Halil İbrahim Özkaya
Halil Ibrohim Özkaya (1892-yilda tugʻilgan, Antaliya, Turkiya — 1972-yil 26-yanvar, Anqara, Turkiya) — turk siyosatchisi va oʻqituvchisi.
U shahar shifokori Mehmet Beyning o'g'lidir. Boshlangʻich va oʻrta ta’limni Antaliya litseyi va Konya litseyida tugatgandan soʻng Istanbulga keldi va 1909-yil 25-noyabrda Üsküdar Selimiye vaqf maktabida oʻqituvchi boʻlib ishlay boshladi. Shu bilan birga, u Dorulfununun huquq bo'limida o'qishni davom ettirdi va 1914-yil iyul oyida uni tugatdi.
U 1914-yil 9-avgustda Birinchi jahon urushi safarbarligi paytida zahiradagi ofitserlikka nomzod sifatida ishga qabul qilingan. 1915-yil 19-avgustda Chanoqqal'a va Kavkaz frontlaridagi urushga zahiradagi leytenant sifatida qo'shildi. Shu bilan birga, 1917-yil 1-mayda unga zahiradagi leytenant unvoni berildi. 1918-yil 8-noyabrda xizmatdan boʻshagach, Antaliyaga kelib, advokatlik faoliyatini boshlagan. Muallimlar maktabida tarix va geografiya fanlaridan ham dars bergan. 1919-yil 1-dekabrda Dorulhilafe madrasasining mudiri etib tayinlandi. Ayni paytda Antaliyada tashkil etilgan Mudofaa Huquqiy Jamiyatining faol a'zosi sifatida Milliy kurashda qatnashdi.
1920-yil 8-may kuni Turkiya Buyuk Millat Majlisining birinchi muddati uchun oʻtkazilgan saylovlarda Antaliya deputati sifatida Meslisteda qatnashdi. Iqtisodiyot, Tashqi ishlar, Byudjet, Adliya, Konstitutsiya va ariza komissiyalari hamda Davlat xizmatchilari ishini tergov qilish komissiyalarida ishlagan. Yigʻilishning birinchi yilida Murojaat kotibi, ikkinchi yili Adliya komissiyalarining kotibi, ikkinchi va uchinchi yili Iqtisodiyot komissiyasining matbuot kotibi boʻlib ishladi. 1923-yil 9-martdan 10-maygacha u Al-Jazira mustaqillik sudi prokurori boʻlib ishlagan. Parlamentdagi faoliyati davomida u 35 ta nutq soʻzlagan boʻlsa, ulardan bittasi yashirin majlisda boʻlgan.
Birinchi deputatlik muddati tugaganidan keyin Antaliyaga qaytib, huquqshunoslik faoliyatini davom ettirdi.1924-yil 20-yanvarda yangi ochilgan savdo maktabida huquqdan dars berdi. Shu bilan birga, u viloyat ma'muriy qo'mitasiga saylandi. 1927-yil 9-mayda Tijorat maktabi yopilgach, Adliya vazirligining qozilikka tayinlanishi haqidagi iltimosiga koʻra, 1927-yil 1 -iyunda Afyonkarahisar, Chay tumani hokimi etib tayinlandi. 1928-yil 26-dekabrda Sandiqli tumani sudyaligiga oʻtkazildi. U 1930-yil 9-fevralda bu vazifadan voz kechdi va Antaliyada sudga qaytdi.
1930-yil 30-dekabrda Tokat, 1934-yil 17-aprelda Amasiya, 1934-yil 29-oktabrda Mugʻla, 1937-yil 12-aprelda Nigʻde shaharlarida taʼlim mudiri etib tayinlangan. 1941-yil 28-fevralda Diyarbakir Maorif boshqarmasidan nafaqaga chiqdi va 1939-yil 30-dekabrda bu lavozimga tayinlandi.
Antaliyaga qaytib, u advokat sifatida ishlay boshladi va Elmali a'zosi sifatida viloyat majlisiga saylandi. 1947-yilda Antaliyaning notarial idorasida ishlagan. Bu lavozimda 10 yil qolgach, yosh chegarasidan nafaqaga chiqdi va Anqaraga joylashdi. U o'limigacha advokatlik bilan shug'ullangan. U Cebeci Asri qabristoniga dafn qilindi. U uylangan va to'rt farzandi bor edi. Uning o'g'illaridan biri Mehmet Shukran O'zkaya 1961-1980-yillarda Turkiya Buyuk Millat Majlisida Respublika Senatining tabiiy a'zosi bo'lgan.