Hafise Kadin-afandi
 | Bu maqola oʻzbek tilining imlo qoidalariga muvofiq yozilmagan. Qarang: VP:ORFO. |
| Hafise Kadin-afandi | |
|---|---|
| Tavalludi | 1685 |
| Vafoti | 12-iyun 1723 |
| Fuqaroligi | Usmonli imperiyasi |
Hafisa [k 1] din afandi (turkcha: Hafise Kadınefendi, usmonli turkcha: حفيصہ کادین افندی OK. 1685-yil — 1723-yil 12-iyun, Istanbul[1]) — Usmonli sultoni Mustafo II ning kanizagi va besh oʻgʻil va bir qizning onasidir[2].
Tarjimayi hol[tahrir | manbasini tahrirlash]
Hafisaning hayoti haqida deyarli hech qanday maʼlumotlar mavjud emas. U tatarlar tomonidan asirga olingan, shundan soʻng 10 yoshida u Port vazirlaridan biri Sulton Ebu Bekir-afandining haramiga koʻchgan degan maʼlumotlar mavjud. Mustafo Hafise onasining yordami bilan kanizakka aylangan. U haramdagi ayollar ichida Mustafoning har uchta yurishida hamrohlik qilgan yagona ayol edi. Hafisa Sultonga besh oʻgʻil va bir qiz tugʻib berdi. 1718-yilning mart oyi boshida mashhur sayohatchi va Britaniyaning Istanbuldagi elchisining rafiqasi Meri Uortli Montagu Hafisaning oldirga tashrif buyurdi. U oʻz maktublarida Hafisani sultonning sevimli ayoli deb atagan.
1703-yilda Mustafo taxtdan agʻdarilib, vafot etgach, yangi sulton Hafisaga Portdagi xizmatkorlari orasidan er tanlab, haramni tark etishni buyuradi. Sobiq sultonning olti nafar farzandini dunyoga keltirgan ayoli uchun bu haqorat hisoblanar edi. Hafisa Ahmad III dan unga turmushga chiqmaslikni, sultonning bevasi besh shahzodaning onasi sifatida qolishiga umid qilib, uni oʻldirishni iltimos qiladi. Ammo barcha shahzoda farzandlari oʻlib, faqatgina qizi tirik qoladi, Ahmad ham oʻz qarorida qatʼiy qoladi. Hafisa tanlov qilishga majbur boʻldi. Va u oʻlgan eriga sodiq qolish va oʻz toʻshagiga boshqa odamni kiritmaslikga qatʼiy niyat qilib, Davlat kotibi 80 yoshli Ebu Bekir-afandini [3] tanlaydi. Uni bir paytlar haramga olib kelgani uchun Ebu Bekirga minnatdorchilik bildirish maqsadida tanlangan edi. Ebu Bekir 1723-yilning 12-iyunida vafot etadi[3].
Hafida ikki marta beva qolib, 1723-yilda vafot etdi.
Farzandlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻgʻillari[3] :
- Shehzoda Mehmed[4] (1698-yil 27-noyabr — 1703-yil 3-iyun)
- Shehzoda Selim[4] (1699-yil 7-sentyabr — 1701-yil 30-iyun)
- sehzoda Murod (1702 — 1703)
- Shehzoda Ahmad[4] (1703-yil 3-mart — avgust)
- Shehzoda Murod (1703-yil 3-mart — 29-dekabr)
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Manbalar
- ↑ A. D. Alderson. The Structure of the Ottoman Dynasty. Clarendon Press, 1956.
- ↑ Lady Mary Wortley Montagu. The Turkish Embassy Letters. Broadview Press, 2012 — 154 bet. ISBN 1554810426, 9781554810420.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Alderson 1956.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Mandel 1992.
Foydalanilgan adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Alderson, Anthony Dolphin. The Structure of the Ottoman Dynasty. Andoza:Oxf.: Clarendon Press, 1956.
- Mandel, Gabriele. Storia dell'harem. Rusconi, 1992. ISBN 8818880322, 9788818880328.
- Leslie Peirce. The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. Oxford University Press, 1993. ISBN 0-19-508677-5.
- Yavuz Bahadıroğlu. Resimli Osmanlı Tarihi. Nesil Yayınları, 2009. ISBN 978-975-269-299-2.