Kontent qismiga oʻtish

Frankfurt aeroporti

Koordinatalari: 50°02′00″N 8°34′14″E / 50.03333°N 8.57056°E / 50.03333; 8.57056
Vikipediya, erkin ensiklopediya
Frankfurt aeroporti
nemischa: Flughafen Frankfurt Main
IATA kodi: FRA – ICAO kodi: EDDF
– WMO identifikatori: 10637
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik
Egasi/Operator Fraport
Xizmat doirasi Frankfurt Reyn-Mayn
Joylashuvi Frankfurtmayn, Hessen
Ochilgan 8-iyul, 1936-yil (88 yil avval) (1936-07-08)
Havo yoʻli tuguni
Dengiz sathidan balandligi 364 ft / 111 m
Koordinatalari 50°02′00″N 8°34′14″E / 50.03333°N 8.57056°E / 50.03333; 8.57056
Vebsayti frankfurt-airport.com
Xarita
FRA/EDDF (Germaniya)
FRA/EDDF
Aeroportning Germaniya xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
m ft
07L/25RA 2,800 9,240 Beton
07C/25C 4,000 13,123 Asfalt
07R/25L 4,000 13,123 Asfalt
18B 4,000 13,123 Beton
Maʼlumotlar (2024)
Yoʻlovchilar soni 61,564,957
Yuk (t) 1,931,296
Parvozlar soni 430 436
Iqtisodiy taʼsiri (2016) $22,3 milliard[1]
Manba: Traffic, ADV[2],
Germaniya aeronavtika axborot nashri[3][4]


A: ^ faqat qoʻnish uchun foydalaniladi
B:^ faqat bitta yoʻnalishda uchish uchun ishlatiladi[5].

Frankfurt aeroporti (nemischa: Flughafen Frankfurt Main de) (IATA: FRA, ICAO: EDDF) – yoʻlovchilar soni boʻyicha Germaniyaning asosiy aeroporti[6]. Mamlakatning beshinchi eng yirik shahri – Frankfurt-Maynda joylashgan. Germaniya aeronavtika axborot nashri maʼlumotlariga koʻra, rasmiy nomi Frankfurt-Mayn aeroporti[7]. Aeroport Fraport tomonidan boshqariladi va Lufthansa, xususan, Lufthansa City Airlines, Lufthansa CityLine va Lufthansa Cargo hamda Condor va AeroLogic aviakompaniyalari uchun aviahab vazifasini bajaradi. Aeroport maydoni 2,300 gektar (5,683 akr) ni tashkil etadi[8] va yiliga 65 million yoʻlovchiga moʻljallangan ikkita terminalga, toʻrtta uchish-qoʻnish yoʻlagiga, yirik logistika va texnik xizmat inshootlariga ega.

Frankfurt aeroporti Germaniyaning eng gavjum aeroporti boʻlib, Yevropada esa Istanbul aeroporti, London-Hitrou, Parij-Sharl de Goll, Amsterdam-Schiphol va Madrid–Barajas aeroportidan keyin 6-oʻrinda turadi. 2016-yilda u dunyo boʻyicha 13-oʻrinni egallab, 60,786 million yoʻlovchini qabul qildi[9]. 2017-yilda bu koʻrsatkich 64,5 million, 2018-yilda esa 70 millionga yaqinlashdi. Yuk tashish boʻyicha aeroport orqali 2015-yilda 2,076 million tonna yuk tashildi va Yevropada yuk tashishda birinchi oʻrinda turadi. 2022-yil holatiga koʻra, Frankfurt aeroportidan 5 qitʼadagi 330 ta yoʻnalishga parvozlar amalga oshiriladi va bu uni dunyoda eng koʻp toʻgʻridan-toʻgʻri reyslarga ega aeroportga aylantiradi[10].

Aeroportning janubiy qismida 1947—2005-yillarda AQSh tomonidan foydalanilgan Reyn-Mayn aviabazasi joylashgan boʻlib, keyinchalik u yopildi va Fraport tomonidan sotib olingan (hozirda bu yerda 3-terminal qurilmoqda). Aeroport 2016-yil iyul oyida 80 yilligini nishonladi[11].

Joylashuvi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Frankfurt aeroporti Frankfurt markazidan 12 km (7.5 mi) janubi-gʻarbda[3], Yevropadagi eng koʻp foydalaniladigan ikkita avtomagistral (A3 va A5) kesishgan joyi – Frankfurter Kreuz avtoban oʻtish joyi yaqinida joylashgan. Aeroport hududi Frankfurt-Flughafen deb nomlangan shahar tumanini tashkil qiladi va uning atrofi Frankfurt shahar oʻrmoni bilan oʻralgan. Aeroportning janubiy qismi Rüsselsheim am Main va Mörfelden-Walldorf shaharlariga, gʻarbiy qismi esa Kelsterbach shahriga kirib ketadi.

Aeroport Germaniyaning uchinchi yirik metropolitan hududi boʻlgan Frankfurt/Reyn-Mayn mintaqasida joylashgan boʻlib, uning oʻzi ham gʻarbiy-markaziy Yevropa megapolisining zich joylashgan hududida joylashgan. Qattiq temir yoʻl va avtomagistrallar tarmogʻi tufayli aeroport butun mintaqa uchun muhim transport markazi boʻlib, yer usti transporti bilan Kyoln, Rur viloyati va Shtutgartga 2 soatdan kamroq vaqtda yetib borish mumkin.

Tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birinchi aeroport

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1909-yil 16-noyabrda dunyodagi birinchi aviakompaniya Frankfurt-Maynda tashkil etilgan: Deutsche Luftschiffahrts-Aktiengesellschaft (DELAG). DELAG keyinchalik Frankfurtda birinchi aeroport qurdi va uni Rebstockdagi dirijabllar bazasi deb atadi. Shaharning gʻarbiy qismidagi Bockenheimda joylashgan aeroport dastlab asosan dirijabllarga xizmat koʻrsatgan. 1912-yilda ochilgan va Birinchi jahon urushidan keyin kengaytirilgan, biroq 1924-yilda ekspert hisobotida bu joyni yanada kengaytirish imkoniyati shubha ostiga olingan.

1926-yilda Deutsche Luft Hansa tashkil etilishi bilan fuqarolik aviatsiyasiga talab keskin oshdi va mavjud dirijabllar bazasi bu talabni qondira olmay qoldi. 1930-yilda Schwanheimning janubi-gʻarbidagi Frankfurt shahar oʻrmoni hududida yangi va kattaroq aeroport qurish rejasi tasdiqlandi, biroq Buyuk depressiya tufayli amalga oshirilmadi. 1933-yilda natsistlar hokimyat tepasiga kelgach, hukumat loyihani qayta tiklab, yangi aeroport qurishni boshladi.

Hozirgi aeroport

[tahrir | manbasini tahrirlash]
1936-yilda Frankfurt aeroportidagi Deutsche Lufthansaning bitta Ju 86, ikkita Ju 52/3ms va bitta Fw 200 samolyotlari

1935-yil aeroportning shimoliy qismida ikki qavatli stansiya binosi va olti qavatli minora qurildi, shuningdek, samolyotlarni texnik xizmat koʻrsatish va saqlash uchun qoʻshimcha inshootlar barpo etildi. Uchish-qoʻnish yoʻlagi 100 gektar maydonni egallab, oʻt bilan qoplangan edi.

Yangi Flug- und Luftschiffhafen Rhein-Maynning rasmiy ochilish marosi 1936-yil 8-iyulda boʻlib oʻtdi. Aeroportga qoʻngan birinchi samolyot Ju 52/3m boʻldi. Olti kundan keyin, 1936-yil 14-iyulda, LZ 127 Graf Zeppelin aeroportga qoʻndi. 1936-yil 800 tonna yuk va 58 000 yoʻlovchi tashildi, 1937-yilda bu koʻrsatkichlar 966 tonna yuk va 70 000 yoʻlovchigacha koʻpaydi. Kelgusi yillarda yangi aeroport ikkita yirik nemis havo kemasi – LZ 127 Graf Zeppelin va LZ 129 Hindenburg uchun asosiy baza vazifasini oʻtadi. 1938-yilda Frankfurt Shimoliy Amerikaga aviapochta tashishning markaziy tuguniga aylandi.

1937-yil 6-mayda Frankfurtdan Nyu-Yorkka uchayotgan Hindenburg dirijabli Lakehurst rejalashtirilgan qoʻnishdan biroz oldin portlab ketdi. 36 kishi halok boʻldi. Baxtsiz hodisa rejalashtirilgan dirijabllar harakatining tugashini va dirijabl davrining tugashini koʻrsatdi.

2-jahon urushi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1939-yilda Ikkinchi jahon urushi boshlangach, barcha xorijiy aviakompaniyalar aeroportni tark etdi va havo harakatini boshqarish minorasi Luftwaffega oʻtkazildi.

1940-yil 6-mayda bazani harbiy foydalanishga aylantirish paytida dirijabllar demontaj qilindi va ularning ulkan angarlari buzib tashlandi. Keyinchalik Luftwaffe muhandislari yagona uchish-qoʻnish yoʻlagini kengaytirdi va nemis harbiy samolyotlari uchun angarlar va boshqa inshootlar qurdi.

1940-yil 9-mayda birinchi bombardimonchilar Fransiyaga hujum qildi. 1944-yilning avgustidan noyabrigacha daWalldorf aeroportga yaqin joyda konsentratsion lager tashkil etildi, u yerda yahudiy mahbuslar aeroportda ishlashga majbur boʻldi. Gitlerchilarga qarshi koalitsiya 1944-yilda havo hujumlari bilan uchish-qoʻnish yoʻlagi tizimini vayron qildi va 1945-yilda, 1945-yil 25-martda AQSh armiyasi aeroportni nazoratga olishdan oldin, Vermaxt binolar va yoqilgʻi omborlarini portlatib yubordi. Germaniyaning taslim boʻlish qurolidan soʻng, Yevropada urush tugadi va AQSh armiyasi Franfurt aeroportida yangi uchish-qoʻnish yoʻlagi qura boshladi. Aeroport maydonining janubiy qismi Amerika Qoʻshma Shtatlari havo kuchlarining Yevropadagi havo kuchlari bazasi sifatida Reyn-Mayn havo bazasini qurish uchun egallangan.

Berlin havo koʻprigi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Berlin havo koʻprigi davomida Reyn-Mayn aviabazasi

1948-yil Sovet ittifoqi Ittifoqchilar nazorati ostidagi Gʻarbiy Berlinga temir yoʻl va avtomobil yoʻllarini toʻsib qoʻydi. Sovetlarning maqsadi Gʻarb davlatlarini oʻzlarining nazorati ostidagi hududga Berlinni oziq-ovqat va yoqilgʻi bilan taʼminlashga ruxsat berishga majburlash va shu tariqa amalda butun shahar ustidan nazoratni qoʻlga olish boʻlgan. Bunga javoban Gʻarbiy ittifoqchilar Gʻarbiy Berlinda aholiga havo orqali yuklarni yetkazib berish maqsadida Berlin havo koʻprigini tashkil qildi. Frankfurt, Gamburg va Hannoverdagi aeroportlar Ittifoqchilar samolyotlari uchun asosiy logistika bazalariga aylandi. „Mayiz bombardimonchilari“ deb atalgan ushbu samolyotlardan koʻp foydalanish Frankfurtdagi uchish-qoʻnish yoʻlagiga zarar yetkazdi va AQSh armiyasini ikkinchi parallel uchish-qoʻnish yoʻlagini qurishga majbur qildi. Havo koʻprigi 1949-yil sentyabr oyida Sovet Ittifoqi qamalni tugatgandan soʻng yakunlandi.

Aeroportning oʻsishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Frankfurt aeroportidagi fuqarolik samolyoti, 1951-yil
Frankfurt aeroportidagi Iran Air Boeing 707-300 samolyoti, 1970-yil
Frankfurt aeroporti, 1983-yil

1951-yil nemis aviayoʻlovchilari uchun cheklovlar olib tashlandi va fuqarolik havo qatnovi yana oʻsishni boshladi. 1952-yil Frankfurt aeroporti 400 000 dan ortiq yoʻlovchiga xizmat koʻrsatdi, bir yil oʻtgach, u yarim milliondan oshdi. Frankfurtdan har kuni 100 dan 120 tagacha samolyot uchib, qoʻndi. 1955-yil Lufthansa Frankfurtga va Frankfurtdan parvozlarni qayta tikladi va oʻsha yili Germaniya Federativ Respublikasi Ittifoqchilardan havo suverenitetini qaytarib oldi. 1957-yil reaktiv samolyotlar uchun shimoliy uchish-qoʻnish yoʻlagi avval 3,000 m (9,843 ft) keyin esa 3,900 m (12,795 ft) ga uzaytirildi.

Aeroport 1958-yilgacha yirik xalqaro aviahabga aylanmadi. Oʻsha yili aeroportning shimoli-sharqiy burchagida Empfangsanlage Ost (Sharqiy terminal, soʻzma-soʻz „Sharqiy qoʻnish inshooti“) nomli yangi yoʻlovchi terminali ochildi. Atigi toʻrt yildan keyin terminal allaqachon talabni qondira olmasligi maʼlum boʻldi. 1961-yil 2,2 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatdi va unda 81 000 uchish va qoʻnishlar amalga oshirildi. Bu esa aeroportni Londondagi Hitrou aeroportidan keyin Yevropadagi ikkinchi eng gavjum aeroportga aylantirdi.

1962-yil yiliga 30 million yoʻlovchi quvvatiga ega kattaroq terminal qurishga qaror qilindi. Qurilish 1965-yilda boshlandi. 1964-yilda janubiy uchish-qoʻnish yoʻlagi 3,750 m (12,303 ft) ga uzaytirildi. 1970-yil yangi angar ochildi, u oʻsha vaqtda dunyodagi eng katta angar boʻlib, oltita reaktiv samolyotni sigʻdira olgan.

Yangi asosiy terminal

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Terminal Mitte (Markaziy terminal, hozirgi 1-terminal) deb nomlangan yangi terminal 56 ta darvoza va avtomatik bagaj tizimiga ega uchta yoʻlakka (A, B va C) boʻlingan. 1972-yil 14-martda xalqqa ochildi. Terminal quvvati keyingi 30 yil uchun yetarli boʻladi deb taxmin qilingan. Yangi terminal bilan bir qatorda Germaniya Federativ Respublikasidagi birinchi aeroport temir yoʻl stansiyasi (Frankfurt aeroporti stansiyasi) ochildi. Bir necha kundan keyin eski Empfangsanlage Ost yopildi.

Uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagini rejalashtirish (Startbahn 18 West deb ataladi) 1973-yilda boshlangan. Loyiha aholi va atrof-muhit himoyachilarining ommaviy noroziligiga sabab boʻlgan. Mojaroning asosiy nuqtalari shovqin va ifloslanishning kuchayishi hamda Frankfurt shahar oʻrmonidagi muhofazadagi daraxtlarni kesish boʻlgan. Norozilik namoyishlari va tegishli sud jarayonlari qurilishning oldini olishda muvaffaqiyatsizlikka uchragan boʻlsa-da, Startbahn West noroziliklari 1980-yillardagi nemis ekologik harakati uchun asosiy kristallanish nuqtalaridan biri boʻldi. Namoyishlar 1984-yilda uchish-qoʻnish yoʻlagi ochilgandan keyin ham davom etdi va 1987-yilda ikki politsiyachi qurolli shaxs tomonidan oʻldirildi. Bu voqea Startbahn West noroziliklarini butunlay tugatdi. Boshqa sharq-gʻarbiy uchish-qoʻnish yoʻlaklaridan farqli oʻlaroq, shimoldan janubga yoʻnaltirilganligi sababli uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagidan foydalanish cheklangan. Startbahn West boshqa uchish-qoʻnish yoʻlaklarida havo harakatiga xalaqit bermaslik uchun faqat janubga uchish uchun ishlatilishi mumkin. Ushbu cheklov tufayli uchish-qoʻnish yoʻlagi shimoliy shamol juda kuchli boʻlsa, qisman yoki toʻliq yopilishi kerak.

2-terminal va 2-temir yoʻl stansiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
2-terminal

1990-yil yangi terminal (2-terminal) ustida ish boshlandi, chunki Terminal Mitte kutilganidan tezroq oʻz sigʻim chegarasiga yetib kelayotgan edi. D va E yoʻlakka boʻlingan yangi terminal mavjud terminalning sharqida, bir vaqtlar Empfangsanlage Ost boʻlgan joyda qurildi. 1994-yilda terminal ochilishi bilan Frankfurt aeroporti sigʻimi yiliga 54 million yoʻlovchigacha oʻsdi. Terminal ochilishi bilan 2-terminal va Terminal Mitte oʻrtasida tezkor aloqani taʼminlash uchun Sky Line deb nomlangan people mover joriy etildi.

