Istanbuldagi portlashlar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
2016-yil 10-oktabrdagi terroristik aktlar

Portlash amalga oshirilgan Do'lmabahche
Asl nomi turkcha: 2016 Beşiktaş saldırıları
Sana 10-dekabr, 2016-yil(2016-12-10)
Hujum turi
oʻz-oʻzini portlatish, avtomobilni portlatish
Qurol shahid kamari, minalashtirilgan avtomobil
Halok boʻlganlar 44
Jarohat olganlar
166
Ayblanuvchi „Kurdiston Ozodlik lochinlari“

2016-yil 10-dekabr kuni Istanbuldagi portlashlar — Beshiktosh tumanidagi shahar markazida sodir boʻlgan Istanbuldagi terakt. Soʻnggi maʼlumotlarga koʻra, 44 kishi halok boʻlgan (shundan 36 nafari politsiyachi)[1], 166 kishi jarohatlangan[2][3].

Voqeadan avval[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yil davomida Turkiyada bir qancha teraktlar sodir etildi, ularning tashkilotchilari „Islomiy davlat“ (IShID) yoki „Kurdiston Ozodlik lochinlari“ bo‘lishi mumkin. Avvalroq, 2016-yilda Turkiyadagi eng yirik terakt avgust oyida Gaziantepdagi terakt edi. Istanbuldagi dekabrdagi terakt 2016-yildagi ketma-ket yettinchi va shu yil Otaturk aeroportidagi teraktdan keyin shahardagi eng qonli terakt boʻldi[4].

Voqealar xronologiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yilning 10-dekabr oqshomida Istanbulda ikkita portlash sodir bo‘ldi, ulardan biri mahalliy vaqt bilan soat 22:30da „Beshiktosh“ va „Bursaspor“ jamoalari o‘rtasidagi Turkiya chempionati o‘yini bo‘lib o‘tgan „Vodafone Arena“ stadioni yaqinida sodir bo‘ldi. Birinchisi portlash uchrashuvda tartibni qoʻriqlagan Turkiya Ichki ishlar vazirligining maxsus boʻlinmalari boʻlgan avtobus yonidagi minalashtirilgan mashina oqibatida, ikkinchisi Dolmabahche bogʻi hududida birinchi portlashdan biroz vaqt oʻtgach sodir boʻlgan[5][6][7][8].

2016-yil 12-dekabrda terakt qurbonlari soni 44 kishiga yetdi.

Reaksiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Prezident Rajab Toyyib Erdo‘g‘on voqeani terakt deb atadi va terrorchilarga qarshi kurashni davom ettirishga vaʼda berdi[9] va Qozog‘istonga tashrifini bekor qildi[10]. Bosh vazir Binali Yildirim portlashlar tashkilotchilarini „insoniyat dushmanlari“ deb atadi[11]. Turkiya bosh vaziri oʻrinbosari Numan Kurtulmush terrorchilik hujumi tashkilotchisini taqiqlangan Kurdiston ishchilar partiyasi deb atadi[12].

Teraktlar munosabati bilan Turkiyada, shuningdek, tan olinmagan Shimoliy Kipr Turk Respublikasida ham milliy motam[13] eʼlon qilindi. Xususan, Rossiya Federatsiyasi prezidenti va bosh vaziri[14], Ozarbayjon[15], Belarus[16], Gruziya[17], Isroil[18], Qozogʻiston[19], Oʻzbekiston[20], Ukraina[21] va Estoniya prezidentlari[22], NATO Bosh kotibi Yens Stoltenberg[23] va BMT Bosh kotibi Pan Gi Mun[24] oʻz hamdardligini bildirdi.

2016-yil 11-dekabr kuni mamlakatda taqiqlangan „Kurdiston Ozodlik lochinlari“ guruhi hujum uchun javobgarlikni o‘z zimmasiga oldi[25].

2016-yilning 12-13-dekabr kunlari Turkiya politsiyasi tomonidan 568 kishi hibsga olindi, hibsga olinganlar orasida kurdparast Xalq demokratik partiyasi mintaqaviy bo‘linmalarining 190 nafardan ortiq aʼzosi ham bor edi, ular Turkiyaning 28 ta provinsiyasida hibsga olindi[26].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Число жертв теракта в Стамбуле увеличилось до 38 человек :: Общество :: РБК“.
  2. „Власти Турции заявили о гибели 27 полицейских при теракте в Стамбуле“. РБК (2016-yil 11-dekabr).
  3. „Число жертв двойного теракта в Стамбуле увеличилось до 44 человек - Газета «ФАКТЫ и комментарии»“. Qaraldi: 2016-yil 12-dekabr.
  4. „Dolmabahçe'de terör; İstanbul'da 2016'nın 7'nci saldırısı!“. T24.
  5. Terakt u stadiona Vodafone Arena v Stambule. Xronika sobitiy / TASS, 10-11-dekabr 2016
  6. Jertvami vzriva v Stambule stali 15 chelovek / Ъ-Novosti, 11.12.2016
  7. 20 chelovek postradali v rezultate dvux moщnix vzrivov v Stambule / Exo Moskvi, 10-dekabr 2016
  8. „Теракт в Стамбуле. Погибли 29 человек, в Турции объявлен национальный траур | InfoResist“.
  9. Erdogan nazval vzrivi v Stambule teraktom / TASS, 11-dekabr 2016
  10. „Эрдоган отменил визит в Казахстан из-за теракта в Стамбуле‍“.
  11. „Премьер-министр Турции назвал организаторов терактов в Стамбуле "врагами человечества"“.
  12. „В терактах в Стамбуле винят Рабочую партию Курдистана“. 2016-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-oktyabr.
  13. „В Турецкой Республике Северного Кипра объявили траур из-за теракта в Стамбуле“.
  14. „Вести.Ru: Путин и Медведев выразили соболезнования в связи с терактами в Стамбуле“.
  15. „Ильхам Алиев выразил соболезнования Президенту Турции в связи с терактом“.
  16. „БелаПАН. Лукашенко направил соболезнования президентам Турции и Египта в связи с терактами в Стамбуле и Каире“. 2016-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-oktyabr.
  17. „Двойной теракт в Стамбуле: власти Грузии выразили соболезнования“.
  18. „Биньямин Нетаниягу: «Израиль осуждает терроризм в Турции»“.
  19. „CA-NEWS: Назарбаев выразил соболезнования президенту Эрдогану в связи с терактом в Стамбуле“.
  20. „Мирзиеев выразил соболезнования президенту Турции в связи с терактом в Стамбуле“.
  21. „Порошенко осудил теракт в Стамбуле и выразил соболезнования семьям погибших. | Dsnews“.
  22. „Президент Эстонии выразила соболезнования в связи с терактами в Стамбуле“. 2016-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-oktyabr.
  23. „Ъ-Новости - Генсек НАТО осудил теракт в Стамбуле“.
  24. „Генеральный секретарь ООН Пан Ги Мун резко осудил теракт в Стамбуле - Известия“.
  25. „Курдская группировка взяла на себя ответственность за теракт в Стамбуле - МИР24“.
  26. „Полиция задержала 568 человек после теракта в Стамбуле | NEWS TURK | Novosti Tursii“. 2016-yil 20-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-oktyabr.