Gantel Tumanligi
Gantel Tumanligi (shuningdek, Messie 27, M 27 yoki NGC 6853 deb ataladi) Vulpekula yulduz turkumidagi sayyoraviy tumanlik boʻlib, yerdan 1250 yorugʻlik yili masofada joylashgan[1].
Ushbu ob’ekt Sharlem Messie (1764 da) tomonidan ochilgan birinchi Sayyora tumanligi edi. Koʻrinib turgan yorqinlik 7,4 magnitudali va diametri taxminan 8 yoy minutini tashkil qiladi.
Gantel Tumanligining yoshi 3000 dan 4000-yilgacha baholanadi.
Kuzatishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ushbu Sayyora tumanligi havaskor kuzatuvchilari uchun eng ajoyib ob’yektlaridan biridir. M 27 katta, nisbatan yorqin va ayni paytda osongina topiladi. Qidirayotganda (hatto durbin ham mos keladi), γ Sge — Yulduz oʻqining uchiga eʼtibor qaratish kerak. „Gantel“ 3 daraja shimolda (yuqorida, oq qush yoʻnalishida) 14 Vul 5 — yulduz kattaligi ostida joylashgan. Tumanlikni shahar yorigʻligi mavjud boʻlganda ham farqlash mumkin, lekin, albatta, shahardan uzoqroqda, oysiz boʻlgan kechani tanlash yaxshiroqdir. Tumanlikning gʻalati gantel shakli allaqachon 80 mm diafragma bilan teleskopda koʻrish mumkin. Rossiya kuzatuvchilari orasida M 27 koʻpincha „Qoldiq“ deb ataladi — tumanlikning yorqin qismi toʻliq isteʼmol qilinmagan olma kabi koʻrinadi, amerikaliklar baʼzan shaklni paxta qutisi bilan taqqoslashadi. Kattaroq diafragmali teleskopda tumanlikning yorqin qismining yon tomonlarida xiraroq „quloqlar“ni koʻrish mumkin, ular uning shaklini limonsimon shaklga toʻldiradi. Tumanlikning tanasi ortidan bir nechta yulduzlar porlaydi.
Ushbu tumanlikning kuzatishlarida (ayniqsa, yoritilgan osmonda) „dipskay“-OIII va UHC filtrlari kontrastini sezilarli darajada yaxshilashga yordam beradi.
M 27 (taxminan 8 daraja) ning gʻarbiy qismida Cr 399 kiyim ilgichi koʻrinishidagi qiziqarli asterizm (yulduz naqsh) mavjud.
Messiye katalogidagi osmon qoʻshnilari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- M 71 — (oʻqning markazida janubda) Messie sharsimon klasterlarining eng keng tarqalgani;
- M 56 — (shimoli-gʻarbda, Cygnus boshining narigi tomonida, b Cyg) Somon yoʻli yulduzlari orasida yoʻqolgan xira sharsimon klaster;
- M 29 — (shimolga, g Cyg yaqinidagi Cygnus markaziga yaqin) ochiq klaster.
"Messiye Marafoni" dagi kuzatishlar ketma-ketligi[tahrir | manbasini tahrirlash]
….M 94 → M 106 → M 27 → M 53 → M 64…
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Gianninas A., Bergeron P., Ruiz M. T. A spectroscopic survey and analysis of bright, hydrogen-rich white dwarfs (англ.) // Astrophys. J. / E. Vishniac — IOP Publishing, 2011. — Vol. 743, Iss. 2. — P. 138. — ISSN 0004-637X; 1538-4357 — doi:10.1088/0004-637X/743/2/138 — arXiv:1109.3171