1999-yilda asosan Intercity-Express uzoq masofali poezdlari uchun moʻljallangan ikkinchi temir yoʻl stansiyasi (Frankfurt aeroporti shaharlararo stansiyasi) 1-terminal yaqinida yangi Kyoln-Frankfurt yuqori tezlikdagi temir yoʻl liniyasi doirasida ochildi. Shu bilan birga mahalliy va mintaqaviy temir yoʻl xizmatlari mavjud yer osti stansiyasiga (hozirda Frankfurt aeroporti mintaqaviy stansiyasi deb nomlanadi) joylashtirildi.

Reyn-Mayn aviabazasining yopilishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2005-yil 30-dekabrda aeroportning janubiy qismidagi Reyn-Mayn aviabazasi yopildi va AQSh havo kuchlari Ramstein aviabazasiga koʻchirildi. Mulk Fraportga qaytarildi, bu esa aeroportga yangi yoʻlovchi terminali qurish uchun undan foydalanish imkonini berdi. Harbiylar uchun turar joy maydoni (Gateway Gardens deb nomlangan) va aeroport maydonining shimoli-sharqida joylashgan mulk xuddi shu yilda Frankfurt shahriga qaytarildi va keyingi yillarda biznes tumani sifatida rivojlantiriladi.

Airbus A380 va The Squaire

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aeroport markaziy binolari, jumladan orqa tomondan The Squaire binosining havodan koʻrinishi

2005—2007-yillarda Lufthansa oʻzining kelajakdagi A380 samolyotlar flotini Frankfur aeroportida joylashtirishni xohlashi tufayli bu yerda yirik Airbus A380 texnik xizmat koʻrsatish inshooti qurildi. Ikkala terminalda ham A380 samolyotlarini qabul qilish uchun katta rekonstruksiya ishlari oʻtkazildi, jumladan, bir nechta darvozalarga uchinchi teletrap oʻrnatildi. Lufthansaning birinchi Airbus A380 samolyoti 2010-yil iyun oyida „Frankfurt-Mayn“ nomi bilan foydalanishga topshirildi.

2011-yil aeroportda The Squaire (square va air soʻzlarining qoʻshilmasidan hosil boʻlgan) deb nomlangan yirik ofis binosi ochildi. Bino Aeroport shaharlararo stansiyasi ustiga qurilgan va 140,000 m2 (1,500,000 kv ft) maydoni bilan Germaniyaning eng katta ofis binosi hisoblanadi. Asosiy ijarachilar KPMG va ikkita Hilton mehmonxonasidir.

2012-yildan beri „The Squaire Metro“ people moveri The Squaire binosini toʻqqiz qavatli avtoturargoh bilan bogʻlaydi. Taxminan 300 metr uzunlikdagi ushbu MiniMetro tizimi ikki kabinasi bilan soatiga 1 300 yoʻlovchini tashishi mumkin[12]. Tizim Italiyaning Leitner kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan.

Toʻrtinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Frankfurt aeroportida toʻrtinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi qurish rejalari 1997-yilda ishlab chiqila boshlangan, ammo keskin kelishmovchiliklar tufayli Fraport mahalliy aholi guruhlari va atrof-muhit himoyachilarini qarorga jalb qilishga majbur boʻldi. 2000-yilda ishchi guruh oʻz xulosasini taqdim etdi, unda yangi uchish-qoʻnish yoʻlagi qurish umumiy jihatdan maʼqullandi, lekin u boshqa uchta 4 kilometrli uchish-qoʻnish yoʻlaklariga nisbatan qisqaroq (2,8 kilometr) boʻlishi va faqat kichikroq samolyotlar uchun qoʻnish yoʻlagi sifatida ishlatilishi kerak. Qoʻshimcha talablarga shovqinni kamaytirish choralari va butun aeroport boʻylab kechasi soat 23:00 dan 05:00 gacha parvozlarning qatʼiy taqiqlanishi kiradi. 2001-yilda Fraport yangi uchish-qoʻnish yoʻlagi qurish uchun uchta variant bilan ruxsatnoma soʻradi. Xulosa shundan iborat ediki, aeroport maydonining shimoli-gʻarbiy qismida joylashgan uchish-qoʻnish yoʻlagi mahalliy aholi va atrof-muhitga eng kam taʼsir koʻrsatadi. Rejalar 2007-yil dekabr oyida Hessen hukumati tomonidan maʼqullandi, ammo kechasi parvozlarni taqiqlash talabi rad etildi, chunki Frankfurt kabi xalqaro aeroport, ayniqsa yuk tashish uchun kechasi parvozlarga muhtoj ekanligi taʼkidlangan. Yangi 2,800 m (9,186 ft) uzunlikdagi shimoli-gʻarbiy uchish-qoʻnish yoʻlagining qurilishi 2009-yil boshida Kelsterbach oʻrmonida boshlangan.

2012-yilda Airport Watch veb-sayti aeroportda toʻrtinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi ochilganidan bir yil oʻtib haftalik norozilik namoyishlari boʻlayotganini xabar qildi[13].

2011-yildan keyingi rivojlanish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yangi uchish-qoʻnish yoʻlagi rasman 2011-yil 20-oktyabrda foydalanishga topshirildi, kansler Angela Merkelni olib kelgan samolyot 21-oktyabrda birinchi marta qoʻndi. Markaziy chiziqning mavjud shimoliy uchish-qoʻnish yoʻlagidan masofasi taxminan 1,400 m (4,593 ft) ni tashkil qiladi. Bu ikki uchish-qoʻnish yoʻlagida bir vaqtning oʻzida instrumental qoʻnish tizimi (ILS) yordamida qoʻnish imkonini beradi, ilgari boshqa parallel uchish-qoʻnish yoʻlaklarida bunday qilib boʻlmasdi, chunki ular ILS uchun talab qilinadigan minimal 3,500 fut (1,100 m) masofa bilan taʼminlamagan[14]. Bu aeroportga soatiga parvozlar sonini 83 tadan 126 taga oshirish imkonini berdi[15][16].

2011-yil 11-oktyabrda Hessen maʼmuriy sudi yangi uchish-qoʻnish yoʻlagi ochilgandan soʻng Frankfurt aeroportida kechasi soat 23:00 dan 05:00 gacha (shu jumladan Mediationsnacht deb ataladigan vaqt) parvozlarni qatʼiy taqiqladi va shu bilan 2007-yilda Hessen hukumati tomonidan kechasi 17 reysga ruxsat berilgan qarorni bekor qildi. 2012-yil 4-aprelda Germaniya maʼmuriy sudi Hessen maʼmuriy sudining qarorini tasdiqladi va kechasi soat 23:00 dan 05:00 gacha parvozlarni taqiqladi[17].

2020-yilga kelib yoʻlovchilar soni 90 millionga yetishi kutilganligi sababli, 2012-yil 10-oktyabrda 1-terminalga tutash yangi terminal qismi ochildi, u qoʻshimcha 6 million yoʻlovchini qabul qila oladi. Flugsteig A-Plus deb nomlanadigan bu qism, asosan, Lufthansaning uzoq masofali reyslari uchun foydalaniladi. Flugsteig A-Plus bir vaqtning oʻzida toʻrtta Airbus A380 yoki yettita Boeing 747-8/747-400 samolyotlarini qabul qila oladigan sakkizta toʻxtash joyiga ega[18].

2016-yil noyabrda Ryanair yangi baza ochishini va Ispaniya hamda Portugaliyaga toʻrtta yangi yoʻnalishni ochishini eʼlon qildi. Ryanairning bu harakati, ayniqsa Lufthansa tomonidan keskin tanqid qilindi, chunki Ryanairga aeroport toʻlovlari boʻyicha katta chegirmalar va imtiyozlar berilgan edi[19]. 2017-yil 28-fevralda Ryanair Frankfurt uchun qishki dasturini eʼlon qildi, unda yana 20 ta yangi yoʻnalish qoʻshilishi koʻzda tutilgan.

2011-yildagi otishma

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻsha paytda 21 yosh boʻlgan Albaniya fuqarosi Arid Uka terminal binosi tashqarisida turgan va 15 nafar Amerika Qoʻshma Shtatlari havo kuchlari xodimini Ramstein aviabazasiga olib borishi kerak boʻlgan avtobusga hujum qildi[20]. Xabarlarga koʻra, u kutayotgan harbiy xodimdan sigaret soʻrab, ularning Afgʻonistonga borayotganini bilmoqchi boʻlgan[21]. Harbiy xodim „ha“ deb javob berganida, nemis prokurori Rainer Griesbaumning soʻzlariga koʻra, Uka harbiy xodim oʻgirilganida uning bosh orqasiga oʻq uzib, uni oʻldirdi. „Allohu Akbar!“ deb baqirgan[22][23] hujumchi keyin avtobusga chiqib, haydovchini oʻldirdi va yana ikkita harbiy xodimga uch marta oʻq uzib, ularni yarador qildi[21]. Yana bir harbiy xodimning boshiga pistoletni toʻgʻrilab, tepkini bosganida qurol tiqilib qoldi. Uka qochib ketdi, ammo aeroportning fuqarolik xodimi Lamar Joseph Conner va shtab-serjant Trevor Donald Brewer tomonidan taʼqib qilindi va koʻp oʻtmay ikkita nemis politsiyasi xodimi tomonidan qoʻlga olindi[24]. Keyinchalik u hibsga olindi[21]. Conner va Brewer 2012-yil 16-yanvarda boʻlib oʻtgan marosimda Germaniya Federativ Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun ordeni bilan taqdirlandi. Federal ichki ishlar vaziri Hans-Peter Friedrich ularning „shubhali shaxsni hibsga olishda federal politsiyaga yordam bergan namunali jasorati va harakatlari“ni taʼkidlab, mukofotlarni topshirdi. Uka umrbod qamoq jazosiga hukm qilindi va deportatsiya qilinadi.

COVID-19 pandemiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2020-yil boshida COVID-19 pandemiyasi tufayli aeroportning bir qismi yopildi. Shimoli-gʻarbiy uchish-qoʻnish yoʻlagi va 18 West uchish-qoʻnish yoʻlagi 23-mart kuni yopildi va foydalanilmayotgan samolyotlarni joylashtirish uchun moslashtirildi. 2-terminal ham yopildi va barcha yoʻlovchi operatsiyalari 1-terminaldan amalga oshirildi. Shimoli-gʻarbiy uchish-qoʻnish yoʻlagi yozgi turistik talabni qondirish uchun iyul oyida qayta ochildi, 18 West uchish-qoʻnish yoʻlagi esa yopiq qoldi[25]. Bahor oylarida deyarli yoʻlovchilar boʻlmagani uchun Frankfurtning 2020-yildagi umumiy yoʻlovchilar soni 18,8 millionga tushib, 1984-yildan beri eng past koʻrsatkichni qayd etdi[26].

Terminallari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Umumiy koʻrinishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Frankfurt aeroportida ikkita yirik yoʻlovchi terminali (1- va 2-terminal), qurilayotgan 3-terminali hamda Lufthansa tomonidan boshqariladigan va faqat shu aviakompaniya foydalanuvchilari uchun moʻljallangan kichikroq „Birinchi klass terminali“ ga ega. London-Hitrou, Tokio–Narita va boshqa yirik aeroportlarda boʻlgani kabi, terminal operatsiyalari mahalliy va xalqaro yoʻnalishlar boʻyicha emas, balki aviakompaniyalar va ularning alyanslari guruhlari boʻyicha tashkil etilgan. Biroq, Shengen va Shengen boʻlmagan yoʻnalishlar uchun alohida boʻlimlar mavjud.

Terminal Yoʻlak Shengen darvozalari Shengen boʻlmagan darvozalari Joylashuvi
1 1A A1-A42, A50-A69 1-terminal, Gʻarbiy yoʻlak, quyi uchib ketish darajasi
1Z Z11-Z25, Z50-Z69 1-terminal, Gʻarbiy yoʻlak, yuqori uchib ketish darajasi
1B B1-B19
(ichki hudud) 		B20-B63
(tashqi hudud) 		1-terminal, markaziy yoʻlak
1C C1 C2-C20 1-terminal, sharqiy yoʻlak
2 2D D21-D44
(quyi uchib ketish darajasi) 		D1-D20/D50-D54
(yuqori uchib ketish darajasi) 		2-terminal, gʻarbiy yoʻlak
2E E21-E26
(quyi uchib ketish darajasi) 		E2-E13
(yuqori uchib ketish darajasi) 		2-terminal, sharqiy yoʻlak

1-terminal

[tahrir | manbasini tahrirlash]
1-terminaldagi roʻyxatdan oʻtish yoʻlagi
1-terminalning ichki hududi

1-terminal ikkita yoʻlovchi terminalining eskiroq va kattarogʻidir. Terminalning yer usti qismi 420 metr uzunlikda boʻlib, bir necha marta kengaytirilgan va A, B, C va Z yoʻlaklarga boʻlingan. Yiliga 50 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsata oladi. 1-terminal funksional jihatdan uch darajaga boʻlingan: yuqori qavatda roʻyxatdan oʻtish stollari boʻlgan uchib ketish darajasi, quyi qavatda bagaj olish hududlari boʻlgan uchib kelishlar darajasi va ularning ostida mintaqaviy stansiya va yer osti hamda koʻp qavatli avtoturargohga kirish imkoniyatini beruvchi taqsimot darajasi. Uchib ketish va kelish darajalarining har biriga alohida koʻcha kirishlari mavjud. Avtobus bekati uchib kelish darajasida joylashgan. 1-terminalda jami 103 darvoza mavjud boʻlib, ulardan 54 tasi teletrap bilan jihozlangan (A yoʻlakda 25 ta, B yoʻlakda 18 ta, C yoʻlakda 11 ta). Z yoʻlagi A yoʻlagi ustida joylashgan boʻlib, ikkala yoʻlagi ham bir xil teletraplardan foydalanadi. Shengen boʻlmagan yoʻnalishlarga parvozlar Z darvozalaridan, Shengen yoʻnalishlariga parvozlar esa A darvozalaridan amalga oshiriladi.

2000-yilda A pierining uzunligi 500 metrga kengaytirildi, 2008-yilda esa 1-terminal va 2-terminal oʻrtasidagi bogʻlanish va C zalining kengaytmasi ochildi[27].

2012-yil 10-oktyabrda 1-terminalning 800 metr uzunlikdagi gʻarbiy kengaytmasi – A-Plus pier foydalanishga topshirildi. U Airbus A380 kabi keng fyuzelyajli samolyotlar uchun qoʻshimcha stendlarni taqdim etadi[28].

1-terminal asosan Lufthansa Group va uning Star Alliance hamkorlari tomonidan foydalaniladi, ular orasida Air Canada, All Nippon Airways, Ethiopian Airlines va United Airlines bor. Biroq, Lufthansa Group yoki Star Alliance tarkibiga kirmagan baʼzi aviakompaniyalar ham 1-terminaldan foydalanadi, ular orasida Condor eng yirik ijarachilardan biridir.

2-terminal

[tahrir | manbasini tahrirlash]
2-terminalning asosiy zali

Yiliga 15 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsata oladigan 2-terminal 1994-yilda ochilgan va D hamda E yoʻlaklariga boʻlinadi. Terminal 1C va 2D oʻrtasidagi uzluksiz yoʻlak ikkala terminal oʻrtasida bevosita, ammo jamoat uchun ochiq boʻlmagan kirishni taʼminlaydi. Unda 8 ta teletrapli darvoza va 34 ta apron stendi mavjud boʻlib, jami 42 darvozaga ega va Airbus A380 kabi keng fyuzelyajli samolyotlarni qabul qila oladi.

Terminal 2 asosan oneworld (masalan, American Airlines va Cathay Pacific) va SkyTeam alyanslari (masalan, Delta Air Lines va Vietnam Airlines) aviakompaniyalari tomonidan foydalaniladi. Shuningdek, u uchta yirik aviakompaniya alyanslarining hech biriga kirmagan airBaltic, Emirates, Etihad Airways va Icelandair kabi bir qancha boshqa aviakompaniyalar tomonidan ham foydalaniladi.

Fraport 2022-yil oxirida 2-terminal 2026-yildan boshlab vaqtincha taʼmirlash uchun yopilishini eʼlon qildi. Barcha ijarachilar toʻliq qurib bitkazilgan 3-terminalga koʻchiriladi[29].

Qurilayotgan 3-terminal

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Rejalashtirilgan va allaqachon qurilgan kengaytmalar aks etgan aeroport xaritasi
3-terminalning tugallangan G yoʻlagi
3-terminalning qurilayotgan 3J va 3H yoʻlaklari

2009-yil Germaniya hukumati Frankfurt aeroportida 2020-yilga kelib 90 million, Myunxen aeroportida esa 2017-yilga kelib 50 million yoʻlovchi oqimini qabul qilish uchun uchinchi terminallar qurishga qaror qildi. Yangi terminal Fraport tomonidan mavjud terminallarning janubida, avvalgi Reyn-Mayn aviabazasi hududida qurilishi rejalashtirilgan. Yangi 3-terminal toʻliq qurilganda 25 million yoʻlovchini qabul qila oladi va 75 ta yangi samolyot stendiga ega boʻladi. SkyLine people mover tizimining kengaytmasi yangi terminalni 1- va 2-terminal bilan aeroport temir yoʻl stansiyalariga bogʻlash uchun rejalashtirilgan.

