Black Mirror

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Black mirror (teleserial)dan yoʻnaltirildi)
Black Mirror
Janri
Muallif(lar) Charlie Brooker
Ssenariynavis(lar)
  • Charlie Brooker
  • Kanak Huq
  • Jesse Armstrong
  • Rashida Jones
  • Michael Schur
  • William Bridges
Mamlakat Buyuk Britaniya bayrogʻi Birlashgan Qirollik
Til inglizcha
Qismlar soni 22
Ishlab chiqarish
Ijrochi prodyuser(lar)
  • Annabel Jones
  • Charlie Brooker
Qism davomiyligi 41-89 minutes
Studiya(lar)
  • Zeppotron (2011–2013)
  • House of Tomorrow (2014–2019)
Efirga uzatilishi
Telekanal
Tasvir formati
Ovoz formati
Translyatsiya davri 4-dekabr, 2011-yil(2011-12-04) — hozir

Black Mirror — Charlie Brooker tomonidan yaratilgan Britaniya antologik teleseriali. Uning har bir epizodi turli janrlarda boʻlsada, ularning aksariyati ilmiy fantastika texnologiyasi bilan yaqin kelajakdagi distopiyalarni birlashtiradi — spekulyativ fantastika turini yaratadi. Serial "The Twilight Zone" filmiga asoslangan boʻlib, zamonaviy ijtimoiy masalalarni sharhlash uchun texnologiyadan foydalanadi. Aksariyat epizodlar ijrochi prodyuser Annabel Jonesning katta ishtiroki bilan Brooker tomonidan yozilgan.

Serial 22 maxsus epizoddan iborat 5 ta seriya va bitta maxsus "Black Mirror: Bandersnatch" (2018) interaktiv filmini oʻz ichiga oladi. Birinchi ikkita seriya Britaniyaning Channel 4 tarmogʻida 2011 va 2013-yillarda, 2014-yilgi maxsus "White Christmas" kabi namoyish etilgan. Keyin dasturlar Netflixga koʻchib oʻtdi. Mazkur platformada 2016, 2017 va 2019-yillarda yana uchta seriya namoyish etildi. Netflix’dagi oltinchi seriya yashil rang bilan yoritilgan va 2022-yil iyul oyidan boshlab faol ishlab chiqarilmoqda[1]. Netflix tomonidan ikkita tegishli veb-sahifalar seriyasi ishlab chiqarilgan va birinchi toʻrtta seriyaga qoʻshimcha kitob "Inside Black Mirror" 2018-yilda nashr etilgan. Koʻpgina epizodlarga saundtreklar albom sifatida chiqarilgan.

Serial tanqidchilarning eʼtirofiga sazovor boʻldi va koʻplab sharhlovchilar tomonidan 2010-yillarning eng yaxshi teleseriallaridan biri sifatida tan olindi. "San Junipero", "USS Callister" va "Bandersnatch" seriyalari bilan dastur ketma-ket uch marta eng yaxshi televizion film uchun Primetime Emmy mukofotini qoʻlga kiritdi. Biroq baʼzi tanqidchilar serialning axloqiy jihatlarini tanqidiy soʻroq ostiga oladilar. „Black Mirror“, American Horror Story bilan bir qatorda, antologiya televizion formatini qayta ommalashtirishga hissa qoʻshgan va bir qator epizodlar sharhlovchilar tomonidan eʼtirof etilgan.

Epizodlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Serial dastlab Buyuk Britaniyadagi Channel 4 i tomonidan buyurtma qilingan va 2011-yilning dekabrida premyera boʻlib oʻtgan. Ikkinchi seriya 2013-yil fevral oyida taqdim qilindi. 2015-yil sentyabr oyida Netflix dasturni sotib oldi va keyinchalik oltita epizoddan iborat ikkita seriyaga boʻlingan 12 qismli seriyani tomoshabinlar eʼtiboriga havola qildi[2]. Birinchi olti epizod bir vaqtning oʻzida butun dunyo boʻylab Netflix’da umumiy uchinchi seriya sifatida 2016-yil 21-oktyabrda chiqarildi. Olti qismdan iborat toʻrtinchi seriya 2017-yil 29-dekabrda chiqdi[3]. Uch qismdan iborat beshinchi seriya 2019-yil 5-iyun kuni efirga berildi[4]. Birinchi toʻrtta seriya, shuningdek, maxsus „White Christmas“ DVD diskida chiqarildi[5].

