Itoigava

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Itoigava

糸魚川市
Shahar
Skyline of Itoigava
Itoigava
Bayroq
Itoigava
Gerb
37°2′20.5″N 137°51′45.6″E / 37.039028°N 137.862667°E / 37.039028; 137.862667 G OKoordinatalari: 37°2′20.5″N 137°51′45.6″E / 37.039028°N 137.862667°E / 37.039028; 137.862667 G O
Mamlakat Yaponiya
Mintaqa Chubu viloyati
Asos solingan

100 AD

1889-yil 1-aprel
Maydon 74,624 km2 (28,812 mi²)
Rasmiy til(lar)i yapon
Aholisi
 (2020-yil 31-dekabr)
 41 333
Zichligi 41.333 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC+9:00
Telefon kodi 025-552-1511
Itoigava xaritada
Itoigava
Itoigava
Tsutsuishi shahar manzarasi
Tsutsuishi funaya

Itoigawa (yaponcha: 糸魚川市 Itoigawa-shi?) Yaponiyaning Niigata prefekturasida joylashgan shahardir. 2020-yil 31-yanvar holatiga koʻra, shaharning taxminiy aholisi 41,333 kishi, aholi zichligi esa 1 km2ga 55 kishidan toʻgʻri kelgan. Shaharning umumiy maydoni 746,24 kvadrat kilometr (288,12 mi²) ni tashkil etadi[1].

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Itoigava Niigata prefekturasining uzoq janubi-gʻarbiy qismida joylashgan boʻlib, shimolda Yapon dengizi, janubda Nagano prefekturasi va gʻarbda Toyama prefekturasi bilan chegaradosh. Shaharning bir qismi Chubu-Sangaku milliy bogʻi yoki Myokko-Togakushi Renzan milliy bogʻi chegara hududida oʻrnashgan. Itoigava shuningdek, mahalliy plyajlarda topilishi mumkin boʻlgan nefrit toshi bilan ham mashhur. Itoigava, shuningdek, Itoigava-Sizuoka tektonik chizigʻiga oʻz nomini beradi, bu asosiy yoriq Itoigavadan, Suva koʻli orqali Shizuoka prefekturasidagi Shizuoka shahrigacha davon etib, Fossa Magnaning gʻarbiy chegarasini tashkil qiladi.

Atrofdagi munitsipalitetlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Itoigava nam iqlimga ega (Köppen Cfa) boʻlib, issiq va nam yoz hamda sovuq qish faslida kuchli qor yogʻishi bilan ajralib turadi. Itoigavada oʻrtacha yillik harorat 14.4 °C (57.9 °F) ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 2,901.5 mm (114.23 in) boʻlib, dekabr eng seryogʻin oy hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 26.6 °C (79.9 °F) atrofida va eng past harorat yanvarda, taxminan 3.6 °C (38.5 °F) atrofida boʻladi. Bundan tashqari, Itoigava Yaponiyadagi eng yuqori issiq kunlik minimumga ega boʻlib, bu koʻrsatkich 2019-yil 15-avgustda — 31.3 °C (88.3 °F) ni tashkil etgan[2].

Itoigava (1991−2020) iqlimi
Koʻrsatkich Yan Fev Mart Apr May Iyun Iyul Avg Sen Okt Noy Dek Yil
Mutlaq maksimal, °C 17,5 23,6 26,0 30,7 31,8 34,7 37,2 38,9 37,6 35,1 27,0 23,5 38,9
Oʻrtacha maksimal, °C 7,0 7,4 10,9 16,3 21,2 23,4 28,5 30,3 26,6 21,3 15,7 10,2 18,3
Oʻrtacha minimal, °C 0,9 0,7 2,9 7,9 12,9 17,7 22,3 23,6 19,7 14,0 8,2 3,4 11,2
Mutlaq minimal, °C −5,3 −5,2 −3,1 −1,3 5,1 10,7 15,4 17,2 11,4 4,8 0,8 −4,2 −5,3
Yogʻingarchilik meʼyori, mm 354,8 255,5 204,5 135,1 120,5 168,0 237,8 223,3 251,4 232,4 341,0 407,4 2 901,5
Manba: Yaponiya Meteorologiya Agenligi[3][4]

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[5], Itoigava aholisi soni soʻnggi 70 yil ichida barqaror ravishda kamaygan va hozir uning soni bir asr avvalgidan kamroq hisoblanadi.

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
192058,58—    
193063,103+7.7%
194064,019+1.5%
195078,727+23.0%
196077,641−1.4%
197067,785−12.7%
198061,488−9.3%
199056,803−7.6%
200053,021−6.7%
201047,702−10.0%
202040,765−14.5%

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hozirgi Itoigava hududi qadimgi Echigo viloyatining bir qismi boʻlgan. Tarixiy jihatdan, Itoigava shio no-michi (tuz yoʻli) yakunida joylashgan boʻlib, u Yapon dengizidan Shinano viloyati orqali Edoga tuz yetkazib beragan. Edo davrida Itoigava shahri Itoigava domenining qal’a shahri hisoblangan. Meiji restavratsiyasidan soʻng, 1889-yil 1-aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimining oʻrnatilishi bilan Itoigava Niigata, Nishikubiki tumanidagi shaharchaga aylantirildi.

