Charles Albert Gobat
| Charles Albert Gobat | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
21-may 1843-yil |
| Vafoti |
16-mart 1914-yil (70 yoshda) Bern, Switzerland |
| Fuqaroligi | Shveysariya |
| Mukofotlari | Nobel Peace Prize, 1902 |
Charlz Albert Gobat (1843-yil 21-may – 1914-yil 16-mart) shveysariyalik huquqshunos, taʻlim boshqaruvchisi va siyosatchi boʻlib, 1902-yilda Doimiy Xalqaro Tinchlik Byurosiga rahbarlik qilgani uchun Elie Dukomun bilan birgalikda tinchlik uchun Nobel mukofotini olgan.
Tugʻilish va taʻlim[tahrir | manbasini tahrirlash]
Gobat 1843-yil 21-mayda Shveysariyaning Tramelan shahrida tugʻilgan. U protestant pastorining oʻgʻli va Quddus episkopi boʻlgan missioner Samuil Gobatning jiyani edi. Bazel universiteti, Heidelberg universiteti, Bern universiteti va Parij universitetida tahsil olgan. U 1867-yilda Geydelberg universitetida huquq fanlari doktori ilmiy darajasini oldi.
Huquq va siyosatdagi martaba[tahrir | manbasini tahrirlash]
Doktorlik dissertatsiyasini tamomlagandan soʻng, Gobat Bernda oʻzining yuridik amaliyotini boshladi, shuningdek, Bern universitetida fransuz fuqarolik huquqidan maʻruza qildi. Keyin u Bern kantonidagi Delemontda ofis ochdi va u tez orada tumanning yetakchi yuridik firmasiga aylandi.
Oʻn besh yil advokatlik bilan shugʻullanib, siyosat va maorif bilan shugʻullanadi. 1882-yilda u Bern kantonining xalq taʻlimi boʻlimi boshligʻi etib tayinlandi, bu lavozimda oʻttiz yil ishladi. U taʼlim falsafasining ilgʻor odami boʻlib, taʼlim tizimida koʻplab muhim islohotlarni amalga oshirdi. U boshlangʻich taʻlim tizimini isloh qildi, oʻqituvchi va oʻquvchilar nisbatini yaxshilash uchun byudjet mablagʻlarini koʻpaytirdi, jonli tillarni oʻrganishni qoʻllab-quvvatladi va oʻquvchilarga kasbiy va kasbiy tayyorgarlikda oʻquv dasturlarini yaratish orqali anʻanaviy tor klassik taʻlimga muqobil taqdim etdi.
U oʻzining 1891-yilda nashr etilgan " Republique de Berne et la France " asari va 1900-yilda nashr etilgan "Shveysariya xalq tarixi" uchun keng eʻtirofga sazovor boʻldi.
U siyosatda ham karerasini davom ettirdi. U koʻplab muhim lavozimlarga saylangan. U 1882-yilda Bern Buyuk Kengashiga saylangan. 1884-yildan 1890-yilgacha u Shveysariya Davlatlar Kengashining aʻzosi va 1890-yildan 1914-yilgacha vafotigacha Shveysariya markaziy qonun chiqaruvchi organining boshqa palatasi Milliy Kengashning aʻzosi boʻlgan. Siyosatda ham, ta’lim sohasida ham u liberal islohotchi edi. 1902-yilda u tijorat shartnomalariga arbitraj tamoyilini qoʻllaydigan bir qancha qonun hujjatlariga homiylik qildi. Gobat 1903-yilda Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti sovrindori Uilyam Randal Cremer tomonidan 1889-yilda asos solingan Parlamentlararo ittifoq bilan ishlagan. 1892-yilda u Bernda boʻlib oʻtgan ittifoqning toʻrtinchi konferensiyasining prezidenti boʻldi va unda parlamentlararo byuro tashkil etildi. U byuroning bosh kotibi, tinchlik harakati, xalqaro yarashuv va milliy parlament organlari oʻrtasidagi aloqa bilan shugʻullanuvchi axborot idorasi boʻlib ishlagan. 1891-yilda Rimda boʻlib oʻtgan ittifoqning uchinchi konferensiyasida Xalqaro Tinchlik Byurosi tuzildi, Gobat 1910-yilda Nobel tinchlik mukofoti bilan taqdirlanganda uning direktori edi.
Keyingi yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]
1902-yilda Gobat Doimiy Xalqaro Tinchlik Byurosiga rahbarlik qilgani uchun 1902-yilda Elie Dukomun bilan birgalikda Nobel Tinchlik mukofotini oldi.
1906-yilda Eli Dukomun vafotidan soʻng, Gobat Xalqaro Tinchlik Byurosining rahbarligini oʻz zimmasiga oldi.
Gobat 1914-yil 16-martda Shveysariyaning Bern shahrida vafot etdi. Berndagi tinchlik konferensiyasi yigʻilishida qatnashayotganda, u gapirmoqchi boʻlgandek oʻrnidan turdi, lekin yiqilib, bir soatdan keyin vafot etdi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Charles Albert Gobat on Nobelprize.org including the Nobel Lecture, July 18, 1906 The Development of the Hague Conventions of July 29, 1899
