Iobat

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Iobat (boshqa Dr.βοβάτης) — yunon mifologiyasining qahramoni, likiya shohi, Korinf qahramoni Bellerofon haqidagi afsonalar bilan bogʻliq.

Mifologiyada[tahrir | manbasini tahrirlash]

Iobat paydo boʻlgan eng qadimgi qadimiy matnlar Gomerning „Iliad“ sheʼri. Biroq, Iobat, Antiyaning otasi — qirol Tirinf Pretning rafiqasi Likiyaning nomaʼlum qiroli sifatida namoyon boʻladi. Antiya turmush oʻrtogʻi korinf surgunchisi Bellerofon uni yoʻldan ozdirmoqchi boʻlganini aytdi va Pret bu qahramonni qaynotasiga yubordi va maktubida Bellerofonni yoʻq qilishni soʻradi. Likiya qiroli kiyovining iltimosini bajarishga harakat qildi: u Bellerofonni Ximerga oʻldirishni buyurdi, keyin solim qabilasi va Amazonlar bilan jang qildi, lekin u barcha sinovlarni sharaf bilan oʻtdi. Qahramonning jasoratiga ishonch hosil qilib, qirol unga ikkinchi qizini berdi va unga yerlarining bir qismini berdi[1][2].

Keyinchalik bu qahramon Sofokl „Iobat“ fojiasida paydo boʻldi; faqat parcha-parcha saqlanib qolgan ushbu asarda Likiya qiroli birinchi marta nomini oldi. Iobat, shuningdek, Yevrepid „Sfenebeya“ fojiasida ham ishlaydi va keyinchalik uning tarixi qadimgi mifografik asarlarga aylandi. Odatda, bu manbalar gomer syujetini qayta koʻrib chiqadi, ammo tafsilotlar farq qiladi. Shunday qilib, Iobatning eng kichik qizi, Bellerofontning rafiqasi, Psevdo-Apollodor Filoneya[3], Gomer — Kassandra sxoliasti muallifi, Pindara sxoliasti — Antikley, Statsiya sxoliasti — Alkimenoy. Iobatning eng katta qizi Gomer kabi Antiya emas, balki Sfenebeya deb ataladi. Psevdo-Apollodorning soʻzlariga koʻra, oʻlimidan oldin Iobat Bellerofontni butun shohligini meros qilib oldi[4][2].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Гомер 2008.
  2. 2,0 2,1 Bethe 1916.
  3. Аполлодор 1972, II, 3, 3.
  4. Аполлодор 1972.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Аполлодор. Мифологическая библиотека. Л.: Наука, 1972. 
  2. Гомер. Илиада. М.: Наука, 2008. ISBN 978-5-02-025210-3. 
  3. Bethe. Iobates // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1916. — Bd. IX, 2. — Kol. 1837—1838.