Franck Ribéry

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Franck Ribéry
Riberi Bavariya bilan, 2019-yil
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Franck Henry Pierre Ribéry[1]
Tavallud sanasi 7-aprel 1983-yil (1983-04-07) (41 yosh)
Tavallud joyi Boulogne-sur-Mer, Fransiya
Boʻyi 1.70 m[2]
Ampluasi Qanot vingeri
Klub maʼlumoti
Joriy klub
Salernitana
Raqami 7
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
1989-1996 Conti Boulogne
1996-1999 Lille
1999-2000 Boulogne
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
2000-2002 Boulogne 28 (6)
2002-2003 Alès 19 (1)
2003-2004 Brest 35 (3)
2004-2005 Metz 20 (2)
2005 Galatasaray 14 (0)
2005-2007 Marseille 60 (11)
2007-2019 Bayern Munich 273 (86)
2019-2021 Fiorentina 50 (5)
2021- Salernitana 23 (0)
Milliy terma jamoa
2004-2006 Fransiya U21 13 (2)
2006-2014 Fransiya 81 (16)
Xalqaro medallar
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)
(22-may uchun)

Frank Henry Pierre Ribéry((talaffuzi: Frank Anri Pier Riberi); 1983-yil 7-aprelda tugʻilgan) — fransuz professional futbolchisi, Serie A Salernitana klubida toʻp tepadi hamda jamoa sardori hisoblanadi. U asosan vinger sifatida maydonda harakat qiladi. Asosan chap qanotda tezligi, kuchi, mahorati va aniq uzatmasi bilan mashhur[2]. Riberi tez, ayyor va qoyilmaqom dribling egasidir. Toʻpni oyoqlari ostida nazorat qila oluvchi futbolchi sifatida taʼriflangan[3]. „Bavariya“ bilan birga u jahon sahnasida oʻz avlodining eng yaxshi futbolchilaridan biri sifatida tan olingan. Fransiya terma jamoasining oldingi sardoriZinedin Zidan bir vaqtlar Riberini „fransuz futbolining javohiri“ deb atagan edi[4].

Riberining faoliyati 1989-yilda mahalliy „Konti Bulon“ klubida yosh futbolchi sifatida boshlangan. U yetti yildan soʻng „Lill“ professional jamoasiga oʻtish uchun klubni tark etadi. Ammo moslashishda qiyinchiliklarga duch kelganidan keyin uch yildan soʻng Lil bilan ham xayrlashadi. 1999-yilda Riberi US Boulogne tarkibida kelib qoʻshiladi va jamoas ikki yil davomida maydonda harakat qiladi. Faoliyatining keyingi ikki yilini havaskorlar divizionida ikkita klub (Alès va Brest) da oʻtkazgandan soʻng, Riberi 2004-yilda Liga 1ning Metz klubiga oʻtadi. Klub bilan olti oy oʻtgach, Riberi 2005-yilning yanvarida Turkiyaga koʻchib oʻtdi va u yerda Turkiya kubogini qoʻlga kiritgan "Galatasaroy " jamoasi tarkibida toʻp tepishni boshladi. „Galatasaroy“da olti oy harakat qilgandan soʻng, u „ Marsel“ klubi tarkibiga qoʻshilish uchun Fransiyaga qaytish uchun munozarali tarzda klubni tark etadi. Riberi ikki mavsumni klubda oʻtkazdi va „Marsel“ga ketma-ket mavsumlarda Fransiya kubogi finaliga chiqishga yordam berdi.

2007-yilda Riberi Germaniyaning „Bavariya“ klubiga oʻsha paytdagi rekord darajadagi 25 million yevro evaziga qoʻshildi. „Bavariya“ bilan u toʻqqiz marta Bundesliga chempioni (oʻsha paytda Bundesliga rekordi), olti marotaba DFB-Pokal gʻolibligi, bir martaUEFA Chempionlar Ligasi va bir marotaba FIFA Klublar oʻrtasidagi Jahon chempionatida gʻalaba qozongan. Oʻn ikki mavsum davomida, jumladan, beshta dubl va bir trebl, bu oʻsha paytdagi klub rekordi 24 titulni tashkil etadi. Klubning 2012—13-yilgi treblga erishgan mavsumida Riberi Lionel Messi va Krishtianu Ronaldu bilan birga 2013-yilgi FIFA „Oltin toʻp“ uchun top uchlik nomzodlar roʻyxatida koʻrsatildi. „Bavariya“dagi uzoq yillik faoliyati davomida Riberi oʻzining hamkasbi vinger Aren Robben bilan samarali hamkorligi bilan ham tanilgan — ular birgalikda Robbery laqabi bilan muxlislar orasida obroʻ qozonishgan[5][6]. U 2019-yilning yozida „Bavariya“ni tark etdi va keyinchalik Italiyaning „Fiorentina“ klubiga oʻtdi, Robben esa futbolchilik faoliyatini butunlayga yakunladi.

2006-yildan 2014-yilgacha Riberi 81 uchrashuvda Fransiya terma jamoasi sharafini himoya qilgan. U ikkita FIFA Jahon chempionatida (2006 va 2010) va ikkita UEFA Yvropa chempionatida (2008 va 2012) jamoa uchun toʻp tepgan. Individual ravishda Riberi uch karra Fransiyada yilning eng yaxshi futbolchisi sovrini sohibi, shuningdek, Germaniyaning yilning eng yaxshi futbolchisi sovrinini qoʻlga kiritib, har ikki sovrinni qoʻlga kiritgan dastlabki futbolchiga aylandi. U, shuningdek, UEFA tomonidan yilning eng yaxshi jamoasi tarkibiga loyiq deb topiladi va Fransiyada yilning eng yaxshi yosh oʻyinchisi deb eʼlon qilinadi. 2013-yilda Riberi UEFAning Yevropaning eng yaxshi futbolchisi sovrinini qoʻlga kiritdi[7]. 2013-yilda u The Guardian nashrining dunyoning eng yaxshi futbolchilari roʻyxatida ham toʻrtinchi oʻrinni egalladi[8].

Yoshligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Riberi 1983-yil 7-aprelda Pas-de-Kalening Bulon-sur-Mer shahrida tugʻilgan va shahar chetidagi kam taʼminlangan mahallada oʻsgan[9]. U ikki yoshga toʻlganida oilasi bilan tugʻilib oʻsgan shahrida avtohalokatga uchrab, yuk mashinasi bilan toʻqnashib ketishgan. Halokat natijasi uning butun tanasida yuzdan ortiq choklar paydo boʻlgan va yuzining oʻng tomonida ikkita uzun chandiq saqlanib qolgan. Qoshlarida esa jiddiy jarohat izlari saqlanib qolgan. 2003-yilda Stade Brestoisga qoʻshilishdan oldin u otasi bilan qurilish ishchisi boʻlib ishlagan. Riberi oʻsha davrlardagi mashaqqatlarni „oʻrganish tajribasi“ deb atagan[10].

Jamoalardagi faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastlabki yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Riberi futbolchilik faoliyatini olti yoshida FC Conti de Boulogne-sur-Mer havaskor klubining yoshlar jamoasida oʻz futbolchilik faoliyati uchun ilk qadamlarni tashlagan[11][12]. Yetti yillik faoliyatdan soʻng, 1996-yilda u ikkinchi divizionda oʻynagan „Lill“ professional jamoasiga qoʻshildi. Lillda boʻlganida, Riberi sportda ustunlik qildi, ammo akademik va xulq-atvor muammolari boʻyicha toʻsiqlarga duch keldi. Ushbu harakatlar natijasida Lill klubi rahbariyati u bilan shartnomani bekor qilishga majbur boʻlishadi[11][13]. 2012-yilda „Bavariya“ tarkibida sobiq jamoasi „Lill“ga qarshi CHempionlar ligasi oʻyini oldidan matbuot anjumanida Riberi tirsagi singanidan soʻng Lill akademiyasidan qoʻyib yuborilganini va „Lill“ rasmiylari avvalroq uni akademiyadan chetlatmoqchi boʻlganini taʼkidlaydi[14].