Boshlanma[tahrir | manbasini tahrirlash]

Janr va mavzular[tahrir | manbasini tahrirlash]

Black Mirror antologiya seriyasi boʻlgani uchun har bir epizod mustaqil maʼno kasb etib, ularni istalgan tartibda tomosha qilish mumkin[6]. Dastur ilmiy fantastika doirasidagi spekulyativ fantastika namunasidir: epizodlarning aksariyati distopik yaqin kelajakdagi zamonaviy madaniyatning oʻziga xos xususiyatlarini boʻrttirib koʻrsatadigan yangi texnologiyalarning koʻpincha internet bilan bogʻlagan holatini namoyon qiladi[7][8][9]. Bunga misol qilib „Crocodile“ni keltirish mumkinki, bunda insonning xotiralarini koʻrish uchun foydalaniladigan Recaller qurilmasi zamonaviy dunyodan asosiy farq qiladi[7]. Koʻpgina bunday texnologiyalarning mohiyati inson tanasini yoki ongini oʻzgartirishni oʻz ichiga oladi, bu harakatlarning axloqiy jihatlari esa mualliflarni deyarli tashvishlantirmaydi[8]. Ular foydalanuvchiga qulaylik yoki erkinlik beradi, lekin muammoli shaxsiy xususiyatlarni kuchaytiradi[8][9]. Adrian Martinning yozishicha, koʻplab epizodlarda „insonning asosiy his-tuygʻulari va istaklari“ tasvirlangan boʻlib, ular „har doim nazoratdan chiqib ketadigan va falokatga aylanadigan texnologik tizim bilan kesishadi“[7]. Sozlamalar odatda patriarxal va kapitalistikdir va aksariyat epizodlar ayollikdan koʻra koʻproq erkaklik bilan bogʻliq mavzularni oʻrganadi[10]. Black Mirror boʻylab takrorlanadigan mavzular ma'lumotlar maxfiyligi va kuzatuvi, virtual haqiqat, individualizm va isteʼmolchilikni oʻz ichiga oladi[7][8]. Koʻpgina epizodlarda syujetli burilishlar mavjud[11].

Biroq alohida epizodlar turli janrlarda namoyon boʻladi[7]. Jinoiy fantastika epizodlari sirasiga „Hated in the Nation“ va „Smithereens“ politsiya protsessuallari va Nordic noir „Crocadile“ seriyalari kiradi[12][13]. Dahshat va psixologik dahshat mos ravishda „Black Museum“ va „Playtest“ seriyalariga xos xususiyatlardir[14][15]. Birinchi qism hisoblanuvchi „The National Anthem“ qora komediya va siyosiy satiradan iborat[16][17]. Baʼzi epizodlarda, xususan, „San Junipero“ va „Striking Vipers“ kabilarda romantika, „Hang the DJ“ epizodida romantik komediya yoki „USS Callister“da kosmik opera kabi yengilroq janrlar qoʻllanilgan[18][19][20]. Boshqa janrlarga misollar sifatida drama („Fifteen Million Merits“), psixologik triller („Black Mirror: Bandersnatch“), post-apokaliptik fantastika („Metalhead“) va urush filmi („Men Against Fire“)larni keltirish mumkin[7][10][21][22].

Black Mirrorda ilmiy va texnologik taraqqiyotga cheksiz intilishning salbiy nuqtai nazarini koʻrish mumkin[8]. Koʻpgina epizodlar baxtsiz yakunlan topadi[9]. Biroq oʻzlari shugʻullanadigan texnologiyaning xavf-xatarlarini sinchkovlik bilan oʻylab koʻrgan qahramonlar xuddi „San Junipero“ filmidagi kabi baxtli yakunlarga duch kelishadi[8]. Via Panoramicaʼdan Juliana Lopesning taʼkidlashicha, distopiya sozlamalari fransuz marksist Guy Debordning spektakl haqidagi tushunchasiga oʻxshaydi, bunda ommaviy axborot vositalari begonalashuv va shaxslar uchun erishib boʻlmaydigan utopiya yaratadi. Jumladan, „Nosedive“ filmida bosh qahramon Lacie ijtimoiy tarmoqlardagi muvaffaqiyatlar yuqori ijtimoiy-iqtisodiy mavqega hissa qoʻshadigan jamiyatda yuzakilik va ijrochilik orqali utopik hayotga intiladi[9]. Quarterly Review of Film and Videoda yozgan akademiklar Black Mirror epizodlari „aql oʻyini filmlari“ janriga toʻgʻri kelishini aniqladilar, bunda qahramonlar yoʻnalishini yoʻqotadi va hikoyalar chiziqli ketmaydi yoki parchalanadi. Ushbu janrdagi filmlar orasida „Inception“ (2010) va "Eternal of the Spotless Mind" (2004) kabi filmlar mashhur va bu asarlar koʻpincha davlat, texnologiya yoki oilaning ishonchsizligini koʻrsatadi[8].

Baʼzi tanqidchilar Channel 4 ostida ishlab chiqarilgan epizodlar koʻproq ingliz ohangiga, keyingi seriyalarda topilmagan umumiy estetik fazilatlarga ega deb hisoblashgan[7][8]. Netflix epizodlari, jumladan, „Nosedive“, „San Junipero“, „USS Callister“ va „Hang the DJ“ pastel estetikasi, 1980 yoki 1990-yillardagi nostalji va 4-kanal epizodlariga qaraganda yengilroq ohanglardan foydalani ham shundan dalolat beradi[8]. Keyingi seriyalarda baxtli yakunlar va texnologiyadan ijobiy foydalanish chastotasi ortadi[23][24][25].

