Folger Shakespeare Library

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Folger Shekspir kutubxonasi Vashingtondagi Kapitoliy tepaligidagi mustaqil tadqiqot kutubxonasi, AQSh, Kolumbiya okrugi. U Uilyam Shekspirning bosma asarlarining dunyodagi eng ulkan to'plamini o'z ichiga oladi hamda Buyuk Britaniya va Yevropada dastlabki zamonaviy davr (1500–1750) nodir materiallarning asosiy omboridir. Kutubxona Genri Kley Folger tomonidan uning rafiqasi Emili Jordan Folger bilan hamkorlikda tashkil topgan. U o'limidan ikki yil o'tib, 1932-yilda ochilgan.

Kutubxona Shekspir ta'limi bo'yicha K-12 sinf o'qituvchilariga ilg'or ilmiy dasturlar hamda milliy targ'ibotlarni taklif qiladi. Folgerdagi boshqa spektakllar va tadbirlar o'rtasida Shekspirdan ilhomlangan teatr ishlab chiqaradigan mukofotga ega bo'lgan Folger teatri; Folger Consort, ilk musiqa ansambli; OB Hardison she'riyat seriyasi; PEN/Folkner o'qish seriyasi; hamda boshqa ko'plab ko'rgazmalar, seminarlar, suhbatlar, ma'ruzalar va oilaviy dasturlar. Shu jumladan, u Shekspir spektakllarining Folger Library bosmalari, Shekspir Quarterly jurnali, Shekspir to'plamini bepul o'qituvchilar uchun manba kitoblari hamda ko'rgazmalar kataloglarini birlashtirgan bir nechta nashrlari mavjud. Folger nodir materiallarni saqlash usullarida ham yetakchidir.

Kutubxona xususiy ravishda taqdim etilgan hamda Amherst kolleji vasiylari tomonidan boshqariladi. Kutubxona majmuasi Milliy tarixiy joylar reestridan joy olgan .

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Standard Oil of Nyu-York boshlig'i Genri Kley Folger, Amherst kolleji hamdaKolumbiya universiteti bitiruvchisi, 1889-yilda 1685-yilgi To'rtinchi Folio sotib olish bilan boshlangan Shekspirning ishtiyoqli kollektori edi[1]. Birinchi jahon urushi so'nggida u rafiqasi Emili Jordan Folger bilan birgalikda Shekspir kutubxonasi uchun joy qidira boshladi. Ular Vashingtondagi Kongress kutubxonasi yonidagi joyni tanladilar. O'sha paytda u yerni shaharchalar egallagan hamda Folger alohida uchastkalarni sotib olishga bir necha yil sarflagan edi. Sayt Kongress kutubxonasi tomonidan kengaytirish uchun mo'ljallangan edi, lekin 1928-yilda Kongress uni Folger loyihasi uchun ishlatishga ruxsat beruvchi rezolyutsiyani qabul qildi[2][3].

Kutubxonaning tamal toshi 1930-yil may oyida qo'yildi, biroq Folger ko'p vaqt o'tmay olamdan ko'z yumdi. Folger boyligining asosiy qismi kutubxona uchun Amherst kolleji ma'muri bo'lgan ishonchga qoldirilgan. Kengashning ilk a'zolari orasida Amherst bitiruvchisi va sobiq prezident Kalvin Kulidj, Vasiylik kengashining ikkinchi raisi ham bor edi. 1929-yildagi fond bozori qulashi natijasida Folgerning mulki u rejalashtirganidan kichikroq edi, shunda ham u sezilarli darajada edi. Eri bilan uning kollektsiyasida ishlagan Emili Folger loyihani yakunlash maqsadida mablag'ni yetkazib berdi. Kutubxona 1932-yilning 23-aprelida, Shekspirning tugʻilgan kuni deb hisoblangan yilligida ochilgan. Emili Folger 1936-yilda o'limidan biroz avval uni boshqarishda ishtirok etdi[4][5]. 2005-yilda Folger boshqaruv kengashi Amherst Vasiylik kengashi homiyligida Folger boshqaruvini o'z zimmasiga oldi, lekin Amherst kengashi Folger byudjetini boshqarishda hali ham davom etmoqda[6].

