Edmund Hillary

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sir Edmund Hillary
Tavalludi
Edmund Percival Hillary

20-iyul 1919-yil
Vafoti 11-yanvar 2008-yil(2008-01-11)
(88 yoshda)
Auckland, Yangi Zelandiya
Fuqaroligi Yangi Zelandiya[1][2][3]
Turmush oʻrtogʻi Louise Mary Rose (1953–1975)
June Mulgrew, QSM (1989–2008)
Bolalari Peter (1954)
Sarah (1955)
Belinda (1959–1975)
Otasi Percival Augustus Hillary
Onasi Gertrude Clark

Edmund Persival Hillary (1919-yil 20-iyulda tugʻilgan, 2008-yil 11-yanvarda vafot etgan) yangi zelandiyalik alpinist va tadqiqotchi edi. U Sherpa yoʻlboshchisi Tenzing Norgay bilan Everest togʻiga birinchi boʻlib koʻtarilgan odamlar edi. Ular 1953-yil 29 mayda choʻqqiga chiqdilar. Everest togʻi Yerdagi eng baland tog'dir. Oʻsmirlik yillarida Hillary Oklend grammatika maktabida oʻqigan.

Edmund Hillaryning shon-shuhrati Nepaldagi Everest togʻini zabt etgan dunyodagi birinchi yangi zelandiyalik boʻlishi natijasida paydo boʻldi. Portreti, besh dollarlik Yeni Zelanda banknotu ustida joylashgan. Shuningdek, u Everest togʻidan keyin yana oʻnta tog'ga chiqdi, ularning barchasi Himoloyda.

Yoshlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hillary 1919-yil 20-iyulda Yangi Zelandiyaning Oklend shahrida Persival Avgust Hillary va Gertruda Hillary, nei Klark oilasida tug‘ilgan[4]. Uning oilasi 1920-yilda otasi ( Galipolida xizmat qilgan) yer olganidan keyin Tuakauga ( Oklendning janubida) koʻchib oʻtdi[5]. Uning bobosi va buvisi 19-asrning oʻrtalarida Angliyaning Yorkshir shahridan koʻchib oʻtgandan soʻng shimoliy Vayroada erta koʻchganlar edi[6]

Hillary Tuakau boshlangʻich maktabida, keyin Oklend grammatika maktabida oʻqigan.[5]Boshlang‘ich maktabni ikki yil erta tugatdi, lekin o‘rta maktabni unchalik yaxshi o‘qimagan. Avvaliga u boshqa talabalarga qaraganda kichikroq edi va juda uyatchan edi, shuning uchun u kitoblari bilan xavfsiz his qilardi va koʻpincha sarguzashtlarga toʻla hayot haqida oʻylardi. U har kuni o‘rta maktabga poyezdda borib-kelar va bu vaqtini tez-tez o‘qish uchun ishlatar edi. Boks bilan shug'ullanishni oʻrganish unga yanada ishonchli boʻlishga yordam berdi. 16 yoshida uning toqqa chiqishga qiziqishi maktabda Ruapexu togʻiga sayohat paytida boshlangan. Boʻyi 6 da juda baland fut 5 dyuym (195 sm), u koʻplab sayohatchilardan kuchliroq edi.[7]U Oklend universitetida matematika va fanni oʻrgandi va 1939-yilda Ollivier togʻining choʻqqisiga chiqqan birinchi muhim koʻtarilishni yakunladi[5]

Shaxsiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hillary 1953-yilda Luiza Meri Rouzga turmushga chiqdi, undan bir oʻgʻil va ikki qiz koʻrdi. 1975-yilda uning xotini va kenja qizi samolyot halokatida halok boʻldi. Hillary 1989-yilda Iyun Mulgryuga turmushga chiqdi; u vafot etguncha ular turmush qurishdi.

Oʻlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hillary Oklendda 88 yoshida yurak xurujidan vafot etdi.

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. (unspecified title)
  2. (unspecified title)
  3. (unspecified title)
  4. Christchurch City Libraries, Famous New Zealanders. Retrieved January 23, 2007.
  5. 5,0 5,1 5,2 The early years - Ed Hillary, New Zealand History online - Nga korero aipurangi o Aotearoa, Ministry for Culture and Heritage, Wellington, New Zealand. Updated 2008-01-11. Accessed 2008-01-12.
  6. Tyler, Heather Tyler Authorised Hillary biography reveals private touches (Wayback Machine saytida 2007-09-30 sanasida arxivlangan). NZ Herald. October 8, 2005
  7. Timesonline.co.uk dated January 11, 2008, retrieved January 12, 2008