Fransisk Skarina medali
| Fransisk Skarina medali | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Asl nomi | belaruscha: Медаль Францыска Скарыны | ||
| Mamlakat |
 Belarus | ||
| Turi | medal | ||
| Kimga topshiriladi | fan, maorif va madaniyat xodimlari | ||
| Statistika | |||
| Taʼsis sanasi | 20-aprel 1989-yilda | ||
| Navbat | |||
| Toʻngʻich mukofot | "Mehnatdagi xizmatlari uchun" medali | ||
| Kenja mukofot | "Buyuk xizmatlari uchun" medali | ||
Fransisk Skarina medali (belaruscha: Медаль Францыска Скарыны) — Belarusiya davlat mukofoti, Belarus SSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1989-yil 20-apreldagi 2675-XI-son qarori bilan taʼsis etilgan[1]. Belarus Respublikasi Oliy Kengashining 1995-yil 13-apreldagi 3727-XII-son qarori bilan medal toʻgʻrisidagi Nizomga oʻzgartirishlar kiritildi (SSSR mukofotlaridan keyin emas, balki „Mehnat uchun. Mehnat xizmatlari uchun“ medalidan keyin joylashtiriladi)[2]. Medal yana Belarus Respublikasining 1997-yil 2-iyuldagi 49-Z-sonli qonuni bilan tasdiqlangan[3]. Bugungi kunda ushbu medal bilan bogʻliq barcha narsalar, boshqa barcha Belarus mukofotlari singari, Belarus Respublikasining 2004-yil 18-maydagi 288-Z-sonli „Belarus Respublikasining Davlat mukofotlari toʻgʻrisida“ gi qonuni bilan tartibga solinadi[4].
Mukofotlash qoidalari[tahrir | manbasini tahrirlash]
"Fransisk Skarina" medali fan, taʼlim va madaniyat xodimlariga kasbiy faoliyatidagi yuksak yutuqlari, belarus xalqining maʼnaviy va intellektual salohiyatini, madaniy merosini rivojlantirish va yuksaltirishga qoʻshgan katta shaxsiy hissasi uchun beriladi. Medal chet el fuqarolariga ham topshirilishi mumkin[4].
Taqish qoidalari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Medal koʻkrakning chap tomoniga taqiladi va boshqa medallar boʻlsa, „Mehnatdagi xizmatlari uchun“[4] medalidan keyin joylashadi (1995-yilgacha SSSR medallari mavjud boʻlganda, u ularning ostida joylashgan edi[1]).
Medalning tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]
20 yil davomida medalning koʻrinishi oʻzgarmadi. Medalning birinchi taʼrifini Belarus Respublikasi Oliy Kengashi Prezidiumining 2675-XI-sonli Farmonida topish mumkin[1]. Bugungi kunga kelib, medalning tavsifi Belarus Respublikasi Prezidentining 2005-yil 8-apreldagi 168-sonli Farmonida[5] qayta yozilgan.
Medal tombakdan yasalgan va diametri 32 mm boʻlgan oddiy doira shakliga ega. Medalning old tomonida Frensisk Skarynaning relyef tasviri va belaruscha: «Францыск Скарына» doiraning pastki qismida Medalning orqa tomonida „belgi“ bosilgan Frensisk Skarina nishoni ostida joylashgan. Medalning chekkalari rom bilan chegaralangan[5].
Medal toʻrtburchaklar blok bilan yon tomonlarida yivli koʻz va oval halqa yordamida bogʻlangan. Blokning tagida yoriqlar mavjud boʻlib, uning ichki qismi 24 mm kenglikdagi yashil ipak moir lentasi bilan qoplangan. Lentaning oʻrtasida eni 8 mm boʻlgan milliy bezakning sariq chiziqli chizigʻi bor. Lenta kengligi 2 mm boʻlgan tilla bilan qoplangan ip bilan oʻralgan[5].