2014-yil avgust oyida Frankfurt shahri 3-terminalning birinchi bosqichi uchun qurilish ruxsatnomasini berdi[30]. Yangi terminal uchun asosiy qurilish ishlari 2015-yil 5-oktyabrda boshlangan. Uning birinchi bosqichi, asosiy bino va rejalashtirilgan toʻrtta pierning ikkitasidan (3H va 3J yoʻlaklari) iborat boʻlib, 2026-yilga kelib ochilishi rejalashtirilgan va yillik qoʻshimcha 15 million yoʻlovchini qabul qila oladi. Umumiy xarajatlar 3 milliard yevroga baholanmoqda[31].

2017-yilda Frankfurt aeroporti birinchi marta eng sharqiy pier (3G yoʻlagi) ikkinchi bosqich qurilishini oldinga surish mumkinligini bildirdi, shunda arzon narxlardagi tashuvchilar bu pierdan 2021-yildan boshlab foydalana oladi[32]. 2018-yilda munitsipal hokimiyatlar tomonidan tasdiqlangandan soʻng[33], pierlar quyidagi jadval boʻyicha quriladi va foydalaniladi[34]:

2021-yil mart oyida Fraport COVID-19 pandemiyasi tufayli yangi terminalning ochilishi 2026-yilga qoldirilganini eʼlon qildi[35].

3G yoʻlagi (arzon narxlardagi tashuvchilar uchun eng sharqiy pier):

  • 1-bosqich: 1/2-terminaldan avtobuslar orqali yetib borish mumkin boʻlgan birinchi 12 ta avtobus darvozalarini qurish, 2022-yilda tugallangan[36], ammo hozircha ishlamayapti
  • 2-bosqich: 2024-yilga kelib qoʻshimcha 12 ta avtobus darvozalarini qurish
  • 3-bosqich: 2025/2026-yillarga kelib yoʻlovchi teletraplarini qurish

Roʻyxatdan oʻtish maydoni, 3H va 3J yoʻlaklari (markaziy pierlar): 3G bilan birga 2026-yilda ochilish uchun qurilish ishlari, shu jumladan boshqa terminallarga tashrif buyuruvchilar, yoʻlovchilar va bagajlar uchun transport tizimlari qurilishi davom etmoqda.

  • 3H yoʻlagi Shengen reyslari uchun rejalashtirilgan
  • 3J yoʻlagi Shengen boʻlmagan reyslar uchun rejalashtirilgan[37]

3K yoʻlagi (eng gʻarbiy pier): Yoʻlovchilar sonining rivojlanishiga qarab uchinchi bosqich kengaytmasi mumkin.

Uchish-qoʻnish yoʻlaklari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Frankfurt aeroporti toʻrtta uchish-qoʻnish yoʻlagiga ega boʻlib, ulardan uchtasi sharq-gʻarb yoʻnalishida parallel joylashgan, bittasi esa shimoliy-janub yoʻnalishida joylashgan. 2010-yilda uchta uchish-qoʻnish yoʻlagi (Shimoliy, Janubiy va Gʻarbiy) 464 432 ta samolyot harakatini qayd etdi, bu soatiga 83 ta harakatga toʻgʻri keladi. 2011-yil oktyabr oyida shimoli-gʻarbiy uchish-qoʻnish yoʻlagi ishga tushirilgandan soʻng, aeroport soatiga 126 ta harakatni boshqara olishi kutilgan. 2020-yilga kelib samolyot harakatlari 700 000 taga yetishi kutilmoqda. Toʻrtinchi uchish-qoʻnish yoʻlagidan foydalanish orqali Frankfurt aeroporti birinchi marta parallel qoʻnishlarni bir vaqtning oʻzida amalga oshira oladi, chunki shimoliy va shimoli-gʻarbiy uchish-qoʻnish yoʻlaklari orasidagi masofa 1,400 metr (4,593 fut) ni tashkil qiladi. Shimoliy va janubiy uchish-qoʻnish yoʻlaklari juftligi bilan bir vaqtda parallel qoʻnishlar amalga oshirilmagan, chunki ular orasidagi masofa xavfsizlik standartlariga javob bermagan[manba kerak].

Oddiy ish rejimida ikkita tashqi parallel uchish-qoʻnish yoʻlaklari (07L/25R va 07R/25L) qoʻnish uchun, markaziy parallel uchish-qoʻnish yoʻlagi (07C/25C) va gʻarbiy uchish-qoʻnish yoʻlagi (18) esa uchish uchun ishlatiladi. Uchta parallel uchish-qoʻnish yoʻlagi ikkita belgiga ega, chunki ular ikkita yoʻnalishda ishlatilishi mumkin, gʻarbiy uchish-qoʻnish yoʻlagi esa faqat bitta yoʻnalishda ishlatilishi mumkin.

Yoʻnalish
(nomi)		 Uzunligi × kengligi
m (ft) da		 Yuzasi Tomoni Ishga tushirilgan sanasi Foydalanish maqsadi
07C/25C (Shimoliy yoʻlak) 4000 × 60 (13,123 × 197) Asfalt Sharq-gʻarb 1936 Uchish (qoʻnishga ruxsat etiladi)
07R/25L (Janubiy yoʻlak) 4000 × 45 (13,123 × 148) Asfalt Sharq-gʻarb 1949 Uchish va qoʻnish
18 (Gʻarbiy yoʻlak) 4000 × 45 (13,123 × 148) Beton Shimol-janub 1984 Faqat jamubiy yoʻnalishda uchishlar
07L/25R (Shimoli-gʻarbiy yoʻlak) 2800 × 45 (9,240 × 148) Beton Sharq-gʻarb 2011 Faqat qoʻnish (Airbus A380, Boeing 747, MD-11 uchun taqiqlangan)

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻlovchi tashish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lufthansa va uning Star Alliance hamkorlari Frankfurt aeroportidagi barcha trafikning asosiy qismini tashkil etadi[38]. Quyidagi aviakompaniyalar Frankfurt aeroportida yil davomida va mavsumiy muntazam va charter reyslarini taklif etadi[39]:

Aviakompaniya Manzillar
Aegean Airlines Afina[40], GretsiyaSaloniki[40]
Mavsumiy: GretsiyaIraklion[41]
Aer Lingus, Irlandiya bayrogʻi Irlandiya Republic of IrelandDublin[42]
Air Algérie JazoirJazoir
Air Astana Olmaota (2025-yil 1-iyundan boshlanadi)[43], Ostona, Oʻral
Air Cairo Hurgada[44], MisrMarsa Alam[45], Sharm ash-Shayx[46]
Air Canada KanadaMontréal–Trudeau, KanadaToronto–Pearson
Mavsumiy: KanadaVankuver[47]
Air China Pekin–Poytaxt, Shanxay–Pudong, XitoyShenjen[48], Chendu–Tianfu[49]
Air Dolomiti[50], Olmoniya bayrogʻi Olmoniya ShveysariyaBazel/Mulhouse[51], DaniyaBillund[51], FransiyaBordo[51], Florensiya[52], AvstriyaGraz[52], ShvetsiyaKalmar, FransiyaLion[53], AngliyaLondon–City[54], LyuksemburgLuksemburg[55][52], ItaliyaMilan–Linate[56], Milan–Malpensa[56], ShveysariyaSyurix[51], ItaliyaTrieste[52], ItaliyaTurin[52], ItaliyaVerona[52], PolshaVrotslav[52]
Mavsumiy: FransiyaBiarritz (2025-yil 7-iyundan boshlanadi)[51], ItaliyaBolonya[57], FransiyaFigari[58], AvstriyaInsbruk[54], ItaliyaPisa[59]
Air Europa, Ispaniya bayrogʻi Ispaniya Madrid[60]
Air France Parij–Sharl de Goll[61]
Air India Dehli, Mumbay[62]
Air Serbia Belgrad[63]
airBaltic Riga[64]
AJet Anqara[65], Istanbul–Sabiha Goʻkchen[65]
Mavsumiy: Antaliya[66]
All Nippon Airways Tokio–Haneda[67]
American Airlines Qoʻshma ShtatlarDallas/Fort Worth, Qoʻshma ShtatlarSharlott[68]
Asiana Airlines Seul–Inchxon
Austrian Airlines AvstriyaLinz[69], Vena[70]
Azores Airlines PortugaliyaPonta Delgada[71]
British Airways AngliyaLondon–City[72], London–Hitrou[73]
Brussels Airlines BelgiyaBrussel
Bulgaria Air Sofia
Mavsumiy: Varna[74]
Cathay Pacific Hong Kong[75]
China Airlines Taypey–Taoyuan[76]
China Eastern Airlines Xanchjou, Shanxay–Pudong[77]
China Southern Airlines Guanchjou, XitoyShenyang[78], XitoyChangchun[79]
Condor[80], Olmoniya bayrogʻi Olmoniya Barbados bayrogʻi Barbados [81], Bangkok–Suvarnabhumi[82], GermaniyaBerlin[83], IspaniyaFuerteventura[84], PortugaliyaFunchal[84], GermaniyaGamburg[83], IspaniyaGran Canaria[85], Hurgada[85], MeksikaKankun[86], Lanzarote[84], Qoʻshma ShtatlarLos-Anjeles[87][88], Mavritsiya bayrogʻi Mavrikiy[89], Qoʻshma ShtatlarMayami[90], Milan–Malpensa[83], YamaykaMontego Bay[91], Myunxen[83], Nyu-York–JFK[87][88], PanamaPanama–Tocumen (2025-yil 11-iyundan boshlanadi)[92], Parij–Sharl de Goll[93], Phuket[82], Praga[83], Dominikan RespublikasiPuerto Plata, Dominikan RespublikasiPunta Cana[94], Rim–Fiumichino[83], Dominikan RespublikasiSanto-domingo, Qoʻshma ShtatlarSietl/Tacoma[95], ShveysariyaSyurix[83], IspaniyaTenerife–Janub[85][96], KanadaToronto–Pearson[88][97], Vena[83], Janubiy AfrikaYoxannesburg–O. R. Tambo[98]
Mavsumiy: MarokashAgadir[99], Qoʻshma ShtatlarAnkorij[95], Antaliya[100], Antigua va BarbudaAntigua[101], Qoʻshma ShtatlarBoston[87][91], Faro[102], Giza[103], Grenada bayrogʻi Grenada [81], IspaniyaIbiza[104], GretsiyaIraklion[96], IspaniyaJerez de la Frontera[104], Kalamata[96], KanadaKalgari[105], GretsiyaKavala[84], Janubiy AfrikaKeyptaun[106], GretsiyaKorfu[84], GretsiyaKos[104], ItaliyaLamezia Terme[96], IspaniyaLa Palma[107], Larnaka[108], Qoʻshma ShtatlarLas Vegas[95], Seyshell orollariMahé[109], IspaniyaMálaga[96], Malé[110], KeniyaMombasa[80], ItaliyaOlbia[84], IspaniyaPalma de Mallorca[96], Qoʻshma ShtatlarPortland (OR)[95], GretsiyaPreveza/Lefkada[84], GretsiyaRodos[84], GretsiyaSamos[104], Qoʻshma ShtatlarSan-Fransisko[87], MeksikaSan José del Cabo[111], Split (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[84], Tbilisi[112], Trinidad va TobagoTobago[81], KanadaVankuver[95], Xanya[96], Yerevan[112][113], GretsiyaZakintos[96], TanzaniaZanzibar[80]
Mavsumiy charter: Abu-Dabi[114]
Corendon Airlines, Turkiya bayrogʻi Turkiya Mavsumiy: Antaliya[115], Izmir[115]
Croatia Airlines Dubrovnik (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[116], Split (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[117], Zagreb (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[117]
Mavsumiy: Pula (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[manba kerak]
Delta Air Lines, AQSH bayrogʻi AQSh Qoʻshma ShtatlarAtlanta, Qoʻshma ShtatlarDetroyt[118], Nyu-York–JFK[119]
Discover Airlines, Olmoniya bayrogʻi Olmoniya ItaliyaBari[120][121], Qoʻshma ShtatlarFiladelfiya[122], Qoʻshma ShtatlarFort Myers[123], IspaniyaFuerteventura[52], PortugaliyaFunchal[52][121], IspaniyaGran Canaria[120], Hurgada, GretsiyaIraklion[52][124], KanadaKalgari[125], FinlandiyaKittilä[126][127], Lanzarote[120], Larnaka (2025-yil 26-oktyabrdan boshlanadi)[128], Seyshell orollariMahé (2025-yil 26-oktyabrdan boshlanadi)[129], Marokash[130], MisrMarsa Alam, Qoʻshma ShtatlarOrlando[131], Qoʻshma ShtatlarTampa[132], IspaniyaTenerife–Janub[133], NamibiyaVindxuk–Hosea Kutako[134][135]
Mavsumiy: NorvegiyaÅlesund[136], NorvegiyaAlta[127][137], Qoʻshma ShtatlarAnkorij[138][121], Antaliya[120], IspaniyaBarselona[139], TurkiyaBodrum[120][124], Burgas[120][140], Dubrovnik (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[141], Qoʻshma ShtatlarHalifax[142], NorvegiyaHarstad/Narvik[143], IspaniyaIbiza[141], TunisJerba[124], IspaniyaJerez de la Frontera[120], Kalamata (2025-yil 29-iyundan boshlanadi)[144], MeksikaKankun[145][121], GretsiyaKefaloniya[144], TanzaniaKilimanjaro[146], GretsiyaKorfu[147][124], GretsiyaKos[120][124], IspaniyaLa Palma[148], Qoʻshma ShtatlarLas Vegas[142], Male[146], Mavritsiya bayrogʻi Mavrikiy[149], Menorka[141], GretsiyaMikonos[141], Qoʻshma ShtatlarMinneapolis/St. Paul]][150], KeniyaMombasa[146], Monastir[manba kerak], FransiyaMontpellier[151], IspaniyaPalma de Mallorca[120], GretsiyaPreveza/Lefkada[152], Pula (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[153], Dominikan RespublikasiPunta Cana[146], GretsiyaRodos[120], GretsiyaSantorini[141], GretsiyaSkiatos[152], Split (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[154], MeksikaTulum[155], Varna[120][124], Xanya[147][124], ZimbabveVictoria Falls[134][156], Zadar (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[154], GretsiyaZakintos[152], TanzaniaZanzibar
Mavsumiy charter: Barbados bayrogʻi Barbados [157] ShvetsiyaJönköping[158], La Romana[159], FinlandiyaSavonlinna[158]
easyJet ItaliyaMilan–Linate[160], Rim–Fiumichino[161]
Egyptair Qohira[162]
El Al, Isroil bayrogʻi Isroil Tel-Aviv[163]
Electra Airways, Bolgariya bayrogʻi Bolgariya Mavsumiy: Burgas, Varna[164]
Emirates Dubay–Xalqaro[165]
Ethiopian Airlines Addis-Abeba (Efiopiya bayrogʻi Efiopiya)
Etihad Airways Abu-Dabi[166]
Eurowings, Olmoniya bayrogʻi Olmoniya AlbaniyaPristina[167]
Finnair FinlandiyaHelsinki[168]
FlyErbil[169] Arbil
Gulf Air Bahrayn
HiSky, Moldova bayrogʻi Moldova RuminiyaBuxarest–Otopeni[170], Kishinyov
Iberia Madrid[171]
Icelandair IslandiyaReykyavik–Keflavík[172]
Iraqi Airways Arbil, Bagʻdod, Sulaymoniya
ITA Airways Rim–Fiumichino[173]
Japan Airlines Tokio–Narita
KLM Amsterdam[174]
Korean Air Seul–Inchxon[175]
Kuwait Airways Kuvayt
LATAM Brasil BraziliyaSan-Paulu–Guarulhos
LOT Polish Airlines Varshava–Shopen[176]
Lufthansa Abuja (Nigeriya bayrogʻi Nigeriya )[177], Afina[178], IspaniyaAlicante[178], IordaniyaAmman–Qirolicha Aliya[179], Amsterdam[178], Ar-Riyod[180], Qoʻshma ShtatlarAtlanta[177], Bangalor[177], IspaniyaBarselona[178], Bayrut, ShveysariyaBazel/Mulhouse[178], Belgrad[178], NorvegiyaBergen[178], GermaniyaBerlin[178], PolshaBidgoshch[181], IspaniyaBilbao[178], DaniyaBillund[178], Birmingem[178], Bogota (Kolumbiya bayrogʻi Kolumbiya)[177], Boku[178], ItaliyaBolonya[178]. FransiyaBordo[178], Qoʻshma ShtatlarBoston[177], GermaniyaBremen[178], BelgiyaBrussel[178], Budapesht[178], ArgentinaBuenos Ayres–Ezeiza[182], RuminiyaBuxarest–Otopeni[178], Qoʻshma ShtatlarDallas/Fort Worth[177], Dammom[180], Dehli[177], Qoʻshma ShtatlarDenver[183], Qoʻshma ShtatlarDetroyt[177] GermaniyaDrezden[178], Dubay–Xalqaro[177], Republic of IrelandDublin[178], GermaniyaDüsseldorf[178], ShotlandiyaEdinburg[178], Faro[178], PortugaliyaFunchal, GermaniyaGamburg[178], PolshaGdansk[184], ShotlandiyaGlasgo[178], AvstriyaGraz[185], ShvetsiyaGyoteborg[178], GermaniyaHanover[178], HindistonHaydarobod[186], FinlandiyaHelsinki[178], Hong Kong[187], Qoʻshma ShtatlarHyuston–Interkontinental[177], Istanbul,[178], JazoirJazoir, MarokashKasablanka, Kataniya[178], PolshaKatovitsa, Janubiy AfrikaKeyptaun[177], Kishinyov[188], DaniyaKopengagen[178], PolshaKrakov[178], Lagos (Nigeriya bayrogʻi Nigeriya )[177], Larnaka (2025-yil 25-oktyabrda yakunlanadi)[178][189], Leypsig/Halle[178], FransiyaLion[178], PortugaliyaLissabon[178], AngliyaLondon–City[185], London–Hitrou[178], Qoʻshma ShtatlarLos-Anjeles[177], AngolaLuanda[190], LyuksemburgLuksemburg[178], SloveniyaLyublyana[178], Madrid[178], Ekvatorial Gvineya bayrogʻi Ekvatorial GvineyaMalabo[177], IspaniyaMálaga[178] Malé, Malta[178], Manchester[178], Marsel[178], Qoʻshma ShtatlarMayami[190], MeksikaMexiko[182], ItaliyaMilan–Linate[178], Milan–Malpensa[178], Mumbay[190], Myunxen[178], FransiyaNant[178], KeniyaNayrobi–Jomo Kenyatta[177], ItaliyaNeapol[178], FransiyaNitsa[178], GermaniyaNuremberg, Qoʻshma ShtatlarNyuark[182], AngliyaNyukasl[178], Nyu-York–JFK[191], Olmaota[177], NorvegiyaOslo[178], Qoʻshma ShtatlarOstin[190], Ostona[177], ItaliyaPalermo[178], IspaniyaPalma de Mallorca[192], Parij–Sharl de Goll[178], Port-harkort (Nigeriya bayrogʻi Nigeriya )[177], PortugaliyaPortu[178], PolshaPoznan[178], Praga[178], Qohira[179], Qoʻshma ShtatlarRaleigh/Durham[193], FransiyaRennes[194][195], IslandiyaReykyavik–Keflavík[196], Riga[196], Rim–Fiumichino[178], BraziliyaRio de Janeyro–Galeão[197], PolshaRzeszów, GretsiyaSaloniki[196], Qoʻshma ShtatlarSan-Fransisko[190], Kosta RikaSan Xose, BraziliyaSan-Paulu–Guarulhos[182], Bosniya va GersegovinaSarayevo[178], Seul–Inchxon[198], IspaniyaSevilya[178], Qoʻshma ShtatlarSietl/Tacoma[177], Singapur[177], Shimoliy MakedoniyaSkopye[199], BolgariyaSofiya[178], Qoʻshma ShtatlarSt. Louis[195], NorvegiyaStavanger[200], ShvetsiyaStokgolm–Arlanda[178], FransiyaStrasburg, GermaniyaSylt[196], ShveysariyaSyurix[178], Tallin[178], Tehron–Imom Xumayniy[201], Tel-Aviv[202], AlbaniyaTirana [178], Tokio–Haneda[190], KanadaToronto–Pearson[190], FransiyaTuluza[178], TunisTunis, IspaniyaValensiya[178], KanadaVankuver[190], Varshava–Shopen[178], Qoʻshma ShtatlarVashington–Dulles[177], Vena[178], ItaliyaVenetsiya[178], Vilnyus[178], PolshaVrotslav[178], Yerevan[178], Janubiy AfrikaYoxannesburg–O. R. Tambo[182], Zagreb (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[178], AvstriyaZalsburg[178], Shanxay–Pudong[177], GermaniyaShtutgart[178], HindistonChennay[177], Qoʻshma ShtatlarChikago–OʻHare[177]
Mavsumiy: IspaniyaAsturias[196], FransiyaBastiya[194], Shimoliy IrlandiyaBelfast–City[203], FransiyaBiarritz[196], GermaniyaHeringsdorf[204], IspaniyaIbiza[194], GretsiyaIraklion[194], FinlandiyaIvalo[178], ItaliyaKalyari[196], Republic of IrelandKork[205], GretsiyaKos[147], FinlandiyaKuusamo[178], ItaliyaLamezia Terme[206], KanadaMontréal–Trudeau[207], ItaliyaOlbia[196], PortugaliyaPonta Delgada[196], Pula (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[196], Riyeka (Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya )[196], FinlandiyaRovaniemi[208], IspaniyaSantiago de Compostela[196], Tivat[196], NorvegiyaTromsø[178]
MIAT Mongolian Airlines Ulan-Bator[209]
Middle East Airlines Bayrut
Nouvelair TunisJerba, Monastir, TunisTunis[210]
Oman Air Maskat[211]
Pegasus Airlines Anqara[212], Antaliya[213], Istanbul–Sabiha Goʻkchen[214]
Mavsumiy: Izmir[215]
Qatar Airways Doha
Royal Air Maroc MarokashKasablanka[216], MarokashNador[217]
Royal Jordanian IordaniyaAmman–Qirolicha Aliya[218]
Saudia Ar-Riyod[219], Jidda[219]
Scandinavian Airlines DaniyaKopengagen[220], NorvegiyaOslo
Mavsumiy: ShvetsiyaStokgolm–Arlanda[manba kerak]
Singapore Airlines Nyu-York–JFK, Singapur
Sky Express, Yunoniston bayrogʻi Gretsiya Afina[221]
SriLankan Airlines Kolombo–Bandaranaike
SunExpress TurkiyaAdana/Mersin[222][223], Anqara[224] Antaliya[225], TurkiyaDalaman[226], TurkiyaGaziantep, Izmir
Mavsumiy: TurkiyaBodrum[227], Diyorbakir, Malatya[228], TurkiyaSamsun
Swiss International Air Lines ShveysariyaJeneva[229], ShveysariyaSyurix[230]
TAP Air Portugal PortugaliyaLissabon[231]
TAROM, Ruminiya bayrogʻi Ruminiya RuminiyaBuxarest–Otopeni[232]
Thai Airways International Bangkok–Suvarnabhumi
TUI fly Deutschland Boa Vista (Kabo Verde)[233], IspaniyaFuerteventura[233], IspaniyaGran Canaria[233], Hurgada[233], Lanzarote[233], MisrMarsa Alam[233], Sal (Kabo Verde)[233], IspaniyaTenerife–Janub[233]
Mavsumiy: TurkiyaDalaman[234], Faro[234], PortugaliyaFunchal[233], GretsiyaIraklion[234], IspaniyaJerez de la Frontera[234], GretsiyaKorfu[234], GretsiyaKos[234], Larnaka[233], Menorka[234], IspaniyaPalma de Mallorca[234] GretsiyaPatras[234], GretsiyaRodos[234]
Tunisair TunisJerba, Monastir, TunisTunis
Turkish Airlines Istanbul[235]
Turkmenistan Airlines Ashxobod[236]
Tʼway Air Seul–Inchxon[237]
United Airlines Qoʻshma ShtatlarDenver, Qoʻshma ShtatlarHyuston–Interkontinental, Qoʻshma ShtatlarNyuark, Qoʻshma ShtatlarSan-Fransisko, Qoʻshma ShtatlarVashington–Dulles, Qoʻshma ShtatlarChikago–OʻHare
Uzbekistan Airways Toshkent[238]
Vietnam Airlines VietnamXanoy, VietnamXoshimin

