Cortez (Colorado)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Cortez, Colorado
Uy boshqaruvi munitsipaliteti
Skyline of Cortez, Colorado
37°20′57.1″N 108°34′44.4″W / 37.349194°N 108.579000°W / 37.349194; -108.579000 G OKoordinatalari: 37°20′57.1″N 108°34′44.4″W / 37.349194°N 108.579000°W / 37.349194; -108.579000 G O
Mamlakat AQSh
Mintaqa Montezuma okrugi
Hukumat
 • Mayor Rachel Medina
Maydon 16,249 km2 (6,274 mi²)
Aholisi
 (2020)
8,766
Zichligi 1,407 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC−07:00 (MST)
Pochta indeks(lar)i 0179044
GNIS xususiyati identifikatori 0179044
Cortez, Colorado xaritada
Cortez, Colorado
Cortez, Colorado

Cortez— AQShning Colorado shtatidagi Montezuma okrugi aholisi gavjum uy boshqaruvidagi munitsipalitetdir. 2020-yilgi AQSh aholini roʻyxatga olishda shahar aholisi 8,766 kishini tashkil qilgan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1886-yilda shahar suvni Dolores daryosidan Montezuma vodiysiga yoʻnaltirish uchun zarur boʻlgan tunnel va sugʻorish ariqlarida ishlaydigan odamlarni uy-joy bilan taʼminlash uchun qurilgan[1]. Shahar ispan konkistadori Hernan Cortes sharafiga nomlangan[2].

Shahar Mesa Verde milliy bogʻi, Monument vodiysi va Four Corners kabi atrofdagi diqqatga sazovor joylari sababli, sayyohlar orasida juda mashhur.

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Cortez shahri 37°20′57″N 108°34′45″W / 37.34917°N 108.57917°W / 37.34917; -108.57917 G O (37,349270, −108,579225) koordinatalarda joylashgan[3].

2020-yilgi Amerika Qoʻshma Shtatlari aholini roʻyxatga olishda shaharning umumiy maydoni 4,015 acre (16.249 km2) ni tashkil qilgan, shu jumladan 28 acre (0.113 km2) maydon suvdan iborat.

Cortez janubi-gʻarbiy qismi „High Desert“ deb nomlanuvchi hududda joylashgan boʻlib, asosan shimoli-gʻarbiy, gʻarbiy, janubi-gʻarbiy va Colorado janubida joylashgan.

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Cortezda quruq yoz kontinental iqlimi mavjud (Köppen Dsb), garchi u kam yogʻingarchilik tufayli yarim quruq iqlim (BSk) bilan chegaradosh boʻlsada. Shaharda yoz kunlari issiq va qish kunlari sovuq boʻladi.

Cortez iqlimi
Koʻrsatkich Yan Fev Mart Apr May Iyun Iyul Avg Sen Okt Noy Dek Yil
Mutlaq maksimal, °C 17 26 27 31 35 39 39 37 36 30 22 18 39
Mutlaq minimal, °C −33 −35 −26 −14 −8 −3 3 2 −5 −11 −26 −30 −35
Yogʻingarchilik meʼyori, mm 27 24 22 18 24 10 32 34 38 27 22 23 300

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aholi o‘sish tarixi
Yil Aholi
1890332
1900125−623%
19105653 520%
1920541−42%
1930921702%
19401 778931%
19502 680507%
19606 7641 524%
19706 032−108%
19807 095176%
19907 28427%
20007 97795%
20108 48263%
20208 76633%
AQSh aholisini ro'yxatga olish

2010-yildagi aholini roʻyxatga olish holatiga koʻra[4], shaharda 8482 kishi, 3590 xonadon va 2234 oila istiqomat qilgan. Aholi zichligi 559.8/km². Shaharning gender tarkibi 48,1 % erkaklar (4083) va 51,9 % ayollarni (4399) tashkil qiladi. Shaharning irqiy tarkibi 79,2 % oq tanli, 0,4 % afroamerikalik, 11,8 % tubjoy amerikalik, 0,8 % osiyolik, 0,00 % Tinch okeani orollari, 6,04 % boshqa irqlardan va 2,44 % ikki yoki undan ortiq irqdan. Har qanday irqga mansub ispan yoki lotinlar aholining 13,30 foizini tashkil etadi.

Shaharda 3590 ta uy xoʻjaliklari boʻlib, ulardan 30,8 % 18 yoshgacha boʻlgan bolalari, 42.0 % er-xotinlar, 14.8 % eri boʻlmagan, 37,8 % oilasizlarni tashkil qiladi. Barcha uy xoʻjaliklarining 30 % jismoniy shaxslardan iborat boʻlib, 12,7 % 65 yosh va undan katta boʻlgan yolgʻiz yashagan.