Oʻzgarishlardan keyin[tahrir | manbasini tahrirlash]
Belarus Respublikasi Prezidentining 184-sonli farmoni (2017-yil 25-mayda imzolangan) Fransisk Skaryna medalining koʻrinishini sezilarli darajada oʻzgartirdi[6].
Fransisk Skaryna medali diametri 33 mm boʻlgan doira shakliga ega. Medalning old tomonida markazda Fransisk Skarynaning oltin boʻrtma tasviri va „Fransisk Skaryna“ yozuvi joylashgan. Medalning orqa tomoni silliq yuzaga ega.
Balandligi 48 mm va kengligi 33 mm boʻlgan medal koʻz va halqa bilan toʻrtburchaklar blokga biriktirilgan. Blokning pastki qismida oltin eman shoxlari joylashgan. Blok 30 mm kenglikdagi toʻq qizil rangli muar lentasi bilan qoplangan, lentaning chetidan 1 mm masofada 0,5 va 1,5 mm kenglikdagi ikkita uzunnasiga oltin chiziqlar bilan qoplangan. Blokning markazida belgi bor.
Medal kumush va zardob bilan qoplangan tubadan yasalgan[7].
Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Frantsiskan Skaryna medali zamonaviy Belarusiyada birinchi hisoblanadi. Medal bilan taqdirlash toʻgʻrisidagi birinchi farmon 1990-yil 11-sentabrda imzolangan. Medal bilan quyidagilar taqdirlandilar: Belokoz Aleksandr Nikolaevich, Belarus tili va adabiyoti oʻqituvchisi, yozuvchi Nil Semenovich Gilevich, tarixchi Nikolay Ivanovich Yermolovich, „Belarus Sovet Entsiklopediyasi“ nashriyotining BSSR tarixi tahririyati boshligʻi Mixail Aleksandrovich Tkachev[8].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 20 апреля 1989 года N 2675-XI «Об утверждении положения о медали Франциска Скорины и её описания»“ (ru). pravo.kulichki.com. Qaraldi: 2021-yil 8-fevral.
- ↑ „Постановление Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 13 апреля 1995 года № 3727-XII «Об утверждении Положений о звании „Герой Беларуси“, орденах и медалях Республики Беларусь»“ (ru). Bankzakonov.com. 2012-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 11-iyul.
- ↑ „Закон Республики Беларусь от 2 июля 1997 г. № 49-З «Об утверждении Положений о звании „Герой Беларуси“, орденах, медалях и почётных званиях Республики Беларусь»“ (ru). Bankzakonov.com. 2014-yil 19-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 11-iyul.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 „Закон Республики Беларусь от 18 мая 2004 года № 288-З «О государственных наградах Республики Беларусь»“ (ru). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Qaraldi: 2010-yil 11-iyul. [sayt ishlamaydi]
- ↑ 5,0 5,1 5,2 „Указ Президента Республики Беларусь от 8 апреля 2005 года № 168 «О некоторых вопросах награждения государственными наградами Республики Беларусь»“ (ru). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. 2012-yil 8-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 21-iyun.
- ↑ Novie gosudarstvennie nagradi uchrejdeni v Respublike Belarus
- ↑ „Медали Республики Беларусь“. Официальный сайт Президента Республики Беларусь.
- ↑ „Указ Президиума Верховного Совета Республики Беларусь № 255-XII «О награждении медалью Франциска Скорины группы работников науки, народного образования и культуры»“ (ru). Bankzakonov.com. 2012-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 11-iyul.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Исаева И.К.. Награды Республики Беларусь. Мн.: Беларусь, 2007.
- {{{заглавие}}} : газета.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- „Медаль Франциска Скорины“ (ru). Государственные награды Республики Беларусь (https://www.awards.by).+Qaraldi: 2010-yil 11-iyul.
- „Медаль Франциска Скорины“ (ru). Официальный сайт Республики Беларусь (www.belarus.by). 2012-yil 19-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 11-iyul.
- „Медаль ФРАНЦИСКА СКОРИНЫ“ (ru). Официальный Интернет-портал Президента Республики Беларусь. 2012-yil 19-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 11-iyul.