Gʻarbiy Avstraliya bayrogʻi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(G'arbiy Avstraliya bayrog'idan yoʻnaltirildi)
G'arbiy Avstraliya bayrog'i
Mamlakat Avstraliya
Qabul qilindi 1953-yil, 3-noyabr

Gʻarbiy Avstraliya bayrogʻi (inglizcha: Flag of Western Australia) Gʻarbiy Avstraliyaning davlat ramzi hisoblanadi. U koʻk rangli shpaldan va paneldagi sariq doiradan iborat boʻlib, uning ichida davlat ramzi — qora oqqush tasvirlangan. Mustamlaka bayrogʻi oʻrniga qabul qilingan. Undan farqli oʻlaroq, oqqush bayroq ustunining yonidan qaraydi. Gʻarbiy Avstraliya bayrogʻi mamlakatdagi boshqa shtatlarning bayroqlariga oʻxshaydi, chunki ular ham gerblari boʻlgan koʻk rangli shtat belgisidir. Ularning barchasi milliy bayroq bilan bir joyda koʻtarilganda, Gʻarbiy Avstraliya bayrogʻi oltinchi eng katta bayroq boʻlib, uning mamlakat gerbidagi oʻrnini koʻrsatadi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Avstraliyaning gʻarbiy qirgʻoqlari birinchi marta 17-asrda Gollandiyaning Ost-Indiya kompaniyasi tomonidan kashf etilgan [1] . 1697-yil yanvar oyida ekspeditsiya paytida hozirgi Kotteslo[en] (shtat poytaxti Pert shahri chekkasi) hududida Villem de Vlamink daryoning boʻyida yashovchi qora oqqushlarni kuzatdi [2][3] . Keyinchalik u bu daryoga „Oqqush“ deb nom berdi (Oqqush daryosi ,inglizcha: Swan River) [2] . Biroq, gollandlar bu hududni mustamlaka qilmaslikka qaror qilishdi, chunki ular bu yerda savdo istiqbollarini juda muvaffaqiyatsiz deb hisobladilar [1] . Keyinchalik zamonaviy Flemantle[en] va Pert hududidagi aholi punktlari inglizlar tomonidan joylashtirildi. Bu ikki aholi punkti atrofi bilan birgalikda „Oqqush qirgʻoqlari koloniyasi“ deb nomlangan (inglizcha: Swan River Colony) [3] . Qora oqqush uning norasmiy ramziga aylandi [3] . Misol uchun, koloniya tashkil etilganidan bir necha yil oʻtgach, bu yerda oʻzlarining banknotlari paydo boʻlgan va ularda aynan shu qush tasvirlangan [2] . Oqqush, shuningdek, 1836 yildan 1838 yilgacha [4] nashr etilgan Swan River Guardian[en] [2] — koloniyaning birinchi gazetasining ramzi edi. Oqqushning surati koloniyaning davlat gazetasi[en] 1836 yilda chop etilgan birinchi sonida ham paydo boʻlgan [2] . Shundan 18 yil oʻtgach, koloniyaning birinchi pochta markalarida oqqush tasvirlana boshlagan [3] .

1870-yildan 1953-yilgacha qoʻllanilgan Gʻarbiy Avstraliya bayrogʻi

1869-yil 17-avgustda Britaniya mustamlakachi gubernatorlariga oʻz mustamlakalarining bayrogʻini koʻtarishga ruxsat beruvchi kengash qonuni[en] 1869-yil 17-avgustda qabul qilindi, bu esa bu yerda endi Britaniyaning klassik bayrogʻi boʻlishi kerak edi, uning ustida esahudud ramzi [3] . Keyingi yili koloniya gubernatori Frederik Aloysius Weld ushbu ramzning dizaynini taklif qildi — sariq doiradagi qora oqqushni tasviri edi [2] . Uning fikricha, „qora oqqush boshidanoq koloniyaning norasmiy ramzi boʻlib, hatto uning nomi bilan atalgan daryoda mavjud edi“. Ushbu dizayn koloniyaning keyingi gubernatori Uilyam Robinson tomonidan 1875-yil 27-noyabrda rasman tasdiqlangan [3] . 1901-yilda, mamlakatni birlashtirish jarayoni tugagandan soʻng, bayroq davlatning davlat ramzi sifatida saqlanib qoldi [2] .

1936-yilda Britaniya geraldik palatasi vakillari oqqushning boshi yoʻnalishini notoʻgʻri deb hisoblashlarini aytishdi. Geraldika boʻyicha Avstraliya va Buyuk Britaniya oʻrtasidagi veksillologik kelishuvga koʻra, kuzatuvchining chap tomoni sharafli joy boʻlib, davlat bayroqlaridagi barcha belgilar bu tomonga burilishi kerak. Biroq, 1954 yilda qirolicha tashrifigacha bu qoidabuzarlikni bartaraf etish uchun hech qanday chora koʻrilmagan. Uning oldida masala davlat parlamenti[en]da koʻtarildi va 1953-yil 3-noyabrda oqqushning boshi yoʻnalishi oʻzgartirilgan yangi bayroq taqdim etildi [2] .

Dizayn[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bayroqning tomonlar nisbati 1:2 proporsiyada. Shtat hukumati veb-saytida taqdim etilgan maʼlumotlarga koʻra, rasmiy rang sxemasi quyidagi jadvaldagi Pantone tizimiga mos keladi. Qora va oq soyalar uchun rang raqamlari koʻrsatilmagan [5] .

