Ferula assa-foetida

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Ferula assa-foetida
The first botanical illustration of

Ferula assa-foetida (1712)
Scientific classification edit
Kingdom: Plantae
Clade: Tracheophytes
Clade: Angiosperms
Clade: Eudicots
Clade: Asterids
Order: Apiales
Family: Apiaceae
Genus: Ferula
Species:
F. assa-foetida
Binomial name
Ferula assa-foetida

Synonyms[1]
  • Ferula foetida St.-Lag.
  • Narthex polakii Stapf
  • Narthex silphium Oerst.
  • Peucedanum assa-foetida (L.) Baill.
  • Peucedanum hooshee (Lindl. ex Descourt.) Baill.
  • Scorodosma assa-foetida (L.) H.Karst.

Ferula assa-foetida — Ferula Janubiy Eronga xos boʻlgan turidir. Bu asafoetidaning manbai, ammo uni ishlab chiqarish Janubiy Eronda, Lar yaqinidagi hududda boshlangan[2][3][4].

Oʻzining mahalliy joylashuvidan tashqari, boshqa asafoetida ishlab chiqaruvchi turlar koʻpincha F. assa-foetida sifatida notoʻgʻri aniqlanadi[5]. Masalan, F. foetida SSSR florasi va Pokiston florasida F. assa-foetida bilan xato qilingan[6][7]. Molekulyar filogenetik tadqiqotda Markaziy Eronda toʻplangan F. assa-foetidaning barcha oʻsimlik namunalari Janubiy Eronda toʻplangan F. assa-foetida tekshirilgan namunasi oʻrniga F. alliacea va F. gabrielii kabi boshqa turlar bilan toʻplangan[8]. Mahalliy bozorlardan olingan asafoetida namunalarining kimyoviy tahlillari ham Sharqiy Eronda asafoetida hosil qiluvchi turlar F. assa-foetida oʻrniga F. lutensis, F. foetida, F. alliacea va boshqalar ekanligini koʻrsatdi.

F. pseudalliacea va F. rubricaulis gʻarbiy va janubi-gʻarbiy Eronga oid boʻlib, F. assa-foetida bilan oʻziga xos hisoblanadi.

Manbalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Ferula assa-foetida L.“. Plants of the World Online. Kew Science. Qaraldi: 2021-yil 20-may.
  2. Farhadi, Faegheh; Asili, Javad; Iranshahy, Milad; Iranshahi, Mehrdad (November 2019). „NMR-based metabolomic study of asafoetida“. Fitoterapia. 139-jild. 104361-bet. doi:10.1016/j.fitote.2019.104361. PMID 31629871.
  3. Farhadi, Faegheh; Iranshahi, Mehrdad; Taghizadeh, Seyedeh Faezeh; Asili, Javad (November 2020). „Volatile sulfur compounds: The possible metabolite pattern to identify the sources and types of asafoetida by headspace GC/MS analysis“. Industrial Crops and Products. 155-jild. 112827-bet. doi:10.1016/j.indcrop.2020.112827.
  4. Barzegar, Alireza; Salim, Mohammad Amin; Badr, Parmis; Khosravi, Ahmadreza; Hemmati, Shiva; Seradj, Hassan; Iranshahi, Mehrdad; Mohagheghzadeh, Abdolali (April 2020). „Persian Asafoetida vs. Sagapenum: Challenges and Opportunities“. Research Journal of Pharmacognosy. 7-jild, № 2. doi:10.22127/rjp.2019.196452.1516.
  5. Chamberlain, David F (1977). „The identity of Ferula assa-foetida L.“. Notes from the Royal Botanic Garden, Edinburgh. 35-jild, № 2. 229–233-bet.
  6. Shishkin, B. K.. Flora of the U.S.S.R., Translated by Lavoott, R. Edited by Lorch, J., Jerusalem: Israel Program for Scientific Translations [1951], 1974 — 52 bet. ISBN 0-7065-1299-5. 
  7. Ferula assa-foetida L.“. Flora of Pakistan. Missouri Botanical Garden. Qaraldi: 2021-yil 20-may.
  8. Panahi, Mehrnoush; Banasiak, łukasz; Piwczyński, Marcin; Puchałka, Radosław; Kanani, Mohammad Reza; Oskolski, Alexei A; Modnicki, Daniel; Miłobędzka, Aleksandra; Spalik, Krzysztof (28 September 2018). „Taxonomy of the traditional medicinal plant genus Ferula (Apiaceae) is confounded by incongruence between nuclear rDNA and plastid DNA“. Botanical Journal of the Linnean Society. 188-jild, № 2. 173–189-bet. doi:10.1093/botlinnean/boy055.