Dartmouth kolleji

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Dartmouth kolleji (/ˈdɑːrtməθ/ ; DART-məth) Nyu-Xempshir shtatining Gannover shahridagi xususiy Ayvi ligasi tadqiqot universitetidi hisoblanadi. 1769-yilda Eleazar Wheelock tomonidan tashkil etilgan, Amerika inqilobidan oldin tuzilgan toʻqqizta mustamlaka kollejlaridan biridir. Garchi tubjoy amerikaliklarni xristian ilohiyotshunosligi va ingliz turmush tarzi boʻyicha oʻrgatish uchun tashkil etilgan boʻlsa-da, universitet asta-sekin dunyoviy boʻlishidan oldin oʻzining dastlabki tarixida birinchi navbatda jamoatchi vazirlarni tayyorlagan. U 20-asrning boshlarida nisbatan noaniqlikdan milliy mashhurlikka erishdi va 1900-yillarning boshlarida Qoʻshma Shtatlardagi eng nufuzli bakalavriat kolleji hisoblanadi. Dartmut endi bakalavriat kolleji emas, balki tadqiqot universiteti boʻlsa-da, u bakalavriat taʼlimiga eʼtibor qaratishini taʼkidlash uchun „Dartmut kolleji“ ga borishda davom etmoqda ekan.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Eleazar Wheelock, Dartmut kolleji asoschisi

Dartmouthga Yel bitiruvchisi va Konnektikut shtatining Windham shahridan boʻlgan jamoat vaziri Eleazar Uillok asos solgan boʻlib, u tubjoy amerikaliklarni nasroniy missionerlar sifatida tayyorlash uchun maktab ochishga harakat qilgan ekan. Bu Amerika inqilobidan oldin tuzilgan toʻqqizta mustamlaka kollejlaridan biri edi. Bunday muassasa uchun Wheelockning goʻzal ilhomi uning Mohegan Indian Samson Occom bilan boʻlgan munosabatlaridan kelib chiqqan. Okkom 1743-yildan 1747-yilgacha Wheelock ostida oʻqiganidan soʻng tayinlangan vazir boʻldi va keyinchalik Montauksga vaʼz qilish uchun Long-Aylendga koʻchib oʻtgan ekan.

Akademiklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Beyker memorial kutubxonasi

Dartmouth, liberal sanʼat instituti, bakalavriat talabalariga toʻrt yillik sanʼat bakalavri va ABET tomonidan akkreditatsiya qilingan muhandislik bakalavri darajasini taklif qiladi. Kollejda 56 ta asosiy dasturlarni taklif qiluvchi 39 ta akademik boʻlim mavjud, talabalar esa maxsus yoʻnalishlarni loyihalash yoki qoʻsh mutaxassislik boʻyicha qatnashishlari mumkin ekan. 2017-yilgi bitiruvchilar uchun eng mashhur mutaxassisliklar iqtisod, davlat, informatika, muhandislik fanlari va tarix edi. [1] Stiven Bruks, Rassel Myerxed va Uilyam Uolfort kabi taniqli professorlar boʻlgan hukumat departamenti 2003-yilda London Iqtisodiyot maktabi tadqiqotchilari tomonidan dunyodagi eng yaxshi bakalavriat siyosatshunoslik dasturi deb topilganligi aniq Taniqli professorlari Devid Blanchflower va Endryu Semvikni oʻz ichiga olgan Iqtisodiyot boʻlimi, shuningdek, dunyodagi eng yuqori darajadagi bakalavrlar uchun iqtisod dasturi sifatida ajralib turadiganlaridan biri.

Kampus[tahrir | manbasini tahrirlash]

1885 yil mart oyida American Architect and Building News jurnalida paydo boʻlgan arxitektor Samuel JF Tayer (1842-1893) tomonidan Dartmutdagi birinchi kutubxona binosi boʻlgan Uilson Xollning rasmi.

Dartmouth kolleji Nyu-Xempshir shtatining Gannover qishlogʻida joylashgan boʻlib, Yangi Angliyadagi Konnektikut daryosi boʻyida Yuqori vodiyda joylashgan. Uning 269-acre (1.09 km2) kampus markazi 5-acre (2 ha) " Yashil ", 1771 yilda tozalangan qaragʻay daraxtlarining sobiq dalasi Dartmut Gannover shahrining eng yirik xususiy er egasidir va uning umumiy yer egaliklari va ob’ektlari taxminan 434 million dollarga teng ekanligi aniqlangan. Gannoverdagi kampusidan tashqari, Dartmut 4,500 acre (18 km2) Oq togʻlardagi Musilauk togʻi va 27,000-acre (110 km2) Shimoliy Nyu-Xempshirdagi er uchastkasi Ikkinchi kollej granti sifatida tanilgan ekan.

Dartmut kolleji kampusidagi Amerika qaramogʻi, 2011 yil iyun

Akademik imkoniyatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xopkins markazi

Kollejning ijodiy va sahna sanʼati muassasasi Xopkins sanʼat markazidir („Hop“). 1962-yilda ochilgan Xopda kollejning drama, musiqa, kino va studiya sanʼati boʻlimlari, shuningdek, talabalar va professor-oʻqituvchilar foydalanishi uchun ochiq boʻlgan yogʻoch ustaxonasi, kulolchilik studiyasi va zargarlik studiyasi joylashgan. Bino taniqli arxitektor Uolles Xarrison tomonidan ishlab chiqilgan boʻlib, u keyinchalik Linkoln markazidagi Manxetten Metropolitan Opera uyining oʻxshash koʻrinishdagi jabhasini loyihalashtirdi. Uning binolariga ikkita teatr va bitta 900 oʻrinli auditoriya kiradi. Hop shuningdek, barcha talabalar pochta qutilari („Hinman qutilari“) va Courtyard Café ovqatlanish joyidir. Hop Hud sanʼat muzeyi bilan bogʻlangan, ehtimol Shimoliy Amerikaning doimiy faoliyat yurituvchi eng qadimgi muzeyi va filmlar namoyish etiladigan Loew Auditorium.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Blumberg. „Commencement Notes for the Dartmouth Class of 2017“. Dartmouth News (2017-yil 9-iyun). 2017-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-dekabr.