Lillni tark etgandan soʻng, Riberi oʻz shahriga qaytib, shaharning eng katta klubi — Bulonga qoʻshiladi. Zaxira jamoasida bir yil oʻynagach, kattalar jamoasiga koʻtarildi. Riberi oʻzining debyut mavsumida bor-yoʻgʻi toʻrtta oʻyinda maydonga tushdi, chunki Fransiya futbolining toʻrtinchi divizioni boʻlgan CFAda oʻynagan Bulon uchinchi darajali Championnat Nationalga koʻtarilgan edi[15]. Klubdagi ikkinchi mavsumida Riberi liganing 25ta oʻyinida maydonga tushib, beshta gol urdi. Bulon 17-oʻrinni egallagan edi. Bu holat esa toʻrtinchi divizionga qaytishni anglatardi. Riberining kuchli oʻyinlari unga milliy klub Olimpik Alesga oʻtishga sabab boʻldi[16]. Klubdagi yagona mavsumida Riberi 18 ta oʻyinda maydonga tushib, atigi bitta gol urgan[17].

Mavsumdan soʻng, xavfsiz yakunlanganiga qaramay, klub bankrot deb eʼlon qilingandan soʻng, Alès DNCG tomonidan Fransiya futbolining oltinchi divizioni boʻlgan „Divizion d’Honneur“ga tushib ketadi[18]. Olingan xabar Riberining yana bir Championat National klubi Stade Brest bilan shartnoma imzolashiga olib keldi. Brestda Riberi oʻzini ligada 35 ta oʻyinda maydonga tushib, 3 ta gol urgan birinchi oʻyinchi sifatida koʻrsatdi[19]. Riberi va umuman jamoaning oʻyini klubni ligada ikkinchi oʻrinni egallashiga olib keldi va shu tariqa Liga 2 ga koʻtarildi[20].

Brestdagi muvaffaqiyatiga qaramay, Riberi Fransiya futbolining yuqori divizioni boʻlgan Liga 1da oʻynashga intildi. Metzning menejeri Jan Fernandes uni yoqtirib, tekinga oʻz safiga qoʻshib olganida uning orzusi amalga oshdi[21]. Riberi Metzda atigi yarim mavsum oʻtkazdi, ammo 2004-yil avgust oyida UNFP tomonidan oyning eng yaxshi oʻyinchisi unvoniga sazovor boʻlishi bilan taassurot qoldirdi. U 6-noyabr kuni „Tuluza“ bilan 1:1 hisobidagi durang oʻyinda „Metz“ uchun ligadagi yagona golini kiritdi[22]. Uning yarim himoyaning oʻng tomonidagi ajoyib oʻyini Metz muxlislarini uni sobiq Metz futbolchisi Robert Pires bilan solishtirishga olib keldi[23]. Muddatni uzaytirish boʻyicha muzokaralar murosasiz yakunlanganidan soʻng, Riberi Turkiyaga koʻchib oʻtdi. U yerda u 2005-yilning 1-fevralida uch yarim yillik shartnoma imzolab, Galatasaroy jamoasiga oʻtdi[24].

Galatasaray SK[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Galatasaroy" jamoasiga Riberini bosh murabbiy Georghe Hagi olib keldi va klub 3-oʻrinni egallagani holda Riberi 14ta liga oʻyinida maydonga tushdi. „Galatasaroy“ tarafdorlari klubda oʻynab yurgan vaqtida uning oyoqlari ostidagi toʻp bilan tez tezlashishi va yuzining oʻng tomonida joylashgan katta chandiq tufayli „Scarface“ laqabini qoʻyishgan[25][26][27][28]. Turkiya kubogida Riberi klubning raqibi Fenerbaxcheni musobaqaning yakuniy oʻyinida 5:1 hisobida magʻlub etishida muhim rol oʻynadi. U 16-daqiqada hisobni ochdi va yana bir golga assistentlik qildi. Keyinchalik Riberi 52-daqiqada almashtirildi va „Galatasaroy“ 3:1 hisobida oldinda ketdi. Kubok uchun kechgan baxsdagi gʻalabi Riberi uchun birinchi katta yutuqqa erishish uchun yoʻl ochib berdi. 

Marselga oʻtish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Riberi 2005-yil oktabr oyida „Marsel“ bilan „Lill“ga qarshi oʻyinda

2005-yil 15-iyunda Riberi Fransiyaga qaytib, Liga 1 klubi Marselga qoʻshilib, besh yillik shartnoma asosida sobiq bosh murabbiy Jan Fernandes qoʻl ostida toʻp surishini eʼlon qildi. „Galatasaroy“ uchun bu harakat hayratlanarli boʻldi, chunki Riberi Metzga 2 million yevro yillik maosh taklif qilingan edi[29]. Riberi unga klub tomonidan maoshi berilmaganini taʼkidladi va FIFA dan shartnomani bekor qilishni soʻradi. U shuningdek, mavsum davomida bir paytlar sobiq agenti va Galatasaroy direktori tomonidan beysbol tayoqchasi bilan tahdid qilinganini tasdiqladi[30]. Uning harakatini eʼlon qilganidan bir kun oʻtib „Galatasaroy“ mutasaddilari va menejeri Erik Gerets futbolchini klubga xiyonat qilgani uchun tanqid qildi va FIFAdan vaziyatni oʻrganishni soʻrash niyatida ekanini maʼlum qildi[29][31].

2005-yil iyul oyida FIFA Riberi foydasiga qaror chiqardi va Galatasaroyning oʻyinchining aybi haqidagi daʼvolarini rad etdi. Bunga javoban turk klubi FIFA qaroriga eʼtiroz bildirish qarorini eʼlon qilib, Xalqaro Sport arbitraj sudiga murojaat qildi. 2007-yil 25-aprelda sud ularning apellyatsiyasini qanoatlantirmadi va sud oʻz bayonotida Riberining 2004-05-yilgi mavsum oxirida turk klubi bilan shartnomasini asosli sabablarga koʻra bekor qilganini va shuning uchun Galatasaroy hech qanday huquqqa ega emasligini eʼlon qildi[32].

2005-06-yilgi mavsum[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kelgach, Riberiga 7-raqamli futbolka topshirildi va 2005-yilning 30-iyulida „Bordo“ga qarshi oʻyinda (2:0) sariq kartochka olgan holda oʻz debyutini amalga oshirdi[33]. 17-sentabr kuni u „Troyes“ ustidan qozonilgan gʻalabada (2:1) klub uchun birinchi golini kiritdi[34]. Ikki hafta oʻtgach, Riberi oʻzining sobiq jamoasi Metz va Nitssa ustidan gʻalaba qozonib, ketma-ket oʻyinlarda gol urdi[35][36]. 19-noyabr kuni Riberi „Nant“ ustidan 2:1 hisobida gʻalaba qozongan golni urdi[37]. Gol deyarli 35 metr uzoqlikdan kiritiladi. Keyinchalik, tarafdorlar tomonidan mavsumning goli deb topildi[38].

Fransiya kubogida Riberi „Gavre“ga qarshi oʻyinda dubl qayd etdi va „Marsel“ning „Renn“ ustidan 3:1 hisobida gʻalaba qozongan yarim final uchrashuvida birinchi golni urdi. Gʻalaba „Marsel“ni 2006-yilgi finalga olib chiqdi, u yerda ular Le Classique raqibi Parij Sen-Jermen bilan toʻqnash kelishdi, bu esa Riberining ketma-ket ikkinchi kubok finalida ishtirok etishiga sazovor boʻldi. Afsuski, Marsel Parij klubiga 2:1 hisobida magʻlub boʻldi. Yevropada Riberi UEFA Intertoto kubogida Italiyaning „Latsio“ klubi va Ispaniyaning „Deportivo de La Korunya“ klubi darvozasiga ikkita gol urdi. UEFA kubogida u Marselning 32-turidan oʻrin olgan Premer-liganing „Bolton Uonderers“ klubiga qarshi javob oʻyinida bitta gol urdi va gol urdi. Keyinchalik Riberi Milliy Professional Futbolchilar Ittifoqi (UNFP) tomonidan yilning eng yaxshi yosh futbolchisi deb topildi.

