Donna Shalala

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Donna Shalala
Qo'shma Shtatlar sog'liqni saqlash va ijtimoiy ximatlar bo'yicha 18- kotibi
Mansab davri
1993-yil 22-yanvar – 2001-yil 20-yanvar
Prezident Bill Clinton
Vitse-prezident Walter Broadnax
Uy-joy va shaharsozlik bo'yicha kotibning siyosatni ishlab chiqish va tadqiqotlar bo'yicha birinchi yordamchisi
Mansab davri
1977-yil 20-yanvar – 1980-yil 8-oktabr
Prezident Jimmy Carter
Vitse-prezident

Patricia Roberts Harris

Moon Landrieu
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi
Donna Edna Shalala

1941-yil 14-fevral
Klivlend, Ogayo, AQSh
Siyosiy partiyasi Demokratik
Taʼlim

G'arbiy kollej (BA)

Syracuse universiteti (magistratura, PhD)

Donna Edna Shalala (1941-yil 14-fevralda tugʻilgan) — amerikalik siyosatchi va akademik, Karter va Klinton maʼmuriyatlarida, shuningdek,2019-yildan 2021-yilgacha AQSh Kongressi Vakillar palatasida ishlagan. Shalala 2008-yilda Prezidentning „Ozodlik“ medali sohibasidir.

1970-yilda Shalala Maksvell fuqarolik va jamoatchilik bilan aloqalar universitetida fan nomzodi ilmiy darajasini oldi. Shalala keyinchalik Baruch kollejida va Kolumbiya universiteti oʻqituvchilar universitetida professor boʻlib ishlagan va prezident Jimmi Karter tomonidan AQSh Uy-joy va shaharsozlik departamentida siyosat ishlab chiqish va tadqiqot boʻyicha kotib yordamchisi etib tayinlangan. Shalala 1980-yilda Hunter kollejining prezidenti boʻldi va 1988-yilgacha Viskonsin-Madison universiteti rektori lavozimida ishladi.

Shalala AQSh sogʻliqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar kotibi lavozimida ishlagan.

1993-yildan 2001-yilgacha Shalala Prezident Bill Klinton davrida Qoʻshma Shtatlar sogʻliqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar boʻyicha 18-kotibi boʻlib ishlagan. Shalala Klinton maʼmuriyatining sakkiz yili davomida HHS kotibi boʻlib ishlagan va mamlakatdagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan HHS kotibiga aylangan. U Vazirlar Mahkamasi lavozimida ishlagan birinchi livanlik-amerikalikdir. Shalala 2001-yildan 2015-yilgacha Miami universiteti prezidenti lavozimida ishlagan va shu davrda universitetda dars bergan. U 2015-yildan 2017-yilgacha Klinton fondining prezidenti boʻlgan.

Demokratik partiya aʼzosi Shalala 2018-yilda AQSh Kongressi Vakillar palatasiga saylangan. U 2020-yilgi saylovlarda raqibi boʻlgan Maria Elvira Salazar tomonidan magʻlub boʻlishdan oldin Palatada bir muddat xizmat qildi.

Yoshligi va taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shalala Ogayo shtatining Klivlend shahrida tugʻilgan, kelib chiqishi maronit katolik livanlik[1]. Uning otasi koʻchmas mulk sotgan[2]; va uning onasi, Ogayo shtati universitetini bitirgan birinchi livanlik-amerikaliklardan biri[3] ikki ishda ishlagan va tunda huquqshunoslik fakultetida oʻqigan oʻqituvchi edi. Uning Diane Fritel ismli egizak singlisi bor[4][5].

Shalala Gʻarbiy texnik oʻrta maktabida oʻqigan va u yerda maktab gazetasining muharriri boʻlgan. U 1962-yilda Ayollar uchun Gʻarbiy kollejda bakalavr darajasini oldi[6]. 1962-yildan 1964-yilgacha u Tinchlik Korpusida xizmat qilgan birinchi koʻngillilar qatorida edi[7][8]. Uning joylashuvi uni Eronga olib bordi va u yerda boshqa koʻngillilar bilan qishloq xoʻjaligi kollejini qurishda ishladi. 1970-yilda u Nyu-Yorkdagi Sirakuza shahridagi Sirakuza universitetining Maksvell Fuqarolik va jamoatchilik bilan aloqalar maktabidan fan nomzodi ilmiy darajasini oldi[9].