Epizodlar orasidagi aloqalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Irma Thomas
Irma Thomasning 1964-yilgi „Anyone Who Knows What Love Is (Will Understand)“ qoʻshigʻi "Black Mirror" da yangraydi.

Keyinchalik epizodlarda kichik sahnalarda Easter egg ishoralar kuzatiladi. Misol uchun, fantastik yangiliklar kanali UKN tasviri epizodlar orasida takrorlanadi, shuningdek, Fenceʼs Pizza kompaniyasi „USS Callister“ va „Crocodile“ epizodlarida paydo boʻladi[26]. Serialning 4-qismi yakuniy epizodi sanalgan „Black Museum“ seriyaning har bir oldingi epizodiga havolalarni oʻz ichiga oladi[27] Irma Thomasning „Anyone Who Knows What Love Is (Will Understand)“ (1964) qoʻshigʻi bir nechta epizodlar, xususan, „Fifteen Million Merits“, „White Christmas“, „Men Against Fire“, „Crocodile“ va „Rachel, Jack and Ashley Too“larda yangragan[28]. Aktyorlar epizodlar aro kamdan-kam hollarda takrorlanadi, biroq oz sonli bir-biriga bogʻliq boʻlmagan rollarda paydo boʻladi. Hannah John-Kamen „Fifteen Million Merits“ filmida qoʻshiqchi Selma va „Playtest“ filmida jurnalist Sonja rolini oʻynaydi; Michaela Coel „Nosedive“ filmida aviakompaniyani roʻyxatdan oʻtkazish agenti va „USS Callister“da ekipaj aʼzosi Shaniya sifatida paydo boʻladi; Daniel Lapaine „The Entire Historyof You“ filmidagi kichik qahramon Max va „Black Museum“ filmida doktor Daniel rolini oʻynagan[29][30][31].

Baʼzi yozuvchilar "Black Mirror" epizodlari Easter egglarning koʻpligi yoki umuman dastur boʻylab tonal va tematik aloqalar tufayli umumiy koinotda oʻrnatiladi, deb hisoblashadi[8]. Muxlislar va jurnalistlar epizodlar oʻrtasida aniq xronologiya oʻrnatishga harakat qilishdi[32][33]. Serial yaratuvchisi Charlie Brookerning ushbu mavzu boʻyicha sharhlari vaqt oʻtishi bilan oʻzgardi. U dastlab dasturni „badiiy olam“ yoki „psixologik jihatdan umumiy olam“ deb taʼriflagan[34][32]. Uchinchi seriya chiqqandan soʻng u „Hated in the Nation“ filmidagi „White Bear“dagi markaziy jinoyatga ishora qiluvchi satr ular oʻrtasida „kanonik“ aloqa oʻrnatganini aytdi[35]. 2018-yilda u Easter egglarni yangi epizodlar dizaynini cheklaydigan eʼtibor emas, balki „muxlislar uchun qoʻshimcha tekstura“ deb taʼrifladi[33].

Yaratilishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Konsepsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

“Black Mirror” siz istalgan yerda uchratishingiz mumkin bo’lgan sarlavhadir. Har bir devorda, har bir stolda, televizor, monitor, smartfonning sovuq, yaltiroq ekrani, har bir qo‘lning kaftida topasiz uni.

Serial avval komediya yozuvchisi sifatida tanilgan Brooker tomonidan yaratilgan[36]. U 1990-yillarning oxirida PC Zone uchun video oʻyinlar sharhlarini yozgan. Xuddi shu yilda The Guardian uchun televizion sharhlar yozishni va 2000-yillarda televizion dasturlar yaratishni boshlagan. Brooker zombilarga asoslangan dramatik seriyali Dead Set (2008) ni ishlab chiqarishni tugatdi va Newswipe (2009—2010) va boshqa dasturlarda ishlayotgan vaqtida antologiya dramasi yaratishga qaror qildi. U "Twilight Zone" (1959—1964), "Tales of the Unexpected" (1979—1988) va “Hammer Horror House” (1980) uslubida yaratilgan[37][38].

Brooker Rod Serling „Twilight Zone“ni zamonaviy muammolarga, koʻpincha irqchilik kabi bahsli mavzularga asoslaganligini tan oldi, lekin oʻsha paytda televizion senzuradan oʻtish uchun ularni xayoliy sharoitlarga joylashtirdi. Brooker zamonaviy masalalarni, xususan, texnologiyaga eʼtibor qaratgan holda, xuddi shunday sharhlashi mumkinligini tushundi, u buni „How TV Ruined Your Life“ (2011) serialini ishlab chiqarish jarayonida oʻrgangan edi.

Brooker har bir epizod uchun yangi hikoyalar, sozlamalar, qahramonlar va aktyorlardan foydalangan holda antologiya yondashuvini saqlab qolishni xohladi, chunki u bu "Twilight Zone" kabi seriallardan zavqlanishning asosiy elementi ekanligini his qildi. Ushbu yondashuv „Black Mirror“ga standart takrorlanuvchi aktyorlar tarkibiga ega boʻlgan hozirgi dramalar va seriallardan farq qilish imkonini beradi[37]. Brookerning soʻzlariga koʻra, ishchi guruh serialga oʻzaro bogʻlovchi mavzu yoki boshlanma berishni oʻylab koʻrdi, ammo oxir-oqibat bu amalga oshmadi[39].

