Idi Amin

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Idi AminIdi Amin
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi
Idi Amin Dada

1925
Koboko, Uganda
Vafoti 16-avgust 2003-yil(2003-08-16)
(77 yoshda)
Jeddah, Saudi Arabia
Turmush oʻrtogʻi Malyamu Amin (divorced)
Kay Amin (divorced)
Nora Amin (divorced)
Madina Amin (widow)
Sarah Amin (widow)

Idi Amin Dada (tax. 1925 - 2003-yil 16-avgust) Afrikadagi Uganda davlatini 1971-yildan 1979-yilgacha boshqargan repressiv diktator edi. U Tanzaniya erlarini egallashga urinib ko'rganidan keyin kuchini yo'qotdi. Tanzaniya prezidenti Julius Nyerere Ugandaga bostirib kirdi. Tanzaniya kuchlari Uganda poytaxti Kampalada nazoratni qo'lga kiritgandan so'ng, Amin qochib ketdi.

Amin barcha osiyoliklarni Ugandani tark etishga majbur qilgani bilan mashhur edi. U Ugandada yashovchi osiyoliklar (asosan hindlar va pokistonliklar) ugandalik ishchilardan ish o'rinlarini tortib olishyapti, deb o'ylardi. Amin hokimiyatni yo'qotgach, Ugandani tark etgan ko'plab osiyoliklar qaytib kelishdi.

U islom dinini qabul qilgan edi.[1] U Falastin ozodligi yoʻlini qoʻllab-quvvatlagan. Bu Ugandaning Entebbe shahriga qo'ngan Air France aviakompaniyasining reysini olib qochishga sabab bo'ldi.

Amin juda shafqatsiz rahbar sifatida tanildi va 1970-yillarda uni Kaligula, Gitler, Beriya va Himmler kabi tarixiy shaxslar bilan solishtirishdi. Bir qancha qo'shni mamlakatlarda u " sadist, qotil, fashist va zolim " sifatida qaralgan.


1979-yilda Aminni Ugandadan haydab chiqarishdi va unga qaytib kelish taqiqlandi. U Liviyaga, keyin Saudiya Arabistoniga qochib ketdi.

Amin 2003-yil 18-iyulda hayotni qo'llab -quvvatlash tizimiga o'tkazildi. Uning organlari ishlamay boshlaganida, oilasi uni hayotni qo'llab-quvvatlashdan olib tashlashga qaror qilishdi. U Saudiya Arabistonining Jidda shahrida 78 yoshga toʻlishidan bir kun oldin koʻp organ yetishmovchiligidan vafot etdi. U hech qanday yodgorliksiz oddiy qabrga dafn etilgan.

Shotlandiyaning oxirgi qiroli (2006) — Amin hukumati haqidagi film. Amin rolini ijro etgan Forest Uitaker eng yaxshi aktyor uchun Akademiya mukofotiga sazovor bo'ldi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]