Carmen Basilio

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Carmen Basilio

Basilio Jahon chempionligini himoya qilganidan keyin 1955-yilda
Statistikasi
Laqabi The Upstate Onion Farmer
Vazni
  • Welterweight
  • Middleweight
Tavalludi 2-aprel 1927-yil
Canastota, New York, U. S.
Vafoti 7-noyabr 2012-yil(2012-11-07)
(85 yoshda)
Rochester, New York, U. S.
Uslubi Orthodox

Carmen Basilio (1927-yil 2-aprel — 2012-yil 7-noyabrda tugʻilgan Carmine Basilio) amerikalik professional bokschi boʻlib, yarim oʻrta va oʻrta vazn toifalarida jahon chempioni boʻlgan va oxirgi chempionlik uchun Sugar Ray Robinsonni magʻlub etgan[1][2]. Temir tishli bosim jangchisi, Basilio ajoyib chidamlilikka ega boʻlgan kombinatsiyalangan zarbachi kabi turli eʼtiroflarga sazovor boʻlgan bokschi. Bokschi juda koʻp janglarida boshi va tanasiga shafqatsiz hujumlar bilan koʻplab raqiblarini magʻlub eta olgan professional boʻlgan edi.

Yilning eng yaxshi jangchisi nomli unvoni[tahrir | manbasini tahrirlash]

1957-yilda The Ring nomli jurnal Basilioni yilning eng yaxshi jangchisi, Amerika boks yozuvchilar uyushmasi esa (BWAA) uni 1955 va 1957-yillarda yilning eng yaxshi jangchisi deb topgan edi. Shuningdek, u ketma-ket besh yil davomida 1955-1959-yillarda The Ring jurnalining yilning eng yaxshi jangida boʻlish sharafiga ega boʻlgan bokschi sifatida boʻlib, bu boshqa bokschilarga nisbatan qaralganda tengsiz darajada baxolanganligini koʻrsatgan. 2002-yilda Basilio The Ring jurnali tomonidan soʻnggi 80 yil ichida 40- oʻrinda turgan eng buyuk jangchi sifatida tanlangan edi[3]. U 1990-yilda birinchi sinfda Xalqaro boks shon-shuhrat zaliga kiritilib qoʻyilgan bokschidi[4].

Boks faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sayohatchi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Basilio professional boksdagi faoliyatini 1948-yil 24-noyabrda New-Yorkning Binghamton shahrida Jimmy Evansga qarshi jang qilishdan boshlagan. U Evansni uchinchi raundda nokautga uchratadi va besh kundan keyin u Bruce Waltersni faqat bitta raundni oʻzidayoq magʻlub etadi. 1948-yil oxiriga kelib u toʻrtta jangni yakunlaydi.

U 1949-yilni ikkita durang bilan boshladi, 5-yanvarda Johnny Cunninghamga qarshi ringga chiqadi va 20 kundan keyin Jay Perlinga qarshi jang qilgan, Basilio oʻzining dastlabki 24 ta jangida faqat New-York shtatida tashviqot olib borgan va shu vaqt ichida 19-3-2 natijani qayd etib kelgan edi. Uning birinchi magʻlubiyati 1949-yil 2-may oyida olti raundlik boks jangida Connie Thies qarshi oʻtkazilgan jangda boʻlib oʻtgan edi. Bu davrda u Cunningham bilan yana uch marta jang qiladi. Basilio ikkinchi uchrashuvida ikki raundda nokaut bilan gʻalaba qozonadi, Cunningham uchinchi jangida sakkizta qaror bilan gʻalaba qozongan boʻlsa, toʻrtinchi jangida esa Basilio sakkizzinchi raundga kelib qaror bilan gʻalaba qozonadi.

Uning 24 ta janglari 1950-yil oʻrtasida oʻtib ketadi va Basilio sobiq jahon chempioni Lew Jenkins bilan uchrashib jang qiladi va 10 raundga kelib, ochkolar qarorini qoʻlga kiritgan edi.

Saflarda koʻtarilish[tahrir | manbasini tahrirlash]

1953-yilda Basilio katta janglarda gʻalaba qozona boshladi va yarim oʻrta vazn toifasi reytingida koʻtarildi. U oʻzining birinchi jahon chempioni jangini kubalik Kid Gavilanga qarshi oʻtkazib, Gavilanning yarim oʻrta vazndagi jahon chempionligini qoʻlga kiritadi.

