Cheksiz maymun teoremasi

Yozuv mashinasi tugmalariga betartib ketma-ket bosayotgan shimpanze qachondir Shakespeare asarlarini deyarli albatta teradi.

Cheksiz maymun teoremasi - cheksiz yozuv mashinalarida oʻtirgan cheksiz maymunlardan kamida bittasi qachondir deyarli albatta tayinli bir matn terishini isbotlaydigan falsafiy-matematik teorema.

Nazariyaning kelib chiqishi

Nazariyaning asosi cheksiz maymun teoremasida yotadi. Bunda shimpanzega yozuv mashinasi hamda cheksiz vaqt mobaynidagi cheksiz urinishlar berilganda u qachondir Shekspirning asarlaridan birini nuqt-verguliga qadar bir xil qilib yaratib qoʻyishi mumkinligi aytiladi. Bu cheksiz imkoniyatlar tushunchasining timsolidir.

Nazariyaning tub maʼnosi

Amalda, Cheksiz Shimpanze nazariyasi koinotning kengligini va vaqt oʻtishi bilan yuzaga kelishi mumkin boʻlgan kutilmagan natijalarni namoyish etadi. Yaʼni chaksiz vaqt mobaynida hamma narsa sodir boʻlishi mumkin degan fikr olgʻa suriladi.

Hayotga tadbiq

Evolyutsion biologiya: Bu nazariya genetik mutatsiyalarda tasodifiylikning rolini va noyob moslashuvlarning paydo boʻlishini koʻrsatib beradi. Yaʼni evolutsiya cheksiz davom etsa cheksiz kombinatsiyadagi organizm turlari paydo boʻlishi mumkin.

Ijodkorlik va innovatsiya: Bu ijodiy fikrlovchilarni ijodiy jarayonda oldindan aytib boʻlmaydigan narsalarni qabul qilishga ilhomlantiradi, yangi gʻoyalarni ragʻbatlantiradi va inson yaratuvchanligi chegaralanmagan deya taxmin qiladi.

Cheklovlar

Nazariyani real hayotda qoʻllashni ilojsiz qiluvchi bir qancha sabablar bor. Jumladan, cheksiz vaqt va resurslarning amaliy emasligi kabi nazariyaning cheklovlarini tan olish juda muhimdir. Ammo, undan nazariy holatda foydalanish mumkin. Negaki, cheksiz Shimpanze nazariyasi ehtimollik va tasodifiylik cheklanmagan degan fikrni oʻz ichiga oladi.

Manbalar

Maike Elisa, „Understanding the Infinite Monkey Theorem“ („Cheksiz maymun teoremasini tushinish“), „Toward data science“ jurnali, 2019