Foljerningilk rasmiy oʻquvchisi B. Roland Lyuis boʻlib, u keyinchalik oʻz tadqiqotlari asosida “Shekspir hujjatlari: faksimillar, transliteratsiyalar, tarjimalar va sharhlar ”ni chop ettirdi. Dastlabki stipendiyalar 1936-yilda tarqatilgan[7]. Folgerning dastlabki ko'rgazmalarida to'plamdagi jozibali buyumlar, jumladan, Ralf Valdo Emersonning Shekspir asarlari nusxasi, Yelizaveta davri leytasi hamda Edvin Butning Richard III kostyumi namoyish etildi[8]. Folger ko'rgazmalari bo'yicha joriy amaliyotlar 1964-yilda, saytda tashkil etilgan ilk ko'rgazma ochilganda boshlangan[9]. Ikkinchi Jahon urushi paytida, Folger kolleksiyasidan 30 000 ta buyum qo'riqlash ostida Amherst kollejining Converse kutubxonasiga olib borildi hamda u yerda dushmanlar Vashingtonga hujum qilgan taqdirda urush davomida saqlanadi[10].

Folgerning ko'plab ommaviy tadbirlari hamda dasturlari 1970-yillarda rejissyor OB Hardison boshchiligida boshlangan. Uning rahbarligi ostida Folger teatri kutubxonaning dastlabki professional kompaniyasi bo'lgan Folger Theatre Group tomonidan spektakllarni o'tkazishga ruxsat etilib, Vashingtondagi yong'in kodeksiga ko'tarildi. Folger she'rlar seriyasi ham 1970-yilda boshlangan. Hardison kutubxonada o'quv dasturlari va tadqiqotlarni muvofiqlashtiradigan Folger institutini tashkil etdi. Kutubxonaning birinchi musiqiy ansambli Folger Consort 1977-yilda chiqishlarini boshladi[11].

Kutubxonaning ilk direktori 1940-yildan 1946-yilgacha kichik Jozef Kvinsi Adams nomi ostida edi[12].

Binolar va maydonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pol Filipp Kretning Folger Shekspir kutubxonasining sharqiy jabhasi uchun original dizaynlari, 1930-yillarning boshlari

Asosiy Folger majmuasi me'mor Pol Filipp Cret tomonidan ishlab chiqilgan. Oq marmar tashqi ko'rinishida haykaltarosh Jon Gregori tomonidan yaratilgan Shekspir pyesalari sahnalarining to'qqizta ko'cha darajasidagi barelyeflari, Brenda Putnam tomonidan yaratilgan Pak haykalining alyuminiy nusxasi, shu jumladan, Genri Folger tomonidan shaxsan tanlangan ko'plab yozuvlar ham bor. Katta Art Deco oyna hamda eshik panjaralari alyuminiydir.

Ichkarida bino Tudor uslubida eman panellari hamda gipsli shiftlar bilan barpo etilgan. Yelizaveta teatri foyesida asl marmar Pak haykali (2001-yilda qayta tiklangan hamda yopiq joyga koʻchirilgan) va muralist Ostin M. Purves kichik me’moriy rasmlari ham bor. Ikkita oʻqish zali (biri 1980-yillarning boshida qoʻshilgan) olimlar tomonidan foydalanish uchun ajratilgan. Oldindan ruxsat ham olgan. Jamoat joylariga katta ko'rgazma galereyasi, sovg'alar do'koni hamdaYelizaveta teatri misol bo'la oladi.

Arxitektura[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folger Shekspir kutubxonasining tashqi ko'rinishi

Genri Folgerning arxitektor izlashi tanishi Aleksandr B. Troubrijdan boshlandi, u Long-Aylenddagi Glen Kov shahridagi uyni eski inglizcha uslubda qayta loyihalashtirgan edi. Folger 1928-yilda Trowbridge bilan shartnoma tuzdi, ammo Trowbridge asosiy me'mor bo'lishdan ko'ra maslahat olishni afzal ko'rdi va shuning uchun fransuz muhojiri Pol Filipp Kretni tavsiya qildi. Trowbridge va Cret kutubxonaning dizayni bo'yicha xuddi shunday tasavvurga ega edilar - neoklassik bino jabhasini har qanday dekorativ elementlardan mahrum qildi . Folgerlar dastlab butunlay Yelizaveta davri binosini orzu qilgan bo'lishsa-da, oxir-oqibat neoklassik bino Kapitoliy tepaligidagi boshqa mavjud binolar bilan uyg'unlashishiga kelishib oldilar. Binoning tashqi ko'rinishida Elizabeth davri sifatini saqlab qolish uchun Cret va Trowbridge fasadni Shekspir asarlaridan sahnalar bilan bezashni taklif qilishdi. Hozirgi vaqtda relyef haykallari Genrix IV, Gamlet, Makbet, Qirol Lir, Yuliy Tsezar, Venetsiyalik savdogar, Yoz kechasi, Richard III, Romeo va Juletta sahnalarini o'z ichiga oladi.[13]