Yozish jarayoni[tahrir | manbasini tahrirlash]

Charlie Brooker
Charlie Brooker —epizodlarning aksariyat qismi muallifi.

Aksariyat epizodlar faqat Brooker qalamiga mansub. Uning aytishicha, oʻzining oldingi komediya yozuvlari singari, bu ham „eng yomon murakkablashgan ssenariy koʻrinishidir“; gʻoyalar koʻpincha uni kulishga majbur qiladi[40][41]. Epizodlar odatda bir vaqtning oʻzida faqat bitta jihatga ega boʻlib, ular ishonchsizlikni toʻxtatib turishni talab qiladi va qahramonlarning xatti-harakatlari, hatto qiyin vaziyatlarda gʻayrioddiy tuyilsa ham, haqiqiy his qilish uchun yaratilgan[36]. Brooker yangiliklar voqealari yoki dolzarb mavzularga munosabat bildirishdan qochadi, chunki filmning chiqish sanasiga qadar ularning dolzarbligi saqlanib qolishiga kafolat yoʻq edi[42].

Dastlabki ikkita seriyada Brooker syujetni kamroq rejalashtirar va ssenariyni istaganidek yozar edi, bu esa mos kelmaydigan syujetlarga sabab boʻldi. Xususan, ushbu omil "White Bear"ning qayta yozilishiga sabab boʻldi[36]. U ssenariyni keyingi tanaffusga erishish uchun motivatsiya sifatida reklama tanaffuslarini hisobga olgan holda yozar, bu tomoshabinlarni qaytarish uchun vosita boʻlib xizmat qilardi[43]:1:21:25. Birinchi ikkita seriyadan soʻng Brooker har bir birinchi qoralama oldidan toʻliq konturni yozdi va bu filming oxiri oʻzgargan taqdirda ham uni tasvirlash jarayonini osonlashtirishini aniqladi. Konturning uzunligi sezilarli darajada farq qilishi mumkin, ikkidan yigirma besh sahifagacha[43]:13:00.

"San Junipero" Netflix uchun yozilgan birinchi epizod boʻlib, Black Mirror epizodining ohangini sinab koʻrish uchun ongli qarordan kelib chiqqan. Shundan soʻng epizodlar tonal jihatdan rang-barang boʻlib ketdi[42]. Brooker Netflix’ga qisqacha murojaat yuboradigan va birinchi qoralamani boshlashdan oldin fikr-mulohazalarni oladigan boʻldi[42]. U baʼzi materiallarni tik turgan holda yozar, chunki ozgina noqulaylikni ham vaqtni behuda sarflash deb hisoblardi; uning aytishicha, bbirinchi qoralama, yaʼni „qusuq qoralama“ har doim dahshatli, lekin yozilishi kerak edi[44]. U yozayotganda tugallangan epizodni tasavvur qilishga harakat qilgan, baʼzan esa ilhom manbai sifatida musiqa tinglab yugurgan. Brookerning taʼkidlashicha, hissiy nutqlarni yozish osonroq, koʻp qismlardan iborat ketma-ketliklar esa qiyinroq boʻlgan[45]. Jones ssenariyga feedback berar va rejissyor yoki aktyor ssenariyga katta taʼsir koʻrsatishi mumkin edi[42]. Bundan tashqari, Brooker va Jones ishlab chiqarish jarayonining barcha jabhalarida ishtirok etishgan, suratga olishni kuzatishgan va iloji boʻlsa, montaj xonasidagi jarayonda ham ishtirok etishgan[45][46]:308. Ular mantiqiy nomuvofiqliklarga ishora qildilar va texnologik foydalanuvchi interfeyslarining tafsilotlari ustida ishladilar. Brookerning soʻzlariga koʻra, yakuniy tahrir kutilgan effekt bermayotgan jihatlarni tuzatishga yoki eʼtibordan chetda qolgan gʻoyalarni toʻldirishga imkon berishi mumkin[36].

"The Entire History of You" epizodi Jesse Armstrong tomonidan yozilgan[46]:50. William Bridges "Shut Up and Dance" va „USS Callister“ filmlarida hammuallif boʻlgan, Brookerning rafiqasi Konnie Huq esa „Fifteen Million Merits“ filmlarida hammuallif boʻlgan[46]:31, 161, 225. Ushbu epizodlarni yozish jarayonida Brooker oʻz hamkasblari bilan bir xonada ishlamagan, aksincha, odatda masofadan turib faoliyat olib borgan. Bir kishi birinchi qoralamani yozadi va keyin u fikr-mulohaza va qayta yozish bosqichlaridan takror-takror oʻtadi[43]:1:13:30. "Nosedive" filmida Michael Schur ssenariyning birinchi yarmini, Rashida Jons Brookerning gʻoyalari va hikoyasi rejasi asosida ikkinchi yarmini yozgan[47].

