Dubrava (Karvina tumani)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Doubrava
Qishloq
Skyline of Doubrava
Doubrava
Bayroq
Doubrava
Gerb
49°51′31″N 18°28′47″E / 49.85861°N 18.47972°E / 49.85861; 18.47972 G OKoordinatalari: 49°51′31″N 18°28′47″E / 49.85861°N 18.47972°E / 49.85861; 18.47972 G O
Mamlakat Chexiya
Viloyat Moravian-Silesiya
Tuman Karviná
Hukumat
 • Mayor Dáša Murycová
Asos solingan 1229
Maydon 7.78 km2 (3.00 mi²)
Markazi balandligi 235 m
Aholisi
 (2022-01-01)
1 211 kishi
Zichligi auto kishi/km2
Pochta indeks(lar)i 735 33
Doubrava xaritada
Doubrava
Doubrava

Doubrava (nemischa: Dombrau) Chexiya Respublikasining Moraviya-Sileziya mintaqasidagi Karviná viloyatida joylashgan tuman. Tumanda 1200 kishiga yaqin aholi istiqomat qiadi.

Kelib chiqishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nomi slavyancha dúbrava soʻzidan kelib chiqqan, bu „ eman oʻrmoni“ degan maʼnoni anglatadi. [1] 1920-1924-yillarda munitsipalitet Dombrová deb nomlangan. [2]

Joylashuvi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dubrava Ostrava havzasidagi pasttekislikda, Cieszyn Silesia tarixiy hududida joylashgan. Munitsipalitetda bir nechta yirik suv havzalari mavjud.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Avliyo Xedvig cherkovi

Qishloq qachon tashkil etilgani aniq emas, tarixchilarning fikriga koʻra, bunga tahminan 1150-yillarda asos solingan. Doubrava birinchi marta yozma qaydlarda Dubrowa sifatida Tyniec Benedictine abbeyga tegishli qishloqlar orasida 1229-yilda chiqarilgan Papa Gregori IX bir hujjatda qayd etilgan. 1268-yilda u Vladislav Opolskiy tomonidan yangi tashkil etilgan Orlova monastiriga berildi. [1][3]

Siyosiy jihatdan oʻsha paytda Piast sulolasining mahalliy hokimiyati tomonidan boshqariladigan Opole va Racibórz gertsogi va Cieszyn Kastelani ga tegishli edi. 1327-yilda gersoglik 1526-yildan keyin Gabsburg monarxiyasi tarkibiga kirgan Bogemiya Qirolligining vassaliga aylandi. 1573-yilda u oʻnlab qishloqlardan biri va Freyshtadt shahri sifatida sotildi va Teschen gersogligidan boʻlingan kichik davlatini tashkil etdi. [4]

Qishloq tarixidagi muhim voqea koʻmirning topilishi boʻldi. Kon ochilishi va koʻmir qazib olish 1822-yilda Dubravaning oʻsha paytdagi egasi baron Anton Mattencloit tomonidan boshlangan. U 1845-yilda shaxtani Salomon Mayer fon Rotshildga sotdi, u 1854-yilda ikkinchi kon qazilgan va Eleonora va Bettina hovuzlarini suvga choʻmdirdi. Ikkinchi jahon urushidan keyin ular Doubrava koni deb nomlangan bitta kon ostida birlashtirildi va OKD kompaniyasi tarkibiga kiritildi. [5]

1848-yilgi inqiloblardan soʻng Avstriya imperiyasida qayta tiklangan Avstriya Sileziyasida zamonaviy munitsipal boʻlinma joriy etildi. Qishloq munitsipalitet sifatida dastlab Teschen siyosiy okrugiga va 1868-yilda mustaqil siyosiy okrugga aylangan Freyshtadt yuridik okrugiga qoʻshilgan.

