Bodibilding

Bodibilding, kulturizm (inglizcha: bodybuilding — tana tuzilishi) — sport turi; tana mushaklarini gantel, shtanga, tosh va h.k. yordamida rivojlantirish, uni chiroyli va baquvvat qilishga qaratilgan mashqlar tizimi. Bunday mashkdarga dastlab Yunoniston va qadimgi Rimda katta eʼtibor berilgan. Misrda gavda muskullari chiroyli, kelishgan odamlargina firʼavn unvoniga munosib boʻlgan. Keyinchalik bu xildagi mashqlar koʻp mamlakatlarga tarqaldi. 19-asr oxirida Buyuk Britaniyada hozirgi zamon kulturizmi (fransuzcha culturisme, inglizcha physical culture — gavda madaniyati) asoslari ishlab chiqildi. 1901-yildan erkaklar gavda goʻzalligi xalqaro konkurslari, 20-asr oʻrtalaridan esa kulturizm boʻyicha har yili jahon chempionatlari oʻtkazila boshlandi. 1946-yil Xalqaro kulturizm (bodibilding) federatsiyasi (IFBB) tashkil qilindi. 170 dan ortiq davlat bu federatsiya aʼzosi.

Oʻzbekistonda bodibilding 1960-yillardan paydo boʻldi va dastlabki musobaqalar uyushtirildi. Ammo 80-yillarga kelib unga burjua sport turi sifatida salbiy baho berila boshlandi va unutib yuborildi. Mustaqillik yillarida jismoniy tarbiya va sportning barcha turlari qatori B.ga ham eʼtibor kuchaydi. B. ishqibozlari koʻpaydi. B. boʻyicha turli koʻrik va musobaqalar oʻtkazilmoqda. Daniil Plakida, Fuat Gimush, Ruslan Murodasilov, Rustam Fotihov, Gennadiy Blajko, Ibrohim Bekboyev taniqli B.chilardir.