Birinchi seriya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rory Kinnear
Rory Kinnear „The National Anthem“ning birinchi qismida Bosh vazir Michael Callow rolini oʻynadi.

Serial 2010-yilda dunyo yuzini koʻrdi. Brooker va Jones 2006-yildan 2008-yilgacha efirga uzatilgan Charlie Brookerning „Screenwipe“ telekoʻrsatuv dasturida birgalikda ishlashni boshladilar. Channel 4 dagi komediya boshligʻi uchun "Black Mirror" turli mualliflar tomonidan ishlangan sakkiz yarim soatlik epizodlar birinchi maydon uchun edi. Texnologiya kamroq diqqat markazida, olamlar kattaroq va batafsilroq yoritilgan edi, Jones buni qisqa muddatda toʻgʻri bajarish mumkin emasligini taʼkidladi. Keyin serial uch soatlik epizodlar uchun buyurtma qilingan. Birinchi ssenariy „Fifteen Million Merits“ edi[46]:6–13. Ikkinchisi „Inbound“ epizodi boʻlib, u hech qachon efir yuzini koʻrmagan: bu seriya Iroq urushidagi bola haqidagi haqiqiy voqealarga asoslangan ilmiy fantastik moslashtirilgan qism edi[43]:1:01:00. Undan olingan tushunchalar keyinchalik „Fire Against Men“ epizodi uchun asos boʻldi. Keyingi ssenariy „The National Anthem“ boʻlib, u „Black Mirror“ning efirga uzatilgan birinchi epizodi boʻldi. Uchinchi qism — „Entire History of You“[46]:6–13.

Dastur Brookerning Zeppotron ishlab chiqarish kompaniyasi tomonidan Gollandiyaning "Endemol" media kompaniyasi uchun ishlab chiqarilgan. Joel Collins vizual effektlar ustida ishlaydigan Painting Practice kompaniyasi bilan ishlab chiqarish dizayneri sifatida ishlagan. "Black Mirror" filmining dastlabki bosqichlarida Jones komediya aktyorlarini kastingdan chetlashtirishga intilgan, chunki Brooker avvallari komediya yozuvchisi boʻlgan va ular serial komediyaga oʻxshab qolmasligini xohlashgan[46]:16, 18. Tasvirga olish Brooker yozgan satirik politsiya protsessual seriyasi "A Touch of Cloth" filmi bilan bir vaqtda sodir boʻldi[43]:0:23:00. Serial 2011-yil 4-dekabrdan har hafta efirga uzatiladi. „The National Anthem“da oʻgʻirlab ketilgan malikaning ozod boʻlishi uchun choʻchqa bilan jinsiy aloqada boʻlishi kerak boʻlgan Britaniya bosh vaziri Rory Kinnear tasvirlangan. „Fifteen Million Merits“ filmida Daniel Kaluuya Bing rolini, Jessica Brown Findlay esa Abi rolini oʻynaydi, bu jamiyatda koʻpchilik valyuta topish uchun har kuni velosipedda yurishi kerak boʻladi. „The Entire History of You“ filmida mos ravishda Toby Kebbell va Jodi Uittaker oʻynagan Liam va Ffion juftligi tasvirlanadi, film davomida Liam Ffionning doʻstiga boʻlgan munosabatidan shubhalanib qoladi[37].

Ikkinchi seriya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lenora Crichlow
Lenora Kriklou „White Bear“ filmida Victoria Skillane rolini ijro etgan.

Birinchi seriya Channel 4 uchun qimmatga tushdi, chunki antologiya formati miqyosda tejamkorlik yoʻqligini anglatardi, ammo Black Mirrorning uch qismdan iborat ikkinchi seriyasi uchun buyurtma qilingan. Brooker buni „koʻlami boʻyicha epikroq, ammo, shuningdek, yanada samimiy“ deb taʼriflagan: epizodlarda koʻproq tushunarsiz texnologiyalar mavjud. Brookerning taʼkidlashicha, ikkinchi seriya birinchisi uchun oyna vazifasini oʻtaydi: ularning birinchisida (tartibda) „buzilgan siyosiy satira“, "distopik doʻzax manzarasi " va „texnologiya tufayli uzilgan munosabatlar“ mavzulari bor, ikkinchisi esa bu shakllarning epizodlarini teskari tartibda taqdim etadi. Birinchi seriyadagi har bir epizodda erkak qahramon bosh rolda boʻladi, shuning uchun Brooker ataylab dastlabki ikki epizod uchun ayol kishini bosh qahramon qilib tanlaydi: „Be Right Back“ va „White Bear“[46]:59–64.