1959-yilda Folger Filadelfiyadagi Xarbeson, Hough, Livingston va Larson firmalari bilan shartnoma tuzib, Cret kompaniyasidan keyin orqadagi avtoturargohni qurish orqali yangi qanotni loyihalashtirdi. Qo'shimchalar, shuningdek, yangi qanotning tepasida tom bog'ini ham berdi[14].Ikkinchi Folger binosi, Haskell markazi, 2000-yilda dastlabki binodan Uchinchi ko'cha bo'ylab ochilgan. O'n to'qqizinchi asrdagi ofis binosi arxitektor Endryu K. Stivenson tomonidan kutubxonaning ta'lim va jamoat dasturlari xodimlarini joylashtirish uchun moslashtirilgan[15].

Hozirda Folger uchinchi ko'chada olimlar, kitobxonlar, stipendiyalar, Folger instituti dasturlari ishtirokchilari va boshqa tashrif buyuruvchilar uchun uy-joy bilan ta'minlash uchun bir qator shaharchalarni saqlaydi.

O'qish zali[tahrir | manbasini tahrirlash]

Geyl Kern Paster o'qish zali

O'quv zali rasman 1933-yil yanvar oyida ochilgan bo'lib, bugungi kunda o'quvchilarga oson kirish uchun ma'lumotnomalar mavjud. 1977-yildan 1983-yilgacha Folger Shekspir kutubxonasi ta'mirlandi. Dizayn Hartman-Cox Architects tomonidan taqdim etilgan. Ushbu ta'mirlash jarayonida unga yangi kitoblar jamlanmalari qo'shildi, ofis xonalari ta'mirlandi va O'quv zali kengaytirildi[16]. Teodora Sedgwick Bond- Uilyam Ross Bond xotirasiga bag'ishlangan ikkinchi o'quv zali 1982-yilda qurib bitkazildi[17]. 2011-yilda Geyl Kern Paster Folger direktori sifatida nafaqaga chiqqanidan so'ng, asl o'quv zalining nomi Geyl Kern Paster o'qish zali deb o'zgartirildi[18].

Genri Foljer kutubxonaning o'quv zalini bir vaqtning o'zida shaxsiy uy va ingliz kollejining katta zali kabi his qilishni xohladi. Unda vitrajlar va hech qachon ishlatilmagan katta tosh kamin mavjud. Hozirgi Geyl Kern Paster o'qish zaliga qaraydigan katta vitraj oynasi Nikola D'Askenso tomonidan ishlab chiqilgan va yaratilgan bo'lib, u tanish " Odamning yetti yoshi " yakkaxon so'zini tasvirlagan[19].

Elizabet teatri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastlab, Yelizaveta teatri teatr tomoshalari uchun mo'ljallanmagan. Asl model Fortune Playhouse edi, keyin esa Globe teatri ; bu modellarni aniq takrorlash qiyin bo'lib chiqdi va Folgers oxir-oqibat tashrif buyuruvchilarga Yelizaveta davridagi teatr haqida umumiy tasavvur berish uchun bir nechta teatrlarning xususiyatlarini o'z ichiga olishga qaror qildi. Folger teatri spektakllari boshlanishidan oldin Elizabethan teatri kontsert tomoshalari va akademik ma'ruzalar uchun ishlatilgan. Taxminan 260 kishiga mo'ljallangan teatrda chuqur yo'q. Shiftga bo'yalgan " Siz yoqtirganingizdek " kitobidan mashhur iqtibos: "Barcha dunyo sahna va barcha erkaklar va ayollar shunchaki o'yinchilar[20]''.

Yelizaveta teatridagi birinchi teatrlashtirilgan spektakl 1949-yilda Yuliy Tsezarning Amherst maskalari tomonidan sahnalashtirilgan spektakli edi. Folger teatr guruhi 1970-yilda Yelizaveta teatri Vashington, DC yong'in xavfsizligi qonunlariga muvofiq bo'lganida tashkil etilgan. Dastlabki spektakllar Dionis sizni xohlaydi!, The Bacchae rok-muziklga moslashtirilgan va O'n ikkinchi kecha[21].

Elizabeth bog'i[tahrir | manbasini tahrirlash]

Binoning sharqiy tomonida 1932-yilda Emili Jordan Folger tomonidan ekilgan to'rtta magnoliya orasida 1989-yilda ochilgan Shekspir pyesalari o'simliklari bo'lgan Yelizaveta bog'i joylashgan. 2003-yilda Greg Uaytning Shekspir pyesalari asosidagi bir nechta haykallari bog'dagi Yelizaveta o'simliklariga qo'shildi.

