Garbyur

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Garbyur (fransuzcha: Garbure) — karam va boshqa sabzavot va goʻsht, odatda oʻrdak yoki gʻoz konfisidan tayyorlangan fransuz quyuq shoʻrvasi yoki styu[1]. Hozirgi vaqtda u odatda vetchina, pishloq va eskirgan non qoʻshib tayyorlanadi[2].

Nomi geraldikada tasvirlangan yormalar dastalarini tasvirlash uchun garb atamasidan kelib chiqqan. Shunday qilib, vilkalar bilan isteʼmol qilinadigan garbyur taomining nomi, nonli dastani koʻtarish uchun vildan[3], lekin aslida — sabzavot dastalaridan foydalanishga ishoradir. Boshqa versiyaga koʻra, garbure soʻzining kelib chiqishi ispancha garbias — „dimlangan goʻsht“ yoki ragudan kelib chiqadi.

Taom boshqa anʼanaviy fransuz shoʻrvasi — potéega oʻxshaydi[4].

Garbyur Gaskoni dehqonlarining kundalik menyusi elementi edi. Yil fasliga, oshpazning imkoniyatlariga va oilaning daromadiga qarab turli xonadonlarda turlicha tayyorlangan. Ushbu taomning asosiy prinsipi turli xil sabzavotlar va goʻshtdan (asosan konservalangan konfi) assortini uzoq vaqt davomida qaynatmasdan past olovda pishirishdir.. Har qanday sabzavotlarni qoʻshish mumkin: karamni yangi yoki quritilgan donlar, kartoshka, sholgʻom, loviya, piyoz, sabzi, selderey ildizi, kolrabi, lavlagi, latuk, kashtan, qichitqi oʻt (krapiva) va ogurechnik oʻti bilan birlashtirish mumkin[5].

Garbyurli katta kosa koʻpincha Bearn mintaqasidagi restoranlarda dasturxonga tortiladi va mehmonlarning oʻzlari shoʻrvani choʻmich bilan tarelkalarga solib olishadi. Koʻpincha ovqat anʼanaviy shabro odati bilan yakunlanadi, bu anʼana shoʻrvaning qattiq mahsulotlarini isteʼmol qilgandan soʻng tarelkaning pastki qismidagi qolgan shoʻrva bilan yarim stakan qizil vinoni aralashtirishdan iborat.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ROBUCHON, J., & MONTAGNÉ, P. (2001). Larousse gastronomique. New York, Clarkson Potter.
  2. Smith, Henry. The Master Books of Soups. Bedford, MA, USA: Applewood Books, 1900 — 175 bet. ISBN 978-1-4290-1180-8. 
  3. Dallas, E. S.. Kettner's Book of the Table. London, England: Dulau & Company, 1877 — 15 bet. „garbure.“ 
  4. w:fr:Garbure
  5. „Garbyur ili gaskonskiy sup“. 2021-yil 26-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-may.