2006-07-yilgi mavsum[tahrir | manbasini tahrirlash]

Riberining 2006-yilgi Jahon chempionatida xalqaro miqyosdagi muvaffaqiyatidan soʻng, Angliyaning „ Arsenal“ klubi futbolchi uchun 15 million yevro miqdorda taklif kiritadi va uchun jiddiy kurash olib boradi. Biroq, fransuz uchun 30 million yevro taklif qilgan Ispaniyaning „Real Madrid“ klubi „Arsenal“ni magʻlub qiladi. Marsel direktorlariga koʻra[39], Olimpik Lionning raqiblari ham Riberining xizmatlarini qidirdi, prezident Pape Diuf esa, Lion prezidenti Fransiya terma jamoasiga va Riberining oʻzi 2006-yilgi futbol boʻyicha Jahon chempionati vaqtida tashrif buyurgani aniqlanganidan keyin Jan-Mishel Aulasni Riberini qoʻllab-quvvatlaganlikda aybladi[40]. Keyinchalik Diuf Aulasni xatti-harakatlari uchun Ligue de Football Professionnel (LFP) ga shikoyat qilish bilan tahdid qildi[41]. U Riberining sobiq agenti Bruno Xaydershaydni futbolchiga yomon maslahat berganlikda ayblashgacha bordi[42]. Marsel Riberining shartnomasi tugashiga qariyb toʻrt yil qolganda, uni oʻyindan chetlatgan deb eʼlon qilishda davom etdi[43]. 2006-yil 11-avgustda Riberi 2006-07-yilgi mavsumda klubda qolish niyatini tasdiqladi[44].

Riberi hakam Herve Piccirilloga qarshi.

Riberining mashhurligi oshib borayotgani yozuvchilar va tarafdorlar tomonidan „Marsel“ nihoyat 1991-92 yilgi mavsumdan beri birinchi liga chempionligini qoʻlga kiritadi, degan taxminlar koʻpaydi. U 2006—07-yilgi mavsumni yuqori notada boshladi va klub oʻzining mavsumdagi ikkinchi oʻyinida „Oser“ga qarshi oʻyinda 3:0 hisobida gʻalaba qozondi[45]. 2006-yilning 11-noyabrida Riberi „Marsel“ning „Lill“ga 0:1 hisobida magʻlub boʻlgan oʻyinida jiddiy jarohat oldi[46]. Olingan jarohat Riberining qishki tanaffusdan keyin bir necha hafta maydonga tushmasligini anglatardi. Yanvar oyida qaytib kelganida, Riberi Oserga qarshi yana bir gʻalabada ikkita gol urdi[47]. Keyingi oyda Riberi „Tuluza“ga qarshi oʻyinda oyogʻini sindirib oldi[48]. Jarohat unga toʻrtta liga oʻyinini, shuningdek, Coupe de France oʻyinini oʻtkazib yuborishni talab qildi. 2007-yil aprel oyida Riberi liga mavsumini haftalar davomida " Sosho "ga qarshi oʻyinda 4:2 hisobida gʻalaba qozonib, " Monako "ga yana bir gʻalaba bilan yakunladi[49][50].

Fransiya kubogida „Marsel“ yana ikkinchi mavsumda Riberi bilan finalga chiqdi va „Nant“ ustidan 3:0 hisobidagi yarim finalda gʻalaba qozongan golni urdi. Finalda „Marsel“ 12 kun oldin toʻliq ustunlik qilgan „Sosho“ jamoasiga nisbatan kuchli favorit edi. Ammo qoʻshimcha boʻlim 2:2 hisobida yakunlanganidan soʻng, Sosho penaltilar seriyasida Marselni 5:4 hisobida magʻlubiyatga uchratgan gʻalabani qayd etdi. Riberining „Marsel“ bilan yakuniy oʻyini mavsumning soʻnggi oʻyin kunida Sedan ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozondi[51]. Gʻalaba „Marsel“ uchun ikkinchi oʻrinni taʼminladi. Mavsum yakunida Riberi Fransiyaning France Football sport nashri tomonidan Fransiyada yilning eng yaxshi futbolchisi unvoniga sazovor boʻldi. Bu sharaf Tyerri Anrining toʻrt yillik hukmronligini tugashi edi[52].

FC Bayern Munich[tahrir | manbasini tahrirlash]

2007—08-yilgi mavsum[tahrir | manbasini tahrirlash]

2007-yil 7-iyunda Germaniyaning „Bavariya“ klubi „Marsel“ bilan Riberining transferi boʻyicha kelishuvga erishganini eʼlon qildi, futbolchi 4 yillik shartnomaga rozi boʻldi va „Bavariya“ Marselga oʻsha paytdagi rekord darajadagi 25 million yevro miqdoridagi summani toʻladi[53]. Riberiga oʻtgan mavsum oxirida yarim himoyachi Mehmet Shollning nafaqaga chiqishi tufayli ozod qilingan 7-raqamli futbolka berildi[54]. U jamoadagi debyutini bir oydan soʻng oʻtkazdi va Myunxen yoshlari FT Gernga qarshi oʻrtoqlik uchrashuvida 18:0 hisobida ikkita gol urdi. Riberi 2007-yilning 21-iyulida „Verder“ga qarshi „Bavariya“ safida debyutini oʻtkazdi va u ikki bor gol urdi va yana bir golga assistentlik qildi (4:1)[55]. Yarim finalda u amaldagi chempion VfB Shtutgart ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, ilk golni kiritdi[56]. Riberi jarohati tufayli finalda oʻynay olmadi, bunda „Bavariya“ gʻalaba qozondi.

Riberi Myunxenning „Bavariya“ jamoasi bilan mashgʻulotda himoyachi oʻynamoqda.

Riberi 18-avgust kuni Bremenga qarshi oʻyinda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, 31-daqiqada penaltini aniq amalga oshirib, klub uchun ligadagi ilk golini kiritdi[57]. U deyarli ikki oy davomida ligada gol oʻtkazmasdan oldin gol urdi va VfL Bochum ustidan 2:1 hisobida gʻalaba qozongan „Bavariya“ning boshqa goliga assistentlik qildi[58]. Bir oy oʻtgach, Riberi yana bu muvaffaqiyatni qayd etdi va Miroslav Kloze tomonidan kiritilgan golga assistentlik qildi va VfL Volfsburgga qarshi oʻyinda 2:1 hisobidagi gʻalaba golini kiritdi[59]. Germaniya kubogida u „Bavariya“ning beshta oʻyinida ikkita gol urdi va toʻrtta golli uzatmani amalga oshirdi. U musobaqadagi ilk golini 2008-yilning 27-fevralida „Bavariya“ning shahar ichidagi raqibi 1860 Myunxen ustidan qozongan gʻalabasida kiritdi, qoʻshimcha vaqtning soʻnggi daqiqasida Riberi yagona golni, penaltini golga aylantirdi[60]. Yarim finalda Riberi „Bavariya“ning „Volfsburg“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinida hisobni ochdi, natijada klub „Borussiya Dortmund“ ga qarshi finalga yoʻllanma oldi[61]. DFB-Pokal finalida Riberi Luka Tonining 11-daqiqada ochgan goliga assistentlik qildi va „Bavariya“ 2:1 hisobida gʻalaba qozondi va shu tariqa 14-kubok gʻolibiga aylandi[62].

UEFA kubogida „Bavariya“ yarim finalga chiqdi, Riberi musobaqada uchta gol urdi, shu jumladan, chorak finalda nemislarning Ispaniyaning „Xetafe“ klubi ustidan qozonilgan gʻalabasida. Riberi jami 46 ta oʻyinda maydonga tushib, 16 ta gol urdi va 17 ta golga assistentlik qildi, chunki „Bavariya“ liga va kubokning dublini qoʻlga kiritdi. Uning saʼy-harakatlari uchun 2008-yil 8-iyunda Riberi 2007—08-yilgi mavsumning eng yaxshi futbolchisi deb topildi (Germaniya)[63]. Shuningdek, u ketma-ket ikkinchi mavsum Fransiyada yilning eng yaxshi futbolchisi deb topildi[64].