G'arbiy bog'[tahrir | manbasini tahrirlash]

Haykaltarosh Brenda Putnam 1930-yil may oyida binoning g'arbiy tomonidagi bog' uchun Pak haykalini loyihalash uchun yollangan. O'nlab yillar davomida ta'sir qilish haykalni zaiflashtirdi va 2000-yilda Kongress kutubxonasida Pakning o'ng qo'li ko'chaning narigi tomonida topilganidan so'ng, asl nusxa ko'chirildi. U hozir Yelizaveta teatriga kiraverishning tepasida joylashgan va bogʻdagi asl nusxaning oʻrniga alyuminiy haykal oʻrnatilgan[22].

G'arbiy bog'ning maysazori kutubxonaga 1959-yilda qo'shimchalar kiritilganda, uning maydonining bir qismi yangi xodimlar to'xtash joyi uchun asfaltlanganda qisqargan[23].

An aluminum casting of Brenda Putnam's original statue of Puck stands in the west garden of the Folger Shakespeare Library.

Kutubxona[tahrir | manbasini tahrirlash]

To'plam[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folgerda 16-asrdan to hozirgi kungacha Shekspirga oid dunyodagi eng katta materiallar toʻplami joylashgan. Kutubxona oʻzining 1623-yilgi “ Birinchi folio ”ning 82 nusxasi (ulardan faqat 235 nusxasi saqlanib qolgan)[24] va Shekspirning 200 dan ortiq kvartalari bilan mashhur. Shekspir bilan cheklanmagan Folger 1641-yilgacha bosilgan ingliz kitoblarining dunyodagi uchinchi yirik to'plamiga, shuningdek, qit'a va keyinchalik ingliz nashrlarining katta fondlariga ega[25]. To'plam ijro tarixi bilan bog'liq ko'plab narsalarni o'z ichiga oladi: 250 000 pleylist, 2 000 prompbooks, kostyumlar, yozuvlar va rekvizitlar. Shuningdek, u 90 000 dan ortiq rasmlar, bosma nashrlar, chizmalar, fotosuratlar, haykaltaroshlik va boshqa san'at asarlarini saqlaydi[26].

Folger o'z to'plamining birinchi katalogi 1935-yilda, kutubxonashunos olim Edvin Uillobi va Birinchi Folio Alfred V. Pollard va Gilbert Richard Redgravening qisqacha nomli katalogi asosida kitoblar to'plamini kataloglashni boshlaganida boshlangan. Garchi Willoughby Folger ehtiyojlariga asoslangan noyob tasnif tizimini ishlab chiqqan bo'lsa-da, 1940-yillarning oxirida Folger Kongress kutubxonasini qabul qildi[27]. 1996-yilda Folger xodimlari va o'quvchilariga to'plamning onlayn katalogi Hamnetga kirish huquqi berildi; sayt 2000-yilda ommaga taqdim etildi[22]. Bugungi kunda Folger bir nechta tasniflash tizimlaridan foydalanadi.

Chop etilgan kitoblar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folger's Vault'da saqlanadigan nodir kitoblar

Umuman olganda, kutubxona fondi 15-asrning oʻrtalaridan — bosmaxona ixtiro qilingan paytdan boshlab to hozirgi kungacha boʻlgan 250 000 dan ortiq kitoblarni oʻz ichiga oladi. Folger o'zining 82 ta " Birinchi folio ", Shekspir pyesalari va she'rlarining 229 ta erta zamonaviy kvartoslari va Ikkinchi, Uchinchi va To'rtinchi Foliolarning 119 nusxalariga qo'shimcha ravishda, 18-asrdan hozirgi kungacha Shekspirning 7000 ga yaqin keyingi nashrlariga ega. turli tillar[28]. Shekspir matnlaridan tashqari kutubxona kolleksiyasi 1640-yilgacha bosilgan 18 000 dan ortiq erta ingliz kitoblarini va 1641 dan 1700-yilgacha bosilgan yana 29 000 dan ortiq kitoblarni o'z ichiga oladi. Kutubxonada Yevropa qit'asida chop etilgan 35 000 ta erta zamonaviy kitoblar mavjud bo'lib, ulardan 450 ga yaqini inkunabuladir . Ushbu matnlarning mavzulari adabiyot, siyosat, din, texnologiya, harbiy tarix va taktika, tibbiyot va protestant islohotiga oid 2000 dan ortiq jildlar bo'yicha juda xilma-xildir[26].