Yuk tashish

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aviakompaniya Manzillar
AeroLogic, Olmoniya bayrogʻi Olmoniya[239] Qoʻshma ShtatlarAtlanta, Bahrayn, Nyu-York–JFK, Osaka–Kansay, Singapur
Air Canada Cargo[240] KanadaToronto–Pearson
Air China Cargo[241] Pekin–Poytaxt, Shanxay–Pudong, Qoʻshma ShtatlarChikago–OʻHare,
ANA Cargo, Yaponiya bayrogʻi Yaponiya [242] Tokio–Narita
Asiana Cargo[243] AngliyaLondon–Stansted, Olmaota, Seul–Inchxon
Cathay Cargo[244] Dehli, Hong Kong
China Airlines Cargo[245] Taypey–Taoyuan
China Cargo Airlines[246] Shanxay–Pudong
China Southern Cargo[247] Guanchjou, XitoyShenjen
Emirates SkyCargo, BAA bayrogʻi Birlashgan Arab Amirliklari [248] Dubay–Al-Maktum, Dubay–Xalqaro, NiderlandiyaMaastricht/Aachen, MeksikaMexiko
Etihad Cargo[249] Abu-Dabi, XitoyEzhou[250], Qoʻshma ShtatlarChikago–OʻHare
FedEx Express, AQSH bayrogʻi AQSh[251] Qoʻshma ShtatlarMemfis, Parij–Sharl de Goll
Korean Air Cargo[252] London–Hitrou, Seul–Inchxon, Tel-Aviv, Vena
LATAM Cargo Brasil[253] BraziliyaSan-Paulu–Guarulhos
LATAM Cargo Chile[253] BraziliyaKampinas
Lufthansa Cargo[254] Puerto RikoAguadilla, Amsterdam, Ar-Riyod, Qoʻshma ShtatlarAtlanta, Bahrayn, Bangalor, Bangkok–Suvarnabhumi, Birmingem[255], Bogota (Kolumbiya bayrogʻi Kolumbiya), Qoʻshma ShtatlarBoston, ArgentinaBuenos Ayres–Ezeiza, SenegalDakar–Diass, Dakka, Qoʻshma ShtatlarDallas/Fort Worth, Dehli, Republic of IrelandDublin[256], MeksikaGuadalajara, Guanchjou, HindistonHaydarobod, Hong Kong, Qoʻshma ShtatlarHyuston–Interkontinental, Istanbul, Jakarta–Sukarno–Hatta, Jidda, BraziliyaKampinas, MarokashKasablanka[257], PolshaKatovitsa[258], LitvaKaunas, Andoza:Country data EquadorKito, BraziliyaKuritiba, GermaniyaKyoln/Bonn, Larnaka, London–Hitrou[255], Qoʻshma ShtatlarLos-Anjeles, Madrid[257], FilippinManila, BraziliyaManaus, Qoʻshma ShtatlarMayami, MeksikaMexiko, MeksikaMexiko/AIFA[259], Mumbay, KeniyaNayrobi–Jomo Kenyatta, Nyu-York–JFK, Novosibirsk, Olmaota, Osaka–Kansay, Pekin–Poytaxt, Qohira, Rio de Janeiro–Galeão, Seul–Inchxon, Taypey–Taoyuan[260], Tehron–Imom Xumayniy, Tel-Aviv, Tokio–Narita, KanadaToronto–Pearson, Yerevan[261], Janubiy AfrikaYoxannesburg–O. R. Tambo, Shanxay–Pudong, Republic of IrelandShannon, Sharja, XitoyShenyang, XitoyShenjen, Chendu–Tianfu, HindistonChennay, Qoʻshma ShtatlarChikago–OʻHare, Chunsin
Royal Air Maroc Cargo[262] MarokashKasablanka
Saudia Cargo[263] Ar-Riyod, Dammom
SF Airlines, Xitoy bayrogʻi Xitoy [264] XitoyUxan
Turkish Cargo[265] Istanbul

Boshqa inshootlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

CargoCity

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Frankfurt aeroporti Yevropada ikkinchi eng yirik multimodal transport aeroporti boʻlib, bir nechta logistika inshootiga ega. Bu inshootlar aeroport maydonining ikki hududida joylashgan: shimolda (CargoCity Nord) va janubda (CargoCity Süd). 2010-yilda u Parij-Sharl de Goll aeroportidan keyin Yevropada yuk tashish boʻyicha ikkinchi eng gavjum aeroport boʻlib, u orqali 2 231 348 metr tonna yuk tashilgan[manba kerak]. CargoCity aeroportning asosiy yuk tashish inshootlarini oʻz ichiga olgan ikkita yirik maydonning nomidir:

  • 98 gektar maydonga ega boʻlgan CargoCity Süd (Janubiy) yuk tashish xizmatlari provayderlari va yuk tashish bizneslari uchun yuk markaziga ega. Bu yerda DHL Global Forwarding, Air China, LUG Aircargo Handling (Emirates, Japan Airlines, Korean Air, Cargolux Airlines, Aegean Airlines, Delta Air Lines, S7 aviakompaniyasi, South African Airways, Oʻzbekiston havo yoʻllari) va Fraport Cargo Services kabi bir qancha transport kompaniyalari joylashgan.
  • CargoCity Nordda (Shimoliy) Lufthansa Cargo kompaniyasining bosh ofisi joylashgan. Bundan tashqari, bu yerda yangi ishlab chiqarilgan mahsulotlar uchun Perishables Centre va jonivorlarni tashish uchun „Frankfurt Animal Lounge inshootlari mavjud.

Airport City

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Frankfurt aeroportining maydoni va uning atrofi aeroportda joylashgan va aeroportga aloqador bizneslar uchun keng imkoniyatlarni, jumladan ofis maydonlari, mehmonxonalar, savdo maydonchalari, konferensiya xonalari va avtoturargohlarni taklif etadi. Aeroport shahri rivojlanishi soʻnggi yillarda sezilarli darajada tezlashdi.

Frankfurt aeroporti markazlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Frankfurt aeroporti markazi

Frankfurt aeroporti 1-markazi (FAC 1) 1-terminal yaqinida joylashgan boʻlib, ofis va konferensiya xonalarini taklif etadi. Yangiroq boʻlgan FAC 2 esa 2-terminal ichida joylashgan va aviakompaniyalar uchun ofis maydonlarini taqdim etadi. FAC Building 234 esa ilgari Eurowings Discover nomi bilan tanilgan Discover Airlines kompaniyasining bosh ofisini oʻz ichiga oladi[266].

Airport City Mall

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Airport City Mall 1-terminalning yer usti qismida, B uchib ketish zalida joylashgan. Milliy va xalqaro chakana sotuvchilar va brend doʻkonlarini, supermarket va bir nechta restoranlarni taklif etadi.

The Squaire

[tahrir | manbasini tahrirlash]
The Squaire

The Squaire umumiy maydoni 140,000 m2 (1,506,900 kv ft) boʻlgan ofis va chakana savdo binosidir. 1-terminal bilan piyodalar uchun ulanish koridori orqali bevosita bogʻlangan. KPMG auditorlik kompaniyasi, Lufthansa va ikkita Hilton mehmonxonasi (334 xonali Hilton Garden Inn Frankfurt Airport[267] va 249 xonali Hilton Frankfurt Airport) The Squaire binosida joylashgan.

Mayn aeroport markazi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mayn daryosi sharafiga nomlangan Mayn aeroport markazi oʻn qavatli va taxminan 51,000 m2 (549,000 kv ft) ofis maydoniga ega binodir. 2-terminal yaqinidagi Frankfurt shahar oʻrmoni chekkasida joylashgan.

Sheraton Hotel & Conference Centre

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sheraton Hotels and Resorts 1-terminalga tutash 1 008 mehmonlar xonasi va 200 nafar delegat uchun konferensiya markazini taklif etadi.

Gateway Gardens

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gateway Gardens 2-terminal yaqinida joylashgan Reyn-Mayn aviabazasida joylashgan Amerika Qoʻshma Shtatlari havo kuchlari xodimlarining eski turar joy maydonidir. Aviabaza singari, turar joy maydoni ham 2005-yilda yopilgan. Shundan beri bu maydon aeroportga aloqador kompaniyalar uchun biznes hududiga aylantirilmoqda. Lufthansa oʻzining LSG Sky Chefs keytering shoʻbasini Gateway Gardensga koʻchirdi, Condor va SunExpress kompaniyalari esa bu yerda bosh ofisini tashkil qildi. Deutsche Bahnning logistika kompaniyasi – DB Schenker bu yerda 66 m (217 ft) balandlikdagi baland binoni qurdi.

2019-yil dekabr oyida mahalliy poezdlarning yoʻnalishi Gateway Gardens stansiyasi orqali oʻzgartirildi. S-Bahn poezdlari uchun yangi bekat Frankfurt aeroporti mintaqaviy stansiyasi va Frankfurt-Stadion stansiyalari oʻrtasida joylashgan. Sayohat vaqti 4 daqiqaga koʻpayadi, ammo Deutsche Bahn yangi va tezroq, shuningdek, katta sigʻimga ega boʻlgan yangi poezdlardan (ET423) foydalanishini aytdi[268].

