Gliese 581 d

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Gliese 581 d - Gliese 581 qizil mitti sayyoralar tizimidagi tasdiqlanmagan ekzosayyora bo'lib, Tarozi yulduz turkumida Quyoshdan taxminan 20 yorug'lik yili uzoqlikda joylashgan.

Sayyora yulduzdan masofa bo'yicha tizimda beshinchi (2010 yil sentyabr holatiga ko'ra) deb taxmin qilingan. O'zining massasiga ko'ra, sayyora " super Yer " deb tasniflanad. va uning hajmi Yerdan taxminan 2 baravar katta bo'lgan sayyora .

Mavjudlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sayyoramizning kashf etilishi haqidagi e'lonni Evropa astronomlar jamoasi Stefan Oudri 2007 yil 24 aprelda Gliese 581 c kashfiyoti bilan birga e'lon qildi.[1]

Ushbu kashfiyot hisobotidan ikki hafta o'tgandan keyin, Jeneva universiteti prafessorlari HARPS Yevropa janubiy observatoriyasi orqali Gliese 581 d va Gliese 581 g [2] sayyoralarining belgilarini aniqlay olmaganliklarini aytishadi. 2012 yilda Pulkovo rasadxonasidan rossiyalik astronom Roman Baluev Gliese 581 d [3] sayyorasining haqiqatiga jiddiy shubhani aytadi. Biroq, o'sha yili Amerika Qo'shma Shtatlari dengiz observatoriyasida o'tkazilgan ma'lumotlar tahlili Gliese 581 d sayyorasining mavjudligini aniqladi[4]

2014-yil iyul oyida Pensilvaniya universiteti olimlari hisob-kitoblardan foydalanib, Gliese 581 d va Gliese 581 g sayyoralarining mavjudligini rad etib, aslida kuzatilgan hodisalar yulduzlar faolligining artefaktlari ekanligini taʼkidladilar [2][5]

Hisoblangan xususiyatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ancha vaqt davomida qizil mittilarni hayot mavjudligi mumkin bo'lgan ekzosayyoralarni qidirish uchun nomzod sifatida ko'rib chiqish mumkin emas, deb nazarda tutilgan . Ularning atrofida yashash zonasi juda kichik va qizil mittilarning mutlaq yorqinligi pastligi sababli yulduzga yaqin.

Bu zonadagi kuchli suv toshqini harakati sayyorani yulduz atrofida aylanish davri ( spin-orbit rezonansi ) bilan sinxron ravishda o'z o'qi atrofida aylanishiga olib keldi, deb ham ishonilgan. Bu sayyoradagi an'anaviy yilga nisbatan kunning bir marta o'zgarishiga Sabah bo'ldi . Keyin atmosfera kondensatsiyalanadi va sayyoramizning tungi tomonida harorat juda past bo'ladi. Aniqroq tahlil qilish, ammo shuni ko'rsatadiki, agar sayyora yolg'iz bo'lmasa va uning qo'shnilari o'zlarining tortishish kuchi bilan uning ekssentrikligini qo'llab-quvvatlasa, u holda yulduzning yaqin zonasida 3: 2 rezonans (Merkuriynikiga o'xshash) yoki undan yuqori rezonanslar eng ko'p aylanish usullari hisoblanadi. Gliese 581 d holatida, spin-orbita rezonansi 2:1 eng katta ehtimol.[4]

Ikki guruh tadqiqotchilar Gliese 581 tizimidagi yashash zonasi taxminan 0,1 dan 0,3 AU gacha cho'zilgan deb aniqlashgan Tavsiya etilgan Gliese 581 d sayyorasi ham issiqxona effektini ta'minlash uchun etarli miqdorda CO 2 bo'lishi mumkin bo'lgan ushbu zonaga tushdi.

Modellashtirish Gliese 581 sayyora tizimi kamida 100 Myr oralig'ida barqaror ekanligi aniqlandi . Agar Gliese 581 d orbitasining parametrlari biroz o'zgargan bo'lsa ham va sayyora o'tmishda yashash zonasini tark etgan bo'lsada , u paydo bo'lishi va omon qolishi mumkin edi hayot. bizga tanish bo'lgan shakllarda.

Modellashtirish, shuningdek, taklif qilinayotgan sayyora yuzasida suv okeanlari, atmosferada esa bulutlar va yog'ingarchilik bolishi mumkinligini aniqladilar. Sayyora atmosferasidagi yuqori balandlikdagi bulutlar quruq muzdan iborat deb taxmin qilingan [6]

.

sayyora harorati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sayyora o'z yulduzidan Yerga qaraganda uch baravar kamroq energiya oladi, deb taxmin qilingan edi, chunki u yulduzga Yerdan Quyoshga yaqinroq bo'lsa-da, Gliese 581 yulduzi qizil mitti, shuning uchun u shunday qiladi. hatto yaqin sayyoralarni isitish uchun etarli kuchga ega emas. Bundan tashqari, sayyora har doim o'z yulduziga bir tomoni bilan qaraydi, deb ishonilgan, ya'ni yulduzdan keladigan oz miqdordagi issiqlik sayyoraning faqat bir tomoniga tushishi va undagi o'rtacha global harorat bo'lishi kerak edi. 0 dan yuqori °C [7] .

yerdan xabar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yuqorida aytib o'tilgan taklif qilingan sayyoraning yashashga yaroqliligining gipotetik imkoniyati bilan bog'liq holda, Avstraliyaning COSMOS jurnali tashabbusi bilan 2009 yil 28 avgustda transfer amalga oshirildi. umumiy hajmi bilan barcha xohlovchilarning taxminan 25 880 matnli xabarlari2 845 539 байт . Translyatsiya Kanberra chuqur kosmik aloqa majmuasi orqali amalga oshirildi.

  1. ↑ „«The HARPS search for southern extra-solar planets»“. 2010-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. , S. Udry. X. Bonfils. X. Delfosse. T. Forveille. M. Mayor. C. Perrier. F. Bouchy. C. Lovis. F. Pepe. D. Queloz. J.-L. Bertaux. The Extrasolar Planets Encyclopaedia. April 4, 2007. Accessed June 10, 2011
  2. ↑ 2,0 2,1 „Двух потенциально обитаемых миров — экзопланет Gliese 581d и Gliese 581g не существует“. 2018-yil 24-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 2-dekabr.
  3. ↑ „The impact of red noise in radial velocity planet searches: Only three planets orbiting GJ581?“. 2020-yil 16-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 2-dekabr.
  4. ↑ 4,0 4,1 Makarov, V. V.; Berghea, C.; and Efroimsky, M. 2012. «Dynamical evolution and spin-orbit resonances of potentially habitable exoplanets. The case of GJ 581d». The Astrophysical Journal 761:83
  5. ↑ „Stellar activity masquerading as planets in the habitable zone of the M dwarf Gliese 581“. 2014-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 2-dekabr.
  6. ↑ „Учёные нашли пригодную для жизни планету“. 2011-yil 5-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 18-may.
  7. ↑ „Экзопланета Gliese 581 d может оказаться пригодной для развития жизни“. 2011-yil 20-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 18-may. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Gliese_581_d&oldid=4216111" dan olindi