Qo'lyozmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folger 60 000 ga yaqin qo'lyozmalarni saqlaydi (Elizabet I va Jon Donndan Mark Tven va Uolt Uitmangacha)[29]. Ushbu qoʻlda yozilgan hujjatlar 15-21-asrlarga oid boʻlib, turli mavzularni qamrab oladi: ijro tarixi va adabiyotiga oid hujjatlar, shaxsiy yozishmalar, vasiyatnomalar, muhabbat maktublari va kundalik hayotning boshqa materiallari. Diqqatga sazovor qo'lyozmalar orasida Angliyadagi eng qadimgi sahnalashtirish diagrammasi, Midlmarchni yozish paytida Jorj Eliot tuzgan iqtiboslar ro'yxati, Uilyam Genri Irlandiyaning 18-asrdagi Shekspir soxtalari va 18-asrning afsonaviy aktyori Devid Garrikning hujjatlari kiradi.

Folger 16-17-asrlardagi ingliz tilidagi qoʻlyozmalarni bepul mavjud raqamli toʻplamda raqamlashtirish va transkripsiya qilish uchun IMLS granti asosida moliyalashtirilgan Early Modern Manuscripts Online (EMMO) loyihasiga mezbonlik qiladi. EMMO Folger va boshqa joylarda konferensiyalar, paleografiya darslari, "transkript-afonlar" va boshqa tadbirlarni o'tkazadi[30].

To'plamning diqqatga sazovor joylari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folger kolleksiyasidagi muhim narsalarga quyidagilar kiradi:

  • Shekspirning 1594-yilda nashr etilgan Titus Andronik birinchi kvartasining yagona to'liq nusxasi.
  • Soxta folio
  • Ibratli qo'lyozma, uchta dastlabki axloqiy o'yinlar uchun noyob manba: Qat'iyat qal'asi, insoniyat va donolik . Qo'lyozma shuningdek, Angliyadagi har qanday spektakl uchun ma'lum bo'lgan eng qadimgi sahnalashtirish sxemasini o'z ichiga oladi.
  • Dering qo'lyozmasi, Genrix IV, 1-qism va Genrix IV, 2-qismning bir martalik redaktsiyasi, Shekspirning har qanday asarlari uchun ma'lum bo'lgan eng qadimgi qo'lyozma.
  • Ashbourne portreti, bir nechta Oksford argumentlarining asosi
  • Genrix VIII Tsitseronning " De officiis" asarining bolalikdagi nusxasi, uning qo'lida "Sening boke myne Prince Genri" degan yozuv bor.
  • 1608-yilgi Trevelyon Miscellany, 594 sahifadan iborat katta hajmli tasvirlangan qo'lyozma, kundalik hayotning oddiy voqealaridan tortib Injil hikoyalarigacha, zamonaviy siyosiy tarixgacha.
  • Qirolicha Yelizaveta I ning eng qadimgi elakdagi portreti
  • Jon Donnning o'n uchta maktubida otasining ruxsatisiz Enn Morega turmushga chiqqanda duch kelgan shaxsiy inqirozi tasvirlangan.
  • 18-asrning sermahsul aktyori Devid Garrikga va undan minglab sahifalar maktublari

Tadqiqot va ta'lim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ilg'or olimlar, professor-o'qituvchilar, aspirantlar va magistrantlar uchun dasturlar Folger instituti tomonidan taqdim etiladi. K-12 o'qituvchilari va talabalari uchun dasturlar ta'lim bo'limi tomonidan taqdim etiladi.

Folger instituti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folger instituti 1970-yildan buyon Folgerdagi ilmiy tadqiqotlar markazi bo'lib xizmat qilmoqda. Folger barcha fanlar bo'yicha ilg'or tadqiqotchilar uchun uzoq va qisqa muddatli stipendiyalarni taklif qiladi va har yanvar oyida ikki haftalik Amherst-Folger bakalavriat stipendiyasi dasturiga mezbonlik qiladi. Institut professor-oʻqituvchilari, magistratura talabalari va oʻrta ta’lim muassasalari xodimlari uchun turli xil kollokviumlar, kurslar, amaliy mashgʻulotlar hamda konferensiyalar oʻtkazadi. Folger instituti tomonidan boshqariladigan ilmiy dasturlarga 40 dan ortiq universitetlar orasida tadqiqot va boshqa resurslarni almashuvchi guruh Folger instituti konsortsiumi, Shekspir stipendiyasida chuqurlik va xilma-xillikka intilayotgan Shekspir tadqiqotlari markazi va Britaniya siyosiy tarixi markazi kiradi. Britaniya siyosatining uch yuz yillik davomiy stipendiyasini targ'ib qiluvchi fikr[31][32].

