Esvatini davlat madhiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 Esvatini davlat madhiyasi
Soʻz muallif(lar)i Andrease Enoke Fanyana Simelane
Bastakor David Kenneth Rycroft
Qabul qilindi 1968
Audio
Esvatini davlat madhiyasi

„Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati“ Esvatinining milliy madhiyasidir. Bu svaziy va gʻarb musiqa uslublari oʻrtasidagi uygʻunlashuv hisoblanadi. Madhiya 1968-yilda mustaqillikdan soʻng qabul qilingan.[1] Qoʻshiq soʻzlari muallifi Andrease Enoke Fanyana Kukies Simelane, kuy bastakori esa David Kenneth Rycroft edi.[2][3]

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

1968-yil 6-sentyabrda Svazilend Birlashgan Qirollikdan yaqinlashib kelayotgan mustaqillik davrida yangi bayroq qabul qilindi va Madhiya qoʻmitasini tuzish va „Milliy madhiya tanlovi“ni oʻtkazish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi. Birinchidan, sivati tilida mos matnlar uchun mahalliy tanlov boʻlib oʻtdi, soʻngra 1967-yil boshida Londondagi The Musical Times gazetasida eng yaxshi musiqiy sozlamalar uchun tanlov eʼlon qilindi, unda gʻolibga mukofot taklif qilindi, kompozitorlar Svazilend vazirligiga ariza topshirishga taklif qilindi.

Arizachilar 10 oydan soʻng, taxminan 1967-yil oktyabr oyida qoʻshiq matnlarini oldilar, ular ikki shaklda edi, chunki hakamlar bitta matn boʻyicha kelisha olmagan. Tanlovning yopilish sanasi 1968-yilga kelib tugadishi belgilangan edi. 1967-yil 1-noyabrda vazirlik qoʻshiq matnlarini qidirishdagi muvaffaqiyatlari toʻgʻrisida yangilanishlar chiqardi, endi ikkita taklifga qisqartirildi va musiqa hali ham taqdim etish uchun ochiq edi. Vazirlikning taʼkidlashicha, qoʻshiq matni musiqa sozlamalari baholangandan keyin hal qilinadi. Bastakorlar bir yoki ikkala misra uchun musiqa topshirishlari mumkin edi.

Oxir-oqibat, hakamlar musiqa matnining toʻrtta sozlamasiga qisqartirishdi, soʻngra ularning har biri yozib olindi va Yoxannesburgning Ion musiqa jamiyati xori tomonidan ijro etildi. Oʻshanda Vazirlar Mahkamasi qaysi davlat madhiyasini qabul qilish toʻgʻrisida qaror qabul qilishi kerak edi, ammo Vazirlar Mahkamasi aʼzolari mahalliy xorning jonli ijrolarini tinglashni xohlashdi. Ular Mbabanedagi Uoterford maktabi xoridan 1968-yil 9-iyulda ular uchun toʻrtta sozlamani kuylashni soʻrashdi. Oxir-oqibat, David Kenneth Rycroftning taqdim etgan ishini gʻolib deb topishdi.

1968-yil 16-avgustda The Times of Svazilend gazetasida xabar qilinishicha, Bosh vazir oʻrinbosari Mfundza Sukati odamlarga madhiyani oʻrganish imkoniyatini berish uchun Svazilend radiosida Mustaqillik kuniga qadar har kuni yangi madhiyaning xor versiyasi yangrashi haqida eʼlon qilgan. Sukatining taʼkidlashicha, bu soʻzlar Xlatikulu yaqinidagi Quddus maktabidan Andrease Fanyana Kukies Simelane tomonidan yozilgan. U, shuningdek, Britaniya Qirollik Harbiy Musiqa maktabi aʼzosi David Kenneth Rycroftning Irlandiya gvardiyasi guruhi tomonidan yozilgan musiqiy partiturani tuzganini aytdi.

Matn[tahrir | manbasini tahrirlash]

Madhiya bir nechta odatda svaziy tili xususiyatlarni oʻz ichiga oladi, masalan, murakkab polifoniya ovozli qismlarning „bir vaqtning oʻzida kiritilmasligi“ printsipi va anʼanaviy amaliyotga maʼlum melodik va garmonik ishoralar. Svaziy prosodik konventsiyalariga nisbatan qatʼiy rioya qilish, musiqaga soʻzlarning ritmik oʻrnatilishi ham shular sirasiga kiradi.

Sivasi tilida[4][5] IPA transkripsiyasi Inglizcha tarjima[6][7]

A
Nkulunkulu Mnikati wetibusiso temaSwati;
Siyatibonga tonkhe tinhlanhla;
Sibonga iNgwenyama yetfu.
Live netintsaba nemifula.

B
Busisa tiphatsimandla takaNgwane;
Nguwe wedvwa Somandla wetfu;
Sinike kuhlakanipha lokungenabucili
Simise usicinise, Simakadze.

1
[ᵑku.lu.ᵑku.lu m͡ni.ka.tʼi wɛ.tʼi.ɓu.si.sɔ tʼɛ.ma.sʷa.tʼi]
[si.ja.tʼi.ɓɔ.ŋa tʼɔ.ᵑkʰɛ tʼi.ⁿɫa.ⁿɫa]
[si.ɓɔ.ŋa i.ᵑ(g)ʷɛ.ɲa.ma jɛ.t͡fu]
[li.vɛ nɛ.tʼi.ⁿt͡s(ʼ)a.ɓa nɛ.mi.fu.la]

2
[ɓu.si.sa tʼi.pʰa.t͡s(ʼ)i.ma.ⁿɮa tʼa.ka.ᵑ(g)ʷa.nɛ]
[ŋu.wɛ wɛ.d͡vʷa sɔ.ma.ⁿɮa wɛ.t͡fu]
[si.ni.kɛ ku.ɬa.ka.ni.pʰa lɔ.ku.ŋɛ.na.ɓu.ᵏǀi.li]
[si.mi.sɛ u.si.ᵏǀi.ni.sɛ si.ma.ka.d͡zɛ]

A
O Lord our God, bestower of the blessings of the Swazi
We give Thee thanks for all our good fortune,
We offer thanks and praise for our King
And for our fair land, its hills and rivers.

B
Thy blessings be on all rulers of our Country,
Thine alone is our Lord,
We pray Thee to grant us wisdom without deceit or malice.
Establish and fortify us, Lord Eternal.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Swaziland“. nationalanthems.info. Qaraldi: 2009-yil 4-oktyabr.
  2. Dlamini, Betty Sibongile. Asikhulume SiSwati (en). University of Wisconsin-Madison, 2010 — 226 bet. ISBN 978-1-59703-018-2. 
  3. African Language Studies (en). School of Oriental and African Studies, University of London, 1970 — 288–301 bet. 
  4. „Who we are“. The Government Of the Kingdom Of Eswatini. Qaraldi: 2022-yil 18-yanvar.
  5. Ginindza, Zodwa R.. Umntfwana!: A Pictorial Biography of the New King of Swaziland (en). Macmillan Swaziland National Publishing Company, 1986. ISBN 978-0-333-40303-7. 
  6. Minahan, James B.. The Complete Guide to National Symbols and Emblems [2 volumes] (en). ABC-CLIO, 2009-12-23 — 920 bet. ISBN 978-0-313-34497-8. 
  7. „National Anthem | eSwatini“. The Permanent Mission of the Kingdom of Eswatini to the United Nations. Qaraldi: 2022-yil 18-yanvar.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]