Shalala oʻsha paytdagi senator Joe Biden va Janet Reno bilan 1999-yilda

AQSh sogʻliqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar kotibi (1993 — 2001)[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bolalarni himoya qilish jamgʻarmasi (1992 — 1993) raisligida bir yil ishlagandan soʻng, Shalala 1992-yilda saylangan prezident Bill Clinton tomonidan Amerika Qoʻshma Shtatlari Sogʻliqni saqlash vaijtimoiy xizmatlari kotibi lavozimiga nomzod qilib koʻrsatilgan. Washington Post uni „Clinton Vazirlar Mahkamasidagi eng bahsli nomzodlardan biri“ deb atadi[10]. Uning nomzodi 1993-yil yanvarida Senat moliya qoʻmitasida koʻrib chiqildi va Senat 1993-yil 22-yanvarda uni tasdiqlash uchun ovoz berdi[11]. Shalala faoliyatining boshida Sogʻliqni saqlash va ijtimoiy xizmat koʻrsatish departamentida 125 ming kishi ishlagan va byudjeti 539 milliard dollarni tashkil etgan.

Shalala Clinton maʼmuriyati davrida sakkiz yil davomida HHS kotibi boʻlib ishladi va mamlakatdagi eng uzoq vaqt xizmat qilgan HHS kotibiga aylandi[12]. 1996-yilda Shalala Clintonning Ittifoqning ahvoli boʻyicha nutqi paytida omon qolgan deb topilgan[13]. U Vazirlar Mahkamasi lavozimida ishlagan birinchi livanlik-amerikalikdir[14].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Frank Northen Magill. Great lives from history: American women series Volume 5. Salem Press, 1995. 
  2. Chira, Susan. „THE TRANSITION: Woman in the News; Emphasis On Action: Donna Edna Shalala“. The New York Times (1992-yil 12-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 17-avgust.
  3. Cohen, Howard. „Lawyer Edna Shalala, mother of University of Miami president, dies at 103“. Miami Herald (2014-yil 2-dekabr). Qaraldi: 2018-yil 7-oktyabr.
  4. Vobejda, Barbara. „Shalala: A Lifetime Spent in the Center of Storms“. The Washington Post (1993-yil 14-yanvar). Qaraldi: 2018-yil 17-avgust.
  5. Lucas. „2018 UW Athletic Hall of Fame: Donna Shalala“. University of Wisconsin (2018-yil 16-iyul). Qaraldi: 2018-yil 19-avgust.
  6. „At Helm of Nation's Health Donna Shalala Thrives“. Harvard Crimson. Qaraldi: 2016-yil 17-iyun.
  7. „PeaceCorpsOnline web site“. Peace Corps. Qaraldi: 2011-yil 23-sentyabr.
  8. Vobejda, Barbara. „On a Health Kick“. The Washington Post (1993-yil 15-aprel). Qaraldi: 2018-yil 19-avgust.
  9. „Donna E. Shalala - Health and Human Services Secretary“. Washington Post. Qaraldi: 2021-yil 6-oktyabr.
  10. „Donna Shalala biography“. The Washington Post (1999-yil 15-dekabr). Qaraldi: 2011-yil 23-sentyabr.
  11. Greenhouse. „SETTLING IN: Presidential Appointees; 14 Major Clinton Nominees Are Confirmed by Senate“ (1993-yil 22-yanvar).
  12. Dovere. „The Florida Democrat Who’s Been Warning About a Pandemic for Decades“. The Atlantic (2020-yil 25-iyul).
  13. „Politicos Gather for State of the Union, but 'Designated Survivor' Will Be in Hiding“. ABC News (2014-yil 27-yanvar). Qaraldi: 2016-yil 17-iyun.
  14. „UM president Donna Shalala lauded for handling of NCAA investigation“. Miami Herald. Qaraldi: 2016-yil 17-iyun.