Shahar aholisi yosh taqsimotiga koʻra, 26,7 % 18 yoshgacha, 8,8 % 18 yoshdan 24 yoshgacha, 26,6 % 25 yoshdan 44 yoshgacha, 21,6 % 45 yoshdan 64 yoshgacha, 16,4 % 65 yosh yoki yoshi kattaroq. Aholining oʻrtacha yoshi 36 yosh. Har 100 ayolga 91,4 erkak toʻgʻri keladi. 18 va undan katta yoshdagi har 100 ayolga 84,4 erkak toʻgʻri keladi.

Shahardagi uy xoʻjaliklarining oʻrtacha daromadi 28 776 dollarni, oilaning oʻrtacha daromadi esa 35 533 dollarni tashkil etdi. Erkaklar oʻrtacha daromadi 30,755 dollarni, ayollarniki esa 20,280 dollarni tashkil qilgan. Shaharning aholi jon boshiga daromadi 18 040 dollarni tashkil etadi. Oilalarning qariyb 14,8 foizi va aholining 18,6 foizi qashshoqlik chegarasidan past boʻlgan, shu jumladan 18 yoshgacha boʻlganlarning 27,3 foizi va 65 va undan katta yoshdagilarning 17,3 foizidir.

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Cortezdagi Main Street koʻchasi, uzoqdan Mesa Verde choʻqqilari koʻrinib turibdi.

Cortez mahalliy savdo markazi boʻlib, sharqda Durango va janubda Nyu-Meksiko shtatidagi Farmington bilan raqobatlashadi va Yuta janubi-sharqidan, Arizonaning oʻta shimoliy-sharqiy burchagidan, Nyu-Meksiko shimoli-gʻarbiy qismidagi Shiprok hududidan va San-Migel, Doloresdan savdoni olib boradi. Montezuma va Coloradodagi La Plata okrugining bir qismi. Uning iqtisodiyoti asosan turizmga asoslangan, ham yaqin atrofdagi Mesa-Verde milliy bogʻi, ham San-Xuan milliy oʻrmoni, hududdagi yerni boshqarish byurosi (BLM) yerlariga (shu jumladan, Qadimgilar milliy yodgorligi kanyonlari, shuningdek, Ute daryosi) Togʻli Ute qabilasi va Navaxo hindu qoʻriqxonalari joylashgan.

Ancestral Puebloda qoyali turar-joylari joylashgan Mesa Verde milliy bogʻi Cortezning janubi-sharqida joylashgan.

Cortezda Osprey Packs kompaniyasining bosh qarorgohi joylashgan boʻlib, unda Cortezdan 100 dan ortiq odam ishlaydi[5].

Hukumati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Cortez shahar kengashi yetti aʼzodan iborat, shu jumladan mer va meri Pro-tem. Cortezning hozirgi meri — Michael J. Lavey.[6]

Transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Cortez shahar aeroporti Cortezga xizmat qiladi. Cortez Coloradoning Bustang tarmogʻining bir qismidir. U Durango-Grand Junction Outrider liniyasida joylashgan[7].

Taniqli odamlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Eli Tomac, Motocross & 2020 Supercross chempioni.
  • Scott Tipton, AQSh Vakillar palatasi — Coloradoning 3-okrugi aʼzosi
  • William B. Ebbert, mashhur chorvador va siyosatchi, 20-asr boshlarida Colorado Bosh Assambleyasida Cortez vakili edi.
  • Michael Milenski, Cortezda tugʻilgan, Long Beach operasining asoschisi va bosh direktori.
  • Vince Lee, amerikalik arxitektor, alpinist, tadqiqotchi, ekolog
  • Chuck Nevitt, sobiq NBA basketbolchisi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „History of Cortez“. The City of Cortez. 2012-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 7-iyun.
  2. Dawson, John Frank. Place names in Colorado: why 700 communities were so named, 150 of Spanish or Indian origin. Denver, CO: The J. Frank Dawson Publishing Co. — 15 bet. 
  3. „US Gazetteer files: 2010, 2000, and 1990“. United States Census Bureau (2011-yil 12-fevral). Qaraldi: 2011-yil 23-aprel.
  4. „U.S. Census website“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2008-yil 31-yanvar.
  5. Mimiaga. „The Osprey Packs story: Its roots, success, sale and its future in Cortez“ (en-US). Durango Herald. Qaraldi: 2022-yil 28-mart.
  6. „City Council - Cortez, CO - Official Website“. City of Cortez. Qaraldi: 2020-yil 21-yanvar.
  7. „Bustang Schedule“. RideBustang. CDOT.