Rang Panton [5] RGB HTML ranglari
  Ko'k
280 1-33-105 [6] #012169 [6]
  Qizil
185 228-0-43 [7] #E4002B [7]
  Sariq
109 255-209-0 [8] #FFD100 [8]

Ramziylik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bayroq madaniy, siyosiy va mintaqaviy ahamiyatga ega. Toʻq koʻk rang Buyuk Britaniyaning timsoli boʻlib, Avstraliyaliklarning ona yurti boʻlib, ikki davlatning birligini bildiradi. U har bir shtatning bayroqlarida uchraydi va ularning orasidagi farq faqat bayroqdagi gerbdadir . Qora oqqush tasvirlangan sariq doira bayroqdagi Gʻarbiy Avstraliyaning ramzidir [9] . U shtatning oʻziga xos ramziy jonzotidir va Gʻarbiy Avstraliyaning koloniya nomi [2] dan kelib chiqqan. 1973 yil 25 iyulda qora oqqush qushlar roʻyxatiga — Avstraliya timsoli sifatida qabul qilindi [10] . Edit Kovan universiteti[en] xodimi Rodney Jeyms Giblettning soʻzlariga koʻra, bu qush ingliz mustamlakachiligidan farqli oʻlaroq, shtat aholisi orasida oʻz milliy oʻziga xosligi borligini eʼlon qilishning bir usuli edi [9] .

Foydalanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bayroqning koʻrinishi shtat bosh vaziri boshchiligidagi boʻlim zimmasiga yuklangan [11] . Hamdoʻstlikning boshqa bayroqlari bilan birgalikda qoʻllanilganda, bayroq ierarxiyada beshinchi oʻrinni egallaydi, bu davlat gerbi qalqonida davlat ramzi — qora oqqushni aks ettiradi. Bu qalqon ikki marta kesib oʻtadi va parchalanadi (yaʼni 6 qismga boʻlinadi) va belgi uning beshinchi qismida joylashgan [12] .

Qoidalarga koʻra, bayroq erga tegishi mumkin emas va boshqa bayroq boʻlgan oʻsha bayroq ustuniga koʻtarilmasligi kerak. Uni ertalabdan oldin koʻtarish kerak va kechasi yoqilmagan boʻlsa, kechqurun tushdan kechiktirmasdan tushirish kerak. Markaziy bayroq ustunida mamlakat bayrogʻi [13][14] .

Bayroqning oʻzgarishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Variant Qayerda ishlatiladi
Gʻarbiy Avstraliya gubernatori standarti [15]
" Vestraliya hukmronligi[en] " bayrogʻi (1934)
Ausflag[en] bosh direktori Brendan Jonson [16] tomonidan ishlab chiqilgan alternativ bayroq

Shuningdek, yuk tashish kompaniyalari, port maʼmuriyati va boshqa tashkilotlar tomonidan turli xil oʻzgarishlar ishlatilgan [2] .

Eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Izohlar

Manbalar

  1. 1,0 1,1 Gʻarbiy Avstraliya bayrogʻi Encyclopædia Britannicada
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Gʻarbiy Avstraliya bayrogʻi Encyclopædia Britannicada Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":2" defined multiple times with different content
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 „Symbols of Western Australia“ (en). Department of the Premier and Cabinet. Government of West Australia (2020-yil 27-avgust). 2020-yil 16-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  4. „Swan River Guardian“ (en). Catalogue of SLWA. Andoza:Нп4.
  5. 5,0 5,1 „Specifications of the State Flag of Western Australia“ (en). Department of the Premier and Cabinet. Government of Western Australia (2019-yil 11-iyun). 2020-yil 5-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
  6. 6,0 6,1 „Pantone Color — 280 C“ (en). Pantone. 2019-yil 29-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-aprel.
  7. 7,0 7,1 „Pantone — 185 C“ (en). Pantone. 2019-yil 30-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-aprel.
  8. 8,0 8,1 „Pantone — 109 C“ (en). Pantone. 2020-yil 10-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-aprel.
  9. 9,0 9,1 Giblett Rodney James „Chapter 13“,. Black Swan Lake: Life of a Wetland, illustrated, Cultural studies of natures, landscapes and environments, Bristol: Intellect Books, 2019 — 69 bet. ISBN 9781841507040. 
  10. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named :8
  11. „Premier and Cabinet protocol and State events — flags“ (en). Department of the Premier and Cabinet. Government of Western Australia. 2021-yil 16-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 11-aprel.
  12. „Commonowealth coat of arms“ (en). Department of the Prime Minister and Cabinet. Government of Austalia. 2020-yil 30-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-aprel.
  13. „Flag Protocol“ (en). A&TSIH. RACGP.
  14. „AUSTRALIAN NATIONAL FLAG PROTOCOLS“ (en). Departament of Prime Minister & Cabinet. Australian Government. Qaraldi: 2021-yil 16-aprel.
  15. „The Governor’s Standard“ (en). Government House. Government of Western Australia. 2020-yil 16-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-aprel.
  16. „New State Flag?“ (en). Official Site of AusFlag. Andoza:Нп4. 2020-yil 19-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-aprel.