzatadi. Sunda Javaga olib boradigan ishda u keng tarqalgan dasturlar uchun arxitektura-neytral bajarilishiga oʻxshash falsafani amalga oshirish orqali erishish mumkinligini koʻrdi: har doim bir xil virtual mashina uchun dastur.[11] Goslingning yana bir hissasi Brayan Kernigan va Rob Pikning " Unix dasturlash muhiti " kitobida batafsil tavsiflangan „shar“ deb nomlanuvchi " bundle " dasturini birgalikda yozish edi.[12]

U Sun Microsystems kompaniyasini 2010-yil 2-aprelda Oracle korporatsiyasi tomonidan sotib olinganidan soʻng ish haqi, maqom va qaror qabul qilish qobiliyatining kamayishi, shuningdek, rol oʻzgarishi va axloqiy muammolar sabab tark etdi[13].[14] Oʻshandan beri u intervyularida Oraclega nisbatan juda tanqidiy pozitsiyani egalladi.

2011-yil mart oyida Gosling Google kompaniyasiga qoʻshildi.[15] Olti oy oʻtgach, u hamkasbi Bill Vassga ergashdi va Liquid Robotics deb nomlangan startapga qoʻshildi. 2016-yil oxirida Liquid Robotics kompaniyasi Boeing tomonidan sotib olindi.[16] Sotib olingandan soʻng, Gosling 2017-yil may oyida Amazon Web Services’da muhandis sifatida ishlash uchun Liquid Robotics’ni tark etdi[17]

U Lightbend Scala kompaniyasida maslahatchi,[18] Jelastic kompaniyasining mustaqil direktori,[19] va Evkalipt boʻyicha strategik maslahatchi va DIRTT Environmental Solutions boshqaruv kengashi aʼzosi.[20]

Uning kabinetida √ 2 ning dastlabki 1000 raqamining ramkali surati bor.[21]

Muvaffaqiyati uchun Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi Milliy muhandislik akademiyasi uni xorijiy assotsiatsiya aʼzosi etib sayladi.[22]

  • 2002: Iqtisodchi innovatsiyalar mukofoti bilan taqdirlangan.
  • 2002: Flame mukofoti USENIX umr boʻyi muvaffaqiyat mukofoti bilan taqdirlangan.[23]
  • 2007-yil: Kanada ordeni ofitseriga aylandi.[24] Bu orden Kanadaning ikkinchi eng yuqori fuqarolik sharafidir. Ofitserlar ordendagi ikkinchi eng yuqori darajadir.
  • 2013: Hisoblash mashinalari assotsiatsiyasining aʼzosi boʻldi.
  • 2015: IEEE Jon von Neumann medali bilan taqdirlangan[25]
  • 2019: Java dasturlash tilining kontseptsiyasi, dizayni va joriy etilishi uchun Kompyuter tarixi muzeyi aʼzosi deb nomlandi.[26]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „James Gosling haqida“.
  2. „Tug'ilgan shahri va bolaligi“.
  3. „Ilmiy unvoni“.
  4. Phd Awards By Advisor. Cs.cmu.edu. Retrieved on 2013-07-17.
  5. „Javaning otasi“.
  6. Shankland, Stephen. (2011-03-28) Java founder James Gosling joins Google. CNET Retrieved on 2012-02-21.
  7. Allman, E. (2004). „Interview: A Conversation with James Gosling“. Queue. 2-jild, № 5. 24-bet. doi:10.1145/1016998.1017013.
  8. Gosling, J. (1997). „The feel of Java“. Computer. 30-jild, № 6. 53–57-bet. doi:10.1109/2.587548.
  9. „James Goslinning Sun haqida intervyusi“.
  10. „Java tilining dizayni va kompilyatori“.
  11. McMillan, W.W. (2011). „The soul of the virtual machine: Java's abIlIty to run on many dIfferent kInds of computers grew out of software devised decades before“. IEEE Spectrum. 48-jild, № 7. 44–48-bet. doi:10.1109/MSPEC.2011.5910448.
  12. Kernighan, Brian W. The Unix Programming Environment. Prentice Hall, 1984 — 97-100 bet. ISBN 0-13-937681-X. 
  13. „Sun Microsystemsning sotib olinishi“. Guevin, Jennifer. „Java co-creator James Gosling leaves Oracle“. CNET. Retrieved 13 June 2020.
  14. Darryl K. Taft. (2010-09-22) Java Creator James Gosling: Why I Quit Oracle. eWEEK.com
  15. Next Step on the Road. Nighthacks.com. Retrieved on 2016-05-17.
  16. „Liquid Robotics startapi“.
  17. „Amazonga ishga kirishiga oid“.
  18. Typesafe — Company: Team. Typesafe.com. Retrieved on 2012-02-21.
  19. James Gosling and Bruno Souza Join Jelastic as Advisers. InfoQ.com. Retrieved on 2014-11-24.
  20. „James Gosling karyerasi“. 2018-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 21-may.
  21. „James Gosling xonasi“.
  22. „AQSH da xorijiy asostsatsiya a'zosi“.
  23. „Flame mukofotini olishi haqida“.
  24. „Kanada ordeni olishi haqida“. 2009-yil 12-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 21-may. [sayt ishlamaydi]. February 20, 2007
  25. „Jon von Neuman medali bilan taqdirlanishi“.
  26. Computer History Museum names James Gosling a 2019 Fellow