2008—09-yilgi mavsum[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yevro 2008’a toʻpigʻidagi ligamentlari yirtilgani sababli Riberi mavsumni 2008-yilning 24-sentabrida DFB Pokal oʻyinida „Bavariya“ bilan 1-ga qarshi oʻyinda boshladi. "Nyurnberg " 65-daqiqada zaxiradan maydonga tushdi[65]. U uch kundan keyin ligadagi debyutini oʻtkazdi va bir oylik oʻyindan soʻng „Bavariya“ning „Volfsburg“ ustidan 4:2 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinida mavsumdagi ilk golini urdi[66]. Oʻyindan soʻng Riberi ligada ketma-ket beshta oʻyinda gol urdi va klub bu vaqt ichida magʻlubiyatga uchramadi. 10-dekabrda Riberi mavsumning 2008-yilgi qismini Chempionlar ligasida „Bavariya“ „Lion“ ustidan 3:2 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda gol urdi va qolgan ikkita golga assistentlik qildi. 2008-yil davomida oʻzining koʻrsatkichlari boʻyicha Riberi „Onze toʻp“ uchun Krishtianu Ronaldu va Lionel Messidan keyin uchinchi oʻrinni egalladi. U Fransiyaning France Football jurnali tomonidan 2008-yilda Krishtianu Ronaldu tomonidan qoʻlga kiritilgan "Oltin toʻp "[67] uchun nomzodlar roʻyxatiga kiritilgan.

Riberining 2009-yilgi debyutida „Bavariya“ Germaniya kubogida VfB Shtutgart ustidan 5:1 hisobida gʻalaba qozondi, oʻyinchi gol urdi va assistentlik qildi[68]. 2009-yil 24-fevralda u klubning 16-tur uchrashuvining birinchi oʻyinida „Sporting CP“ga qarshi oʻyinda (5:0) dubl qayd etdi[69]. Keyinroq „Bavariya“ keyingi turda Ispaniya chempioni "Barselona" tomonidan umumiy hisobda 5:1 hisobida magʻlub boʻldi, ikkinchi oʻyinda Riberi „Alyans“da boʻlib oʻtgan 1:1 hisobida tasalli beruvchi gol kiritdi[70]. Ligada „Bavariya“ Bundesliga chempionligini himoya qila olmadi, garchi soʻnggi 13 oʻyinda atigi ikki marta magʻlubiyatga uchragan boʻlsa-da, „Volfsburg“dan magʻlub boʻlgan. Riberi mavsumni 36 ta oʻyinda maydonga tushib, 14 ta gol urdi va 19 ta golli uzatmani amalga oshirdi. 

2009—10-yilgi mavsum[tahrir | manbasini tahrirlash]

2008—09-yilgi mavsumdan soʻng, Riberining transfer bozorida mavjudligi haqida doimiy mish-mishlar paydo boʻla boshladi. „Bavariya“ prezidenti Uli Xyones, ijrochi direktor Karl-Xaynts Rummenigge va yangi bosh murabbiy Lui van Gal Riberining sotilmasligini eʼlon qilganiga qaramay, koʻplab ommaviy axborot vositalari Angliyaning "Chelsi" va "Manchester Yunayted", Ispaniyaning „Barselona“ va „Real Madrid“ klublari hamda Italiyaning „Inter“ klubiga tegishli ekanligini eʼlon qilishdi. Oʻyinchiga qiziqish kuchli, koʻplab klublar futbolchi uchun 65 million yevro taklif qilishga tayyorligini bildiradi[71][72][73][74]. Qiziqishni bostirish uchun Hoenes Riberi 100 million yevrodan kam boʻlmagan pul evaziga ketishini eʼlon qildi[75].

Riberi 2009—10-yilgi mavsumni chap tizzasida tendonit bilan kurashgan holda boshladi, ammo mavsumni birinchi golini raqib Dortmundning „Borussiya“siga qarshi oʻyinda (5:1) urib, jarima zarbasini golga aylantira oladigan darajada sogʻlom edi[76][77]. Gol qisman Riberining keyinroq nishonlagani bilan eʼtiborga sazovor boʻldi; Oʻzining konvertatsiyasidan soʻng, Riberi bir nechta bayram jamoadoshlarini chetlab oʻtib maydon boʻylab yugurdi va ishtiyoq bilan menejeri Lui van Galning kutayotgan quchogʻiga otildi[78]. Oʻzaro hayrat namoyishi OAV tomonidan yomon munosabatlarga ega boʻlgan mish-mishlarga barham berdi[79]. Oktabr oyi boshida tendinit uning oʻyiniga taʼsir qila boshladi, natijada Riberi yilning qolgan qismini oʻtkazib yubordi, shuningdek, Fransiyaning Irlandiya Respublikasi bilan jahon chempionati pley-off oʻyinini oʻtkazib yubordi[80].

2010-yil 23-yanvarda Riberi jamoaga qaytdi va klubning „Verder“ ustidan 3:2 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinida zaxiradan maydonga tushdi[81]. Riberining yangi yildagi birinchi goli 10-fevral kuni „Bavariya“ning DFB-Pokal bahsida SpVgg Greyter Fyurt ustidan qozonilgan gʻalabasi (6:2)da kiritildi[82]. 31-mart kuni u Chempionlar ligasi chorak finalida Angliyaning „Manchester Yunayted“ klubiga qarshi oʻyinda „Bavariya“ning 2:1 hisobidagi birinchi oʻyinida jarima zarbasini golga aylantirib, hujumchi Ueyn Runi darvozasiga toʻgʻri yoʻl oldi[83]. Klubning keyingi oʻyinida Riberi jamoaning „ Shalke 04“ ustidan 2:1 hisobida gʻalaba qozonishida birinchi golni urdi[84].

Riberi 2009-yilda „Bavariya“da oʻynagan

20-aprel kuni Riberi „Lion“ga qarshi Chempionlar ligasi yarim finalining birinchi oʻyinida „Lion“ hujumchisi Lisandro Lopesga nisbatan qoʻpol oʻynagan, deb topilgan hakam Roberto Rosetti tomonidan qizil kartochka oldi[85]. Chempionlar ligasi finaliga yoʻl olish uchun „Bavariya“ gʻalaba qozongan Riberi Liondagi ikkinchi oʻyinni oʻtkazib yubordi[86]. 28-aprel kuni Riberi UEFA Nazorat va intizom organi tomonidan hujum uchun uch oʻyinga diskvalifikaciya qilingan edi[87]. Toʻxtatilishi Riberining finalni oʻtkazib yuborishini anglatardi. Bu qarordan soʻng, Myunxenning „Bavariya“ klubi diskvalifikatsiya boʻyicha apellyatsiya berish niyatida ekanligini maʼlum qildi[88]. 5-may kuni klubning apellyatsiyasi UEFAning apellyatsiya organi tomonidan koʻrib chiqildi va u Riberining taqiqini oʻz kuchida qoldirdi, yaʼni u nafaqat 22-may kuni boʻlib oʻtadigan finalni, balki u ishtirok etishi mumkin boʻlgan UEFA klublarining navbatdagi musobaqasini ham oʻtkazib yuboradi[89]. Biroq, qarordan soʻng darhol „Bavariya“ Sport arbitraj sudiga murojaat qilish niyatini eʼlon qilib, javob berdi[90].

15-may kuni Riberi 2009—10-yilgi DFB-Pokal finalida „Bavariya“ning „Verder“ ustidan 4:0 hisobida gʻalaba qozongan uchrashuvida uchinchi golini kiritdi. Ikki kundan soʻng, Riberining apellyatsiyasi Sport arbitraj sudi tomonidan koʻrib chiqildi va u 22-may kuni „Inter“ga qarshi oʻtkaziladigan UEFA Chempionlar Ligasi finalida rasman ishtirok eta olmasligi sababli rad etildi[91][92][93]. „Bavariya“ oʻyinda 2:0 hisobida magʻlub boʻldi[94]. 20-may kuni Germaniyaning Bild gazetasi Riberi „Bavariya“ bilan yangi besh yillik shartnomaga rozi boʻlgani va jamoadoshlarining Chempionlar ligasi finalini tomosha qilish uchun Madridga kelishi bilan shartnoma imzolashini eʼlon qildi[95]. 23-may kuni, finalning ertasiga klub kelishuvni rasman tasdiqladi[96]. Yangi shartnoma Riberini klub bilan 2015-yilgacha bogʻladi va yillik maoshi borasida noaniqlik mavjud boʻlsa-da, yangi shartnoma unga yillik yiliga million, bu klub tarixidagi futbolchiga berilgan eng yuqori yillik 10 million yevro boʻlishi kutilgandi[97].