Boshqa foydalanuvchilari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Lufthansa aviatsiya markazi
  • Fraport inshootlari Frankfurt aeroporti hududida joylashgan[269]. Uning shtab-kvartirasi binosi 3-darvozada joylashgan[270]. Yangi qurilgan[271] shtab-kvartira 2012-yilda ochilgan[272]. Fraport Driving School (Fraport Fahrschule) CargoCity Südning 501-binosida joylashgan[273][274].
  • Lufthansaning direktorlar kengashi oʻtiradigan korporativ shtab-kvartirasi Frankfurt aeroportidagi 366-bino boʻlgan Lufthansa aviatsiya markazidir (LAC)[275][276][277]. Korporativ aloqalar[278], Investorlar bilan munosabatlar[279] va OAV bilan munosabatlar[280] kabi kompaniyaning bir qancha boʻlimlari LACda joylashgan. Lufthansa, shuningdek, parvoz tayyorgarligi operatsiyalari uchun Lufthansa Flight Training Center va markaziy baza hamda ekipaj brifinglari uchun Lufthansa Basis BG2[281] kabi hududdagi bir nechta boshqa binolardan foydalanadi. 2011-yildan boshlab Lufthansa Cargo Frankfurt aeroporti hududidagi 451-binoda shtab-kvartirasini joylashtirgan[282]. 2012-yil holatiga koʻra, Lufthansa Cargo CargoCity Nord hududidagi 25-darvozada, Lufthansa Technik esa 23-darvozada va CargoCity Süd hududida joylashgan[283].
  • Lufthansa Cargo, Fraport va Deutsche Postning aviatsiya pochtasi uchun tashkil etgan qoʻshma korxonasi Airmail Centre Frankfurt 1- va 2-terminal oʻrtasidagi 189-binoda shtab-kvartirasiga ega[284].
  • Hozirda faoliyati toʻxtatilgan Germaniyaning Aero Lloyd aviakompaniyasi oʻz vaqtida 182-binoda shtab-kvartirasiga ega boʻlgan[285][286].
  • Star Alliance ham 2023-yilda Singapurga koʻchirilgunga qadar Frankfurt aeroporti 1-markazida shtab-kvartirasiga ega boʻlgan[287][288].

Statistikasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yillik oqim

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yillik yoʻlovchilar oqimi[289]
Yillar Yoʻlovchilar soni Oʻzgarishi, % da
2000 49 360 620 ▬
2001 48 559 980 Decrease −1,6%
2002 48 450 356 Decrease −0,2%
2003 48 351 664 Decrease −0,2%
2004 51 098 271 5,6%
2005 52 219 412 2,2%
2006 52 810 683 1,1%
2007 54 161 856 2,5%
2008 53 467 450 Decrease −1,3%
2009 50 932 840 Decrease −4,3%
2010 53 009 221 4%
2011 56 436 255 6,4%
2012 57 520 001 2%
2013 58 036 948 1%
2014 59 570 000 2,6%
2015 61 032 022 2,4%
2016 60 792 308 Decrease −0,4%
2017 64 500 386 6,1%
2018 69 514 414 7,8%
2019 70 560 987 1,5%
2020 18 768 601 Decrease −73,4%
2021 24 814 921 32,2%
2022 48 923 474 [290] 97,2%
2023 59 359 539 [291] 21,3%
2024 61 564 957 [292] 3,7%

Yoʻnalishlar statistikasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Frankfurt aeroportidan eng gavjum yoʻnalishlar (2023)[293]
Oʻrni Yoʻnalish Uchib ketayotgan
yoʻlovchilar soni		 Aviakompaniyalar
1 London–Hitrou 663 712 British Airways, Lufthansa
2 GermaniyaBerlin–Brandenburg 590 952 Lufthansa
3 GermaniyaGamburg 531 011 Lufthansa
4 Vena 487 940 Austrian Airlines, Lufthansa
5 Myunxen 477 400 Lufthansa
6 Dubay–Xalqaro 440 236 Emirates, Lufthansa
7 Madrid 432 743 Air Europa, Iberia, Lufthansa
8 IspaniyaPalma de Mallorca 418 946 Condor, Discover Airlines, Lufthansa, TUI fly Deutschland
9 Istanbul 405 832 Lufthansa, Turkish Airlines
10 IspaniyaBarselona 405 266 Discover Airlines, Lufthansa
Frankfurt aeroportidan eng gavjum mahalliy yoʻnalishlar (2023)[293]
Oʻrni Yoʻnalish Uchib ketayotgan
yoʻlovchilar soni		 Aviakompaniyalar
1 GermaniyaBerlin–Brandenburg 590 952 Lufthansa
2 GermaniyaGamburg 531 011 Lufthansa
3 Myunxen 477 400 Lufthansa
4 GermaniyaHanover 142 476 Lufthansa
5 GermaniyaBremen 132 644 Lufthansa
6 GermaniyaDüsseldorf 125 488 Lufthansa
7 GermaniyaDresden 122 622 Lufthansa
8 GermaniyaShtutgart 117 335 Lufthansa
9 Leypsig/Halle 99 131 Lufthansa
10 GermaniyaNuremberg 98 947 Lufthansa
Frankfurt aeroportidan eng gavjum Yevropa yoʻnalishlari (2023)[293]
Oʻrni Yoʻnalish Uchib ketayotgan
yoʻlovchilar soni		 Aviakompaniyalar
1 London–Hitrou 663 712 British Airways, Lufthansa
2 Vena 487 940 Austrian Airlines, Lufthansa
3 Madrid 432 743 Air Europa, Iberia, Lufthansa
4 IspaniyaPalma de Mallorca 418 946 Condor, Discover Airlines, Lufthansa, TUI fly Deutschland
5 Istanbul 405 832 Lufthansa, Turkish Airlines
6 IspaniyaBarselona 405 266 Discover Airlines, Lufthansa
7 Parij–Sharl de Goll 374 596 Air France, Lufthansa
8 PortugaliyaLissabon 348 435 Lufthansa, TAP Air Portugal
9 Amsterdam 319 636 KLM, Lufthansa
10 ShveysariyaSyurix 293 482 Lufthansa, Swiss International Air Lines
Frankfurt aeroportidan eng gavjum qitʼalararo yoʻnalishlar (2023)[293]
Oʻrni Yoʻnalish Uchib ketayotgan
yoʻlovchilar soni		 Aviakompaniyalar
1 Dubay–Xalqaro 440 236 Emirates, Lufthansa
2 KanadaToronto–Pearson 386 210 Air Canada, Condor, Lufthansa
3 Nyu-York–JFK 354 927 Condor, Delta Air Lines, Lufthansa, Singapore Airlines
4 Antaliya 333 928 AJet, Condor, Corendon Airlines, Discover Airlines, Pegasus Airlines, SunExpress, Turkish Airlines
5 Qoʻshma ShtatlarChikago–OʻHare 331 175 Lufthansa, United Airlines
6 Qoʻshma ShtatlarVashington–Dulles 322 066 Lufthansa, United Airlines
7 Qoʻshma ShtatlarSan-Fransisko 320 163 Condor, Lufthansa, United Airlines
8 Doha 296 002 Qatar Airways
9 Singapore 290 476 Lufthansa, Singapore Airlines
10 Seul–Inchxon 289 842 Asiana Airlines, Korean Air, Lufthansa

Yer usti transporti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Frankfurt aeroportiga avtomobil, taksi, poyezd yoki avtobusda borish mumkin, chunki u keng transport tarmogʻiga ega. Aeroportda ikkita temir yoʻl stansiyasi mavjud: biri shahar atrofi / mintaqaviy poyezdlar uchun va ikkinchisi uzoq masofali poyezdlar uchun.

Terminallararo tranzil

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoʻlovchilar va tashrif buyuruvchilar 1-terminalda uchta toʻxtash joyi (A/Z, B va C eshiklarida), shuningdek, barcha darvozalar uchun 2-terminalda bitta toʻxtash joyiga ega SkyLine people mover tizimi yordamida terminallarni oʻzgartirishi mumkin. Ayrim toʻxtash joylaridan faqat Shengen zonasida yoki undan tashqarida yoʻlovchilar foydalanishi mumkin, bunga alohida vagonlar va stansiya kirishlari orqali erishiladi. Terminallar orasidagi sayohat vaqti 2 daqiqani tashkil qiladi, poyezdlar kun davomida har 2-3 daqiqada keladi. Har bir poyezdda ikkita vagon bor, bitta xavfsizlik hududida (Shengen hududidan tashqarida) va bitta umumiy foydalanish hududida (Shengen hududida). Aksariyat stansiyalarda poyezdning har ikki tomonida platforma mavjud, shuning uchun umumiy foydalanish hududidagi yoʻlovchilar faqat umumiy foydalanishdagi platformaga, xavfsizlik hududidagi yoʻlovchilar esa faqat xavfsizlik hududidagi platformaga chiqishlari mumkin. Bundan tashqari, terminallar oʻrtasida muntazam avtobus qatnovi mavjud.

Yangi 3-terminal va mavjud 1- va 2-terminallarni ulash uchun yangi yoʻlovchi transporti tizimi ham qurilmoqda. Yangi tizim mavjud SkyLine people moveridan alohida boʻlgan, lekin ular oʻrtasida almashinish imkonini beradigan yoʻldan foydalanadi. Yakuniy bosqichda aeroportning ikkita temir yoʻl stansiyasi yaqinida, 1C va 2DE terminallarida hamda yangi 3-terminalda toʻrtta toʻxtash rejalashtirilgan[294].

Temir yoʻl

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mintaqaviy stansiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mintaqaviy stansiyasi

1-terminalning B yoʻlagidagi Frankfurt aeroporti mintaqaviy stansiyasi (Frankfurt Flughafen Regionalbahnhof) S-Bahn shaharlararo temir yoʻl liniyalariga S8 va S9 kirish imkonini beradi. Ushbu yoʻnalishlarning har birida kunduzi har 15 daqiqada Frankfurt markaziy stansiyasi va Offenbach sharqiy stansiyasi yoki Wiesbaden markaziy stansiyasi orqali sharqqa Rüsselsheim yoki Mainz markaziy stansiyasi (S8 qator) yoki Mainz-Kastel stansiyasi (S9 qator) orqali gʻarbga Hanau markaziy stansiyasiga joʻnaydigan poyezdlar mavjud.

Frankfurt markaziy vokzaliga boradigan vaqt 10–12 daqiqani tashkil qiladi[295].

Saarbrücken, Koblenz yoki Würzburgga boradigan Regional Express (RE) poyezdlari ushbu stansiyada toʻxtab oʻtadi. Bu poyezdlar Frankfurt aeroporti va markaziy vokzal oʻrtasida kamroq, lekin qoʻshimcha aloqalarni taʼminlaydi[295].

Shaharlararo stansiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Shaharlararo stansiyasi
The Squaire binosining ostidan harakatlanayotgan ICE3 poyezdi

Frankfurt aeroportining shaharlararo stansiyasi (Frankfurt Flughafen Fernbahnhof) 1999-yilda ochilgan. Stansiya A 3 avtomagistrali va toʻrt qatorli Bundesstraße B43 oʻrtasida joylashgan boʻlib, 1-terminalga piyodalar uchun avtomobil yoʻlini oʻtuvchi bogʻlovchi koridor orqali ulangan. Bu yangi qurilgan Kyoln-Frankfurt yuqori tezlikdagi temir yoʻl liniyasining soʻnggi nuqtasi boʻlib, u janubiy Germaniyani Reyn-Rur metropolitan hududi, Niderlandiya va Belgiya bilan Kyoln orqali 300 km/soat (190 milya) tezlikda bogʻlaydi. Barcha yoʻnalishlarda soatiga 10 ga yaqin poyezd joʻnaydi[295].

Deutsche Bahn AIRail xizmatini Lufthansa, American Airlines va Emirates bilan hamkorlikda boshqaradi. Xizmat Bonn, Kyoln, Dusseldorf, Frayburg, Karlsrue, Leypsig, Gamburg, Hannover, Mannheim, Myunxen, Nyurnberg, Shtutgart va Kassel-Wilhelmshöhe shaharlaridagi markaziy stansiyalarda ishlaydi[296].

Mashina

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Frankfurt aeroporti Frankfurt shahar oʻrmonida joylashgan va toʻgʻridan-toʻgʻri Frankfurter Kreuz deb nomlangan avtoban chorrahasiga ulangan, u yerda A3 va A5 kesishadi. Frankfurt markaziy vokzaliga yoki shahar markaziga yetib borish uchun mashina yoki taksida 10–15 daqiqa ketadi[297].

Ghotra Ride – Frankfurt aeroportidagi mashhur taksi xizmati[298].

Oʻz avtomobillarini boshqarayotgan yoʻlovchilar terminallar boʻylab koʻp qavatli avtoturargohlarda (asosan yer osti) toʻxtashlari mumkin. Uzoq muddatli dam olish uchun toʻxtash joyi uchish-qoʻnish yoʻlaklaridan janubda joylashgan boʻlib, terminallarga avtobus orqali ulanadi.

Velosiped

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1- va 2-terminalga velosipedda yetib borish mumkin, chunki aeroport shimolida joylashgan terminallar oldidan oʻtuvchi yoʻllardan biri velosipedda yurishga ruxsat etilgan. Aeroport maʼmuriyati yangi qurilgan 3-terminal ham velosipedda yetib borish mumkin boʻlishini tasdiqlagan[manba kerak].

Avtobus

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Turli transport kompaniyalari aeroportga yaqin va uzoq hududlardan avtobus orqali xizmatini taklif qiladi[299].

Ilgari All Nippon Airways faqatgina ANA mijozlari uchun Düsseldorfga avtobus xizmatini yoʻlga qoʻygan edi; bu orqali Düsseldorf yoʻlovchilari Frankfurt aeroportiga olib borilib, u yerdan ANA parvozlariga chiqqan[300]. 2014-yilda ANA Tokio–Düsseldorf yoʻnalishida alohida reys tashkil qilgach[301], avtobus xizmati bekor qilindi[302].

Yer usti transporti statistikasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2006-yilda Frankfurt aeroportidan parvozni boshlagan 12 299 192 yoʻlovchining 29,5 foizi shaxsiy avtomobil, 27,9 foizi temir yoʻl, 20,4 foizi taksi bilan kelgan, 11,1 foizi esa safar davomida mashinasini aeroportda qoldirgan, 5,3 foizi avtobusda va 4,6 foizi ijaraga olingan mashinada yetib kelgan[303].

Baxtsiz hodisalar va falokatlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • 1938-yil 4-yanvarda Deutsche Lufthansaning Junkers Ju 52 samolyoti muzlaganlik sababli FRAga yaqinlashishda qor boʻronida qulab tushdi. Uch nafar ekipaj aʼzosi va uch nafar yoʻlovchi halok boʻldi.
  • 1938-yil 29-sentyabrda Luftwaffening Junkers Ju-52 samolyoti balandlikni notoʻgʻri baholashi tufayli yer bilan erta toʻqnashgan va qulagan. Toʻrt kishidan biri halok boʻlgan.
  • 1952-yil 22-martda KLM Royal Dutch Airlinesning Douglas DC-6 samolyoti Yoxannesburgdan Amsterdamga qaytayotganida FRAdan 7 km shimoli-sharqda oʻrmonga qulab tushdi. 47 kishidan 36 nafar yoʻlovchi va 9 nafar ekipaj aʼzosi halok boʻldi[309].
  • 1953-yil 14-oktyabrda Sabenaning Convair CV-240 samolyoti FRAdan 1 km shimolda joylashgan Kelstenbach yaqinida dvigatel ishlamay qolishi oqibatida qulab tushdi. Toʻrt ekipaj aʼzosi va 40 nafar yoʻlovchi vafot etdi.
  • 1967-yil 21-yanvarda Air Ferryning Douglas C-54 yuk reysi tunda FRAga yaqinlashish chogʻida 2700 metr oldinda daraxtlarga urilib qulab tushdi. Ikki nafar ekipaj aʼzosi halok boʻldi.
  • 1972-yil 24-noyabrda Air Canadaning McDonnell Douglas DC-8 samolyoti Monrealga joʻnash arafasida FRAda garovga olindi. Garovga oluvchi mahbuslarning ozod qilinishini talab qildi. Samolyotga hujum qilindi va garovga oluvchi qoʻlga olindi. Bitta odam halok boʻldi.
  • 1983-yil 22-mayda Reyn-Mayn aviabazasidagi aviashouda Kanadaning RCAF Lockheed F-104 Starfighter samolyoti yaqin yoʻldagi avtomobilga toʻqnashib ketdi. Avtomobildagi ruhoniy oilasidan besh kishi halok boʻldi. Uning jiyani yonib ketgan mashinadan qochib chiqqan, ammo 81 kundan soʻng kuyish jarohatlari tufayli vafot etgan. Uchuvchi katapult bilan chiqishga ulgurgan[304].
  • 1985-yil 19-iyunda tahminan soat 14:42 da FRAning Reyn Mayn terminali B zalida kanvas sumkaga yashirilgan bomba portladi. Portlash natijasida uch kishi halok boʻldi va 32 kishi jarohat oldi, ulardan toʻrt nafari ogʻir ahvolda boʻlgan[305].
  • 1999-yil may oyida Frankfurt aeroportidan Qohiraga deportatsiya qilinayotgan tajovuzkor noqonuniy muhojir politsiya tomonidan hibsga olinib, reysdan oldin qoʻli kishanlangan. Keyinchalik uni tekshirgan politsiyachi uni tirik emasligini aniqlagan[306][307].
  • 2007-yil sentyabr oyida Germaniya hukumati Frankfurt aeroporti va Ramsteindagi AQSH harbiy bazasiga tahdid soluvchi „katta“ terror hujumi rejalashtirayotgan uch nafar gumondorni hibsga oldi[308].
  • 2011-yil 2-martda Frankfurt aeroportida AQSH havo kuchlari xodimlarini olib ketayotgan avtobusga qurolli hujum boʻldi, natijada ikki kishi halok boʻldi, yana ikki kishi yaralandi[309].
  • 2018-yil 11-iyunda Lufthansaning 426-reysidagi Airbus A340 samolyoti Filadelfiyaga parvozga tayyorgarlik koʻrayotganida, darvozadan orqaga surish vaqtida yurgizuvchi traktor yonib ketdi va samolyotning old qismi, yaʼni burun va kabinasi shikastlandi. Yerda xizmat koʻrsatuvchi va favqulodda xizmat aʼzolaridan oʻn nafari tutundan zaharlandi. Samolyot foydalanishdan chiqarildi.

