Ibn Lahiʼa
Abu Abdulloh Ibn Lahi’a ibn Uqba ibn Fur’on ibn Robiya ibn Savbon al-Haramiy al-Aʼduliy (arabcha: أبوعبدالرحمن عبدالله بن لهيعة بن عقبة بن فرعان بن ربيعة بن ثوبان الحضرمي الأعدولي) (hijriy 96—174) (milodiy 714/5-790) (Ibn Lahi’a (إبن لهيعة) nomi bilan mashhur) – misrlik arab tarixchisi, hadis va fiqh olimi[1][2]. Xalifa tomonidan bevosita tayinlangan Misrning birinchi qozisi sifatida mashhur boʻlgan.
Biografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ibn Lahia hayotining ilk yillari haqida hech narsa maʼlum emas. Faqagina 714/5-yilda Misrda yaman oilasida tugʻilgan maʼlum[3]. Ibn Lahia tarixchi va hadis toʻplovchi sifatida oʻsha paytda Abbosiylar xalifaligi tarkibiga kirgan Misrda (750–1258) shuhrat qozongan. Zamondoshlari orasida hurmatli olim sifatida katta obroʻga ega boʻlganligi bois, Abbosiylar xalifasi al-Mansur (h. 754–775) shaxsan uni Misr qozisi lavozimiga tayinlagan va u bu vazifani 772-yilda to 780-yilgacha bajargan[3]. Xalifa unga oylik maosh sifatida ham oyiga 30 dinor miqdorida toʻlov bergan. 790-yilda vafot etgan[4]. Al-Zahabiyning (vafoti 1348-yil) „Siyar Aʼlam al-Nubala“ nomli ulkan ensiklopedik asarida yozilishicha, Ibn Lahiyaning kutubxonasi va undagi kitoblar 786-yilda yuz bergan yongʻinda kuyib ketgan[5].
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Pavlovitch, Pavel. The Formation of the Islamic Understanding of Kalāla in the Second Century AH (718–816 CE): Between Scripture and Canon. Leiden: Brill, 2016. ISBN 978-90-04-30606-6.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Brockopp, Jonathan (2020-12-01). "Ibn Lahīʿa" (en). Encyclopaedia of Islam, THREE. https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-3/ibn-lahia-COM_30875%20encyclopaedia-of-islam-3/ibn-lahia-COM_30875.
- ↑ Azad, Arezou. Faḍāʾil-i Balkh, or The Merits of Balkh: Annotated translation with commentary and introduction of the oldest surviving history of Balkh in Afghanistan (en). Gibb Memorial Trust, 2021-01-21. ISBN 978-1-913604-01-1.
- ↑ 3,0 3,1 Brockopp, Jonathan (2020-12-01). "Ibn Lahīʿa" (en). Encyclopaedia of Islam, THREE. https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-3/ibn-lahia-COM_30875%20encyclopaedia-of-islam-3/ibn-lahia-COM_30875.
- ↑ Azad, Arezou. Faḍāʾil-i Balkh, or The Merits of Balkh: Annotated translation with commentary and introduction of the oldest surviving history of Balkh in Afghanistan (en). Gibb Memorial Trust, 2021-01-21. ISBN 978-1-913604-01-1.
- ↑ Al-Dhahabi. „Siyar A'lam al-Nubala'“ (ar). islamweb.net. Qaraldi: 2021-yil 22-fevral.