Germaniya — Kosovo munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Germaniya va Kosovo davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Germaniya, sariq rangda Kosovo koʻrsatilgan.

Germaniya — Kosovo munosabatlari Germaniya va dunyo davlatlarining ba‘zilari tan olgan Kosovo Respublikasi oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlardir.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kosovodagi nemis askarlari, 1999-yil

2008-yil 17-fevralda Kosovo Respublikasi Serbiyadan mustaqilligini eʼlon qildi, Germaniya uni 2008-yil 20-fevralda tan oldi[1]. 2008-yil 27-fevralda Germaniya Prishtinada[2] elchixonasini ochdi, Kosovo Respublikasining Berlinda[3] elchixonasi va Frankfurt va Shtutgartda[4] konsulliklari bor. Germaniya Kosovo Respublikasiga Amerika Qoʻshma Shtatlaridan keyin ikkinchi yirik iqtisodiy yordam koʻrsatadigan davlatdir[5].

2008-yil 19-noyabrda Germaniya Federal razvedka xizmatining (BND) uch agenti Kosovo Respublikasida besh kun avval sodir etilgan portlashda ishtirok etganlikda ayblanib hibsga olingan[6]. Nemis ommaviy axborot vositalarining taxminicha, hibsga olish BND uchun qandaydir jazo boʻlishi kerak edi, u 2005-yilda Bosh vazir Hoshim Tachi Kosovar alban mafiyasining aʼzosi ekanligini tasdiqlovchi dalillarni chop etgan[7]. Kosovo Respublikasi politsiyasi portlashda uchta agentning ishtiroki borligini tasdiqlovchi videotasma borligini taʼkidlagan boʻlsa-da (bu hech qachon jamoatchilikka koʻrsatilmagan) [8]. Mahbuslar 2008-yil 28-noyabrda ozod qilingan. Bomba portlash uchun mas’uliyatni ilgari nomaʼlum boʻlgan Kosovo Respublikasi armiyasi oʻz zimmasiga olgan[9].

Harbiy hamkorlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

1999-yilda Germaniya NATOning Yugoslaviyani bombardimon qilishida ishtirok etdi, buning natijasida BMTning Kosovodagi missiyasi tashkil etildi, soʻngra mustaqillik eʼlon qilindi. 2009-yilda Germaniya Kosovo Respublikasiga tinchlikparvar kuchlar sifatida 2350 askar yubordi va nemis qurolli kuchlarining dastlabki soni 8500 zobit va erkak bo‘lgan.

1999-yil 8-oktyabrdan 2000-yil 18-aprelgacha Klaus Reynxard KFORning 2-qoʻmondoni boʻlgan. 2003 yil 3 oktyabrdan 2004 yil 1 sentyabrgacha Xolger Kammerhoff KFORning 8-qoʻmondoni edi. Roland Kater 2006 yil 1 sentyabrdan 2007 yil 31 avgustgacha Kosovo kuchlarining 11-qoʻmondoni boʻlgan. Germaniya Yevropa Ittifoqi politsiyasi, Kosovo Respublikasidagi fuqarolik va yuridik missiyalarini qo‘llab-quvvatlash uchun tinchlikparvar kuchlar sifatida 600 askarini yuborgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Germany recognises Kosovo“. German Federal Government. 2011-yil 26-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  2. „Deutsche Botschaft Pristina - Startseite“. 2018-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-dekabr.
  3. „Vertretungen Kosovo“. Auswärtiges Amt. 2011-yil 20-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 20-dekabr.
  4. „Consular Missions Of The Republic Of Kosovo - Diplomatic Missions - Ministry of Foreign Affairs - Republic of Kosovo“. Ministry of Foreign Affairs - Republic of Kosovo. 2016-yil 13-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-dekabr.
  5. „Archived copy“. 2009-yil 5-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 4-may.
  6. „Germans held in Kosovo over blast“. BBC News (2008-yil 23-noyabr). 2018-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 3-may.
  7. ((SPIEGEL ONLINE, Hamburg, Germany)). „Covert Cock-Up: Germany's Failed Spy Mission in Kosovo“. SPIEGEL ONLINE (2008-yil 1-dekabr). 2012-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-dekabr.
  8. ((SPIEGEL ONLINE, Hamburg, Germany)). „German Spy Scandal: Kosovo Claims to Have Video of 'Terrorism'“. SPIEGEL ONLINE (2008-yil 25-noyabr). 2012-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 21-dekabr.
  9. „Three German Spies Await Release At Kosovo Airport“. RadioFreeEurope/RadioLiberty. 2008-yil 4-dekabrda asl nusxadan arxivlangan.