Ommaviy madaniyatda eslanishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Frankfurt aeroporti Discovery Channelning X-Ray Mega Airport (yoki Inside Frankfurt Airport) nomli koʻrsatuvida namoyish etilgan[310].
  • Kanadalik kurashchi Jinder Mahal Frankfurt aeroportida amerikalik R-Truthni magʻlub etib, 24/7 chempionlik kamarini qoʻlga kiritdi. Bu voqea WWE.com va WWEning rasmiy ijtimoiy tarmoqlarida eʼlon qilindi[311].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Frankfurt airport – Economic and social impact“. Ecquants. 2015-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 7-sentyabr.
  2. ↑ „ADV Monthly Traffic Report 12/2022“. adv.org. Arbeitsgemeinschaft Deutscher Verkehrsflughäfen e.V. (2023-yil 13-fevral). Qaraldi: 2023-yil 21-fevral.
  3. ↑ 3,0 3,1 „AIP VFR online“ (en). dfs.de. DFS Deutsche Flugsicherung GmbH. Qaraldi: 2023-yil 21-fevral.
  4. ↑ „2023 Passenger Traffic Results Frankfurt Int'l Airport“. fraport.com (2024-yil 16-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 4-fevral.
  5. ↑ „Figures“. Fraport.de (2012-yil 13-yanvar). 2011-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 19-yanvar.
  6. ↑ „Frankfurt Airport (FRA)“ (en). International Airport Review. Qaraldi: 2023-yil 17-mart.
  7. ↑ „AIP IFR Germany“. Langen: DFS Deutsche Flugsicherung GmbH. Qaraldi: 2024-yil 28-fevral.
  8. ↑ „Frankfurt Airport – Facts and Figures at FRA“ (en). www.frankfurt-airport.com. 2018-yil 1-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-avgust.
  9. ↑ „Year to date“. 2016-yil 2-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  10. ↑ [1] 24 June 2023
  11. ↑ „Frankfurt Airport celebrates 80th anniversary“ (en). www.internationalairportreview.com. Qaraldi: 2017-yil 12-may.
  12. ↑ „MiniMetro®“. www.leitner-ropeways.com.[sayt ishlamaydi]
  13. ↑ Airport Watch. 2012. „A sea of protest against airport expansion across Europe as a new breed of campaigner emerges.“   Accessed October 2019.
  14. ↑ „Airport Expansion“. www.fraport.com. 2006-yil 20-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  15. ↑ Rahn, Cornelius. „Air Berlin Urged to Switch Focus to FRA“. Bloomberg (2010-yil 5-avgust). Qaraldi: 2012-yil 19-yanvar.
  16. ↑ Fraport AG. „Fraport AG – Expansion projects“. Press-reliz.
  17. ↑ „Urteil im Fluglärm-Prozess Keine Nachtflüge mehr am Flughafen Frankfurt“ (de). Qaraldi: 2012-yil 4-aprel.
  18. ↑ Fraport AG Airport Services World Wide. „Fraport AG – Flugsteig A-Plus“. www.fraport.de. 2014-yil 20-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  19. ↑ „Ryanair fordert Lufthansa in Frankfurt heraus“ (2016-yil 2-noyabr).
  20. ↑ Pidd, Helen. „Frankfurt airport shooting may have Islamist link, say police“ (2011-yil 3-mart). Qaraldi: 2011-yil 6-mart.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 „Frankfurt airport shooting: Jammed gun 'saved lives'“. BBC News (2011-yil 4-mart). Qaraldi: 2011-yil 6-mart.
  22. ↑ Sundby, Alex. „Source: Air Force shooter shouted "Allahu akbar"“. CBS News (2011-yil 3-mart). 2012-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 14-sentyabr.
  23. ↑ Orr, Bob. „Killer of U.S. airmen is radical Muslim, German official says“. KRTV-TV. CBS News (2011-yil 3-mart). 2014-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
  24. ↑ „Federal Minister Friedrich presents two Americans with Cross of the Order of Merit“. 2014-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
  25. ↑ „Frankfurt Airport: Northwest Runway Back in Operation from July 8“. www.fraport.com (2020-yil 25-iyun). Qaraldi: 2021-yil 25-fevral.
  26. ↑ „Fraport Traffic Figures 2020: Passenger Numbers Fall to Historic Low Due to the Covid-19 Pandemic“. www.fraport.com. 2021-yil 1-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 25-fevral.
  27. ↑ „2012 Facts and Figures on Frankfurt Airport“. Fraport. 2014-yil 12-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 10-iyul.
  28. ↑ „Fraport AG | en“. Fraport.com (2013-yil 31-may). 2013-yil 23-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 21-iyun.
  29. ↑ handelsblatt.com (German) 15 November 2022
  30. ↑ Friederike Tinnappel. „Flughafen Frankfurt: Terminal 3 darf gebaut werden“. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  31. ↑ aero.de – Frankfurt beginnt mit Bauarbeiten für Terminal 3 „Frankfurt starts construction of Terminal 3“ (German) 5 October 2015
  32. ↑ „Flugsteig G“ [Concourse G]. Fraport. Qaraldi: 2018-yil 28-noyabr.
  33. ↑ „Was bisher geschah“ [What has happened up to now]. Fraport. Qaraldi: 2019-yil 22-avgust.
  34. ↑ „FAQ“. Fraport. Qaraldi: 2019-yil 22-avgust.[sayt ishlamaydi]
  35. ↑ „Fraport Fiscal Year 2020: Revenue and Profit Severely Impacted by Covid-19 Pandemic – Extensive Countermeasures Implemented“. fraport (2021-yil 26-mart). Qaraldi: 2021-yil 27-aprel.
  36. ↑ „Instagram“. www.instagram.com. Qaraldi: 2024-yil 7-iyul.
  37. ↑ „Building the Future“. Fraport AG. Qaraldi: 2018-yil 19-fevral.[sayt ishlamaydi]
  38. ↑ „Fraport Visual Fact Book Full Year 2011“. Fraport AG. 2012-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 24-iyun.
  39. ↑ [html „Frankfurt Airport – Arrivals“. Fraport AG. 2015-yil 12-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  40. ↑ 40,0 40,1 Liu, Jim „Aegean Airlines NS24 International Network Changes – 21JAN24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2025-yil 2-yanvar.
  41. ↑ Liu, Jim „Aegean Airlines Schedules Leased A320/321 Service June - August 2022“ (en-ca). Aeroroutes.com (2022-yil 16-iyun). Qaraldi: 2025-yil 2-yanvar.
  42. ↑ Liu, Jim „AerLingus NS23 European Network Changes – 12DEC22“ (en). Aeroroutes.com (2022-yil 14-dekabr). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  43. ↑ „Air Astana to Launch Direct Flight from Almaty to Frankfurt in June“. Vlast.kz (2024-yil 19-dekabr). Qaraldi: 2024-yil 19-dekabr.
  44. ↑ Liu, Jim „Air Cairo / SunExpress Launches Extensive Partnership From NS23“ (en). Aeroroutes.com (2023-yil 13-mart). Qaraldi: 2025-yil 26-mart.
  45. ↑ „AIR CAIRO NS23 NETWORK ADDITIONS – 13OCT22“. aeroroutes.com (2022-yil 14-oktyabr).
  46. ↑ „AIR CAIRO / SUNEXPRESS LAUNCHES EXTENSIVE PARTNERSHIP FROM NS23“. aeroroutes.com (2023-yil 13-mart).
  47. ↑ „Air Canada inaugurates seasonal flights between Vancouver and Frankfurt“. Aviacionline. Qaraldi: 2025-yil 26-fevral.
  48. ↑ „Air China Resumes Shenzhen – Frankfurt Service From late-Oct 2023“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 12-sentyabr.
  49. ↑ „Air China Resumes Beijing – Rome Service in NS23“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 27-fevral.
  50. ↑ „Our Flight Destinations“. Air Dolomiti. Lufthansa Group. Qaraldi: 2021-yil 1-mart.
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 51,3 51,4 Liu, Jim „Air Dolomiti NS25 Network Additions“ (en). Aeroroutes.com (2025-yil 28-mart). Qaraldi: 2025-yil 28-mart.
  52. ↑ 52,00 52,01 52,02 52,03 52,04 52,05 52,06 52,07 52,08 52,09 Liu, Jim „Lufthansa NW24 Europe Frequency Changes – 26MAY24“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 27-may). Qaraldi: 2024-yil 29-dekabr.
  53. ↑ „Air Dolomiti NW24 Network Additions“. AeroRoutes (2024-yil 20-avgust).
  54. ↑ 54,0 54,1 „Lufthansa/Air Dolomiti NS24 European network/frequency changes – 21Jan24“ (2024-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 22-yanvar.
  55. ↑ „Biglietti Aerei e Voli per la Germania | Air Dolomiti“.
  56. ↑ 56,0 56,1 „Air Dolomiti NW22 Operation Changes: New Frankfurt – Milan Service“.
  57. ↑ Liu, Jim „Air Dolomiti NS24 Network Expansion“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 14-mart). Qaraldi: 2024-yil 30-dekabr.
  58. ↑ Liu, Jim „Air Dolomiti Adds Frankfurt – Figari From May 2025“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 5-dekabr). Qaraldi: 2024-yil 29-dekabr.
  59. ↑ Liu, Jim „Lufthansa / Air Dolomiti NS24 European Network/Frequency Changes – 21JAN24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 30-dekabr.
  60. ↑ „Air Europa Moves 737 MAX 8 Service Entry to Sep 2025“. Aeroroutes.
  61. ↑ „Air France NS24 Paris European Frequency Variations – 21JAN24“. Aeroroutes.
  62. ↑ „Vistara Air India Merger“.
  63. ↑ „Air Serbia NS24 Frequency Variations – 25FEB24“.
  64. ↑ Liu, Jim „airBaltic NS24 Network Changes – 03SEP23“ (en). Aeroroutes.com (2023-yil 4-sentyabr). Qaraldi: 2025-yil 15-mart.
  65. ↑ 65,0 65,1 Liu, Jim „AJet NS24 Additional Flight Number Changes“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 29-mart). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  66. ↑ „Fly with Most Affordable and Cheap Ticket Opportunities | AnadoluJet“. AnadoluJet.
  67. ↑ „ANA NW23 European Operations – 15SEP23“.
  68. ↑ Martin, Jenna „American Airlines putting European route on hold this summer at Charlotte Douglas“. American City Business Journals (2022-yil 20-aprel). 2022-yil 20-aprelda asl nusxadan arxivlangan.
  69. ↑ „Austrian Airlines Resumes Linz – Frankfurt Service From late-Oct 2024“.
  70. ↑ „Austrian 2Q24 Boeing 777 intra-Europe Operations – 14FEB24“.
  71. ↑ Liu, Jim „Azores Airlines NS25 Service Changes – 05JAN25“ (en-ca). Aeroroutes.com (2025-yil 10-yanvar). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  72. ↑ „BA CityFlyer NS23 Network Adjustment – 25DEC22“. Aeroroutes.com. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 1-noyabr.
  73. ↑ „British Airways NW24 Heathrow – Europe Frequency Changes – 27OCT24“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 31-oktyabr.
  74. ↑ „Bulgaria Air NS24 Network Additions – 17DEC23“. Aeroroutes.com. Qaraldi: 2024-yil 2-noyabr.
  75. ↑ „Cathay Pacific NW24 Selected Long-Haul Aircraft Changes“. Aeroroutes.
  76. ↑ „China Airlines Extends Frankfurt / Vancouver Aircraft Changes to March 2025“.
  77. ↑ „China Eastern NW22 International / Regional Operations – 16OCT22“. Aeroroutes (2022-yil 19-oktyabr). Qaraldi: 2022-yil 19-oktyabr.
  78. ↑ „China Southern Adds Shenyang - Frankfurt from late-April 2024“. AeroRoutes (2024-yil 20-mart). Qaraldi: 2024-yil 20-mart.
  79. ↑ „China Southern Extends Changchun – Frankfurt Service to March 2024“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 29-fevral.
  80. ↑ 80,0 80,1 80,2 „Flugplan“ (de). Condor.
  81. ↑ 81,0 81,1 81,2 Liu, Jim „Condor NW23 Grenada / Tobago Routing Changes“ (en). Aeroroutes.com (2023-yil 9-avgust). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  82. ↑ 82,0 82,1 „Condor Resumes Thailand Service from late-Sep 2024“.
  83. ↑ 83,0 83,1 83,2 83,3 83,4 83,5 83,6 83,7 Liu, Jim „Condor Launches City-Trip Service in NS25“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 6-noyabr). Qaraldi: 2024-yil 6-noyabr.
  84. ↑ 84,0 84,1 84,2 84,3 84,4 84,5 84,6 84,7 84,8 Liu, Jim „Condor NS25 Europe Frequency Changes – 10NOV24“ (en). Aeroroutes.com (2024-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  85. ↑ 85,0 85,1 85,2 „Condor NW24 Boeing 757-300 Network – 06OCT24“. Aeroroutes.
  86. ↑ Liu, Jim „Condor Expands Cancun Service in NW24“ (en). Aeroroutes.com (2024-yil 5-aprel). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  87. ↑ 87,0 87,1 87,2 87,3 „Summer 2022: with Condor nonstop to 16 destinations in North America“. Condor (2022-yil 14-fevral).
  88. ↑ 88,0 88,1 88,2 „New destination in Condor's winter flight schedule: Johannesburg, South Africa“. Condor (2022-yil 22-fevral).
  89. ↑ „Condor 2Q24 Mauritius Frequency Adjustment“.
  90. ↑ „Condor NS24 North America service changes – 24DEC23“. Aeroroutes (2023-yil 29-dekabr).
  91. ↑ 91,0 91,1 „Condor NS25 Preliminary Long-Haul Service Changes – 23JUN24“.
  92. ↑ „Condor NS25 Long-Haul Network Changes – 23DEC24“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 24-dekabr.
  93. ↑ „Condor Schedules Frankfurt – Paris mid-2Q25 Launch“. Aeroroutes. Qaraldi: 2025-yil 21-yanvar.
  94. ↑ Liu, Jim „Condor Resumes Antigua Service in NW24“ (en). Aeroroutes.com (2024-yil 11-mart). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  95. ↑ 95,0 95,1 95,2 95,3 95,4 „Condor NS24 North America Service Changes – 24DEC23“.
  96. ↑ 96,0 96,1 96,2 96,3 96,4 96,5 96,6 96,7 Liu, Jim „Condor Schedules A320neo/321neo NS24 Debut“ (en). Aeroroutes.com (2024-yil 23-aprel). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  97. ↑ „Condor / WestJet Begins Reciprocal Codeshare Service from late-June 2024“.
  98. ↑ Casey, David „Condor Adds New South Africa Route“. Routesonline (2022-yil 22-fevral). Qaraldi: 2022-yil 22-fevral.
  99. ↑ „Winter 2023–24: Condor reaktiviert Agadir-Flüge“ (2023-yil 8-mart).
  100. ↑ „Condor resumes Antalya service from May 2023“ (2022-yil 3-noyabr).
  101. ↑ „Condor restarts service to Antigua and Barbuda“ (2024-yil 5-mart).
  102. ↑ Sena, Gastón „Condor will have flights to Alicante and Faro“. Aviacionline (2022-yil 22-aprel). Qaraldi: 2022-yil 24-aprel.
  103. ↑ „Condor Airlines begins Giza Sphinx Airport from summer 2023“ (2022-yil 30-noyabr).
  104. ↑ 104,0 104,1 104,2 104,3 Liu, Jim „Alaska Airlines / Condor Expands Codeshare Network in NS24“ (en). Aeroroutes.com (2024-yil 4-aprel). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  105. ↑ Rainer Nieves Dolande. „Condor resumes flights to Calgary and returns to Miami after more than a decade“. Aviacionline (2023-yil 6-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 6-sentyabr.
  106. ↑ Liu, Jim „Condor NW25 Long-Haul Service Changes – 13FEB25“ (en). Aeroroutes.com (2025-yil 13-fevral). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  107. ↑ Liu, Jim „Condor Outlines NW24 A320neo/321neo Network – 07APR24“ (en). Aeroroutes.com (2024-yil 8-aprel). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  108. ↑ „CONDOR RESUMES GERMANY – CYPRUS SERVICE IN NS25“.
  109. ↑ Liu, Jim „Condor Files Additional Seychelles Flights From late-Nov 2023“ (en). Aeroroutes.com (2023-yil 27-may). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  110. ↑ Liu, Jim „Condor NS24 Maldives Service Changes“ (en). Aeroroutes.com (2023-yil 12-sentyabr). Qaraldi: 2025-yil 14-mart.