Ikkinchi seriya uchun treyler Moving Picture Company tomonidan tayyorlangan va unda tushlar ketma-ketligi, zavod va katta chang buluti aks ettirilgan, ammo seriyaning ikki qismidan parchalar yoʻq[48]. Serial 2013-yil 11-fevraldan boshlab har hafta efirga uzatiladi. „Be Right Back“ filmida Marta (Hayley Atwell) qayligʻi Ashning (Domhnall Gleeson) oʻlimidan qaygʻurayotganda hissiy yordam olish uchun sunʼiy intellektga murojaat qilishi aks ettirilgan. Lenora Crichlow „White Bear“ filmida xotirasini yoʻqotgan apokalipsis ayoli Victoria Skillane rolini ijro etadi. „The Waldo Moment“ siyosiy satira boʻlib, Daniel Rigby animatsion ayiq rolida qoʻshimcha saylovlarda qatnashgan Jamie Salter rolini oʻynagan. Black Mirror birinchi marta 2013-yil noyabr oyidan boshlab DirecTV orqali AQShda sotuvga chiqarildi, epizodlar Audience kanalida efirga uzatildi. Shuningdek, ularni onlayn koʻrish imkoniyati ham mavjud edi[49].

White Christmas[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jon Hamm
„White Christmas“ filmida Matt rolini oʻynagan Jon Hamm

Brookerning soʻzlariga koʻra, serial hali ham oʻz byudjetini Channel 4 ning komediya boʻlimidan olayotgan, uning oʻrniga drama boʻlimiga kirish kerakmi yoki yoʻqmi, muhokama qilinayotgan edi. Oʻsha paytdagi Channel 4 ning komediya boshligʻi Shane Allen 2018-yilda "Black Mirror" uchun byudjetdan kimdir hayratda qolganini aytdi, bu komediya uchun xarajat standartlaridan ancha yuqori edi. Komediyaning yangi rahbarining Brooker va Jones bilan aloqasi yoʻq edi[46]:101–103.

Brooker 2018-yilda Channel 4 toʻrtta epizoddan iborat uchinchi seriyaga kelishib olgani haqida xabar bergan, ammo epizodlarning batafsil konspektlarini oldindan soʻragan. Brooker keyinchalik „White Christmas“ning hikoyasiga aylanadigan „Angel of the Morning“ epizodini oʻylab topdi. U, shuningdek, oldingi „Inbound“ ssenariysi asosida keyingi „Men Against Fire“ga oʻxshash epizodni ham yaratdi. Yana bir epizod „Crocodile“ deb nomlandi, u bir xil nomdagi toʻrtta seriya bilan bir-biriga mos tushdi. Uzoq kutishdan soʻng, Brooker va Jonesga bu gʻoyalar "unchalik "Black Mirror „ emasligini“ aytishdi. Channel bir martalik maxsus son qilishni taklif qilgan boʻlsa-da, Jones ulardan aniqlik yetishmasligini his qilganini aytdi[46]:101–103.

Jones va Brooker keyingi yil uchun boshqa loyihalar ustida ishladilar, xususan, „A Touch of Cloth“ shular jumlasidandir[46]:101–105. Ular Endemolning „House of Tomorrow“ boʻlimini tuzdilar, uning ostida keyinchalik "Black Mirror" kontenti ishlab chiqarildi[50]. Channel 4 xodimi bilan toʻqnashgandan soʻng Brooker Black Mirror masalasi qanday davom etishini soʻrash uchun kanalga elektron pochta xabarini yubordi. Channel 4 da bir soatlik Rojdestvo uchun maxsus byudjet bor edi, ammo Jones va Brooker 90 daqiqalik epizodni koʻrsatishga majbur qilishdi. „White Christmas“ uchta hikoyadan iborat portmanto boʻlib, 1983-yilgi "Twilight Zone: The Movie" ilmiy-fantastik filmi kabi asarlardan ilhomlangan. Unda Matt rolida Jon Hem va Joe rolida Rafe Spall suratga tushdi. Individual hikoyalardagi aktyorlar: Rasmus Hardiker Harry rolida, Natalia Tena Jennifer rolida, Oona Chaplin Greta rolida, Janet Montgomery Beth rolida va Ken Drury Bethning otasi rolida koʻrinish bergan. Epizod 2014-yil 16-dekabrda namoyish etilgan[46]:101–105.

Netflixga koʻchish[tahrir | manbasini tahrirlash]

„White Christmas“ uchun matbuot namoyishi kuni Brooker va Jones Channel 4 rahbarlari bilan uchrashuv oʻtkazdilar, ular serialni davom ettirishni xohlashlari, ammo byudjet cheklovlari tufayli birgalikda ishlab chiqarish boʻlishi kerakligini aytishdi. Juftlik birgalikda ishlab chiqarishni moliyalashtirish uchun bir necha oy oldin Los-Anjelesga borgan, ammo harakat muvaffaqiyatsiz tugagan. Telekanal, shuningdek, Brookerga Philipp K. Dickning qisqa hikoyalari moslashtirilgan "Electric Dreams" (2017—2018) epizodini yozishi mumkinligini taklif qildi[46]:123–124. Shuningdek, ular AQSh tarmogʻining taklifiga koʻra "Game of Drones" rejasiga nom bergan keng qamrovli hikoyaga ega besh epizodli seriyani koʻrib chiqdilar.

