Genichesk tumani

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Genichesk

ukraincha: Генічеський район
Tuman
Skyline of Genichesk
Genichesk
Bayroq
Genichesk
Gerb
Genichesk joylashuvi
46°13′19″N 34°38′19″E / 46.22194°N 34.63861°E / 46.22194; 34.63861 G OKoordinatalari: 46°13′19″N 34°38′19″E / 46.22194°N 34.63861°E / 46.22194; 34.63861 G O
Mamlakat Ukraina
Viloyat Xerson
Tuman Genichesk
Hukumat
 • Hokim Onishenko Andrey Igorevich[1]
Asos solingan 2020-yil 17-iyul
Rasmiy til(lar)i ukraincha[2]
Aholisi
 (2022)
118 059[3]
Zichligi 7120,5[4] kishi/km2
Milliy tarkib Ukrainlar, qirim tatarlari, ruslar va boshqalar
Telefon kodi +3805534
Pochta indeks(lar)i 75560[5]
Avtomobil kodi BT, NT / 22
Genichesk xaritada
Genichesk
Genichesk

Genichesk tumani (ukraincha: Генічеський район) — Ukrainaning Xerson viloyati janubi-sharqiy qismidagi maʼmuriy birlik.

Maʼmuriy markazi — Genichesk shahri.

Xerson viloyati davlat maʼmuriyati maʼlumotlariga koʻra, 2022-yil 24-fevralda Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi vaqtida ushbu hudud rus qoʻshinlari tomonidan bosib olingan[6].

Geografik joylashuvi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shimolda, shimoli-gʻarbda va gʻarbda tuman Kaxovka tumani bilan, shimoli-sharqda va sharqda Zaporojye viloyatining Melitopol tumani bilan, janubda Qrimning Djankoyskiy va Leninskiy tumanlari bilan chegaradosh.

U Azov dengizi va Sivash koʻrfazi bilan tutashgan.

Tuman dasht zonasida joylashgan. Bu yerdagi tuproqlar qishloq xoʻjaligi ishlab chiqarishini rivojlantirish uchun qulay boʻlgan solonetslar bilan birgalikda kashtanga boy hisoblanadi.

Koʻllar: Genichesk koʻli, Sokolovsk koʻli, Liman koʻli, Zyablovskoe koʻli.

Aholisi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tumanning umumiy aholisi 122,4 ming kishini tashkil qilgan[7].

Tuman chegaralari yaqinida istiqomat qiluvchi aholi soni 2020-yil 1-yanvardan 2020-yil 17-iyulgacha boʻlgan muddatda 58331 nafarga yetgan. shundan shahar aholisi 33041 nafarni, qishloq aholisi esa 25290 nafarni tashkil qilgan.

Maʼmuriy boʻlinishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2020-yil 17-iyuldan boshlab kengaytirilgan chegaralar doirasida tuman 4 ta hududiy hamjamiyatga (jamoalarga)[8][7], shu jumladan 1 ta shahar va 3 ta aholi punktiga boʻlingan (ularning maʼmuriy markazlari quyida):

  • Shahar:
    • Genichesk shahar hamjamiyati (Genichesk shahri);
  • Qishloq:
    • Ivanov qishloq hamjamiyati (Ivanovka qishlogʻi),
    • Nijneserogozskaya aholi punkti (Nijniy Serogozi shahri),
    • Novotroitskaya aholi punkti (Novotroitskoye qishlogʻi).

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ulugʻ Vatan urushi yillarida tuman hududida harbiy harakatlar boʻlib oʻtgan. Xususan, Genicheskaya Gorka qishlogʻi yaqinidagi tepalikda Qora dengiz flotining 127-dengiz artilleriya batareyasi fashistlarni Qrimga kiritmagan[9].

2020-yil 17-iyulda[10] amalga oshirilgan maʼmuriy-hududiy islohot natijasida tuman kengaytirilib, uning tarkibiga quyidagi hududlar kiritilgan:

  • Genichesk tumani,
  • Ivanivka tumani ,
  • Nijneserogoz tumani,
  • Novotroitskiy tumani.

2022-yil 24-fevraldan[11][12] Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi paytida[13][14][15][16] tuman bosib olingan.

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tuman hayotining asosi rekreatsiya bilan bogʻliq. Shimoliy qism tumanning bir qismi boʻlgan Arabat Spit kurorti bilan birga, qoʻshni mintaqalarni ham ajoyib dam olish markazi sifatida rivojlantirishga imkon beradi.

Madaniyat va taʼlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Viloyatda turli darajadagi 80 ga yaqin ilmiy muassasalar, tibbiyot bilim yurti, internat maktab, uchta texnikum, litsey, gimnaziya mavjud.

Har yili Genicheskda „Tavrichesk oilasi“ milliy madaniyatlar festivali (ukraincha: Таврійська родина), „Arabat yulduzlari“ xalqaro raqs festivali ham oʻtkaziladi.

2016-yildan beri Genichesk temir koʻprigini saqlab qolishga eʼtiborni jalb qilish uchun u yerda madaniy tadbirlar oʻtkazilmoqda[17].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Киевлянин Андрей Онищенко назначен на должность главы Генической райгосадминистрации“. Новости Херсона (12 сентября 2019). 27-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19 ноября 2019.
  2. „Про забезпечення функціону... | від 25.04.2019 № 2704-VIII“. 2-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-aprel 2020-yil.
  3. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2022
  4. „Херсонська область - Райони“. 6-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-iyul 2020-yil.
  5. „Dovіdnik poshtovix іndeksіv Ukraїni. Xersonska oblast. Berislavskiy rayon“. 2017-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 13-may.
  6. „Украина потеряла контроль над населёнными пунктами Генического, Скадовского, Бериславского и Херсонского районов.“. 25-fevral 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-fevral 2022-yil.
  7. 7,0 7,1 „Нові райони: карти + склад“. 25-fevral 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-avgust 2020-yil.
  8. „Постанова Верховної Ради України «Про утворення та ліквідацію районів»“. 21-iyul 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-avgust 2020-yil.
  9. „Державний apxiв Херсонської області — матеріали-спогади херсонців про початковий період Великої Вітчизняної війни“ (ruscha). 2013-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-avgust 2011-yil.
  10. „Про утворення та ліквідацію районів“ (ukraincha). www.golos.com.ua. 9-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyul 2020-yil.
  11. „Russian soldiers detain journalist Oleksandr Gunko in southeastern Ukraine“. 2022-yil 26-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2022-yil.
  12. „Empty supermarket shelves in Russia-occupied city of Nova Kakhovka“. 2022-yil 28-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2022-yil.
  13. „Ukrainians in occupied towns protest against invasion, agency reports“. 2022-yil 26-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2022-yil.
  14. „Terror and abductions as Russia tries to break Ukrainian resistance in Kherson and other occupied cities“. 2022-yil 1-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2022-yil.
  15. „Ukrainian artist turns abandoned Russian tank into resistance art“. 2022-yil 26-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2022-yil.
  16. „Russian Forces Set Up Statue In Newly Occupied Ukrainian Territory“. 2022-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2022-yil.
  17. „Культурні проекти змінюють міста: як селфі врятували міст у Генічеську“. https://gurt.org.ua/.+2022-yil 25-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-noyabr 2021-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]