Fiorentina[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yil avgust oyida Riberi Italiyaning „ Fiorentina“ klubi bilan tekinga shartnoma imzoladi[98]. U klubdagi debyutini 24-avgust kuni oʻtkazdi va A Seriyaning 2019-20 yilgi mavsumi ochilish oʻyinida " Napoli "ga 4:3 hisobida magʻlub boʻlgan oʻyinda kech zaxiradan maydonga tushdi[99]. U klubdagi ilk golini 22-sentabr kuni " Atalanta "ga qarshi safarda, 2:2 hisobidagi durang oʻyinda kiritdi[100]. 2019-yil oktabr oyida u oʻyin hakamini turtib yuborgani uchun uch oʻyinga diskvalifikatsiya oldi[101].

Salernitana[tahrir | manbasini tahrirlash]

2021-yilning 6-sentabrida Riberi Salernitana bilan shartnoma imzoladi[102].

U " Même pas fatigué !!! " Magic System va Khaled tomonidan[103][104] 2009-yilda chiqarilgan singl SNEP French Singles Chartda yetti hafta birinchi oʻrinda qoldi[105].

2010-yil 18-aprelda Fransiyaning M6 televideniyesi birinchi marta Fransiya terma jamoasining toʻrt nafar aʼzosi Parijdagi tungi klubda faoliyat yuritayotgan, voyaga yetmagan qizlar ishtirokidagi, „fohishalik tarmogʻining mijozlari“, degan ayblov uchun tergov qilinayotgani haqida xabar berdi. Hisobotda, shuningdek, ikki futbolchi sudya Andre Dando va bir guruh sudyalar tomonidan guvoh sifatida soʻroq qilingani aytilgan. Hisobotda bu ikki futbolchining biri „katta xorij klubining asosiy oʻyinchisi“, ikkinchisi esa „Fransiya Liga 1 chempionatida oʻynaydi“ deb taʼriflangan[106]. Oʻsha kuni oʻyinchilar Riberi va Sidney Govou ekanligi aniqlandi[107]. Xabar qilinishicha, Dando bilan suhbat chogʻida Riberi fohisha bilan munosabatda boʻlganini tan olgan, biroq munosabatlar boshlangan paytda u voyaga etmaganligini bilmagan[108].

2010-yil 29-aprelda mamlakatning sport masalalari boʻyicha davlat kotibi Rama Yade ishni boshlangʻich chogʻida izohlashdan bosh tortganidan soʻng, tergov ostida boʻlgan har qanday futbolchi Fransiya terma jamoasi vakili boʻlmasligi kerakligini aytdi[109]. Ertasi kuni sud manbasi Riberi 2010-yilgi jahon chempionati boshlanishidan oldin rasmiy tergovga qoʻyilmasligini tasdiqladi[110]. 20-iyul kuni Riberi Parij politsiyasi tomonidan soʻroq qilingan va soʻroqdan keyin sudya Dando tomonidan „voyaga yetmaganlarga jinsiy aloqa taklif qilish“ ayblovi bilan ayblangan[111][112][113]. 2011-yilning noyabr oyida prokurorlar Riberi va Benzemaga qarshi ishlarning toʻxtatilishini soʻrashdi va oʻyinchilar Zahia Dexar ismli eskort u bilan jinsiy aloqa qilish uchun pul toʻlaganlarida 16 yoshda boʻlganidan bexabarligini aytishdi[114].

Faoliyat statistikasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Klublarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Klub Mavsum Liga Kubok bahslari Mintaqaviy Boshqa Umumiy Mnb.
Divizion Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar Oʻyinlar Gollar
Boulogne 2000-01 Championnat National 4 1 0 0 4 1
2001-02 Championnat National 24 5 1 0 25 5 [115]
Umumiy 28 6 1 0 29 6
Alès 2002-03 Championnat National 19 1 0 0 19 1 [116]
Brest 2003-04 Championnat National 35 3 2 1 37 4 [117]
Metz 2004-05 Ligue 1 20 2 2 0 22 2 [118]
Galatasaray 2004-05 Süper Lig 14 0 3 1 17 1 [118]
Marseille 2005-06 Ligue 1 35 6 1 0 12 3 5 3 53 12 [118]
2006-07 Ligue 1 25 5 1 0 4 0 7 1 37 6 [118]
Umumiy 60 11 2 0 16 3 12 4 90 18
Bayern Munich 2007-08 Bundesliga 28 11 5 2 11 3 2 3 46 19 [118][119]
2008-09 Bundesliga 25 9 3 1 8 4 36 14 [120]
2009-10 Bundesliga 19 4 4 2 7 1 30 7 [121]
2010-11 Bundesliga 25 7 3 2 4 2 0 0 32 11 [122]
2011-12 Bundesliga 32 12 4 2 14 3 50 17 [123]
2012-13 Bundesliga 27 10 3 0 12 1 1 0 43 11 [118][124]
2013-14 Bundesliga 22 10 4 1 10 3 3 2 39 16 [118][125]
2014-15 Bundesliga 15 5 2 1 6 3 0 0 23 9 [126]
2015-16 Bundesliga 13 2 2 0 7 0 0 0 22 2 [127]
2016-17 Bundesliga 22 5 3 0 6 0 1 0 32 5 [128]
2017-18 Bundesliga 20 5 5 1 8 0 1 0 34 6 [129][130]
2018-19 Bundesliga 25 6 5 0 7 1 1 0 38 7 [131]
Umumiy 273 86 43 12 100 21 9 5 425 124
Fiorentina 2019-20 Serie A 21 3 0 0 21 3 [118]
2020-21 Serie A 29 2 1 0 30 2 [118]
Umumiy 50 5 1 0 51 5
Salernitana 2021-22 Serie A 23 0 0 0 23 0 [118]
Umumiy faoliyat 522 114 54 14 116 24 21 9 713 161

Xalqaro maydonlarda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Milliy terma jamoa Yil Oʻyinlar Gollar
Fransiya 2006-yil 15 1
2007-yil 9 1
2008-yil 8 3
2009-yil 8 2
2010-yil 7 0
2011-yil 8 0
2012-yil 14 4
2013-yil 11 5
2014-yil 1 0
Jami 81 16

Xalqaro gollar[tahrir | manbasini tahrirlash]

No Sana Stadion Raqib Hisob Natija Musobaqa
1 2006-yil, 27-iyun. AWD-Arena, Gannover, Germaniya  Ispaniya 1 — 1 3-1 2006-yilgi FIFA Jahon chempionati
2 2007-yil, 2-iyun. Stad de Frans, Sen-Deni, Fransiya  Ukraina 1 — 0 2-0 UEFA Yevro 2008 saralashi
3 2008-yil, 26-mart.  Angliya 1 — 0 1-0 Oʻrtoqlik uchrashuvi
4 2008-yil, 3-iyun.  Kolumbiya 1 — 0 1-0
5 2008-yil, 11-oktabr. Stadionul Farul, Konstansa, Ruminiya  Ruminiya 1 — 2 2-2 2010-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi
6 2009-yil, 28-mart. S. Darius va S. Girenas stadioni, Kaunas, Litva  Litva 1 — 0 1-0
7 2009-yil, 1-aprel. Stad de Frans, Sen-Deni, Fransiya 1 — 0 1-0
8 2012-yil, 27-may. Stad du Hainaut, Valenciennes, Fransiya  Islandiya 2 — 2 3-2 Oʻrtoqlik uchrashuvi
9 2012-yil, 31-may. Stade Auguste Delaune, Reyms, Fransiya  Serbiya 1 — 0 2-0
10 2012-yil, 5-iyun. MMArena, Le Mans, Fransiya  Estoniya 1 — 0 4-0
11 2012-yil, 11-sentabr Stad de Frans, Sen-Deni, Fransiya  Belarus 3 — 1 3-1 2014-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi
12 2013-yil, 22-mart  Gruziya 3 — 0 3-1
13 2013-yil, 10-sentabr Markaziy stadion, Gomel, Belarusiya  Belarus 1 — 1 4-2
14 2 — 2
15 2013-yil, 11-oktabr Parc des Princes, Parij, Fransiya  Avstraliya 1 — 0 6-0 Oʻrtoqlik uchrashuvi
16 2013-yil, 15-oktabr. Stad de Frans, Sen-Deni, Fransiya  Finlandiya 1 — 0 3-0 2014-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi

Yutuqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Riberi — Globe Soccer Awards tomonidan yilning eng yaxshi oʻyinchisi sovrini egasi (2013)

Galatasaray[132][133]

  • Turkiya kubogi : 2004-05-yilgi mavsum

Marseille

  • UEFA Intertoto kubogi : 2005-yil

FC Bayern Munich[134]

  • Bundesliga gʻolibligi : 2007-08, 2009-10, 2012-13, 2013-14, 2014-15, 2015-16, 2016-17, 2017-18, 2018-19-yilgi mavsumlarda;
  • DFB-Pokal : 2007-08, 2009-10, 2012-13, 2013-14, 2015-16, 2018-19-yilgi mavsumlar chempioni;
  • DFB-Ligapokal : 2007-yil;
  • DFL-Superkubogi : 2012, 2016, 2017, 2018-yilgi chempion;
  • UEFA Chempionlar Ligasi : 2012-13-yilgi mavsum gʻolibligi
  • UEFA Superkubogi : 2013-yil;
  • FIFA klublar oʻrtasidagi jahon chempionati : 2013-yil;

Fransiya[135]

Shaxsiy sovrinlari

  • UNFP Ligue <a href="./UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi" rel="mw:WikiLink" data-linkid="1656" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;UEFA Menʻs Player of the Year Award&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Association football award&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q260117&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="mw-redirect cx-link" id="mwB7Y" title="UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi">-</a> 1 oyning eng yaxshi futbolchisi : 2004-yil avgust, 2005-yil oktabr, 2005-yil noyabr, 2006-yil aprel;
  • UNFP Ligue 1 <a href="./UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi" rel="mw:WikiLink" data-linkid="1656" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;UEFA Menʻs Player of the Year Award&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Association football award&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q260117&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="mw-redirect cx-link" id="mwB7Y" title="UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi">-</a> yilning eng yaxshi yosh oʻyinchisi : 2006-yil;
  • UNFP Ligue 1 <a href="./UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi" rel="mw:WikiLink" data-linkid="1656" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;UEFA Menʻs Player of the Year Award&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Association football award&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q260117&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="mw-redirect cx-link" id="mwB7Y" title="UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi">-</a> yilning eng yaxshi goli : 2006-yil[136];
  • UNFP Liga 1 <a href="./UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi" rel="mw:WikiLink" data-linkid="1656" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;UEFA Menʻs Player of the Year Award&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Association football award&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q260117&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="mw-redirect cx-link" id="mwB7Y" title="UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi">-</a> yilning eng yaxshi jamoasi : 2006-yil;
  • Etoile d’Or sovrini: 2006-yil[137];
  • Onze de Bronza : 2006-yil hamda 2008-yil[138];
  • Fransiyada yilning eng yaxshi futbolchisi : 2007-yil, 2008-yil, 2013-yil;
  • Germaniyada yilning eng yaxshi futbolchisi : 2008-yil[139];
  • Yilning ESM jamoasi : 2007-08, 2012-13-yillar
  • UEFA yilning eng yaxshi jamoasi : 2008-yil va 2013-yilda;
  • UEFA Yevropaning eng yaxshi futbolchisi sovrini : 2012-13-yilgi mavsum;
  • UEFA Superkubogining eng yaxshi futbolchisi: 2013-yil;
  • kicker: Bundesliganing mavsum jamoasi: 2007-08, 2008-09, 2011-12, 2012-13, 2013-14-yilgi mavsum;
  • UEFA Chempionlar Ligasining eng yaxshi assistenti: 2011-12-yilgi mavsum[140];
  • Bundesliganing eng yaxshi assistenti: 2010-11,[141] 2011-12,[142] 2012-13-yilgi mavsumlar[143];
  • Bundesliganing eng yaxshi futbolchisi: 2012-13-yilgi mavsum[144];
  • „The kicker“ nashri hisobiga koʻra yilning eng yaxshi odami: 2013-yil[145];
  • Globe Soccer yilning eng yaxshi futbolchisi : 2013-yil[146];
  • FIFA Klublar oʻrtasidagi Jahon chempionati Oltin toʻp : 2013-yil[147];
  • FIFA klublar oʻrtasidagi jahon chempionati finalining eng qimmat futbolchisi: 2013-yil
  • FIFA FIFPro World XI : 2013-yil[148];
  • FIFA FIFPro World XI 5-jamoasi: 2014-yil[149];
  • FIFA Oltin toʻp : Uchinchi oʻrin, 2013-yil[150];
  • DFB-Pokal eng yaxshi uzatma egasi: 2016-17-yilgi mavsum[151];
  • A Seriyada oyning eng yaxshi futbolchisi: 2019-yil sentabr[152];
  • Fiorentina'ning eng yaxshi futbolchisi: 2019-20-yilgi mavsum[153].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „FIFA Club World Cup Morocco 2013: List of Players: FC Bayern München“. FIFA (15-dekabr 2013-yil). 30-mart 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  2. 2,0 2,1 „Franck Ribéry“. fcbayern.de. 2014-yil 24-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 4-iyun.
  3. „Franck Ribéry ESPN Profile“. ESPN. 31-dekabr 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-oktabr 2011-yil.
  4. „A Ferrari in the Bayern shirt“. Bundesliga.de (27-noyabr 2007-yil). 2010-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-aprel 2010-yil.
  5. „Bayern Munich's Arjen Robben and Franck Ribery: An exclusive double interview with 'Robbery'“. Bundesliga.com. Qaraldi: 16-iyul 2019-yil.
  6. Thorogood, James. „Opinion: The magic of 'Robbery' will be impossible to recreate“. Deutsche Welle (5-may 2019-yil). Qaraldi: 16-iyul 2019-yil.
  7. „Franck Ribéry wins UEFA Best Player in Europe Award 2012/13“. UEFA (2013-yil 29-avgust). Qaraldi: 2013-yil 30-avgust.
  8. „The 100 best footballers in the world 2013 – interactive“. The Guardian (2013-yil 20-dekabr). Qaraldi: 2013-yil 24-dekabr.
  9. Stafford, Mikey. „Franck Ribéry's career timeline“. The Guardian (5-may 2009-yil). Qaraldi: 21-mart 2010-yil.
  10. „Franck Ribéry: From the street to superstar“. Bundesliga.de. 22-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2010-yil.
  11. 11,0 11,1 „Local celebrities: The Northern France local celebrities galery“. Meeting Lille. 28-yanvar 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  12. „Portrait de Frank Ribéry (équipe de France)“ (fr). CoupeMonde.fr. 20-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  13. „The enduring tale of Scarface“. The Daily Star. Qaraldi: 2010-yil 3-aprel.
  14. „Ribéry : "J'étais trop petit pour Lille"“ (fr). RMC Sport (22-oktabr 2012-yil). Qaraldi: 22-oktabr 2012-yil.
  15. „BOULOGNE 2000/2001“ (fr). Stat 2 Foot. 6-oktabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  16. „BOULOGNE 2001/2002“ (fr). Stat 2 Foot. 2011-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil. (in French).
  17. „ALES 2002/2003“ (fr). Stat 2 Foot. 2009-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil. (in French).
  18. „Alès mis en liquidation judiciaire“ (fr). Sport.fr (4-iyun 2003-yil). 19-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  19. „BREST 2003/2004“ (fr). Stat 2 Foot. 2011-yil 6-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil. (in French).
  20. „Portrait de Frank Ribéry (équipe de France)“ (fr). CoupeMonde.fr. 20-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.„Portrait de Frank Ribéry (équipe de France)“.
  21. „Portrait de Frank Ribéry (équipe de France)“ (fr). CoupeMonde.fr. 20-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.„Portrait de Frank Ribéry (équipe de France)“.
  22. „Toulouse v. Metz Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 19-mart.
  23. „The enduring tale of Scarface“. The Daily Star. Qaraldi: 2010-yil 3-aprel. „The enduring tale of Scarface“.
  24. Ribéry ripe for Galatasaray
