Fenolftalein

Fenolftalein, Dioksiftalofenon, C

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

Fenolftalein — bu laboratoriya sharoitida keng qo‘llaniladigan pH-indikator hisoblanadi. U rangsizdan pushti yoki binafsha ranggacha o‘zgaruvchi xususiyatga ega bo‘lib, asosan kislota-ishqor muhitini aniqlashda ishlatiladi.

Kimyoviy xossalari 
Kimyoviy formulasi: C₂₀H₁₄O₄
Molekulyar massa: 318.32 g/mol
Ko‘rinishi: Oq yoki och pushti kristall kukun
Erituvchanligi: Spirt, efir, va ishqoriy eritmalarda yaxshi eriydi.
pH oralig‘i: 8.2 – 10.0
Kislotali muhitda: Rangsiz
Ishqorli muhitda: To‘q pushti yoki binafsha

Ishlatilishi  Laboratoriyada: Asosan titrlash jarayonlarida indikator sifatida ishlatiladi.
Tibbiyotda: Oldin ich suruvchi vosita sifatida foydalanilgan.
Sanoatda: Ba'zan plastmassa ishlab chiqarishda modifikator sifatida ishlatiladi.

Reaksiyasi

Fenolftalein ishqorli muhitda ionlashadi va kon'yugatsiyalashgan rangli tuzilmani hosil qiladi. Kislota qo‘shilganda, u yana neytral holatga o‘tib rangsiz bo‘ladi.

Fayl:Phenolphthalein pH transition.PNG

Fenolftalein pH oralig‘ida rang o‘zgarishi

Tarixi

Fenolftalein ilk bor 1871-yilda nemis kimyogari Adolf von Baeyer tomonidan sintez qilingan. Shundan beri u kimyo laboratoriyalarining ajralmas qismi hisoblanadi.

Xavfsizlik 
Ichilganda yoki uzoq muddatli ta’sirda sog‘liq uchun zararli bo‘lishi mumkin.
Teri bilan uzoq kontakt qilganda tirnash xususiyati keltirib chiqarishi mumkin.
Quruq, salqin va qorong‘i joyda saqlanishi tavsiya etiladi.

Manbalar

PubChem - Phenolphthalein

Sigma-Aldrich - Phenolphthalein Product Info
Brady, J.E., Senese, F. (2009). Chemistry: Matter and Its Changes.