Jahorina

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Jahorina

Jahorina (Serbian Cyrillic , Xorvatcha talaffuzi: jâxɔrina ) — Bosniya va Gersegovinadagi togʻ, Bosniya va Gersegovina Federatsiyasining Pale, Trnovo, Serb Respublikasi va Trnovo munitsipalitetlarining uch nuqtasida joylashgan. Dinar Alp togʻlarining bir qismi, u Trebevich togʻi va uning eng baland choʻqqisi Ogorjelica bilan chegaradosh, choʻqqisi 1916 metr (1,916 metr (6,286 ft)) ni tashkil qiladi, bu Sarayevo togʻlari orasida Bjelashnicadan keyin ikkinchi eng baland togʻga aylantiradi (2,067 metr (6,781 ft)). .

Togʻda joylashgan Jahorina togʻ-changʻi kurortida 1984- yilgi Qishki Olimpiya oʻyinlarining togʻ changʻisi boʻyicha ayollar musobaqalari boʻlib oʻtdi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bosniya urushi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bosniyadagi fuqarolar urushi davrida Serpska Respublikasi 3 yil davom etgan Sarayevoni qamal qilish paytida Jahorinadan harbiy baza sifatida foydalangan.Maxsus politsiya brigadasi hududda „maxsus politsiya o‘quv markazi“ tashkil etdi. Jahorina markazining ko‘plab zobitlari keyinchalik Srebrenitsa qirg‘iniga,[1][2], ayniqsa qirg‘inning oxirgi bosqichlaridan biri, Kravitsa qirg‘iniga aloqadorliklari uchun hibsga olindi.[3]

XXI-asrda[tahrir | manbasini tahrirlash]

2021-yilda Bosniya serblarining siyosiy yetakchisi Milorad Dodik bu hududda Serb Respublikasi nomidan „antiterror“ mashg‘ulotlarini o‘tkazgani xabar qilingan va bu bahs-munozaralarga sabab bo‘lgan.[4] Tanqidchilar Dodikni Bosniya barqarorligiga tahdid solayotganlikda ayblashgan, uning tarafdorlari esa buni qonuniy deb hisoblagan. Operatsiya Bosniyada siyosiy inqiroz davrida sodir boʻlgan va Dodik mashgʻulotlar rejasi yillar oldin boshlangan, deb javob berib, Bosniyadagi siyosiy taranglikka hech qanday aloqasi yoʻqligini daʼvo qilgan.[5]

Changʻi kurorti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jahorina togʻ-changʻi kurorti Jahorina etagida joylashgan. Bu Bosniya va Gertsegovinadagi eng katta va eng mashhur changʻi kurorti boʻlib, togʻ changʻisi, snoubord, piyoda yurish va chanada uchish uchun mashhur joy hisoblanadi. 

Minalar xavfi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jahorina Bosniya urushi davrida katta strategik ahamiyatga ega boʻlgan hudud edi. Togʻning baʼzi joylari, shu jumladan kurort yaqinidagi hududlarda hali ham minalar mavjud.[6] Urushdan keyin keng qamrovli konlarni tozalash ishlari olib borildi.  Jahorina togʻ-changʻi kurorti chegaralarida changʻi uchish minalardan xavfsizdir [7] va chegaradan tashqari hududlar bosh suyagi va suyak belgilari bilan belgilangan.[8] Baʼzi kursdan tashqari yon bagʻirlari urush paytida minalangan va koʻplari xavfli boʻlib qolmoqda.[9] 2011-yil 30-oktabr kuni sloveniyalik paraplanchi Yahorina tog‘ida xatolik tufayli minalangan maydonga tushib, og‘ir jarohat oldi.[10][11]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bosniya va Gertsegovinada turizm

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Bosnia police arrests Srebrenica genocide suspect“ (en). Reuters (2010-yil 15-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 28-noyabr.
  2. „Bosnian Serbs jailed for Srebrenica warehouse killings“ (en). Reuters (2012-yil 25-may). Qaraldi: 2021-yil 28-noyabr.
  3. „Srebrenica – Center from Jahorina: Bullets and Dust Left All in Darkness“ (en-US). Detektor (2012-yil 10-iyul). Qaraldi: 2021-yil 28-noyabr.
  4. „Bosnia is in danger of breaking up, warns top international official“ (en). the Guardian (2021-yil 2-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 28-noyabr.
  5. „Bosnian Serb police drill seen as separatist 'provocation'“ (en). AP News (2021-yil 22-oktyabr). Qaraldi: 2021-yil 28-noyabr.
  6. Vorhees, Mara. 2009. Eastern Europe. Footscray, Victoria: Lonely Planet, p. 119.
  7. Dydyński, Krzysztof, & Steve Fallon. 1999. Eastern Europe. Footscray, Victoria: Lonely Planet, p. 130.
  8. Frick-Wright, Peter. „Bosnia's Back in the Snow Biz“. Los Angeles Times (2008-yil 14-dekabr).
  9. „Olympics-Sarajevo Winter Games Venues Crumble into Oblivion“. Chicago Tribune (2013-yil 28-oktyabr).
  10. „EUFOR rescued four Slovenian paragliders from mine field“. 2013-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 4-yanvar.
  11. Lambergar. „Simon Vogrinec, ki je zaradi mine izgubil obe nogi: Živim celostno in kakovostno življenje“ (sl). 24ur.com (2015-yil 4-aprel). Qaraldi: 2020-yil 16-iyul.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Media related to Jahorina at Wikimedia Commons