Harjavalta

Harjavalta
Harjavalta
	Shahar
	; Gerb
	61°18′50″N 22°8′30″E / 61.31389°N 22.14167°E G OKoordinatalari: 61°18′50″N 22°8′30″E / 61.31389°N 22.14167°E G O
Mamlakat	Finlandiya
Mintaqa	Satakunta
pastki mintaqa	Pori
Hukumat
• Shahar boshqaruvchisi	Hannu Kuusela
Asos solingan	1869-yil
Maydon	127.74 km2 (49.32 mi²)
Markazi balandligi	38 m
Aholisi (28-fevral 2023-yil)	6,751
Zichligi	54,68 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+02:00
	Harjavalta

Harjavalta (Fin talaffuzi: [ˈhɑrjɑˌʋɑltɑ]) Finlandiyadagi shahar va munisipalitetdir . U G'arbiy Finlandiya provinsiyasida joylashgan va Satakunta viloyatining bir qismi, 29 kilometr (18 mi) Poridan janubi-sharqda. Shahar aholisi 6,751 kishi ( 28-fevral 2023-yil ) va 127.74 km.kv maydonni egallaydi. . Aholi zichligi – 54.68 kishi/km.kv .

Bugungi kunda shahar aholisi mis va nikel eritish sanoatida band. Bugungi kunda eng ko'p qo'llaniladigan metallni qayta tiklash usuli - chaqqon eritish usuli Harjavaltada ishlab chiqilgan va 1949-yilda amalga oshirilgan. Dastlab Finlandiya kompaniyasi Outokumpuning bir qismi bo'lgan mis biznesi endi Bolidenga, nikel biznesi Norilsk Nikelga tegishli.

Xittenxarju oʻzining arxeologiyasi va madaniy tarixi bilan mashhur boʻlgan Xarjavaltadagi tizmadir. Qadimgi Litorina dengizining qirg'oqlari Xittenxarju tizmasining chetlarida joylashgan. Hiittenxarju hududida bronza davri qabrlari topilgan, ular qabrlar deb ataladi va Xittenxarju orqali o'tadigan Huovintie deb nomlangan tarixiy yo'l ham mavjud. Shahardan Kokemäenjoki daryosi oqib o'tadi.

Qo'shni belediyeler Evra, Kokemaki, Nakkila va Ulvila. Munitsipalitet bir tilda fin tilidir.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu hududda yashashning dastlabki belgilari miloddan avvalgi 1200-yilga to'g'ri keladi. Turku soboridagi XV asr hujjatlarida nomning turli xil yozuvlari - Harianvalta, Hariavalta, Hariaualdastha, Harianvalta va Harianvaltabi . Bu nom harjaz ("armiya") va valdaz ("hokimiyat") spekulyativ so'zlaridan tuzilgan Harjawaldaz spekulyativ protogerman ismidan kelib chiqqan bo'lishi kerak. Bu hududda Harjavaldaz ismli shaxs yoki jangchilar guruhi joylashgan yoki yashagan deb ishoniladi. Ismning ma'lum bo'lgan eng qadimgi yozma hodisasi birinchi asrda Tatsitdan Chariovalda^[1]. Xuddi shu nomdagi turli xil asrab olishlar Harald, Hérault va Garolddir, ammo Harjavalta qayta tiklangan asl nusxaga eng yaqin.

