Iqbol Masih

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Iqbal Masih
اقبال مسیح
Tavalludi 1983
Vafoti 16-aprel 1995-yil
Muridke, Panjob, Pokiston
Fuqaroligi Pokiston

Iqbol Masih (panjobcha: اقبال مسیح; 1983 – 1995-yil 16-aprel) Pokistondagi bolalar mehnatiga qarshi kurash olib borgan pokistonlik nasroniy bolalar ishchisi va faoli edi.

U 1995-yil 16-aprelda oʻldirilgan. 2022-yil 23-martda u Pokiston hukumati tomonidan vafotidan keyin „Sitora-e-Shujoat“ ordeni bilan taqdirlangan[1][2][3][4][5].

Oilaviy kelib chiqishi va majburiy mehnat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amerikalik professor C. Christine Fair Pokistondagi bojxona ishchilari ortidagi fondni tushuntirar ekan, „Ayniqsa Panjob va Sinddagi koʻp sonli nasroniylar gʻisht oʻchoqlari va gilamdoʻzlik kabi ishlarda bogʻlangan mehnat yoki qullik tuzogʻiga tushib qolgan. Baʼzi hududlardagi gʻisht oʻchogʻi ishchilarining qariyb 80% mutlaq miqdorda toʻlangan oila qarzlarini toʻlash uchun ishlayotgan, ammo savodsiz va oʻz sharoitlarida hech narsa qilishga ojiz boʻlgan nasroniylardir. Pokistonlik mehnatkashlarning ogʻir ahvoli qisqa vaqt ichida 12 yoshli nasroniy Iqbol Masih bilan xalqaro eʼtiborga tushdi“[6].

1994-yilda u Bostonda inson huquqlari boʻyicha Reebok mukofotini oldi va uni qabul qilish nutqida u shunday dedi: „Men Pokistonda majburiy mehnat va bolalar mehnati tufayli azob chekayotgan millionlab bolalardan biriman, ammo saʼy-harakatlar tufayli men baxtliman. Bogʻlangan mehnatni ozod qilish fronti, men ozodlikka chiqaman, men bugun sizning oldingizda turibman. Ozodlikdan soʻng men BLLF maktabiga qoʻshildim va hozir oʻsha maktabda oʻqiyman. Biz qul bolalar uchun Ehsan Ulloh Xon va BLLF Avraam Linkoln Amerika qullari uchun qilgan ishni xuddi shunday qilishgan. Bugun sen ozodsan, men ham ozodman“[7].

Ispaniyaning Almeria shahridagi Iqbol Masih xotirasiga lavha

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Fair, C. Christine. Pakistan in National and Regional Change: State and Society in Flux (inglizcha). Routledge, 8-aprel 2016-yil — 38 bet. ISBN 9781134924653. „The plight of Pakistan's bonded labourers came to international attention briefly with the murder of 12-year-old Christian Iqbal Masih in 1995.“ 
  2. Winter, Jeanette. Tikvah: Children's Book Creators Reflect on Human Rights (inglizcha). Chronicle Books, 1999 — 84 bet. ISBN 9781587170973. „Iqbal Masih was born into a poor Christian family in the village of Muridke, in Pakistan.“ 
  3. World Vision, Volumes 38-39 (inglizcha). World Vision, 1995 — 41 bet. „Police harassment and death threats levelled at Kailash Satyarthi, chairman of the South Asian Coalition on Child Servitude, have prompted worldwide concern for the Indian activist's safety. But it's too late for Pakistani Christian Iqbal Masih, 12, a former bonded carpet-weaver who traveled the world crusading against child labor and succeeded in shutting down many carpet factories in Pakistan. On Easter Sunday, 1995, he was shot dead in his home village in Muridke. A victim of target killing.“ 
  4. Ryan. „Iqbal Masih's Life -- a Call To Human Rights Vigilance“ (inglizcha). The Christian Science Monitor (1995). — „But on a more complex and sinister level, there is some connection between the fact that Iqbal was Christian and the fact that he was pressed into slavery in the first place.“. Qaraldi: 10-mart 2018-yil.
  5. „Archbishop calls for Day Against Child Slavery to be dedicated to memory of Catholic boy“ (inglizcha). Catholic News Agency. Qaraldi: 20-dekabr 2021-yil.
  6. C. Christine Fair. Pakistan in National and Regional Change. Routledge, 2013 — 37 bet. „Large numbers of Christians in the Punjab and Sindh, in particular, are trapped in bonded labour or slavery in work like brick kilns and carpet-weaving. Around 80% of brick kiln workers in some areas are Christians working to pay off family debts long since paid in absolute terms, yet who are illiterate and remain powerless to do anything about their circumstances. The plight of Pakistan's bonded labourers came to international attention briefly with the murder of 12-year-old Christian Iqbal Masih in 1995. Having escaped slavery, Iqbal campaigned against bonded labour and was killed to silence him.“ 
  7. „Human Rights Youth in Action Award“. 10-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-fevral 2016-yil.