Ta'lim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folgerda ta'lim sohasidagi targ'ibot ishlari 1970-yillarning boshida boshlangan[11]; bugungi kunda Folger Education boʻlimi oʻsha ilk saʼy-harakatlarini K–12 talabalari va oʻqituvchilari uchun Shekspirga faol oʻrganish yondashuviga urgʻu beradigan turli dasturlar bilan davom ettirmoqda. O'qituvchilar Folgerda Shekspir va spektaklni sinfga kiritish uchun kunlik va oylik dasturlar uchun yig'ilishadi[33]. Kafedra shuningdek, sinfda foydalanish uchun turli xil materiallarni nashr etadi. Talabalar dasturlari seminarlar, mahalliy rezidentlik tashabbuslari va talabalar Folgerda Shekspirni o'rganadigan o'rta maktab stipendiya dasturini o'z ichiga oladi. 1980-yilda tashkil etilgan Emili Jordan Folger bolalar Shekspir festivali boshlang'ich sinf o'quvchilariga har bahorda chiqish imkonini beradi[34]. Keyingi yili tashkil etilgan o'rta maktab Shekspir festivali 7-12-sinf o'quvchilarini Folger teatrida Shekspir sahnalarining yarim soatlik to'plamlarini namoyish qilish uchun olib keladi[17][35][36].

Shekspir institutida dars berish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shekspirni o'qitish instituti (TSI) o'rta va o'rta maktab o'qituvchilari uchun har yili Folger Shekspir kutubxonasining ta'lim bo'limi tomonidan o'tkaziladigan to'rt haftalik intensiv yozgi o'quv dasturi bo'lib, Milliy gumanitar fanlar jamg'armasi tomonidan moliyalashtiriladi[37][38]. TSI ishtirokchilari stipendiya, ijro va sinf nuqtai nazaridan oz sonli Shekspir pyesalarini o'rganish uchun mutaxassislar bilan birgalikda ishlaydi. 1984-yilda dastlabki dasturda 50 nafar oʻqituvchi qatnashgan[37], biroq yillik soni hozirda 25 tani tashkil etadi[39]. 2015-yilga kelib, 775 dan ortiq o'qituvchi dasturdan o'tdi[38].

Spektakllar va tadbirlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folger Shekspir kutubxonasining madaniyat va san'at dasturlari orasida Folger teatri, Foljer konsorti, OB Hardison she'riyat seriyasi va PEN/Folkner jamg'armasi, shuningdek, qo'shimcha suhbatlar, namoyishlar, ma'ruzalar hamda ko'rgazmalar ham bor.

Folger teatri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folger teatri Shekspirdan ilhomlangan teatr mavsumini namoyish etadi, unda Shekspir asarlari va uning asarlaridan ilhomlangan zamonaviy spektakllar namoyish etiladi. 1992-yilda tashkil etilganidan buyon Folger teatri Shekspirning Birinchi folio spektaklining yarmidan ko'prog'ini sahnalashtirdi. Prodyuserlar Xelen Xeys mukofotiga 135 ta nominatsiyani oldilar hamda 23 tasida g'oliblikni qo'lga kiritishdi, shu jumladan, Measure for Measure (2007), Hamlet (2011) va The Taming of the Shrew (2013) spektakllari uchun eng yaxshi rezident o'yin. Folger teatrining badiiy prodyuseri Janet Aleksandr Griffin bo'lib, u 1982-yildan beri ushbu lavozimni egallab kelmoqda. Spektakllar binoning sharqiy tomonidagi teatrda bo'lib o'tadi.

Folger Consort[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folger Consort kutubxonaning rezidenti bo'lib, 1977-yilda uning badiiy rahbarlari Robert Eyzenshteyn va Kristofer Kendall tomonidan asos solingan[11]. Konsor o'zining kontsert seriyasida o'rta asr musiqasi, Uyg'onish davri musiqasi hamda barokko musiqasini ijro etadi. Konsort muntazam ravishda Elizabethan teatrida, Vashington milliy soborida va Stratmordagi musiqa markazida chiqish qiladi. Konsor, shuningdek, seminarlar, munozaralar va radioeshittirishlar o'tkazadi. 2006-yildan buyon Folger Consort besh marotaba Vashington hududi musiqa mukofotlarida eng yaxshi klassik kamera ansambliga sazovor bo'ldi.