  111. ↑ „Condor Adds Los Cabos Service in NW24“. AeroRoutes (2023-yil mart). Qaraldi: 2024-yil 20-fevral.
  112. ↑ 112,0 112,1 „Condor temporarily suspends Tbilisi and Yerevan“ (2023-yil 18-oktyabr).
  113. ↑ Liu, Jim „Condor Expands Yerevan Service in NS25“ (en-ca). Aeroroutes.com (2025-yil 1-yanvar). Qaraldi: 2025-yil 2-yanvar.
  114. ↑ „Condor Schedules Abu Dhabi Regular Charters in NW22“. Aeroroutes (2022-yil 6-iyul).
  115. ↑ 115,0 115,1 „Corendon Airlines NW22 scheduled service adjustment – 20OCT22“. aeroroutes.com (2022-yil 20-oktyabr).
  116. ↑ Liu, Jim „Croatia Airlines NW23 Network Changes – 20AUG23“ (en-CA). Aeroroutes.com. Qaraldi: 2024-yil 2-noyabr.
  117. ↑ 117,0 117,1 Liu, Jim „Croatia Airlines NW24 A220 Network – 27OCT24“ (en-CA). Aeroroutes.com. Qaraldi: 2024-yil 2-noyabr.
  118. ↑ Polito, Sebastián. „Delta to resume flights between Detroit and Frankfurt“. Aviacionline (2022-yil 19-mart).
  119. ↑ Delta Air Lines. „Delta delivers more destinations and premium in-flight experiences to Europe next summer“. Press-reliz.
  120. ↑ 120,00 120,01 120,02 120,03 120,04 120,05 120,06 120,07 120,08 120,09 120,10 Liu, Jim „Discover Airlines NS24 Short-Haul Operation Changes – 21JAN24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  121. ↑ 121,0 121,1 121,2 121,3 Drum, Bruce „Eurowings Discover launches operations“ (2021-yil 24-iyul).
  122. ↑ Liu, Jim „Discover Airlines Maintains Philadelphia Service in NW24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 28-may). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  123. ↑ Liu, Jim „Discover Airlines NS25 Frankfurt – Fort Myers Service Changes“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 10-dekabr). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  124. ↑ 124,0 124,1 124,2 124,3 124,4 124,5 124,6 (de) Umstellung des touristischen Kurz- und Mittelstreckenangebots auf Eurowings Discover (Report). Cologne: Lufthansa Group. https://www.lufthansaexperts.com/shared/files/lufthansa/public/mcms/folder_102/folder_6718/file_152223.pdf. 
  125. ↑ Liu, Jim „Eurowings Discover Extends Calgary to Year-Round Service From Oct 2023“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 31-avgust). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  126. ↑ „Discover Airlines launches historic year-round route from Frankfurt to Kittilä“ (2024-yil 12-avgust).
  127. ↑ 127,0 127,1 „In winter 2024/25: Discover Airlines expands route network and flies to Norway and Finland“ (2024-yil 16-yanvar).
  128. ↑ Liu, Jim „Discover Airlines Assumes Lufthansa Frankfurt – Larnaca Route in NW25“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 27-noyabr). Qaraldi: 2024-yil 28-noyabr.
  129. ↑ „Discover Airlines Schedules Seychelles Launch in 4Q25“.
  130. ↑ Liu, Jim „Eurowings Discover 2022-23 Short-Haul Expansion Update - 03APR22“ (en-ca). Aeroroutes.com (2022-yil 7-aprel). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  131. ↑ „Eurowings Discover to Maintain Orlando / Philadelphia Service in NS23“.
  132. ↑ Cridlin, Jay „Tampa airport resuming European flights via Lufthansa's Eurowings Discover“. Qaraldi: 2021-yil 1-noyabr.
  133. ↑ Liu, Jim „Eurowings Discover Adds Leased Finnair A321 Aircraft From August 2022“ (en-ca). Aeroroutes.com (2022-yil 30-iyun). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  134. ↑ 134,0 134,1 Liu, Jim „Eurowings Discover NS22 Long-Haul Additions“ (en-ca). Aeroroutes.com (2022-yil 19-aprel). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  135. ↑ „Eurowings Discover – more flights to Windhoek“ (2022-yil 28-mart).
  136. ↑ „Discover Airlines åpner nye ruter til Norge | Hangar.no“ (2024-yil 12-avgust).
  137. ↑ „Oppdaget mangel på pilottrening – Dropper rute til Norge – Hangar.no“ (2024-yil 30-oktyabr).
  138. ↑ Liu, Jim „United / Eurowings Discover Begins Codeshare Service From March 2023“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 8-mart). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  139. ↑ „Eurowings Discover Adds Barcelona Flights From May 2023“.
  140. ↑ „Burgas Airport Announces Summer Season Flight Schedule“. bta.bg/.
  141. ↑ 141,0 141,1 141,2 141,3 141,4 „EUROWINGS DISCOVER NS23 SHORT-HAUL NETWORK ADDITIONS – 11DEC22“. Aeroroutes (2022-yil 12-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 12-dekabr.
  142. ↑ 142,0 142,1 Liu, Jim „Discover Airlines Maintains Philadelphia Service in NS24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 25-sentyabr). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  143. ↑ „Eurowings Discover fliegt 2024 nach Narvik in Nordnorwegen“ (2023-yil 15-iyun).
  144. ↑ 144,0 144,1 „Discover Airlines NS25 Europe Network Additions Summary – 18AUG24“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 20-avgust.
  145. ↑ Liu, Jim „Eurowings Discover NW22 Intercontinental Network Changes – 28SEP22“ (en-ca). Aeroroutes.com (2022-yil 29-sentyabr). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  146. ↑ 146,0 146,1 146,2 146,3 Liu, Jim „Lufthansa Group Carriers NW23 Intercontinental Network Adjustments – 29OCT23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 30-oktyabr). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  147. ↑ 147,0 147,1 147,2 Liu, Jim „Aegean Airlines Adds Discover Airlines Codeshare Service in NS25“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 13-noyabr). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  148. ↑ „Eurowings Discover Adds Frankfurt – Santa Cruz de la Palma in NW23“.
  149. ↑ Liu, Jim „Discover Airlines Schedules Seychelles Launch in 4Q25“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 12-dekabr). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  150. ↑ „Discover Airlines Moves Minneapolis to Seasonal Service in 2025/26“. Aeroroutes (2025-yil 10-aprel). Qaraldi: 2025-yil 10-aprel.
  151. ↑ Liu, Jim „Eurowings Discover Adds Monastir / Montpellier in NS23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2022-yil 26-dekabr). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  152. ↑ 152,0 152,1 152,2 „Eurowings / Eurowings Discover NS22 Short-Haul Network Adjustment - 12JUN22“. AeroRoutes.
  153. ↑ Liu, Jim „Discover Airlines Adds Pula Service in April 2025“ (en-ca). Aeroroutes.com (2025-yil 31-yanvar). Qaraldi: 2025-yil 31-yanvar.
  154. ↑ 154,0 154,1 „Eurowings Discover Assumes Additional Lufthansa Croatia Service in NS24“. AeroRoutes.
  155. ↑ „Discover Airlines Launches as First European Connection to Mexico's Newest Caribbean Airport“ (en-US). Aviacionline (2024-yil 22-fevral). Qaraldi: 2024-yil 26-fevral.
  156. ↑ Staff writers.. „Luxury airline Eurowings begins servicing Vic Falls route“.
  157. ↑ „Eurowings Discover Adds Martinique Charters in NW22“. AeroRoutes.
  158. ↑ 158,0 158,1 „Eurowings Discover 3Q23 Scandinavia Charter Flights“. AeroRoutes.
  159. ↑ „Eurowings Discover Adds Martinique Charters in NW22“. AeroRoutes.
  160. ↑ Liu, Jim „easyJet NS25 Network Additions – 22DEC24“ (en). Aeroroutes.com (2024-yil 24-dekabr). Qaraldi: 2025-yil 31-mart.
  161. ↑ „easyJet presenta le basi di Milano Linate e Roma Fiumicino“ [Easyjet announces Linate & Fiumicino bases] (Italian). md80.it (2024-yil 11-dekabr).
  162. ↑ Liu, Jim „EGYPTAIR NW23 Europe Service Adjustment – 01AUG23“ (en). Aeroroutes.com (2023-yil 2-avgust). Qaraldi: 2025-yil 27-mart.
  163. ↑ „El al / SAS Begins Codeshare Partnership from Feb 2024“.
  164. ↑ Electra Airways begin seasonal service to Burgas and Varna with partnership of SunExpress
  165. ↑ Liu, Jim „Emirates NW23 Network Overview/Changes – 05OCT23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 6-oktyabr). Qaraldi: 2025-yil 2-fevral.
  166. ↑ Liu, Jim „Etihad NW24 Service Changes – 08NOV24“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 8-noyabr). Qaraldi: 2024-yil 8-noyabr.
  167. ↑ Liu, Jim „Eurowings Leased Avion Express A320 Operation in NS22“ (en-ca). Aeroroutes.com (2022-yil 18-may). Qaraldi: 2025-yil 6-yanvar.
  168. ↑ „China Southern Resumes Additional Finnair Codeshare Routes in NW23“. Aeroroutes.
  169. ↑ „Flight Schedule – FlyErbil“. flyebl.com. Qaraldi: 2023-yil 26-mart.
  170. ↑ „Rută nouă: București – Frankfurt cu HiSky din decembrie 2023“ (2023-yil 23-oktyabr).
  171. ↑ „IBERIA NW24 Madrid – Europe Frequency Changes – 26MAY24“. Aeroroutes.
  172. ↑ Liu, Jim „Icelandair NS24 International Peak Season Service Changes – 20OCT23“ (en-CA). Aeroroutes.com. Qaraldi: 2024-yil 2-noyabr.
  173. ↑ Liu, Jim „ITA Airways NW24 Europe Frequency Changes – 27OCT24“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 30-oktyabr). Qaraldi: 2024-yil 20-may.
  174. ↑ „KLM/SAS Begins Codeshare Service From Sep 2024“. Aeroroutes.
  175. ↑ „Korean Air NW24 Europe Service Changes – 25JUL24“.
  176. ↑ Liu, Jim „LOT Polish Airlines August 2022 Network Adjustment - 24JUL22“ (en-CA). Aeroroutes.com (2022-yil 25-iyul). Qaraldi: 2024-yil 29-dekabr.
  177. ↑ 177,00 177,01 177,02 177,03 177,04 177,05 177,06 177,07 177,08 177,09 177,10 177,11 177,12 177,13 177,14 177,15 177,16 177,17 177,18 177,19 177,20 177,21 177,22 177,23 Liu, Jim „Lufthansa NS25 Intercontinental Network Changes – 03NOV24“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 4-noyabr). Qaraldi: 2024-yil 4-noyabr.
  178. ↑ 178,00 178,01 178,02 178,03 178,04 178,05 178,06 178,07 178,08 178,09 178,10 178,11 178,12 178,13 178,14 178,15 178,16 178,17 178,18 178,19 178,20 178,21 178,22 178,23 178,24 178,25 178,26 178,27 178,28 178,29 178,30 178,31 178,32 178,33 178,34 178,35 178,36 178,37 178,38 178,39 178,40 178,41 178,42 178,43 178,44 178,45 178,46 178,47 178,48 178,49 178,50 178,51 178,52 178,53 178,54 178,55 178,56 178,57 178,58 178,59 178,60 178,61 178,62 178,63 178,64 178,65 178,66 178,67 178,68 178,69 178,70 178,71 178,72 178,73 178,74 178,75 178,76 178,77 178,78 Liu, Jim „Lufthansa NW24 Europe Frequency Changes – 27OCT24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 30-oktyabr). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  179. ↑ 179,0 179,1 Liu, Jim „Lufthansa August 2022 Short-Haul Operation Update - 17JUL22“ (en-ca). Aeroroutes.com (2022-yil 18-iyul). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  180. ↑ 180,0 180,1 „Lufthansa Modifies Saudi Arabia Service from mid-Sep 2024“.
  181. ↑ „Lufthansa Resumes Frankfurt – Bydgoszcz Service in NS25“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 13-noyabr.
  182. ↑ 182,0 182,1 182,2 182,3 182,4 Liu, Jim „Boeing 747-8I NW23 Network Overview – 08OCT23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 9-oktyabr). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  183. ↑ Liu, Jim „Correction: Lufthansa NS25 Frankfurt – Denver Aircraft Changes“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 6-noyabr). Qaraldi: 2024-yil 6-noyabr.
  184. ↑ Liu, Jim „Lufthansa NW23 European Frequency Variations – 28MAY23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 1-iyun). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  185. ↑ 185,0 185,1 „Air Dolomiti Expands Lufthansa Codeshare in NW24“.
  186. ↑ „Hyderabad Airport introduces direct flight connectivity to Frankfurt from January 16, 2024“ (en). Telangana Today (2023-yil 25-may). Qaraldi: 2023-yil 26-may.
  187. ↑ Liu, Jim „Airbus A340-600 01AUG23 – 28OCT23 Scheduled Operations – 16JUL23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 17-iyul). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  188. ↑ Machado, João. „Lufthansa to fly to Moldova“ (es). Aviacionline.com (2024-yil 19-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 19-yanvar.
  189. ↑ „Discover Airlines Assumes Lufthansa Frankfurt – Larnaca Route in NW25“.
  190. ↑ 190,0 190,1 190,2 190,3 190,4 190,5 190,6 190,7 Liu, Jim „Lufthansa NW24 Intercontinental Network Changes – 27OCT24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  191. ↑ „Lufthansa NW24 Frankfurt – New York JFK Frequency Changes“.
  192. ↑ Liu, Jim „ANA / Lufthansa Expands European Codeshare From Dec 2024“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 27-noyabr). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  193. ↑ „RDU announces non-stop flight to Germany with new airline“. wral.com. WRAL News (2023-yil 12-sentyabr). Qaraldi: 2023-yil 12-sentyabr.
  194. ↑ 194,0 194,1 194,2 194,3 Liu, Jim „Lufthansa NS23 Europe Frequency Variations – 12FEB23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 13-fevral). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  195. ↑ 195,0 195,1 Lufthansa Group (2021-yil 14-dekabr). „Lufthansa: Book now for the summer“. Press-reliz.
  196. ↑ 196,00 196,01 196,02 196,03 196,04 196,05 196,06 196,07 196,08 196,09 196,10 196,11 196,12 Liu, Jim „Lufthansa / Air Dolomiti NS24 European Network/Frequency Changes – 21JAN24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 22-yanvar). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  197. ↑ „Lufthansa Rio de Janeiro Service Changes From late-Oct 2023“. Aeroroutes. Qaraldi: 2023-yil 20-sentyabr.
  198. ↑ Liu, Jim „Lufthansa NS25 Intercontinental Network Changes – 13NOV24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 14-noyabr). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  199. ↑ „Lufthansa to launch Skopje flights“. EX-YU Aviation News (2022-yil 14-dekabr). Qaraldi: 2022-yil 14-dekabr.
  200. ↑ „Lufthansa gjenåpner populær flyrute fra Sola“ (no).
  201. ↑ „Lufthansa NW24 Intercontinental Network Changes – 27OCT24“. Aeroroutes (2024-yil 28-oktyabr).
  202. ↑ Wrobel, Sharon. „German airline Lufthansa says Tel Aviv flights will resume from February 1“. www.timesofisrael.com. The Times of Israel. Qaraldi: 2025-yil 16-yanvar.
  203. ↑ „Lufthansa lands in Northern Ireland with flights from Frankfurt to Belfast City“ (2022-yil 14-dekabr).
  204. ↑ Orban, Andre „Summer timetable 2017: Frankfurt Airport features new airlines and growing seat capacity this summer“ (en). Aviation24.be (2017-yil 25-mart). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  205. ↑ „Lufthansa Increase Cork – Frankfurt Seasonal Service for 2025“. Flying in Ireland (2024-yil 3-noyabr). Qaraldi: 2025-yil 11-yanvar.