1880-1910 yillarda oʻtkazilgan aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, munitsipalitet aholisi 1880-yildagi 2382 kishidan 1910-yilda 5660 kishiga koʻpaygan. Ona tiliga koʻra, dastlab chex tilida soʻzlashuvchilar (1880-yilda 85,6% va 1890-yilda 66,2%, keyin 1900-yilda 19,6% gacha kamaydi va 1910-yilda yana 34,7% gacha oʻsdi), keyinroq polyak tilida soʻzlashuvchilar (avval 12,2%) edi. 1880-yilda, keyin 1910-yilda 62,8% gacha koʻtarildi). Ularga nemis tilida soʻzlashuvchi ozchilik hamroh boʻlgan (1890-yilda 4%, 1910-yilda 2,5%). Din jihatidan 1910-yilda koʻpchilik Rim katoliklari (5159 yoki 91,1%), keyin protestantlar (354 yoki 6,3%) va yahudiylar (134 yoki 2,4%) edi. [6]

Birinchi jahon urushi, Polsha-Chexoslovakiya urushi va 1920-yilda Cieszin Sileziyasining boʻlinishidan keyin qishloq Chexoslovakiya tarkibiga kirdi. Myunxen kelishuvidan soʻng, 1938-yil oktyabr oyida Zaolzie mintaqasi bilan birga u Polsha tomonidan qoʻshib olindi, maʼmuriy jihatdan Silezya Voivodeligining Frysztat okrugida tashkil etilgan. [7] Qishloq keyinchalik Ikkinchi jahon urushi boshida fashistlar Germaniyasi tomonidan bosib olingan. Urushdan keyin u Chexoslovakiyaga qaytarildi.

1974-yilda Dubrava maʼmuriy jihatdan Orlova shahriga qoʻshildi. Dubravada yashash sharoiti kommunistik davrda keng koʻlamli koʻmir qazib olish natijasida yomonlashdi. 1990-yilda u yana mustaqil munitsipalitetga aylandi. [8]

Bu erda koʻmir qazib olish 2007-yilda yakunlandi. Bettina koʻmir konining minorasi 2006-yilda, Eleonora koʻmir konining minorasi 2007-yilda portlatilgan [9]

Diqqatga sazovor joylar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Milliy uy

Eng muhim diqqatga sazovor joy — Avliyo Xedvig Rim-katolik cherkovi. U 1894-1898-yillarda neoromanesk uslubida qurilgan. Qoʻshni rektorlik binosi ham 1898-yilda qurilgan [10]

Chexoslovakiya gussitlari cherkovi 1928-yilda qurilgan. U purizm va konstruktivizm taʼsirida urushlararo arxitekturani ifodalaydi. [11]

Milliy uy meʼmoriy jihatdan qimmatli bino hisoblanadi. U 1903-yilda madaniy va sport maqsadlarida qurilgan. [12]

Taniqli shaxslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Yan Buzek (1874-1940), polshalik shifokor va siyosatchi; shu yerda faoliyat koʻrsatgan
  • Jozef Kiedron (1879-1932), polshalik muhandis va siyosatchi;
  • Valdemar Semelka (1920-1941), uchuvchi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 „Vznik a název obce“ (cs). Obec Doubrava. 2022-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.
  2. Hosák, Ladislav. Místní jména na Moravě a ve Slezsku I, A-L. Prague: Academia, 1970 — 190–191 bet. 
  3. Panic, Idzi. Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528) (pl). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2015 — 297–299 bet. ISBN 978-83-935147-8-6. 
  4. Panic, Idzi. Śląsk Cieszyński w początkach czasów nowożytnych (1528-1653) (pl). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2011 — 226–227 bet. ISBN 978-83-926929-5-9. 
  5. „Důl Doubrava“ (cs). Visit Karviná. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.
  6. Piątkowski, Kazimierz. Stosunki narodowościowe w Księstwie Cieszyńskiem (pl). Cieszyn: Macierz Szkolna Księstwa Cieszyńskiego, 1918 — 273, 290 bet. 
  7. "Ustawa z dnia 27 października 1938 r. o podziale administracyjnym i tymczasowej organizacji administracji na obszarze Ziem Odzyskanych Śląska Cieszyńskiego" (pl). Dziennik Ustaw Śląskich (Katowice) nr 18/1938, poz. 35. 31 October 1938. http://www.sbc.org.pl/dlibra/plain-content?id=6949. Qaraldi: 1 July 2014. Dubrava (Karvina tumani)]]
  8. „Nedávná minulost“ (cs). Obec Doubrava. 2022-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.
  9. „Na Doubravě padne druhá těžní věž“ (cs). OKD (2007-yil 1-noyabr). 2022-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.
  10. „Doubrava, kostel sv. Hedviky“ (cs). Noc kostelů. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.
  11. „Kostel Husova sboru Církve československé husitské“ (cs). National Heritage Institute. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.
  12. „Národní dům“ (cs). Obec Doubrava. 2022-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]