  25. „Convert to Islam changes French mindset: Rebel Ribéry strides from sink estate to brink of greatness“. The Independent (6-oktabr 2006-yil). 27-yanvar 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  26. „Chance for Bayern's maverick to shine“. The Independent (20-mart 2010-yil). 1-dekabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  27. „Franck Ribery profile: 10 things you need to know about the man bookies are linking with Liverpool“. The Mirror (2009-yil 10-oktyabr). 2010-yil 20-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 3-aprel.
  28. „Franck Ribery profile: 10 things you need to know about the reported Manchester United target“. The Mirror (2009-yil 5-may). Qaraldi: 2010-yil 8-aprel.
  29. 29,0 29,1 „Gala demand Ribery probe“. Sky Sports (16-iyun 2005-yil). Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  30. „Ribery explains French switch“. Sky Sports (22-iyun 2005-yil). Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  31. „Gerets hits out at Ribery“. Sky Sports (25-iyun 2005-yil). Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  32. „Galatasaray Ribery claim rejected by court“. ESPN (2007-yil 25-aprel). 2007-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 26-mart.
  33. „Marseille v. Bordeaux Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  34. „Marseille v. Troyes Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  35. „Nice v. Marseille Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  36. „Marseille v. Metz Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  37. „Marseille v. Nantes Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  38. „Amazing goal by Ribery (Marseille vs Nantes)“ (fr). 2022-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  39. Scott, Matt. „Real's £26m to trump Arsenal's pursuit of winger Ribéry“. The Guardian (11-iyul 2006-yil). Qaraldi: 19-mart 2010-yil.
  40. „Diouf accuses Aulas over Ribery“. Sky Sports. Qaraldi: 24-iyun 2006-yil.
  41. „L'OM to report Lyon over Ribéry“. Sky Sports. Qaraldi: 22-iyul 2006-yil.
  42. „Ribéry war of words continues“. Sky Sports. Qaraldi: 7-avgust 2006-yil.
  43. „Ribery agent makes Arsenal claim“. BBC (15-oktabr 2006-yil). Qaraldi: 19-mart 2010-yil.
  44. „Ribéry in Marseille U-turn“. Sky Sports. Qaraldi: 11-avgust 2006-yil.
  45. „Auxerre v. Marseille Match Report“ (fr). lfp.fr. 2006-yil 3-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  46. „Ribery blow for L'OM“. Sky Sports. Qaraldi: 14-noyabr 2006-yil.
  47. „Marseille v. Auxerre Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  48. „Ribery suffers injury blow“. Sky Sports. Qaraldi: 26-fevral 2006-yil.
  49. „Marseille v. Sochaux Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  50. „Monaco v. Marseille Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  51. „Marseille v. Sedan Match Report“ (fr). lfp.fr. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  52. „Ribery wins French Player of the Year award“. ABC Australia (2007-yil 17-dekabr). Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  53. „German giants recruit Ribéry“. Sky Sports (7-iyun 2007-yil). 9-iyun 2007-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-iyun 2007-yil.
  54. „FCB unveil star signings Ribéry and Toni“. FCBayern.com (2006-yil 7-iyun). Qaraldi: 2006-yil 7-iyun.
  55. „SV Werder Bremen – FC Bayern München Match Report“ (de). Fussballdaten (2007-yil 21-iyul). Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  56. „VfB Stuttgart – FC Bayern München Match Report“ (de). Fussballdaten (2007-yil 25-iyul). Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  57. „Bayern zauberte weiter“ (de). Fussballdaten (2007-yil 18-avgust). Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  58. „Angst vor der eigenen Courage“ (de). Fussballdaten (2007-yil 20-oktyabr). Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  59. „Zuletzt noch gezittert“ (de). Fussballdaten (2007-yil 24-noyabr). Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  60. „FC Bayern München – TSV 1860 München Match Report“ (de). Fussballdaten (2008-yil 27-fevral). 2010-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  61. „Akt der Selbstverständlichkeit“ (de). Fussballdaten (2008-yil 19-mart). 2010-yil 2-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  62. „Keine Sensation“ (de). Fussballdaten (2008-yil 19-aprel). 2010-yil 12-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  63. „Ribéry named Footballer of the Year“. fcbayern.de (2008-yil 8-iyun). Qaraldi: 2010-yil 19-mart. „Ribéry named Footballer of the Year“. fcbayern.de. 8 June 2008.
  64. „Ribéry, joueur français de l'année“ (fr). France Football (2008-yil 7-dekabr). 2008-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 8-aprel.
  65. „FC Bayern München – 1. FC Nürnberg Match Report“ (de). Fussballdaten (2008-yil 24-sentyabr). 2015-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  66. „Historische Wende“ (de). Fussballdaten (2008-yil 25-oktyabr). Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  67. „Messi, Ronaldo lead Ballon d'Or short list“. Cable News Network (20-oktabr 2008-yil). Qaraldi: 25-iyun 2009-yil.
  68. „VfB Stuttgart – FC Bayern München Match Report“ (de). Fussballdaten (2009-yil 27-yanvar). 2009-yil 25-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  69. „Five-star performance eases pressure on Jurgen Klinsmann“. Bild (2009-yil 26-fevral). Qaraldi: 2010-yil 8-aprel.
  70. Smyth, Rob. „Champions League: Bayern Munich v Barcelona – as it happened“. The Guardian (14-aprel 2009-yil). Qaraldi: 8-aprel 2010-yil.
  71. Glendenning, Barry. „Football transfer rumours: Franck Ribéry to Chelsea or Real Madrid?“. The Guardian (23-noyabr 2009-yil). Qaraldi: 21-mart 2010-yil.
  72. Honigstein, Raphael. „Manchester United launch £63m bid for Bayern Munich's Franck Ribéry“. The Guardian (5-may 2009-yil). Qaraldi: 21-mart 2010-yil.
  73. „Chelsea, Manchester United and Barcelona all bid for Franck Ribéry“. The Guardian (16-iyun 2009-yil). Qaraldi: 21-mart 2010-yil.
  74. „Real Madrid optimistic over Franck Ribery signing“. The Telegraph (18-iyun 2009-yil). 11-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-mart 2010-yil.
  75. „Chelsea quoted €100 million for Franck Ribery“. The Telegraph (30-may 2009-yil). 11-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-mart 2010-yil.
  76. Hughes, Rob. „For Ribéry, a Waiting Game“. The New York Times (2-avgust 2009-yil). Qaraldi: 21-mart 2010-yil.
  77. „Auf der Überholspur“ (de). Fussballdaten (2009-yil 12-sentyabr). Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  78. Honigstein, Raphael. „Franck Ribéry and Louis van Gaal discover the power of love“. The Guardian (14-sentabr 2009-yil). Qaraldi: 6-iyun 2010-yil.
  79. „Franck Ribery admits concerns with Bayern Munich coach Louis van Gaal“. The Telegraph (1-sentabr 2009-yil). 11-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-iyun 2010-yil.
  80. „Franck Ribéry out of France's World Cup play-off with Ireland“. The Guardian (22-oktabr 2009-yil). Qaraldi: 21-mart 2010-yil.
  81. „Bayern gewann noch zu niedrig“ (de). Fussballdaten (2010-yil 23-yanvar). Qaraldi: 2010-yil 21-mart.
  82. „Bayern München – SpVgg Greuther Fürth“ (de). kicker (2010-yil 10-fevral). Qaraldi: 2010-yil 7-may.
  83. „Last-gasp Olić earns Bayern victory“. UEFA (2010-yil 30-mart). Qaraldi: 2013-yil 4-fevral.
  84. „With 10 Men, Bayern Still Deposes Schalke“. The New York Times (4-aprel 2010-yil). Qaraldi: 8-aprel 2010-yil.
  85. „Robben tips balance Bayern's way“. UEFA (2010-yil 20-aprel). Qaraldi: 2013-yil 4-fevral.
  86. „Olić treble takes brilliant Bayern to Madrid“. UEFA (2010-yil 27-aprel). Qaraldi: 2013-yil 4-fevral.
  87. „Three-match ban for Ribéry“. UEFA (2010-yil 28-aprel). Qaraldi: 2010-yil 28-aprel.
  88. „Banned Franck Ribery to miss Champions League final“. BBC (17-may 2010-yil). Qaraldi: 26-mart 2015-yil.
  89. „Ribéry's three-match ban upheld“. UEFA (2010-yil 5-may). Qaraldi: 2010-yil 5-may.
