Hezirlar oilasi daxmasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Hezirlar oilasi daxmasi (Ibron. קבר בני חזיר, Hezir oʻgʻillari/avlodlari) — Quddusdagi Kedron vodiysidagi toʻrtta maʼlum qoya daxmalarining eng qadimgilaridan biri. Hirod maʼbadi davrida paydo boʻlgan.

Daxma bir necha dafn xonalaridan iborat. Dastlab qabrga shimol tomondan qoyaga oʻyilgan zinapoyalar orqali kirish mumkin edi. Keyinchalik, Zakariyo qabridan tunnel orqali dafn xonalariga boshqa yoʻl qoʻyildi, u hali ham mavjud.

Daxma miloddan avvalgi II-asrga oid boʻlib, Kedron vodiysidagi toʻrtta toshga oʻyilgan qabrlarning eng qadimiysi hisoblanadi. U ellinistik uslubda qurilgan. Ustun kapitel va frizlarida Dorik va Ionik naqshlari koʻrinadi. Arxitravda qabrni Hezir ismli kohin oilasiga yodgorlik sifatida belgilovchi qadimgi yahudiycha yozuv bor. Yozuvda shunday deyilgan:

„זה הקבר והנפש שלאלעזר חניה יועזר יהודה שמעון יוחנן בני יוסף בן עובד יוסף ואלעזר בני חניה כהנים מבני חזיר“

„Bu qabr va yodgorlik-“nefesh" Eliezer Hania Joazar Jehuda Shimon Jochanan Bnei-Josef Ben-Oved Josef va Elazar Bnei-Hania, Hezir oilasi ruhoniysi"

Qabr ustidagi yozuvdan koʻrinib turibdiki, dafn etilgan inshootdan ruhoniy Hezir oilasining bir necha avlodlari foydalangan. Bu oila juda badavlat boʻlgan boʻlsa kerak, chunki ularda Kidron vodiysida dafn etish imkoni bor edi.

Ibroniy Injilda Hezir nomli erkaklar tilga olingan ikkita joy bor. Ulardan biri XVII-chi ruhoniylar kastasining asoschisi (1Par, 24:15), ikkinchisi Neximiyo bilan ahd tuzgan rahbarlardan biri edi (Neh 10:21). Ular bilan qabrdagi oila oʻrtasida bogʻliqlik bor-yoʻqligi nomaʼlum.

Yozuvda „nefesh“ (ibroniycha נפש, soʻzma-soʻz „jon“) atamasi mavjud. Bu atama, shuningdek, qabr ustiga yoki uning yonida qurilgan „ajoyib inshoot“ uchun ham ishlatiladi. Bir nazariyaga koʻra, bu bevosita qabrning yonidagi Zakariyo qabrini anglatishi mumkin[1][2]. Boshqa bir nazariyaga koʻra, ustunlar ustida qoʻshimcha fasad bor edi. Petrada uchrovchiNabatiy qabr toshlari shaklini olgan boʻlishi mumkin.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Rachel Hachlili: Jewish funerary customs, practices and rites in the Second Temple period. Brill, Leiden 2005, ISBN 978-90-041-2373-1, S. 30.
  2. Samuel Rocca: Herod’s Judaea. A Mediterranean state in the classical world (= Texte und Studien zum Antiken Judentum. Band 122). Wipf & Stock, Eugene (OR) 2008, ISBN 978-1-498-22454-3, S. 365.