Dina Rubina

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Dina Ilyinichna Rubina
Tavalludi
Дина Ильинична Рубина

19-sentyabr 1953-yil
Fuqaroligi Sovet IttifoqiIsroil
Kasbi ozuvchisi, muharrir, kinossenariychi

Dina Ilyinichna Rubina ( 1953-yil 19-sentabrda tugʻilgan, Toshkent, Oʻzbekiston SSR ) — rus yozuvchisi, muharrir, kinossenariychi.

O‘zbekiston SSR Yozuvchilar uyushmasi (1978), SSSR Yozuvchilar uyushmasi (1979) [1], Хalqaro PEN-klubi, Isroil rusiyzabon yozuvchilar uyushmasi (1990) a’zosi.

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 1953-yil 19-sentabrda Toshkentda rassom Ilya Davidovich Rubin (tug‘ilgan joyi Xarkov) va tarix fani o‘qituvchisi Rita Aleksandrovna Rubina (Jukovda tug‘ilgan, asli poltavalik) oilasida tug‘iladi[2].. Onasi o‘n yetti yoshida urush yillarida Toshkentga evakuasiya qilinadi, otasi demobilizasiyadan so‘ng frontdan qaytib, ota-onasi bilan Toshkentga keladi. Uning ota-onasi amerikalik kino aktrisasi va 1940-yillarning Gollivud yulduzi Dina Durbin ixlosmandi bo‘lganliklari uchun qizlarini ismini shu nom bilan atashgan[3] .

Rubina Toshkent konservatoriyasi qoshidagi V.A.Uspenskiy nomidagi ixtisoslashtirilgan musiqa maktabini tamomlaydi. Keyinchalik maktab taassurotlari “Musiqa saboqlari” roman va hikoyalar to‘plamiga kiritiladi.

1977-yilda Rubina Toshkent konservatoriyasini tamomlab, Toshkentdagi Madaniyat institutida dars berdi. Uning “Ko‘chaning quyoshli tarafida” romanidagi qahramonlar syujeti va hayoti 1940-1960 yillardagi Toshkent taassurotlari bilan chambarchas bog‘liq[2].

Dinaning o‘smirlik chog‘ida yozgan asarlari "Yoshlar" jurnali sahifalarida chop etiladi. O‘n yetti yoshli yozuvchining jurnalda bosilgan ilk hikoyasi “Bezovta tabiat” bo‘lib, 1971-yilda jurnalning “Yashil portfel” bo‘limida chiqadi. Dina Rubinani mashhurlikka yetaklagan “Qachon qor yog‘adi” hikoyasi 1977-yilda nashr etadi. Unda qiz o‘z muhabbatini o‘limdan xavfli operasiya arafasida uchratadi. Ushbu asar asosida film ham suratga olinadi hamda televideniye va radio spektakli sahnalashtiriladi, ko‘p yillar davomida uning p’yesasi Moskva Yosh tomoshabinlar teatri sahnasida namoyish etiladi[4] . Xuddi shu yili, 24 yoshida u O‘zbekiston SSR Yozuvchilar uyushmasiga a’zo bo‘ladi – o‘sha paytda mamlakatdagi bunday tashkilotlarning eng yosh a’zosi edi[5]. 1979-yilda u SSSR Yozuvchilar uyushmasi a’zosi bo‘ladi.

Ertaga, odatdagidek" hikoyasi asosida "Bizning nabiramiz milisiyada ishlaydi" filmining suratga olish maydonchasida Rubina ikkinchi eri bilan tanishadi va u bilan Moskvaga jo‘naydi. Lekin film omadsizlikka yuz tutadi. Shundan keyin Dina Rubina o‘zining "Kamera bosadi" eng yaxshi asarlaridan birini yozadi. Yozuvchi 1990-yil oxirida Isroilga doimiy yashash uchun ketgunga qadar Moskvada yashab, ijod qiladi.

Isroilga ko‘chib kelgach, u rus tilidagi "Bizning mamlakat" haftalik gazetasining "Juma" adabiy ruknida adabiy muharrir bo‘lib ishlaydi.

Bu yillarda Rubinaning asarlari Rossiyaning "Новый мир", "Знамя", " Xalqlar do'stligi " [2] jurnallarida chop etila boshladi.