Manba xatosi: The opening <ref> tag is malformed or has a bad name

1670-yilda Xarjavalta qishloqlari o'zlarining cherkov cherkovini tashkil etdilar, ammo mustaqil jamoatning rasmiy maqomi taxminan 200 yil o'tgach qidirila boshlandi. Harjavaltaning o'z pastori uchun arizasi 1868-yilda qabul qilindi va qaror 1878-yilda amalga oshirildi. Yangi mustaqil cherkov 1600 ga yaqin a'zoga ega edi^[2]. 1860-yillardagi katta ocharchilik yillari Finlandiyada o'limni ikki baravar oshirdi, ammo butun Finlandiya miqyosida Xarjavalta bu sinovdan qochish uchun ozgina harakat qildi. 1865-yilgi munitsipal hokimiyat to'g'risidagi akt tuzildi 1869-yilda Harjavaltada ham munitsipal kengash va munitsipal hukumatning shakllanishiga olib keldi. Bu Harjavalta munitsipalitetining tug'ilgan yili hisoblanadi^[2]. Harjavaltadagi birinchi do'kon 1874-yilda cherkov qishlog'ida tashkil etilgan. Tez orada Merstola qishlog'ida ikkinchi do'kon ochildi. Savdoning eng muhim mahsulotlari tuz, qahva va shakar bo'ldi, lekin tanlovlar orasida matolar, bug'doy uni, qizilmiya va tamaki ham bor edi^[3]. Birinchi maktab binosi 1885-yilda munitsipalitet Kreetala fermasini sotib olgach, asosiy binosi Harjavaltaning birinchi xalq maktabiga aylandi^[4].

Siyosati[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yilgi Finlandiya parlamenti saylovi natijalari Xarjavaltada^[5]:

Sotsial-demokratik partiya 29,3%
Finlar partiyasi 19,6%
Chap ittifoq 17,1%
Milliy koalitsiya partiyasi 12,3%
Markaz partiyasi 12,2%
Xristian demokratlar 4,4%
Yashil liga 4,3%

Transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Harjavaltaga OnniBus.com Xelsinki-Pori yo'nalishi bo'ylab xizmat ko'rsatadi.

Town twinning[tahrir | manbasini tahrirlash]

Harjavalta is twinned with:

Boksitogorsk, Leningrad Oblast, Russia

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Finnish national road 2

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ Tacitus, The Annals 2.11
↑ ^2,0 ^2,1 Mauno Jokipii. Harjavallan pitäjän synnystä. Teoksessa Vanhaa Harjavaltaa (fi). Satakunnan nuorisoseuran liitto, 1978.
↑ L. I. Kaukamaa. Maatalouspitäjästä teollisuusyhdyskunnaksi. Teoksessa Vanhaa Harjavaltaa (fi). Satakunnan nuorisoseuran liitto, 1978.
↑ Aarne Karinen. Piirteitä kunnallisesta historiasta kuntakokousten ajalta. Teoksessa Vanhaa Harjavaltaa (fi). Satakunnan nuorisoseuran liitto, 1978.
↑ „Harjavalta parliamentary election results 2019“. Finnish Ministry of Justice. Qaraldi: 2022-yil 22-avgust.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Media related to Harjavalta at Wikimedia Commons

Town of Harjavalta – Official website

[1] Tacitus, The Annals 2.11

[jokipii-2] 2,0 ^2,1 Mauno Jokipii. Harjavallan pitäjän synnystä. Teoksessa Vanhaa Harjavaltaa (fi). Satakunnan nuorisoseuran liitto, 1978.

[3] L. I. Kaukamaa. Maatalouspitäjästä teollisuusyhdyskunnaksi. Teoksessa Vanhaa Harjavaltaa (fi). Satakunnan nuorisoseuran liitto, 1978.

[4] Aarne Karinen. Piirteitä kunnallisesta historiasta kuntakokousten ajalta. Teoksessa Vanhaa Harjavaltaa (fi). Satakunnan nuorisoseuran liitto, 1978.

[5] „Harjavalta parliamentary election results 2019“. Finnish Ministry of Justice. Qaraldi: 2022-yil 22-avgust.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

k m t Satakunta munitsipalitetlari
Munitsipalitetlar	Eura Eurajoki Harjavalta Huittinen Jämijärvi Kankaanpää Karvia Kokemäki Merikarvia Nakkila Pomarkku Pori Rauma Siikainen Säkylä Ulvila
Sobiq munitsipalitetlar	Ahlainen Hinnerjoki Honkajoki Honkilahti Kauvatsa Keikyä Kiikoinen Kiukainen Kodisjoki Kullaa Köyliö Lappi Lavia Luvia Noormarkku Porin maalaiskunta Rauman maalaiskunta Vampula
Satakunta Finlandiya



		(Shahar nomini kiriting)