OB Hardison she'rlar seriyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1970-yildan beri Folger hozirgi OB Hardison sheʼriyati deb nomlanadigan turkumda zamonaviy shoirlarni oʻqish, moderatorlik suhbati hamda savol-javoblar uchun qabul qiladi, Folgerning sobiq direktori OB Hardison, Jr[40]. Serialda ishtirok etgan oʻtmish shoirlari shular jumlasidandir. Oktavio Paz, Gvendolin Bruks, Allen Ginsberg, WS Mervin, Adrien Rich, Yusef Komunyakaa, Jeyms Merrill, Frenk Bidart, Robert Pinski, Derek Uolkott, Hayden Karrut, Rita Dov, Seamus Xini, Denniy Ferens , Louettin Ferling, Sonia Sanches va Jeyms Dikki . 1991-yil va 2009-yillar oralig'ida bu seriya, shuningdek, kutubxona tomonidan oxirgi besh yil ichida kamida bitta kitob chop etgan, o'qituvchi sifatida muhim hissa qo'shgan hamda she’riyatni tushunishni yanada rivojlantirishga intiladi.

PEN/Folkner[tahrir | manbasini tahrirlash]

PEN/Folkner jamg'armasi bilan birgalikda Folger PEN/Folkner o'qish seriyasini o'tkazadi, u zamonaviy mualliflarni Folgerga badiiy adabiyotlarni ommaviy o'qish uchun olib keladi. Folger ,shuningdek, yil finalistlari hamda g'oliblarini nishonlaydigan badiiy adabiyotlar uchun har yili PEN/Folkner mukofotiga mezbonlik qiladi.

Raqamli resurslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Folger tadqiqot va stipendiyalarda yordam berish maqsadida bir nechta onlayn vositalarni taklif etadi,shu jumladan, quyidagilar:

  • Hamnet, Folger xoldinglarining onlayn katalogi[41]
  • Raqamli tasvirlar to'plami (shuningdek, "LUNA" nomi bilan ham tanilgan), bu to'plamning 80 000 dan ortiq rasmlarini, jumladan qo'lyozmalar, kitoblar va san'atni taqdim etadi. To'plamdagi tasvirlar Creative Commons litsenziyasi ostida mavjud[42].
  • Folgerpedia, Folgerning ichki wiki ; muassasa, to'plam va boshqa tegishli ma'lumotlar haqida ma'lumot beruvchi hamkorlikda tahrirlangan ensiklopediya.
  • Folger Digital Texts, Shekspir pyesalari va she'rlarining onlayn nashrlari

Yetakchilik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hozirgi kungacha yetti nafar direktor hamda uchta direktor vazifasini bajaruvchi Kutubxona ishlarini nazorat qiladi. Shekspir matnlarining raqamli tahliliga alohida qiziqish bildirgan olim Maykl Vitmor 2011-yil 1-iyulda Folgerning yettinchi direktori boʻldi[43].

  1. Uilyam A. Sleyd (1931–1934)
  2. Jozef Kvinsi Adams (1934–1936, aktyorlik; 1936–1946, rejissyor)
  3. Jeyms Makmanuey (1946–1948, aktyorlik)
  4. Lui Buker Rayt (1948-1968)
  5. Filipp A. Knachel (1968–1969, aktyorlik)
  6. Jr. OB Hardison (1969–1983)
  7. Filipp A. Knachel (1983–1984, aktyorlik)
  8. Verner Gundersxaymer (1984-2002)
  9. Geyl Kern Paster (2002–2011)
  10. Maykl Vitmor (2011-yildan hozirgi kungacha)

