Hammad ibn Zayd
Hammad ibn Zayd ibn Dirham | |
|---|---|
| Shaxsiy maʼlumotlar | |
| Tavalludi | 716 |
| Vafoti |
795 |
| Imom | Sunniylik |
| Asosiy qiziqish(lar)i | Hadis |
Hammad ibn Zayd ibn Dirham (arabcha: حماد بن زيد بن درهم) (716-795) Iroqning Basra shahridan boʻlgan islom olimi va fiqhshunos edi. U koʻzi ojiz boʻlsa-da, hujjali (ishonchli) va qobiliyatli hadis roviysi boʻlib, barcha hadislarini mukammal yod olgan. Hammad tadlis (yashirish) usulidan foydalangan[1]. U oʻzining chuqur bilimi tufayli yuqori darajada eʼtirof etilgan va ilmiy hissasi jihatidan Imom Molik bilan teng deb hisoblangan. Hammad ibn Zayd Allohning tabiati haqida bahsli qarashlarni ilgari surgan ilohiyot oqimi boʻlmish Jahmiyaga qarshi qatʼiy qarashlari bilan mashhur boʻlgan[2][3].
Abu Hurayradan rivoyat qilingan hadis
[tahrir | manbasini tahrirlash]Al-Xatib al-Bagʻdodiyning aytishicha, Ali ibn al-Madiniy (849-yilda vafot etgan) Abu Hurayra bilan boshlanadigan eng ishonchli hadis zanjirini quyidagicha deb hisoblagan: Abu Hurayra → Ibn Sirin → Ayyub as-Saxtiyoniy → Hammad ibn Zayd[4].
Al-Azhar universiteti muhaddisi Ahmad Muhammad Shokir (vaf. 1958) fikriga koʻra, Abu Hurayradan rivoyat qilingan eng sahih asnad zanjiri quyidagicha[5]:
- Abu Hurayra → Ibn Sirin → Ayyub as-Saxtiyoniy → Hammad ibn Zayd
Tanqidlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]„Kitobul-mekruhin“ hadis kitoblarida Hammad Amr ibn Ubaydni tanqid qilib, Amrning yolgʻon gapirganini va oʻzi hadis toʻqiganini aytgan[6].
Vafoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]U Basrada vafot etgan. „Sahihi Buxoriy“ da u kishining koʻplab hadislari keltirilgan. Hadis ulamolari Hammad ibn Zaydning ishonchli roviy boʻlganni eʼtirof etadilar[1][7].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „Encyclopedia of Sahih Al-Bukhari“ (2023-yil 21-iyun).
- ↑ „Hammaad bin Zayd (d. 179H): The Jahmites Are Circulating Around the Issue of Wanting to Say There is Nothing Above the Heaven“.
- ↑ „Ayyub as-Sakhtiyaanee (d. 131H): The Central Axis of the Mu'tazilah Is That They Want to Say 'There is Nothing Above the Heaven'“.
- ↑ al-Baghdadi, Al-Khatib. الكفاية في علم الرواية للخطيب البغدادي (Arabic). Medina: Maktaba al Ilmiyyah — 398-bet. Qaraldi: 2021-yil 18-dekabr.
- ↑ Ajaj al-Khatib, Muhammad. كتاب أبو هريرة راوية الإسلام Ibn Muhammad al-Qurashi: . Cairo: Maktabah al Wahbah, 1982. Qaraldi: 2021-yil 18-dekabr.
- ↑ „Amr bin Ubayd... Sheikh of the Mutazilah“.
- ↑ „Dars e Nizami Darja Salsa 3rd Year“.