  90. „Bayern go to CAS after Ribery appeal rejected“. ESPN (2010-yil 5-may). 2010-yil 10-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 5-may.
  91. „Franck Ribery to miss final as CAS reject appeal“. ESPN (2010-yil 17-may). 2012-yil 23-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 17-may.
  92. „Ribéry est bien suspendu pour la finale“ (fr). France Football (2010-yil 17-may). 2010-yil 20-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 17-may.
  93. „Franck Ribéry to miss Champions League final“. The Guardian (17-may 2010-yil). Qaraldi: 17-may 2010-yil.
  94. „Milito ends Inter's long wait“. UEFA (2010-yil 22-may). Qaraldi: 2013-yil 4-fevral.
  95. „Neuer Vertrag für Ribéry“ (de). Bild (2010-yil 20-may). Qaraldi: 2010-yil 23-may.
  96. „Ribéry verlängert bis 2015“ (de). FC Bayern Munich (2010-yil 23-may). Qaraldi: 2010-yil 23-may.
  97. „Ribéry signe jusqu'en 2015“ (fr). France Football (2010-yil 23-may). 2010-yil 25-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 23-may.
  98. „Franck Ribéry joins Fiorentina on free transfer after leaving Bayern Munich“. The Guardian (21-avgust 2019-yil). Qaraldi: 21-avgust 2019-yil.
  99. „Fiorentina 3 - 4 Napoli“. Football Italia (2019-yil 24-avgust). Qaraldi: 2019-yil 25-avgust.
  100. „Fiorentina, Ribery's goal and the record“. calciomercato.com (2019-yil 22-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 23-sentyabr.
  101. „Franck Ribery gets three-match ban for pushing official after Fiorentina defeat“. BBC Sport (2019-yil 28-oktyabr). Qaraldi: 2019-yil 29-oktyabr.
  102. „Franck Ribery è un giocatore della Salernitana“ (it). ussalernitana1919.it (6-sentabr 2021-yil). Qaraldi: 6-sentabr 2021-yil.
  103. Desmas. „L'internaute: Ribéry, "l'Enfoiré"“ (fr). linternaute.com (2014-yil 10-yanvar). Qaraldi: 2014-yil 25-iyun.
  104. „Magic System Feat Khaled -- Meme Pas Fatigue [[Official Video ]]“. LakeParadiseMusic1 (2011-yil 19-yanvar). 2022-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 25-iyun.
  105. „Magic System & Khaled - "Même pas fatigué!!!“ (fr). lescharts.com. Qaraldi: 2014-yil 25-iyun.
  106. „Quatre Bleus impliqués dans une affaire de moeurs?“ (fr). RMC (18-aprel 2010-yil). Qaraldi: 20-aprel 2010-yil.
  107. „Ribéry parmi les témoins entendus“ (fr). L'Équipe (18-aprel 2010-yil). 21-aprel 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-aprel 2010-yil.
  108. „Mise en examen pour Ribéry?“ (fr). L'Equipe (19-aprel 2010-yil). 21-aprel 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-aprel 2010-yil.
  109. Pugmire, Jerome. „Prostitution scandal hits French football players“. USA Today (22-aprel 2010-yil). Qaraldi: 30-aprel 2010-yil.
  110. „Ribery won't face questioning before World Cup“. Reuters (30-aprel 2010-yil). Qaraldi: 30-aprel 2010-yil.
  111. Davies, Lizzy. „Franck Ribéry and Karim Benzema held in prostitution investigation“. The Guardian (20-iyul 2010-yil). Qaraldi: 20-iyul 2010-yil.
  112. „Ribéry mis en examen“ (fr). L'Equipe (20-iyul 2010-yil). 21-iyul 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-iyul 2010-yil.
  113. Pierrette, Jean-Claude; Foulkes, Mathieu. „Footballer Ribery charged with sex with underage prostitute“. The Sydney Morning Herald (21-iyul 2010-yil). Qaraldi: 20-iyul 2010-yil.
  114. „French prosecutors accept that Ribery did not know prostitute was a minor“. France 24 (2011-yil 19-noyabr). Qaraldi: 2012-yil 20-may.
  115. „BOULOGNE 2001/2002“ (fr). Stat 2 Foot. 6-oktabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  116. „ALES 2002/2003“ (fr). Stat 2 Foot. 15-iyul 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  117. „BREST 2003/2004“ (fr). Stat 2 Foot. 6-oktabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2010-yil.
  118. 118,00 118,01 118,02 118,03 118,04 118,05 118,06 118,07 118,08 118,09 „Franck Ribéry » Club matches“. World Football. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  119. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. kicker. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  120. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. kicker. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  121. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. kicker. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  122. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. kicker. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  123. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. kicker. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  124. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. kicker. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  125. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. kicker. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  126. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. kicker. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  127. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. kicker. Qaraldi: 2016-yil 21-may.
  128. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. Qaraldi: 2017-yil 20-may.
  129. „Bayerns erster Titel dank Flippertor und Ulreich“ (de). kicker.de (2017-yil 5-avgust). Qaraldi: 2017-yil 5-avgust.
  130. „Franck Ribery“ (de). kicker.de. Qaraldi: 2018-yil 19-may.
  131. „Eintracht Frankfurt - Bayern München“ (de). kicker.de (2018-yil 12-avgust). Qaraldi: 2018-yil 12-avgust.
  132. „Franck Ribéry“. asia.eurosport.com. Qaraldi: 2015-yil 27-mart.
  133. „Franck Ribéry“. UEFA. Qaraldi: 2014-yil 8-iyun.
  134. „F. Ribéry“. Soccerway. Qaraldi: 2014-yil 18-iyul. „F. Ribéry“.
  135. „F. Ribéry“. Soccerway. Qaraldi: 2014-yil 18-iyul.
  136. Garin, Erik; Pierrend, José Luis „France - Footballer of the Year“. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (8-yanvar 2015-yil). Qaraldi: 17-oktabr 2015-yil.
  137. Garin. „France - Footballer of the Year“. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (2015-yil 8-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 17-oktyabr.
  138. Pierrend. „"Onze Mondial" Awards“. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (2012-yil 6-mart). Qaraldi: 2015-yil 26-dekabr.
  139. „Ribéry named Footballer of the Year“. fcbayern.de (2008-yil 8-iyun). Qaraldi: 2010-yil 19-mart.
  140. „UEFA Champions League 2011/12 - History - Statistics“. UEFA. Qaraldi: 2017-yil 25-oktyabr.
  141. „1. Bundesliga: alle Topscorer der Saison 2010/11“ (de). kicker.de. Qaraldi: 2018-yil 24-yanvar.
  142. „1. Bundesliga: alle Topscorer der Saison 2011/12“ (de). kicker.de. Qaraldi: 2018-yil 24-yanvar.
  143. „1. Bundesliga: alle Topscorer der Saison 2012/13“ (de). kicker.de. Qaraldi: 2018-yil 24-yanvar.
  144. „Ribery crowned Bundesliga Player of the Year 2013“. Bundesliga.com. 2013-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 21-iyun.
  145. „Ribery - der Mann des Jahres“ (de). kicker.de (2013-yil 22-dekabr). Qaraldi: 2013-yil 24-dekabr.
  146. „Franck Ribéry (BEST PLAYER OF THE YEAR) - Globe Soccer“. globesoccer.com. 2014-yil 12-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 27-mart.
  147. „adidas Golden Ball - FIFA Club World Cup“. FIFA. 2012-yil 14-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-iyul.
  148. „FIFA/FIFPro World XI“. FIFA. 2014-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-iyul.
  149. „FIFA FIFPro World XI: the reserve teams - FIFPro World Players' Union“. FIFPro.org (2015-yil 15-yanvar). 2019-yil 14-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 1-oktyabr.
  150. „FIFA Ballon d'Or“. FIFA. 2011-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 18-iyul.
  151. „German DFB Pokal Statistics“. ESPN FC. Qaraldi: 2017-yil 12-noyabr.
  152. „Ribery is Serie A MVP“. Football Italia (5-oktabr 2019-yil). Qaraldi: 6-oktabr 2019-yil.
  153. „Ribery 'Player of the Season' viola: "Grazie per il supporto, significa molto per me"“ (it). ACF Fiorentina (2020-yil 10-avgust). Qaraldi: 2020-yil 10-avgust.