2014-yil 1-dekabrda dasturning birinchi ikkita seriyasi eksklyuziv oqim huquqlarini sotib olgandan soʻng Qoʻshma Shtatlardagi Netflix’da chiqarildi, bu esa dasturga tomoshabinlar eʼtiborining oshishiga olib keldi[51]. Amerikaning AMC, Syfy va HBO kompaniyalarini oʻz ichiga olgan kanallar oʻrtasidagi tender urushida Netflix har biri oʻnta epizoddan iborat ikkita seriyali majburiyatni oldi[46]:125–126. Brooker va Jonesning 2018-yilda xabar berishicha, ular ham, Netflix ham Channel 4 niteng huquqli hamkorlar sifatida koʻrishni istashsa-da, kanal bundan qochgan. Oxir-oqibat ular Netflix bilan hamkorlikda ishlab chiqarishni muhokama qilmasdan uchrashuv oʻtkazishdi, u yerda kanal uchta epizodni yangilashni taklif qildi. Keyinchalik, agar toʻliq taʼminot oldindan berilishi mumkin boʻlsa, kanal oltita epizodni taklif qildi, ammo Brooker va Jones gʻoyalarining ilgari rad etilganligi sababli xavotirda edilar. Ular AQSh takliflariga javob berish uchun cheklangan vaqtga ega edilar va Netflix bilan shartnoma tuzishni tanladilar[46]:125–126.

2015-yil sentabr oyida Netflix Black Mirror filmining 12 ta epizodini taqdim etdi[52]. Shu paytgacha seriya 80 ga yaqin hududlarda mavjud edi. 2016-yil mart oyida u Buyuk Britaniyada uchinchi seriyani tarqatish huquqini 40 million AQSh dollari miqdoridagi narxga sotib olishni taklif qilgan holda Channel 4 ni ortda qoldi[53]. Endemol bayonotida aytilishicha, Channel 4 „2013-yildan beri [“Black Mirror"ni] qayta ishga tushirish imkoniyatiga ega boʻlgan va ularga ushbu va keyingi birgalikda ishlab chiqarish takliflarini topshirgan. [. . . ] Kanal uchun Buyuk Britaniya oynasi boʻyicha kelishuvga erishish uchun keyingi harakatlar qilindi, ammo bu ham afsuski befoyda edi". Bu birinchi marta onlayn striming xizmati asl tarmoq uni yangilamoqchi boʻlganida seriyaga huquqlarni qoʻlga kiritganini koʻrsatdi[54].

Uchinchi seriya [tahrir | manbasini tahrirlash]

Uchinchi seriyaning ssenariysini ishlab chiqishda Brooker oldingi epizodlarga nazar tashladi va barcha epizodlar qahramonlar qochib qutula olmaydigan vaziyatga tushib qolishlari haqida boʻlganligini tushundi. Uchinchi seriya orqali Brooker serialga romantika va politsiya protsessual kabi anʼanaviy janrlarni qoʻshib, turli formatlarni sinab koʻrishni xohladi. Prodyuser Lucy Dyke Netflix serialning „kattaroq va yaxshiroq“ va „xalqaroroq“ boʻlishini kutayotganini, prodyuser Joel Colllins esa Netflix oldingi epizodlarga qaraganda bir xil miqyosda yoki kattaroq miqyosdagi gʻoyalarni qoʻllab-quvvatlashdan xursand ekanligini bildirdi. Brooker serial uchun yozgan birinchi epizod „San Junipero“ boʻldi va u oldingi epizodlar mohiyatidan ataylab yiroqlashish, shuningdek, serialning potensial Amerikalashuvidan xavotirda boʻlgan muxlislarga „qasddan malina zarbasi“ edi[46]:126–127.

Uchinchi seriyani tashkil etuvchi oltita epizodning sarlavhalari 2016-yil iyul oyida chiqish sanasi bilan birga eʼlon qilingan[55]. 2016-yil oktyabr oyida treyler chiqdi[56]. Serial 2016-yil 21-oktyabrda butun dunyo boʻylab Netflix’da chiqdi[57]. „Nosedive“ — bu Bryce Dallas Howard Lacie rolini oʻynagan epizod boʻlib, u odamlar bir-birlari bilan har bir muloqotga reytinglar qoʻyadigan dunyoda ijtimoiy tarmoqlarda mashhurlikka intilayotgan ayol obrazida tasvirlanadi. „Playtest“ — bu yangi virtual haqiqat oʻyini uchun pleytester Cooper rolini oʻynagan Wyatt Russellning dahshatli hikoyasidir. „Shut Up and Dance“ filmi internet orqali anonim tarzda shantaj qilingan oʻsmir haqida boʻlib, Kenny rolini Alex Lawther va Hector rolini Jerome Flynn oʻynagan, mualliflar Brooker va William Bridges. „San Junipero“ ilmiy-fantastik sevgi hikoyasi boʻlib, Gugu Mbatha-Raw Kelly rolini va Mackenzie Davis Yorkie rolini oʻynagan. „Men Against Fire“ — bu Malachi Kirby Strip rolini oʻynagan urush haqidagi hikoya. „Hated in the Nation“ filmi politsiya protsessual boʻlib, unda Karin Parke rolida Kelly Macdonald va Blue Coulson rolida Faye Marsay bir qator oʻlimlarda robot asalarilarning rolini oʻrganadi[46]:129–219.

