Hatı Çırpan

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sati ayol yig'ilish podiumida, 1935-yil.

Hati Çırpan (Sati Kadın ; 1890-yil - 1956-yil 21-martda tugʻilgan)[1], turk siyosatchisi.

U Turkiya Respublikasining birinchi ayol qishloq muhtarlaridan biri va birinchi ayol deputatidir. Turkiyada ayollarning saylash va saylanish huquqi tan olinganidan keyin u 1935-yilgi Turkiya umumiy saylovlarida nomzod boʻldi va parlamentga birinchi ayol deputat sifatida kirgan 17 nafar ayol orasida boʻldi va 5-muddat uchun Anqara deputati sifatida xizmat qildi. Turkiya Buyuk Millat Majlisi.

Hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

1890-yilda Qozon qishlog'ida tug'ilgan. Otasi Qora Mehmet afandi, onasi Emine Hanim.

U Bolqon urushi paytida tomog'idan yaralangan bir askarning xotini edi.[2] u besh farzandning onasi edi. U otasidan keyin dehqon va qishloq mudiri boʻlib ishlagan. 1933-yil 26-oktabrda ayollarga muxtorlik huquqi berilgach, Qozon qishlogʻi muhtarligiga saylovda gʻalaba qozondi va Turkiyadagi birinchi ayol muxtorlardan biri boʻldi.[3]

1934-yilda Qizilcahamamga ketayotib, Halkavun shahridan o'tayotgan Mustafo Kamol bilan uchrashdi. Mish-mishlarga koʻra, bu tashrif chogʻida tugʻilgan sanasini soʻragan Mustafo Kamol 1890-yilda tugʻilgan boʻlsa-da, 1919-yilning 19-mayida tugʻilganini va bu sanadan oldin yashamaganligini aytadi.[4] Mustafo Kamolning maslahati bilan 1935-yilgi Turkiya umumiy saylovlarida deputatlikka nomzod bo'ldi. 1935-yil 8-fevralda Turkiya Buyuk Millat Majlisiga Anqara deputati sifatida kirdi.

O'sha paytda Hatti bilan qiziqqan Mustafo Kamolning iltimosiga ko'ra Sati nomini Hatti deb o'zgartirdi. Omma oldida Sati Kadın nomi bilan tanilgan boʻlsa-da, Turkiya Oliy Millat Majlisi hujjatlarida uning ismi Hati Chirpan sifatida qayd etilgan.


Sati Kadın deputatlik vazifasini bajarib, Qahramankazonga qaytdi. 1956-yil 21-martda vafot etdi.

Qahramonqozonda maqbara bor va uning uyi restavratsiya qilinib, muzeyga aylantirilgan.[5]

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Arşivlenmiş kopya“. 5 nisan 2016da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-mart.
  2. „Satı Kadın Başını Nasıl Açtı?“. 14 şubat 2016da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 şubat 2016.
  3. „Arşivlenmiş kopya“. 21 ekim 2007da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7 ağustos 2007.
  4. „Pranga“. Sözcü (25 ocak 2017). 29 ocak 2017da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26 ocak 2017.
  5. „Satı Kadın Unutulmadı“. 16 ekim 2015da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8 şubat 2016.
Manba xatosi: <ref> tag with name "Duroğlu" defined in <references> is not used in prior text.