Hiller ko'li

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Hiller ko'li - O'rta orolning qirg'og'ida joylashgan sho'r ko'l bo'lib, G'arbiy Avstraliyaning Goldfilds Esperans mintaqasidagi Recherche orollar guruhini tashkil etuvchi orollarning eng kattasi hisoblanadi. Orol ayniqsa, pushti rangi bilan ajralib turadi. Uzoq va ingichka qirg'oq Janubiy okeanni (ba'zi manbalarda Hind okeani) ko'ldan ajratib turadi.

Pushti ko'l [Hiller ko'li] G'arbiy Avstraliyaning Esperance qirg'og'idagi O'rta orolda

Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hiller ko'lining uzunligi taxminan 600 metr (2,000 ft) va kengligi 250 m (820 ft)dir.[1] Ko'l evkalipt daraxtlarining zich o'rmoni bilan o'ralgan bo'lib, uning shimoliy chekkasini O'rta orolning shimoliy qirg'og'idan ajratib turadigan tor o'simlik qumtepalari bilan qoplangan. Ko'lning eng diqqatga sazovor xususiyati uning pushti rangidir. Bu rang doimiy bo'lib, suv idishga olinganda ham o'zgarmaydi. Pushti rang Dunaliella salina organizmining mavjudligi bilan bog'liq deb ishoniladi.[2]

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yevropa kashfiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hiller ko'liga 1802 yil 15 yanvarda Metyu Flinders ekspeditsiyasi tashrif buyurdi. Flindersning yozuvlari ko'l haqida birinchi yozma eslatma hisoblanadi. Flinders orolning eng baland cho'qqisiga (hozirgi Flinders cho'qqisi deb ataladi) ko'tarilganidan keyin pushti ko'lni kuzatdi va ko'lni quyidagicha tasvirlab berdi: [3]

Shimoli-sharqiy qismida kichik pushti ko'l bor edi, uning suvi, menga tashrif buyurgan janob Thistle aytganidek, tuzga shunchalik to'yinganki, qirg'oqdan kemani yuklash uchun etarli miqdorda tuz kristallangan edi. U bortda olib kelgan namuna yaxshi sifatga ega bo'lib, foydalanishga yaroqli bo'lishi uchun quritishdan boshqa jarayonni talab qilmaydi.


1889-yilda [4] Edvard Endryu Hiller koʻlidan tuz qazib olishning tijorat imkoniyatlarini oʻrganib chiqdi va qisqa vaqtda ikkala oʻgʻli bilan orolga koʻchib oʻtdi. Taxminan bir yil davomida tuz konlarini ishlab chiqqandan keyin ular bu orolni tark etishdi.[4]

Hiller ko'li qirg'og'i

Xavfsizlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tuz miqdori yuqori bo'lishiga qaramay (O'lik dengiz bilan solishtirish mumkin), Hiller ko'li suzish uchun xavfsizdir. Biroq, bu G'arbiy Avstraliya atrof-muhit departamentining oldindan roziligisiz tavsiya etilmaydi yoki ruxsat etilmaydi.

Hiller ko'liga borishning yo'llari ozdir. Samolyotda diqqatga sazovor joylarga sayohat qilish eng keng tarqalgan usul bo'lib, kuniga oltita reys Esperans aeroportidan jo'naydi va yaqin atrofdagi Cape le Grande milliy bog'i orqali Hiller ko'li ustidan uchadi. Kruizlar izolyatsiya qilingan ko'lga va uning atrofidagi o'rmonlarga tashrif buyurishni istagan yo'lovchilar uchun ham mos keladi.

2012 yilda Hiller ko'li Recherche arxipelagi qo'riqxonasi chegaralarida joylashgan edi. 2002- yildan beri ko'l "submintaqaviy ahamiyatga ega" botqoq er hisoblanadi.[5][6]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • G'arbiy Avstraliyadagi ko'llar ro'yxati
  • Retba ko'li

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Lake Hillier“. Qaraldi: 2015-yil 2-mart. [sayt ishlamaydi]
  2. Department of Environment and Conservation (2012). A guide to managing and restoring wetlands in Western Australia (Report). Department of Environment and Conservation, Perth, Western Australia. pp. 18–19. http://www.dpaw.wa.gov.au/images/documents/conservation-management/wetlands/Wetland_management_guide/Chapter_2_Understanding_wetlands_full.pdf. Qaraldi: 2 March 2015. 
  3. Flinders, MatthewBook I Chapter IV“,. A Voyage to Terra Australis; Undertaken for the purpose of completing the discovery of that vast country, and prosecuted in the years 1801, 1802 and 1803, in his majesty's ship the Investigator, and subsequently in the armed vessel Porpoise and Cumberland schooner. With an account of the shipwreck of the Porpoise, arrival of the Cumberland at Mauritius, and imprisonment of the commander during six years and a half in that island. Volume I. London: Printed by W. Bulmer and Co. and published by G. And W. Nicol [Facsimile Edition, 1966], 1814. 
  4. 4,0 4,1 Alistair Paterson and Corioli Souter. „Report on historical archeological expedition to Middle and Boxer Islands, Recherche Archipelago“. Western Australian Museum (2006-yil aprel). Qaraldi: 2014-yil 24-avgust.
  5. Department of Environment and Conservation (2012). Esperance and Recherche parks and reserves draft management plan 2012 (Report). Department of Environment and Conservation, Perth, Western Australia. pp. 15 & 108. http://www.dpaw.wa.gov.au/images/documents/parks/management-plans/decarchive/20110559-esperancerecherche-dmp_web.pdf. Qaraldi: 1 March 2015. 
  6. A Biodiversity Audit of Western Australia's 53 Biogeographical Subregions in 2002. Department of Conservation and Land Management, 2003 — 211 bet. ISBN 0 7307 5534 7. 2015-yil 1-martda qaraldi. 

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]