Doʻlma
Do‘lma- Yaqin Sharqda va uning atrofida Bolqon, Kavkaz, Rossiya va Markaziy Osiyo kabi hududlarda isteʼmol qilinadi. Do‘lme turkiy so‘z bo‘lib, „to‘ldirilgan“ degan maʼnoni anglatadi. [1] Do‘lma uzum barglari (eng keng tarqalgan), bolgar qalampiri, qovoq , pomidor va baqlajon bilan tayyorlanishi mumkin. 2017 yilda Ozarbayjon Respublikasi Do‘lmani YuNESKOning nomoddiy madaniy merosi ro‘yxatiga kiritdi. [2]
Tarkibi:[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Qiyma go‘sht : 300 gramm
- Sabzavotlar : (piyoz, koriander, arpabodiyon) 500 gramm
- Tok barglari : 200 gramm (boshqa o‘simliklar, masalan, karam barglari yoki baqlajon, kartoshka, piyoz va pomidor ham ishlatilishi mumkin)
Eʼtibor bering, turli xil do‘lamalarning sabzavotlari bir xil emas. Karam do‘lma va baqlajon do‘lmasi , qovoq va bolgar qalampiridan qilingan do‘lma uchun yalpiz va petrushkadan foydalaning.
- 1 stakan guruch va boshoqlar birga
- 2-3 stakan suv
- 250 gramm yong‘oq
Qanday tayyorlash kerak?[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Bir necha soat davomida guruch va boshoqni alohida suvga soling.
- Sabzavotlarni birga maydalaysiz.
- Tok bargini yuving va filtrga soling.
- Namlangan guruch va boshoqni yarmiga boʻlasiz.
- Go‘sht, sabzavot, guruch va loviyaga tuz va murch qo‘shasiz va yaxshilab aralashtirasiz.
- Go‘shtning rangi jigarrang bo‘lguncha sousni biroz qovuring.
- Har bir bargga aralashmaning bir qismini qo‘yasiz va barg kabi o‘rang.
- Xohlasangiz, bir oz limon sharbati va shakar yoki sirka va sharbatni aralashtirib, qozondagi bo‘laklarni terib olganingizdan so‘ng, ustiga quyishingiz mumkin.
Oziqlanish qiymati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Har 100 gramm yangi uzum barglaridagi temir 100 gramm uzum mevasidagi temir miqdoridan yetti baravar koʻpdir.
Do‘lmaning turlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Karam do‘lma
- Tok do‘lma
- Baqlajon do‘lma
- Pomidor do‘lma
- Kartoshka do‘lma
- Qovoq do‘lma
- Qalampir do‘lma
Adabiyotlar:[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ http://www.iranicaonline.org/articles/dolma
- ↑ https://ich.unesco.org/en/RL/dolma-making-and-sharing-tradition-a-marker-of-cultural-identity-01188