U 20012003-yillarda u Moskvada Yahudiy agentligi (Soxnut) madaniy dasturlari boshlig‘i bo‘lib faoliyat yuritadi

Uzoq vaqt davomida Dina Rubina o‘zining ba’zi asarlarida tasvirlangan Maale Adumim shahrida yashagan. Hozirda Mevaseret-Sion shahrida istiqomat qiladi[6][7].

Rubina 2013-yilda bo‘lib o‘tgan "Total diktant" ning uch xil varianti muallifi bo‘ladi[8] .

2014-yil 3-4 oktyabr kunlari u “Karenina. Jonli nashr” sahnalashtirilgan onlayn-o‘qishlarida ishtirok etadi. [9] .

Oilasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dina Rubina, Adabiyot festivali, Tallin universiteti, 2011-yil 8-may

Birinchi turmushidan (1973—1978-yillarda) — o‘g‘li Dmitriy (1976-yilda tug‘ilgan).  

Ikkinchi turmush o‘rtog‘i (1984-yilda) — rassom Boris Karafelov, uning asarlarining doimiy musavviri. Qizi - Yeva Gassner (1986-yilda tug‘ilgan).

Opasi — Vera Rubina, Bostondagi skripkachi va musiqa o‘qituvchisi. [10][11][12] .

Adabiy mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • XX asrning 70-yillari oxirida Toshkent shahrida shoir Rudolf Barinskiy bilan birgalikda o‘zbek xalq ertaklari asosida yaratilgan musiqali komediya teatri uchun “Ajoyib Doira” spektakli uchun O‘zbekiston Madaniyat vazirligining mukofoti. 
  • Are Dulchin nomidagi mukofot (Isroil) “Bir ziyoli yo‘l ustida” kitobi uchun. 
  • “Ana, Masih kelyapti!” romani uchun Isroil Yozuvchilar uyushmasi mukofoti. 
  • “Ko‘chaning quyoshli tomonida” romani “Ko‘chaning quyoshli tomonida” roman iuchun 2007-yilda Rossiyaning “Katta kitob” mukofoti[13]
  • "Do‘stlik xalqlari" jurnalining 2007-yil 7-sonida chop etilgan "Odam va Maryam" hikoyasi uchun 2008-yil mart[14] — Oleg Tabakov xayriya jamg‘armasi mukofoti[15]
  • “Leonardo dastxati” eng yaxshi fantastik asar (yirik hajmda) romani uchun 2009-yil aprel –“Portal” mukofoti.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Рубина Дина Ильинична“. 2013-yil 6-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 23-sentyabr.
  2. 2,0 2,1 2,2 „Автобиография Дины Рубиной“. 2008-yil 16-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 26-noyabr.
  3. „Дина Рубина в гостях у Лены Батиновой и Вадима Тихомирова“. Радио Маяк (2010-yil 18-oktyabr). 2014-yil 10-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 11-aprel.
  4. „Научная библиотека УлГТУ: Дина Рубина“. 2016-yil 8-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 20-aprel.
  5. „Дина Рубина: моя карьера началась с трёх слов“. 2012-yil 22-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 20-aprel.
  6. Разорёнов, С. „Писательница Дина Рубина“. «Новые Известия» (2014-yil 6-iyun). 2020-yil 15-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 15-iyun.
  7. Лавринович, Н. „«Прозаики — народ тяжелозадый»“. «Коммерсантъ — Санкт-Петербург» (2019-yil 22-oktyabr). 2020-yil 15-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 15-iyun.
  8. „Тотальный диктант | Тексты диктантов“. 2013-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 9-aprel.
  9. „"Каренина. Живое издание": 700 человек в прямом онлайн-эфире прочитали роман Толстого“ (ru) (2014-yil 3-oktyabr). 2015-yil 27-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 26-sentyabr.
  10. „Vera Rubin“. 2015-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 24-yanvar.
  11. „2012 MMTA Teacher of the Year“. 2015-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 24-yanvar.
  12. „Вера Рубина, музыкант и педагог“. 2019-yil 2-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 1-mart.
  13. „Дина Рубина — лауреат премии «Большая книга» 2007 г.“ (deadlink). 2008-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 26-noyabr.
  14. „Сайт Дины Рубиной ::: Новости“ (deadlink). 2008-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 26-noyabr.
  15. Премия присуждается деятелям театра — актёрам, режиссёрам, педагогам, театроведам — за значительные успехи в педагогике и науке.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]