Zamonaviy shahar 1954-yil 1-iyunda yaratilgan. 2005-yil 1-aprelda No va Omi shaharlari (ikkalasi Nishikubiki tumanidan) Itoigavaga birlashtirildi.

Eng qadimgi maʼlum boʻlgan jadeitdan foydalanish madaniyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Itoigavada koʻplab jadeit munchoqlari va bolta dastalari, shuningdek, neolit davriga oid jadeit ustaxonalari qoldiqlari topilgan. Ushbu munchoqlar va boltalar butun Yaponiya va Koreya yarim orolida sotilgan shuningdek, Itoigava mintaqasida joylashgan dunyodagi eng qadimgi jadeitdan foydalanish madaniyati vakillari tomonidan ishlab chiqarilgan[6][7].

Hukumat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Itoigava toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 20 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Itoigava Niigata prefekturasi assambleyasiga bitta aʼzodan hissa qoʻshish huquqiga ega. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Niigata 6-okrugi tarkibiga kiradi.

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Baliq ovlash tijorati, ohaktosh va sement ishlab chiqarish mahalliy iqtisodiyotning asosiy tarmoqlari hisoblanadi

Taʼlim tizimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Itoigavada shahar hukumati tomonidan boshqariladigan 14 ta davlat boshlangʻich maktabi va toʻrtta davlat oʻrta maktabi shuningdek, Niigata prefekturasi taʼlim byurosi tomonidan boshqariladigan uchta davlat oʻrta maktabi faoliyat yuritadi. Shahar va prefekturada nogironlar uchun bittadan maxsus taʼlim maktabi ham bunyod etilgan.

Transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Temir yoʻl[tahrir | manbasini tahrirlash]

 — Hokuriku Shinkansen

  • Itoigava

JR Gʻarbiy yoʻli — Oito liniyasi

  • Hiraiva — Kotaki — Nechi — Kubiki-Ōno — Himekava — Itoigava

Echigo Tokimeki temir yo'li — Nihonkai Hisui liniyasi

  • Ichiburi — Oyashirazu — Ōmi — Itoigava — Kajiyashiki — Uramoto — Nō — Tsutsuishi

Ainokaze Toyama temir yo'li

  • Ichiburi

Magistral yoʻl[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Hokuriku tezkor yoʻli — Oyashirazu IC, Itoigava IC, Nō IC
  • Milliy yoʻnalish 49
  • Milliy yoʻnalish 290
  • Milliy yoʻnalish 8
  • Milliy yoʻnalish 148

Mahalliy diqqatga sazovor joylar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Itoigavaning butun hududi „Itoigava Global Geopark“ boʻlib, u oʻzining ajoyib geologik merosi, taʼlim dasturlari va loyihalari shuningdek geoturizmni ragʻbatlantirilishi tufayli Yaponiya geoparklar tarmogʻi va Global geoparklar tarmogʻining aʼzosi hisoblanadi[8]. Shahar oʻziga xos qora rangdagi yakisoba bilan mashhur[9]. Itoigava, shuningdek, oʻzining noyob bugaku, turli anʼanaviy yapon ijrochilik sanʼati bilan ham mashhur. Itoigavada Bugakuni Hakusan ziyoratgohi va Amatsu ziyoratgohida boʻlib oʻtadigan festivallar boʻlib oʻtadi, festival milliy miqyosda muhim nomoddiy madaniy boylik sifatida belgilangan.

Milliy tarixiy joylar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Itoigavaning taniqli odamlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Shoir Ryokan (1758—1831) Itoigava uning sobiq qishlogʻi ekanligi haqida yozgan[10].
  • Hideki Hosaka, yaponiyalik professional kurashchi (Frontier Martial-Arts Wrestling, All Japan Pro Wrestling va Pro Wrestling Zero- Onedagi faoliyati bilan tanilgan)

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Itoigawa official statistics“. Itoigawa City (1-yanvar 2021-yil). Qaraldi: 3-yanvar 2021-yil.
  2. ↑ 最高気温の低い方から (各地点の観測史上1位の値を使ってランキングを作成)
  3. ↑ „平年値（年・月ごとの値）“. Yaponiya Meteorologiya Agenligi. Qaraldi: 2012-yil 10-avgust.
  4. ↑ „観測史上1～10位の値（年間を通じての値）“. Yaponiya Meteorologiya Agenligi. Qaraldi: 2012-yil 10-avgust.
  5. ↑ Itoigawa population statistics
  6. ↑ Kijima. „Jomon kijima“ (ja).
  7. ↑ „International Jomon Culture Conference Bulletin 1 2004 (English version)“. Qaraldi: 30-iyun 2016-yil.
  8. ↑ Itoigawa Global Geopark
  9. ↑ Trautlein, Steve, „The chow-down tour of Kantoʻs local dishes (Wayback Machine saytida 27-sentabr 2012-yil sanasida arxivlangan)“, Japan Times, 24 August 2012, p. 15
  10. ↑ One Robe, One Bowl; the Zen poetry of Ryokan. transl. John Stevens. 9th Ed. John Weatherhill, Inc., Tokyo. 1988.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Itoigava&oldid=3819644" dan olindi