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Kitob yig'ish

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Grant 2014, p. 82.
  2. ↑ Ziegler, Georgianna: "Duty and Enjoyment: The Folgers as Shakespeare Collectors in the Gilded Age", Shakespeare in American Life, Virginia and Alden Vaughan (eds.). Washington, D.C.: Folger Shakespeare Library, 2007, pp. 108–109.
  3. ↑ Infinite Variety: Exploring the Folger Shakespeare Library, Esther Ferington (ed.). Washington, D.C.: Folger Shakespeare Library (distributed by University of Washington Press, Seattle), 2001, p. 16.
  4. ↑ Lynch, Kathleen, "Folger, Emily Jordan", American National Biography, John Garraty and Mark Carnes (editors). New York: Oxford University Press, 1999, volume 8, pp. 167–168.
  5. ↑ Infinite Variety, pp. 16–17.
  6. ↑ Grant 2014, pp. 201–202.
  7. ↑ Grant 2014, pp. 188–189.
  8. ↑ Grant 2014, p. 191.
  9. ↑ Grant 2014, p. 197.
  10. ↑ Grant 2014, p. 193.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Grant 2014, p. 195.
  12. ↑ Spauling, Thomas M.. The Literary Society in Peace and War. Washington, D.C.: George Banta Publishing Company, 1947. 
  13. ↑ Grant, Stephen H. Collecting Shakespeare: The Story of Henry and Emily Folger. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2014, pp. 147–149.
  14. ↑ Louis B. Wright, Of Books and Men (Columbia: University of South Carolina Press, 1976), p. 152.
  15. ↑ „The Haskell Center for Education and Public Programs“. Folger Shakespeare Library. Qaraldi: 2018-yil 24-mart.
  16. ↑ „Folger Shakespeare Library“. Hartman-Cox Architects. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-yanvar.
  17. ↑ 17,0 17,1 Grant 2014, p. 196.
  18. ↑ Grant 2014, p. 203.
  19. ↑ Grant 2014, p. 154.
  20. ↑ Grant 2014, p. 151.
  21. ↑ Grant 2014, p. 194.
  22. ↑ 22,0 22,1 Grant 2014, p. 200.
  23. ↑ Wright 1976, p. 152.
  24. ↑ „Archived copy“. 2018-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 16-mart.
  25. ↑ Infinite Variety, p. 95.
  26. ↑ 26,0 26,1 „The Collection“ (2014-yil 4-dekabr). 2015-yil 26-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 27-iyul.
  27. ↑ Grant 2014, p. 189.
  28. ↑ "Folger Shakespeare Library", New Encyclopædia Britannica, Chicago: Micropædia, 15th edition, 2007, Volume 4.
  29. ↑ Wolfe, Heather (ed. and compiler), "The Pen's Excellencie": Treasures from the Manuscript Collection of the Folger Shakespeare Library," Washington, D.C.: Folger Shakespeare Library (distributed by University of Washington Press, Seattle), 2002, p. 10 for total number; pp. 51, 151, 183, and 196 for Elizabeth I, Donne, Twain, and Whitman.
  30. ↑ Wolfe. „EMMO: Early Modern Manuscripts Online“. The Collation. Folger Shakespeare Library (2013-yil 26-noyabr). 2015-yil 5-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 18-avgust.
  31. ↑ „Folger Institute“. Folgerpedia. Folger Shakespeare Library. 2016-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 14-may.
  32. ↑ „Scholarly Programs“. Folger.edu (2015-yil 28-yanvar). 2015-yil 26-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 29-iyul.
  33. ↑ kdvorak. „Professional Development“. Folger Shakespeare Library (2014-yil 15-dekabr). 2015-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-yanvar.
  34. ↑ kdvorak. „Emily Jordan Folger Children's Shakespeare Festival“. Folger Shakespeare Library (2014-yil 19-dekabr). 2016-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-yanvar.
  35. ↑ „Teach & Learn“. Folger.edu (2015-yil 28-yanvar). 2015-yil 12-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 30-iyul.
  36. ↑ „Lily McKee High School Fellowship Program“. Folger.edu (2014-yil 15-dekabr). Qaraldi: 2015-yil 30-iyul.
  37. ↑ 37,0 37,1 O'Brien, Peggy (September 2009). „What's past...“ (PDF). English Journal. 99-jild, № 1. 30-bet. Qaraldi: 13 May 2016.[sayt ishlamaydi]
  38. ↑ 38,0 38,1 „Shakespeare Lives On“. NEH 50th Anniversary. National Endowment for the Humanities (NEH). 2016-yil 14-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 13-may.
  39. ↑ French, Esther (Fall 2014). „Teaching Shakespeare Institute: Thirty Years of Teaching Teachers“ (PDF). Folger Magazine. 3 June 2016da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 13 May 2016.
  40. ↑ „O.B. Hardison Poetry“. Folger Shakespeare Library (2014-yil 10-dekabr). 2016-yil 8-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 12-yanvar.
  41. ↑ „Hamnet: Folger Shakespeare Library Online Catalog“. hamnet.folger.edu. Qaraldi: 2016-yil 12-yanvar.
  42. ↑ Blake. „Free cultural works! Come get your free cultural works!“. The Collation. Folger Shakespeare Library (2014-yil 12-avgust). 2015-yil 9-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 18-avgust.
  43. ↑ „Meet the Director“. Folger.edu. 2014-yil 15-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 10-fevral.

Iqtibos manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Andoza:Amherst CollegeAndoza:Shakespeare

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Folger_Shakespeare_Library&oldid=4105526" dan olindi