  206. ↑ „Lufthansa Adds Frankfurt – Lamezia Terme in NS25“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 6-dekabr.
  207. ↑ Liu, Jim „Lufthansa NS23 Intercontinental Network Changes – 01FEB23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 2-fevral). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  208. ↑ Liu, Jim „Lufthansa Adds Rovaniemi Service From late-Nov 2024“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 24-may). Qaraldi: 2025-yil 1-fevral.
  209. ↑ „MIAT Mongolian Airlines NW23 International Service Changes – 13SEP23“.
  210. ↑ „Nouvelair Tunisie Adds Tunis – Frankfurt Service From Sep 2023“. AeroRoutes.
  211. ↑ „Oman Air / Salam Air Expands Codeshare Service from June 2024“.
  212. ↑ "November 2023" (en). OAG Flight Guide Worldwide (Luton, United Kingdom: OAG Aviation Worldwide Limited) 25 (5): 44–45. ISSN 1466-8718. 
  213. ↑ "November 2023" (en). OAG Flight Guide Worldwide (Luton, United Kingdom: OAG Aviation Worldwide Limited) 25 (5): 45–47. ISSN 1466-8718. 
  214. ↑ "November 2023" (en). OAG Flight Guide Worldwide (Luton, United Kingdom: OAG Aviation Worldwide Limited) 25 (5): 463–470. ISSN 1466-8718. 
  215. ↑ „Pegasus Plans New Izmir – Germany Scheduled Routes in NS23“.
  216. ↑ "Casablanca" (en). OAG Flight Guide Worldwide (Luton, United Kingdom: OAG Aviation Worldwide Limited) 25 (5): 194–195. November 2023. ISSN 1466-8718. 
  217. ↑ Liu, Jim „Royal Air Maroc 3Q22 European Frequency Changes - 11APR22“ (en-CA). Aeroroutes.com (2022-yil 13-aprel). Qaraldi: 2024-yil 8-fevral.
  218. ↑ Liu, Jim „Royal Jordanian NW24 Service Changes – 03NOV24“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 5-noyabr). Qaraldi: 2024-yil 5-noyabr.
  219. ↑ 219,0 219,1 „Saudia NW23 A321neo European Operations – 19SEP23“.
  220. ↑ Liu, Jim „SAS NS23 Short-Haul Frequency Variations – 18DEC22“ (en-CA). Aeroroutes.com (2022-yil 21-dekabr). Qaraldi: 2024-yil 28-noyabr.
  221. ↑ „Sky express: Direct flights from Athens to Frankfurt, Dusseldorf and Warsaw | GTP Headlines“.
  222. ↑ Liu, Jim „SunExpress NS24 International Frequency Changes – 25FEB24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 27-fevral). Qaraldi: 2025-yil 3-fevral.
  223. ↑ „10 Ağustos'ta Adana Şakirpaşa Havalimanı kapatılıyor! Uçuşlar yeni havalimanına aktarılacak“ (2024-yil 3-avgust).
  224. ↑ "Ankara" (en). OAG Flight Guide Worldwide (Luton, United Kingdom: OAG Aviation Worldwide Limited) 25 (5): 44–45. November 2023. ISSN 1466-8718. 
  225. ↑ Liu, Jim „SunExpress NS23 Leased A320 Network – 16APR23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 18-aprel). Qaraldi: 2025-yil 3-fevral.
  226. ↑ Liu, Jim „SunExpress NS22 Network Expansion“ (en-ca). Aeroroutes.com (2022-yil 14-aprel). Qaraldi: 2025-yil 3-fevral.
  227. ↑ Liu, Jim „SunExpress NS24 International Frequency Changes – 25FEB24“ (en-ca). Aeroroutes.com (2024-yil 27-fevral). Qaraldi: 2025-yil 3-fevral.
  228. ↑ „SunExpress NS24 Network Expansion – 24SEP23“.
  229. ↑ „SWISS Assumes Lufthansa Geneva – Germany Service From late-March 2025“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 17-dekabr.
  230. ↑ „Vistara Adds SWISS Codeshare From June 2024“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 30-oktyabr.
  231. ↑ Liu, Jim „Icelandair Launches Emirates and TAP Air Portugal Codeshare in Nov 2024“ (en-CA). Aeroroutes.com (2024-yil 18-noyabr). Qaraldi: 2024-yil 27-dekabr.
  232. ↑ „TAROM NS23 Service Adjustment – 11JAN23“. Aeroroutes.com. Qaraldi: 2024-yil 2-noyabr.
  233. ↑ 233,00 233,01 233,02 233,03 233,04 233,05 233,06 233,07 233,08 233,09 "Frankfurt" (en). OAG Flight Guide Worldwide (Luton, United Kingdom: OAG Aviation Worldwide Limited) 25 (5): 368–377. November 2023. ISSN 1466-8718. 
  234. ↑ 234,00 234,01 234,02 234,03 234,04 234,05 234,06 234,07 234,08 234,09 "Frankfurt, Germany" (en). OAG Flight Guide Worldwide (Luton, United Kingdom: OAG Aviation Worldwide Limited) 25 (2): 367-378. August 2023. ISSN 1466-8718. 
  235. ↑ Liu, Jim „Turkish Airlines NS25 European Frequency Changes – 10NOV24“ (en). Aeroroutes.com (2024-yil 12-noyabr). Qaraldi: 2025-yil 16-mart.
  236. ↑ „Turkmenistan Airlines Extends Boeing 777 Frankfurt Service to Nov 2023“ (en-CA). AeroRoutes (2023-yil 20-oktyabr). Qaraldi: 2023-yil 20-oktyabr.
  237. ↑ „T'WAY AIR SCHEDULES FRANKFURT OCT 2024 LAUNCH“. Aeroroutes. Qaraldi: 2024-yil 25-iyul.
  238. ↑ Liu, Jim „Uzbekistan Airways NW23 Frankfurt Frequency Changes – 01SEP23“ (en-ca). Aeroroutes.com (2023-yil 1-sentyabr). Qaraldi: 2024-yil 31-dekabr.
  239. ↑ „FREIGHT DEPARTURES“ (2022-yil 11-iyun).
  240. ↑ Jeffrey, Rebecca. „Air Canada Cargo expands domestic and transatlantic freighter network“ (2022-yil 31-mart).
  241. ↑ airchinacargo.com Flight Schedule Search (Wayback Machine saytida 14 May 2023 sanasida arxivlangan) retrieved 4 July 2020
  242. ↑ TIMES, The STAT TRADE „All Nippon Airways launches scheduled freighter flights to Frankfurt“ (2020-yil 28-oktyabr).
  243. ↑ asianacargo.com – Schedules retrieved 27 April 2022
  244. ↑ cathaypacificcargo.com – Check Flight Schedule retrieved 4 July 2020
  245. ↑ cargo.china-airlines.com – Schedule Display retrieved 4 July 2020
  246. ↑ „China Cargo Airlines begins cargo flights between Shanghai-Pudong and Frankfurt“. ajot.com.
  247. ↑ China Southern begins Guangzhou-Frankfurt freighter service | Air Cargo World News (Wayback Machine saytida 28 August 2013 sanasida arxivlangan). Aircargoworld.com (25 July 2013). Retrieved on 2013-08-16.
  248. ↑ skychain.emirates.com – View Schedule [sayt ishlamaydi] retrieved 4 July 2020
  249. ↑ arabianaerospace.com – Etihad Cargo introduces new freighter network 21 September 2018
  250. ↑ „DB Schenker launches weekly Ezhou-Frankfurt cargo route“. Aviation Business News (2025-yil 11-yanvar). Qaraldi: 2025-yil 25-yanvar.
  251. ↑ airlineroutemaps.com – FedEx retrieved 4 July 2020
  252. ↑ cargo.korenair.com – Schedule Search retrieved 4 July 2020
  253. ↑ 253,0 253,1 latamcargo.com – Route offering retrieved 4 July 2020
  254. ↑ lufthansa-cargo.com – Routes & Schedules retrieved 4 July 2020
  255. ↑ 255,0 255,1 „Lufthansa Cargo adds Birmingham freighter service in Oct 2022“. AeroRoutes (2022-yil 30-avgust). Qaraldi: 2022-yil 30-avgust.
  256. ↑ „Lufthansa Cargo Adds Birmingham Freighter Service in Oct 2022“. 2022-yil 30-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 31-avgust.
  257. ↑ 257,0 257,1 „Lufthansa Cargo Adds Morocco A321 Freighter Service From July 2023“. AeroRoutes (2023-yil 15-iyun). Qaraldi: 2023-yil 16-iyun.,
  258. ↑ „Pasazer.com: Lufthansa Cargo otwiera w Katowice Airport bazę do obsługi frachtu“. Pasazer.com.
  259. ↑ „Lufthansa Cargo expands cargo service to two airports in Mexico City“. The Load Star (2023-yil 16-iyun). Qaraldi: 2023-yil 17-iyun.
  260. ↑ „Lufthansa Cargo Adds Taipei Service From Nov 2023“. AeroRoutes (2023-yil 15-avgust).
  261. ↑ „Lufthansa Cargo Adds Yerevan Freighter Service From late-July 2023“. AeroRoutes (2023-yil 15-iyul). Qaraldi: 2023-yil 1-sentyabr.
  262. ↑ cargo.royalairmaroc.com – Our destinations (Wayback Machine saytida 2023-04-05 sanasida arxivlangan) retrieved 4 July 2020
  263. ↑ saudiacargo.com – Network retrieved 4 July 2020
  264. ↑ {{Cite web|url=https://www.shine.cn/biz/company/2011059146/%7Ctitle=SF Airlines launches Wuhan-Frankfurt air cargo route|website=SHINE
  265. ↑ turkishcargo.com – Flight Schedule retrieved 9 February 2022
  266. ↑ „Imprint“. Eurowings Discover. — „EW Discover GmbH Hugo-Eckener-Ring 1 FAC, Building 234, D7.01 60549 Frankfurt“. Qaraldi: 2023-yil 10-iyun.
  267. ↑ „Hilton Garden Inn Frankfurt Airport“. Hilton.
  268. ↑ „Vorteile – S-Bahn Gateway Gardens“. www.s-bahn-gatewaygardens.de.
  269. ↑ “How to find us." Fraport. Retrieved on 28 May 2011.
  270. ↑ "Offering of 22,700,000 Ordinary Bearer Shares of Fraport AG Frankfurt Airport Services Worldwide (Wayback Machine saytida 25 July 2011 sanasida arxivlangan)." Fraport. H-4. Retrieved on 28 May 2011. „REGISTERED AND HEAD OFFICE OF THE COMPANY Fraport AG Frankfurt Airport Services Worldwide Flughafen Tor 3 60547 Frankfurt am Main Germany“
  271. ↑ "Quality breeds Success (Wayback Machine saytida 25 July 2011 sanasida arxivlangan)." Fraport. Retrieved on 28 May 2011.
  272. ↑ "Connecting Sustainably Report 2010 (Wayback Machine saytida 25 July 2011 sanasida arxivlangan)." Fraport. 35. Retrieved on 28 May 2011.
  273. ↑ "Fraport Driving School How to find us! (Wayback Machine saytida 25 July 2011 sanasida arxivlangan)." Fraport. Retrieved on 28 May 2011.
  274. ↑ "Fraport Fahrschule So finden Sie uns (Wayback Machine saytida 21 July 2011 sanasida arxivlangan)." Fraport. Retrieved on 28 May 2011.
  275. ↑ „Lufthansa Aviation Center“. 2013-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 16-dekabr.
  276. ↑ "How to get there (Wayback Machine saytida 1 November 2006 sanasida arxivlangan)." Lufthansa Aviation Center. Retrieved on 28 May 2011.
  277. ↑ "Imprint (Wayback Machine saytida 21 January 2013 sanasida arxivlangan)." Lufthansa Aviation Center. Retrieved on 15 November 2012. „Gebäude 366 Airportring 60546 Frankfurt/Main“
  278. ↑ "Service Contact Person (Wayback Machine saytida 20 March 2012 sanasida arxivlangan)." Lufthansa. Retrieved on 15 February 2010.
  279. ↑ "Contacts Investor Relations (Wayback Machine saytida 14 July 2011 sanasida arxivlangan)." Lufthansa. Retrieved on 14 February 2010.
  280. ↑ "Media Relations (Wayback Machine saytida 20 June 2011 sanasida arxivlangan)." Lufthansa. Retrieved on 14 February 2010.
  281. ↑ „Lufthansa Basis BG2“. feest.com.de. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  282. ↑ "Imprint (Wayback Machine saytida 28 July 2011 sanasida arxivlangan)." Lufthansa Cargo. Retrieved on 28 May 2011. „Lufthansa Cargo AG Flughafenbereich West Tor 25, Gebäude 451 D-60546 Frankfurt am Main“
  283. ↑ „Contract sheet“. www.lufthansa-technik.com.[sayt ishlamaydi]
  284. ↑ "Airmail Center Frankfurt GmbH (ACF) (Wayback Machine saytida 25 July 2011 sanasida arxivlangan)." Fraport. Retrieved on 28 May 2011. „Contact: Airmail Center Frankfurt GmbH Flughafen Frankfurt Tor 3, Gebäude 189 Postfach 750164 60549 Frankfurt am Main Germany“
  285. ↑ "World Airline Directory." Flight International. 16 May 1981. 1391. „Luftverkehrs KG, Gebäude 182, Flughafen, 6,000 Frankfurt, West Germany“ – Direct PDF Link, Archive
  286. ↑ "World airline directory." Flight International. 26 July 1980. p. 262. Direct PDF link (Archive) „Flughafen Frankfurt Rheim-Main, West Germany“
  287. ↑ "„Legal – Star Alliance“. 2015-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 12-may.."Star Alliance. Retrieved on 12 December 2013. „Star Alliance Services GmbH Frankfurt Airport Centre, Main Lobby 60546 Frankfurt/Main.“
  288. ↑ marketscreener.com 2 November 2023
  289. ↑ „Traffic Figures“. 2019-yil 17-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 16-yanvar.
  290. ↑ „Fraport Verkehrszahlen Dezember 2022“.
  291. ↑ „Frankfurt Int'l Airport 2023 Passenger Data“. fraport.com (2024-yil 16-yanvar). Qaraldi: 2024-yil 4-fevral.
  292. ↑ „Frankfurt Int'l Airport 2024 Passenger Data“. fraport.com. Qaraldi: 2025-yil 29-mart.
  293. ↑ 293,0 293,1 293,2 293,3 „Air passenger transport between the main airports of Germany and their main partner airports (routes data)“. Eurostat. Qaraldi: 2024-yil 12-dekabr.
  294. ↑ „In acht Minuten zu Terminal 3“ [To terminal 3 in eight minutes]. Fraport AG. Qaraldi: 2018-yil 24-fevral.[sayt ishlamaydi]
  295. ↑ 295,0 295,1 295,2 Fraport AG. „Frankfurt Airport – Bus & Bahn“. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  296. ↑ Fraport AG. „Frankfurt Airport – Frankfurt Airport – AIRail Service“. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  297. ↑ Fraport AG. „Frankfurt Airport – Auto“. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  298. ↑ Ghotra Ride
  299. ↑ Fraport AG. „Frankfurt Airport – Frankfurt Airport – Bushaltestellen“. Qaraldi: 2015-yil 2-iyun.
  300. ↑ "ANA Shuttle-Bus" (Archive). All Nippon Airways. Retrieved on 29 October 2016.
  301. ↑ „ANA kommt täglich nach Düsseldorf“. Flug Revue (2013-yil 18-dekabr). 2017-yil 4-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 27-sentyabr.
  302. ↑ "Yokoso! All Nippon Airways (ANA) to Offer Daily Connection between Düsseldorf and Tokyo Starting March 30 (Wayback Machine saytida 25 August 2018 sanasida arxivlangan)." Press release from ANA at the website of convention bureau DÜSSELDORF. Retrieved on 26 October 2016.
  303. ↑ Statistical data prepared by Fraport department MVG-MF based on polls conducted in the departure lounges every four days
  304. ↑ „Accident description for 104813 at Aviation Safety Network“. asn.flightsafety.org. Qaraldi: 2025-yil 29-mart.
  305. ↑ Times Wire Service.. „Frankfurt Airport Ripped by Bomb; 3 Killed, 32 Hurt : Explosive Put in Trash Can by Ticket Counters“ (1985-yil 19-iyun). Qaraldi: 2013-yil 1-may.
  306. ↑ „Frankfurt airport shuts out asylum activists“. TheGuardian.com (2001-yil 30-iyul).
  307. ↑ „Germany halts air expulsions“. TheGuardian.com (1999-yil 31-may).
  308. ↑ „The Latest News from the UK and Around the World“. Sky News.
  309. ↑ „Frankfurt Airport shooting: Two US servicemen dead“. BBC News (2011-yil 2-mart). Qaraldi: 2011-yil 2-mart.
  310. ↑ White, Peter „Discovery jets to Frankfurt airport“. Broadcastnow.co.uk (2014-yil 2-dekabr). 2015-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 15-iyul.
  311. ↑ Archived at Ghostarchive and the Wayback Machine: WWE (6 June 2019), R-Truth loses the 24/7 Title on the airport tarmac, qaraldi: 12 June 2019

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]


"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Frankfurt_aeroporti&oldid=5451722" dan olindi