Jahon chempioni[tahrir | manbasini tahrirlash]

1955-yilda Basilio qarori bilan Piter Myullerni urishdan jangni boshlagan edi. Shundan soʻng Basilio yana birinchi raqamli raqib boʻladi va oʻsha yilning 10-iyunida u yarim oʻrta vazn toifasida jahon chempioni Tony DeMarcoga qarshi ikkinchi marta jahon chempioni unvonini olishga urinadi. Basilio 12-raundda DeMarconi nokautga uchratib, jahon chempioniga aylanishga ulgiradi. Basilio unvonsiz ikkita jang oʻtkazadi, shu jumladan Gil Turner ustidan oʻn raundlik qaror gʻalabasidan keyin, DeMarco bilan yana uchrashishdan oldin, keyingi safar Basilio himoyachi jahon chempioni sifatida ringga tushgan. Ularning ikkinchi jangi birinchi jangi bilan bir xil natijaga erishadi: yaʼni 12-rounda Basilio nokaut bilan gʻalaba qozonib yutib chiqadi.

Rad etish[tahrir | manbasini tahrirlash]

1958-yilda Robinsonga qarshi Basilio
Basilio 1960-yilda AQSh Senatiga mafiya haqida guvohlik beradi

1958-yilda u va Robinson 25-mart kuni revansh jangida uchrashishadi va Robinson 15 raundlik bahsli qaror bilan unvonni zoʻrgʻa qaytarib oladi. 6-raunddan boshlab Basilioning chap koʻzi butunlay shishib ketgan boʻlsada, koʻpchilik ring boʻylab matbuot Basilio jangda gʻalaba qozondi deb oʻylashadi. 

Oʻsha paytdan boshlab va 1961-yilda nafaqaga chiqqunga qadar u vaqti-vaqti bilan jang qilib keladi, ammo uning soʻnggi uchta jangi oʻrta vazn toifasida jahon chempionligini tiklashga urinish boʻlib, ikki marta Gene Fullmerga yutqazib qoʻyadi. San-Franciscoda 14ta texnik nokaut bilan yutadi. 12-yilda Fullmerning vatani Yuta shtatida jang boʻlib oʻtadi (Salt-Lake-City shahrida boʻlgan edi), keyinchalik esa u jahon chempioni Paul Penderga 10-raundlik jangda ochkolar hisobi bilan hisobni boy berib qoʻyadi.

Boksdan keyingi hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nafaqaga chiqqanidan soʻng, Basilio bir muddat Rochester, New-Yorkdagi Genesee pivo zavodida ishladi. Keyinchalik oʻrta maktabni tashlab ketgan Carmen Sirakuzadagi Le Moyne kollejida jismoniy tarbiya fanidan dars bergan[5]. Umrining keyingi davrida Amerika Qoʻshma Shtatlari dengiz piyodalari korpusining aʼzosi boʻlgan Basilio nafaqaga chiqqanidan zavqlana olgan edi. Akasi Pol tomonidan boshqariladigan kolbasa ishlab chiqaruvchi kompaniyada Carmen sotuvchi boʻlib akasi bilan birgalikda faoliyat olib borgan.

1970-yillarda uning jiyani Billy Backus oʻzining boksdagi faoliyatini yomon boshlaganidan soʻng yarim oʻrta vazn toifasida jahon chempioni boʻladi. Bazilio Backus chempion boʻlgan kuni uning uchun Billy unvonni qoʻlga kiritgani uning oʻzi yutganidan koʻra yaxshiroq ekanini aytgan edi.

Garchi Backus Shon-sharaf zali aʼzosi boʻlmasada, Basilio ringda uchrashgan koʻplab jangchilar bilan birga boʻlgan edi.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Yarim vazn toifasida boks boʻyicha chempionlar roʻyxati;
  • Oʻrta vaznda boks boʻyicha chempionlar roʻyxati;
  • Chap qoʻl bokschilar roʻyxati.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „The Lineal Welterweight Champs“. Cyber Boxing Zone. 2009-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 27-oktyabr.
  2. „The Lineal Middleweight Boxing Champs“. Cyber Boxing Zone.
  3. Andrew Eisele. „Ring Magazine's 80 Best Fighters of the Last 80 Years“. About.com Sports. 2017-yil 8-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  4. Steve Schaefer (April 7, 1990) Boxing Hall of Fame names first inductees. United Press International
  5. "Carmen Basilio Dies at 85; Took Title From Robinson" NYTimes November 7, 2012

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]