Endre Szemerédi
| Endre Szemerédi | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
21-avgust 1940-yil Budapest, Vengriya |
| Fuqaroligi | Vengriya, AQSh |
| Sohasi |
Matematika Informatika |
| Institutlar | Rutgers universiteti |
| Akademik rahbarlari | Israel Gelfand |
| Mashhur shogirdlari |
Jaikumar Radhakrishnan Gabor Sarkozy |
| Mashhur ishlari |
Tate gipotezasi Tate moduli Hodge-Tate moduli Serre-Tate teoremasi Shafarevich-Tate guruhi Sato-Tate gipotezasi |
| Mashhur sovrinlari |
Alfréd Rényi mukofoti (1973) George Pólya mukofoti (1975) Leroy P. Steele mukofoti (2008) Rolf Schock mukofoti (2008) Széchenyi mukofoti (2012) Abel mukofoti (2012) |
Endre Szemerédi (talaffuzi: Endre Semeredi) (1940-yil 21-avgustda tugʻilgan) — vengriyalik-amerikalik[1] matematik va informatik. Szemerédi kombinatorika hamda nazariy informatika sohalarida faoliyat yuritib keladi. 2012-yil Abel mukofoti bilan taqdirlangan[2][3].
Szemerédi Budapestdagi Eötvös Loránd universitetida tahsil olgan. Moskva davlat universitetidan PhD darajasini olgan. 1986-yildan beri Rutgers universitetida ishlab keladi. Shuningdek, olim Stanford (1974), McGill (1980), Janubiy Carolina (1981–1983) hamda Chicago (1985–1986) universitetlarida chaqirilgan professor oʻlaroq ishlagan.
Szemerédi kombinatorika hamda informatika sohalariga salmoqli hissa qoʻshgan. Xususan, olimning nomi Szemerédi teoremasi, Szemerédi muntazamlik lemmasi, Hajnal–Szemerédi teoremasi hamda Szemerédi–Trotter teoremasi kabi tushunchalar bilan bogʻliqdir. Szemerédi metamatika, nazariy informatika hamda arifmetik kombinatorika sohalariga ouda mavzularda 200 dan oshiq ilmiy maqola yozgan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Magyar tudós kapta a matematika Nobel-díját“ (hu). Népszava (21-mart 2012-yil). 10-iyun 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 19-aprel 2012-yil.
- ↑ „2012: Endre Szemerédi“. The Abel Prize (21-avgust 2022-yil). Qaraldi: 21-avgust 2022-yil.
- ↑ „Hungarian-American Endre Szemerédi named Abel Prize winner“. The Norwegian Academy of Science and Letters. 30-avgust 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 21-mart 2012-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Personal Homepage at the Alfréd Rényi nomidagi matematika instituti
- 6,000,000 and Abel Prize - Numberphile
- Interview by Gabor Stockert (Venger tilidan ingliz tiliga Zsuzsanna Dancso tomonidan tarjima qilingan)
| ||||||||
 |