Germaniya — Janubiy Koreya munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Germaniya–Janubiy Koreya munosabatlari

Germaniya

Janubiy Koreya
Elchixona
Janubiy Koreya elchixonasi Berlinda Germaniya elchixonasi Seulda


Germaniya-Janubiy Koreya munosabatlari o‘tgan asrning 50-yillarida o‘rnatilgan bo‘lib, bugungi kunda ikki davlat tashqi siyosatida muhim o‘rin tutadi.

Ikkala mamlakat ham Ikkinchi Jahon urushi boʻyicha umumiy tarixga ega, 1950- va 1960-yillarda iqtisodiy moʻjizani boshdan kechirgan. Iqtisodiy nuqtai nazardan, har ikki mamlakat ham kam xomashyoga ega va yuqori texnologiyali sektorda bozor yetakchilari hisoblanadi. 2011-yilda Yevropa Ittifoqi va Janubiy Koreya o‘rtasida erkin savdo bitimi kuchga kirganidan so‘ng savdo hajmi tez sur’atlar bilan o‘sdi. Barkamol siyosiy va iqtisodiy aloqalar negizida madaniy aloqalar ham yanada rivojlanmoqda.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1964-yilda Janubiy Koreya Prezidenti Pak Chung Xining G'arbiy Germaniyaga davlat tashrifi

Koreyaning Joseon davlati birinchi marta Germaniya imperiyasi bilan 1883-yilgi Germaniya-Koreya shartnomasiga binoan diplomatik aloqalar oʻrnatgan va u Koreya 1905-yilda Yaponiya tomonidan qoʻshib olinganidan keyin ham oʻz kuchida qolgan[1].

1955-yilda Gʻarbiy Germaniya Janubiy Koreyani suveren davlat sifatida rasman tan oldi.

1964 yilda  Janubiy Koreya Prezidenti Pak Chung Xi Koreya Respublikasining birinchi davlat rahbari sifatida Germaniya Federativ Respublikasiga tashrif buyurdi. Federal prezident Geynrix Lyubke 1967-yilda Janubiy Koreyaga javob tashrifi bilan borgan. Bu Yevropa davlat rahbarining Janubiy Koreyaga birinchi davlat tashrifi sifatida baholandi. Ushbu oʻzaro tashriflar bilan munosabatlar eng yuqori choʻqqiga chiqdi. Janubiy Koreya nuqtayi nazaridan ularning rivojlanish rejalarini Germaniya Federativ Respublikasi tomonidan qoʻllab-quvvatlanishi katta ahamiyatga ega edi. Germaniya Federativ Respublikasi ham rejalarni amalga oshirish uchun moliyaviy yordam koʻrsatishni davom ettirishga tayyor edi. Bundan tashqari, boʻlinish muammosi eʼtiborga tushdi: Janubiy Koreya ham, Gʻarbiy Germaniya ham boʻlingan milliy hududga duch kelgan va bu vaziyatni hal qila oladigan siyosat yurgizishga majbur boʻldi. Ikkala xalqning boʻlinishining umumiy taqdiri va birlashish maqsadi nafaqat doʻstona muhit yaratgan.

Hozirgi aloqalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1990-yilda Germaniya qayta birlashganidan buyon har ikki davlat bir-biri bilan diplomatik munosabatlarni yaxshilash uchun katta saʼy-harakatlarni amalga oshirdi. 2000-yillarning oʻrtalarida 1883-yilgi Germaniya-Koreya shartnomasi ikki davlat tomonidan yangilandi va 2008-yil 19-dekabrda dastlabki shartnomaning 125-yilligini nishonlash shakli sifatida rasman kuchga kirdi[2].

2012-yilning 20-dekabr kuni Germaniya kansleri Angela Merkel Pak Kin Xeni Janubiy Koreya prezidenti etib tayinlangani bilan tabrikladi va uni Germaniyaga rasmiy tashrif bilan taklif qildi. Ikkala siyosatchi ham ikki davlat o‘rtasidagi „anʼanaviy juda yaxshi aloqalarni“ yanada rivojlantirish va mustahkamlash muhimligini taʼkidladilar. Merkel, shuningdek, Germaniyaning o‘zi qayta birlashish jarayonini boshidan kechirganligi sababli, Koreyaning kelajakdagi qayta birlashuvi mumkin bo‘lgan muammolarga yordam berishga vaʼda berdi.

Mamlakatni taqqoslash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rasmiy nomi Janubiy Koreya Germaniya Federativ Respublikasi
Bayroq
Gerb
Aholisi 50,620,000 82,060,000
Hududi 100,210 km2 (38,690 mi²) 357,021 km2 (137,847 mi²)
Aholi zichligi 493/km2 (1,280/sq mi) 246/km2 (640/sq mi)
Poytaxti Seul Berlin
Katta shahri Seul — 10,464,051 Rhine-Ruhr — 8,431,700
Hukumat Unitar prezidentlik konstitutsiyaviy respublika Federal parlament respublikasi
Rasmiy tili Koreys tili Nemis tili
Hozirgi rahbar Prezident Yoon Suk-yeol
Bosh vazir Han Duck-soo
Prezident Frank-Walter Steinmeier
Kansler Olaf Scholz
YaIM (nominal) $2.035 trillion ($39,500 aholi jon boshiga) $4.199 trillion ($50,800 aholi jon boshiga)

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Korean Mission p. 36. Google Booksda; excerpt, „Official rescript issued by Japan, November 22, 1905, declares: 'In bringing this agreement to the notice of the powers having treaties with Korea, the Imperial Government declares that * * * they will see that these treaties are maintained and respected, and they also engage not to prejudice In any way the legitimate commercial and industrial interests of those powers in Koreaʼ.
  2. Beziehungen zwischen der Republik Korea und Deutschland, Foreign Office (Germany) (in German)