Finlyandiyadagi somaliliklar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Finlandiyadagi somaliliklar (fin: Suomen somalit, shved. Somalier i Finland) — Finlandiyadagi etnik jamoa boʻlib, uning vakillari somalidan kelib chiqqan. Jamiyat sonini — 20 007 dan ortiq kishini tashkil etadi (2017), bu mamlakat aholisining taxminan 0,4 %ni tashkil qiladi. Ona tili — somali.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Somaliliklar sonining dinamikasi 1990-2016.
Yil Somalida tugʻilganlar[1] Somali pasportiga ega boʻlganlar[2] Somali tilida soʻzlashuvchilar[3]
1990-yil 51 44 -
1991-yil 1389 1505 1538
1992-yil 1693 1882-yil 1913-yil
1993-yil 2551 2883 2912
1994-yil 2988 3538 3566
1995-yil 3229 4044 4057
1996-yil 3451 4555 4558
1997-yil 3838 5238 5266
1998-yil 4138 5371 5910
1999-yil 4189 4410 6251
2000 4149 4190 6454
2001-yil 4348 4355 6920
2002-yil 4554 4537 7332
2003-yil 4700 4642 7777
2004-yil 4771 4689 8096
2005-yil 5060 4704 8593
2006-yil 5261 4623 8990
2007-yil 5802 4852 9810
2008-yil 6352 4919 10647
2009-yil 7110 5570 11681
2010-yil 8073 6593 12985
2011-yil 8767 7421 14045
2012-yil 9079 7468 14769
2013-yil 9618 7465 15789
2014-yil 10054 7381 16721
2015-yil 10570 7261 17871
2016-yil 11102 7018 19059

Somalidan kelgan ilk qochqinlar Finlandiyaga 1990-yillarning boshida kelgan. 1990 dan 1995-yilgacha Finlandiyada somaliliklar soni 44 dan 4044 gacha oʻsdi. 2008-yilga kelib esa Finlandiyada 4,919[4] Somali fuqarosi istiqomat qilgan, somali tilida soʻzlashuvchilar soni 10,647 nafarga[5] yetgan. Shuningdek, 2008-yilda 595 somaliliklar Finlandiya fuqaroligiga ega boʻlishdi.[6] Biroq, 2009-yilda Finlandiyada yashovchi Somali fuqarolari soni 5570 yetdi.

2010-yil holatiga koʻra, Finlandiyadagi somaliliklar oʻrtasidagi ishsizlik 50 % dan oshdi (finlar orasida — 8,7 %, rus tilida soʻzlashuvchilar orasida — 28 %).[7]

2012-yilning 10-sentabr kuni Finlandiya Somali ittifoqi vatandoshlarini Somalining yangi saylangan prezidenti Hasan Mahmudni qoʻllab-quvvatlashga chaqirgan.

2012-yil sentabr oyida Yevropa Kengashining Inson huquqlari boʻyicha komissari Nils Muyjnieks oʻz maʼruzasida Finlandiya somalilarga (shuningdek rusiyzabonlar va loʻlilarga), birinchi navbatda bandlik sohasida kamsitishlarga qarshi kurashni kuchaytirishi kerakligini taʼkidlagan.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Tilastokeskus: Syntymävaltio iän ja sukupuolen mukaan maakunnittain 1990—2007[sayt ishlamaydi]
  2. Tilastokeskus: Kansalaisuus iän ja sukupuolen mukaan maakunnittain 1990—2007, 2009-01-16da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2022-06-01
  3. Tilastokeskus: Kieli iän ja sukupuolen mukaan maakunnittain 1990—2007[sayt ishlamaydi]
  4. Tilastokeskus — Väestö
  5. Suomen väestö 2008, Tilastokeskus
  6. Väestö, Tilastokeskus
  7. Ulkomailta tulleiden työttömyydessä suuria eroja | Kotimaa | YLE Uutiset | yle.fi

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]