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ken Arnold, Jeyms Gosling, Devid Xolms, Java dasturlash tili, Toʻrtinchi nashr, Addison-Wesley Professional, 2005-yil,ISBN 0-321-34980-6
  • Jeyms Gosling, Bill Joy, Guy L. Stil kichik, Gilad Bracha, Java tilining spetsifikatsiyasi, uchinchi nashr, Addison-Uesli Professional, 2005,ISBN 0-321-24678-0
  • Ken Arnold, Jeyms Gosling, Devid Xolms, Java dasturlash tili, Uchinchi nashr, Addison-Wesley Professional, 2000,ISBN 0-201-70433-1
  • Jeyms Gosling, Bill Joy, Guy L. Stil kichik, Gilad Bracha, Java tilining spetsifikatsiyasi, Ikkinchi nashr, Addison-Uesli, 2000,ISBN 0-201-31008-2
  • Gregori Bollela (muharrir), Benjamin Brosgol, Jeyms Gosling, Piter Dibble, Stiv Furr, Devid Xardin, Mark Turnbull, Java uchun real vaqtda spetsifikatsiya, Addison Uesli Longman, 2000,ISBN 0-201-70323-8
  • Ken Arnold, Jeyms Gosling, Java dasturlash tilining ikkinchi nashri, Addison-Uesli, 1997-yil,ISBN 0-201-31006-6
  • Ken Arnold, Jeyms Gosling, Java dasturlash tili, Addison-Uesli, 1996-yil,ISBN 0-201-63455-4
  • Jeyms Gosling, Bill Joy, Guy L. Stil Jr., Java tilining spetsifikatsiyasi, Addison Wesley nashriyot kompaniyasi, 1996-yil,ISBN 0-201-63451-1
  • Jeyms Gosling, Frank Yellin, Java jamoasi, Java amaliy dasturlash interfeysi, 2-jild: Oyna asboblar toʻplami va appletlar, Addison-Uesli, 1996-yil,ISBN 0-201-63459-7
  • Jeyms Gosling, Frank Yellin, Java jamoasi, Java amaliy dasturlash interfeysi, 1-jild: Asosiy paketlar, Addison-Uesli, 1996-yil,ISBN 0-201-63453-8
  • Jeyms Gosling, Genri MakGilton, Java tili muhiti: oq qogʻoz, Sun Microsystems, 1996-yil
  • Jeyms Gosling, Devid SH Rosenthal, Mishel J. Arden, The NewWS Book : Tarmoq/kengaytirilgan oyna tizimiga kirish (Sun Technical Reference Library), Springer, 1989,ISBN 0-387-96915-2