Hilal Mammadov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Hilal Mammadov
Tavalludi 1959-yil
Astara rayoni, Ozarbayjon SSR
Fuqaroligi Ozarbayjon
Kasbi Jurnalist, muharrir, inson huquqlari faoli

Hilal Mammadov (ozarbayjoncha: Hilal Məmmədov; 1959-yil, Astara rayoni, Ozarbayjon SSR) — ozarbayjonlik jurnalist va inson huquqlari faoli. U Ozarbayjonda ozchilikdagi talish tilida bosiladigan yagona gazeta — Bokuda chiqadigan „Tolyshi sado“ („Talishlar ovozi“) gazetasining bosh muharriri. Navruzali Mammadov hibsda vafot etgach, Hilal Mammadov talish xalqi uchun ikkinchi jamoa yetakchisiga aylandi[1]. U meykhana video muallifi sifatida ham tanilgan Ty kto takoy? Davay, svidaniya qil! Ozarbayjonda ham, postsovet davlatlarida ham Internet-memga aylandi[2][3].

Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hilal Mammadov Boku davlat universitetining matematika fakultetini tamomlagan. U Tinchlik va demokratiya instituti maslahatchisi va 2008-yilda Eron foydasiga josuslikda ayblangan talish huquq faoli va tilshunos Navro‘li Mammadovni himoya qilish qo‘mitasi rahbari (qarindoshi yo‘q). Novruzali Mammadov 2010-yilda vafot etgan. Ozarbayjonda qamoqxonada qiynoqlar natijasida)[4]. 2008-yilda Hilal Mammadov chet el diplomatlariga murojaat qilib, ozchiliklarga qarshi kampaniya qurboni boʻlgan Novruzali Mammadov va uning yordamchisi Elman Guliyevga yordam berishni soʻragan[5].

Hibsga olish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mammadov 2012-yilning 21-iyunida noqonuniy giyohvand moddalarni (30 gramm geroin) saqlashda ayblanib, hibsga olingan edi[6][7]. Boku sudi unga nisbatan 3 oylik hibsga olishga sanksiya berdi. Hilal Mammadov 234-modda bilan ayblanmoqda va u 3 yildan 12 yilgacha ozodlikdan mahrum etilishi mumkin. Mammadovning qarindoshlariga koʻra, u hech qachon giyohvand moddalar isteʼmol qilmagan va hibsga olish siyosiy sabablarga koʻra sodir etilgan[7]. Norasmiy versiyaga koʻra, Mammadov Ivan Urgant boshchiligidagi Rossiya televideniyesidagi tok-shouda ishtirok etishiga toʻsqinlik qilish uchun hibsga olingan[8]. Demokratiya va Tinchlik Instituti[8] va Front Line Defenders tashkilotlari Mammadovning jinoiy javobgarligini qoralab, Hilal Mammadovni zudlik bilan ozod qilishni talab qilishdi, sababi FLD unga qoʻyilgan ayblovlar „faqat uning inson huquqlarini himoya qilishdagi qonuniy va tinch faoliyati bilan bogʻliq“ deb hisoblaydi[4].

Xorijiy elchilar bilan uchrashuv o‘tkazgan ozarbayjonlik huquq himoyachisi Leyla Yunusga ko‘ra, Mammadovning hibsga olinishi Ozarbayjondagi ozchilik guruhlariga bosimning namunasidir[9]. Yunusning taʼkidlashicha, YouTubeʼda joylashtirilgan meyxonaga „Prezident Ilhom Aliyev “Evrovidenie 2012"ni o‘tkazish maqsadida millionlab mablag‘ sarflagan bir paytda, talish tilidagi meyxona tekinga mashhur bo‘lib ketgan" degan sharh ham borligi sababli rasmiylarning g‘azabi paydo bo‘lishi mumkin[9].

2012-yil 3-iyul kuni Mammadovning advokati Anar Gadirli Mammadovga qoʻshimcha ravishda davlatga xiyonat hamda milliy adovat qoʻzgʻatish ayblovlari qoʻyilganini aytdi[10].

EKIH shikoyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yil fevral oyida Inson huquqlari bo‘yicha Yevropa sudi Ozarbayjonni Mammadov ishida (81553/12-son) birinchi instantsiyada qoraladi[11]. Strasburg sudyalari uchun ishni koʻrib chiqish Inson huquqlari boʻyicha Evropa konventsiyasining 3 (gʻayriinsoniy va qadr-qimmatni kamsituvchi muomalalar, tergov huquqi) va 34 (shaxsiy ariza berish huquqi) moddalarini buzgan. Shu sababli Ozarbayjon hukumatini qoralagan. Mammadovga 13 000 yevro nomoddiy zarar shu bilan birga 2 500 yevro sud ayblovlarini toʻlash[12].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]