Ernesto Che Guevara

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Che Gevara Ernestodan yoʻnaltirildi)
Ernesto Che Guevara. Albert Korda olgan fotosurat

Ernesto Che Guevara (Ernesto Che Gevara, to`liq ismi Ernesto Guevara) (1928, 14 iyun, Argentina1967, 8 oktabr, Boliviya) inqilobchi, 1959 yildagi Kuba inqilobining komandantesidir.

Argentinalik marksistik inqilobchi, tabib, partizanlarning yetakchisi, diplomat va harbiy nazariyotchi. Kuba inqilobining yirik namoyandasi, tasviri hamma joyda isyonlardagi global belgiga aylandi.

Yosh tibbiyot talabasi sifatida Gevara Janubiy Amerikani kezib chiqdi va u ko'rgan qashshoqlik, ochlik va kasallik tufayli radikallashdi. Uning AQSh tomonidan Lotin Amerikasini kapitalistik ekspluatatsiyasi sifatida ko'rgan narsani bekor qilishga yordam berish istagi uning Gvatemaladagi prezident Yakobo Arbenz boshchiligidagi ijtimoiy islohotlarda ishtirok etishiga turtki berdi, uning oxir-oqibat Markaziy Razvedka Boshqarmasi ko'magida Birlashgan Fruit Kompaniyasining buyrug'i bilan ag'darilgan Gevaraning siyosiy mafkurasi mustahkamlandi. Keyinchalik Mexiko shahrida Gevara Raul va Fidel Kastro bilan uchrashdi, ularning 26-iyul harakatiga qo'shildi va AQSh tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan Kuba diktatori Fulgenso Batistani ag'darish niyatida Granma yaxtasida Kubaga suzdi. Gevara tez orada qo'zg'olonchilar orasida mashhur bo'lib, ikkinchi darajali qo'mondon lavozimiga ko'tarildi va Batista rejimini ag'dargan ikki yillik partizan kampaniyasida hal qiluvchi rol o'ynadi.