Toʻrtinchi seriya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Penn Jillette
„Black Museum“ga hissa qoʻshgan sehrgar Penn Jillette

Brookerning taʼkidlashicha, olti epizoddan iborat toʻrtinchi seriya uchinchisiga qaraganda koʻproq rang-baranglikka ega[58]. 2016-yil iyul oyida bu seriyani yozish jarayoni boshlandi va 2016-yilgi Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi prezidentlik saylovlarida ham davom etdi. Brookerning Digital Spy’ga aytishicha, u „qoʻrqinchli nigilizmdan boshqa hech narsa“ga qanday talab boʻlishini bilmasdi va shu tariqa u yangisiga avvalgi seriyalarga qaraganda „koʻproq umid“ qoʻshdi[59]. 2016-yil noyabr oyida Kanadada suratga olingan "Arkangel" seriyaning birinchi epizodi boʻldi[46]:221[60]. Netflix byudjeti ularga Islandiyada „Crocodile“ va suratga olishda maxsus effektlarni talab qiluvchi „Metalhead“ epizodini suratga olish imkonini berdi[46]:221. Suratga olish 2017-yil iyun oyida yakunlandi[61].

2017-yil may oyida Reddit posti norasmiy ravishda Black Mirror serialining 4-seriyasidagi oltita epizodi nomlari va rejissorlarni eʼlon qildi[62]. Birinchi treyler 2017-yilning 25-avgustida debyut qilgan va sentyabr oyida ikkita reklama posterlari chiqarilgan[63][64]. 24-noyabrdan boshlab Netflix dasturning 13 kunlik Black Mirror" deb nomlanuvchi toʻrtinchi seriyasining har bir epizodi uchun bir qator plakatlar va treylerlarni nashr etdi va 6-dekabrda premyera sanasining (29-dekabr) eʼlon qilinishi bilan yakunlanadi[65][66].

„USS Callister“ — bu video oʻyinlar kompaniyasiga asoslangan kosmik doston boʻlib, Jesse Plemons texnik direktor Robert Daly hamda Cristin Milioti yangi dasturchi Nanette Cole rolini oʻynagan. „Arkangel“ filmi onaning oʻz qizi miyasiga invaziv texnologiyani joylashtirgani haqidagi epizod boʻlib, Marie rolini Rosemarie Dewitt va Sara rolini Brenna Harding ijro etgan, rejissyor Jodie Foster. „Crocodile“ filmi Mia rolini oʻynagan Andrea Riseboroughning zarba va qochqin oqibatlari haqida. „Hang the DJ“ bu Georgina Campbell ijro etgan Amy va Joe Cole ijro etgan Frenk oʻrtasidagi sevgi hikoyasi boʻlib, ular uchun sheriklar tanlaydigan sunʼiy intellekt gʻoyasiga asoslangan. „Metalhead“ — bu oq-qora apokalipsis epizodi boʻlib, unda Bella rolini oʻynagan Maxine Peakening robot „it“ dan qochishga urinishi tasvirlanadi, rejissor David Slade. „Black Museum“ uchta hikoyadan iborat antologiya boʻlib, ulardan biri sehrgar Penn Jillette tomonidan yozilgan. Asosiy eʼtibor jinoyat muzeyiga qaratilgan boʻlib, bu epizodda Douglas Hodge Rolo Haynes va Letitia Wright Nish rolini oʻynaydi[46]:225–309.

Engadget va Gizmodo maʼlumotlariga koʻra, virusli marketing vositasi sifatida Netflix Turkiyaning Ekşi Sözlük veb-sayti foydalanuvchilariga shaxsiy xabarlar yuborgan. Xabarlar „iamwaldo“ akkauntidan yuborilgan va ularda „Biz nima qilayotganingizni bilamiz. Kuzating va nima qilishimizni tomosha qiling“ deyilgan. Reklama baʼzi foydalanuvchilar tomonidan ijobiy qabul qilingan boʻlsa-da, boshqalari xabarlar sabab boʻlishi mumkin boʻlgan qaygʻudan xavotirga tushganlar[67][68].

Bandersnatch[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fionn Whitehead
Bandersnatch filmida Stefan rolini oʻynagan Fionn Whitehead

Ijtimoiy tarmoqlarda suratga olish haqidagi xabarlar, Netflix tomonidan tezda oʻchirilgan Twitter eʼloni va xorijiy filmlar kengashi sertifikatlari tufayli ommaviy axborot vositalarida koʻplab mish-mishlar paydo boʻlganidan soʻng, Netflix 2018-yil 27-dekabrda "Black Mirror: Bandersnatch" filmi ertasi kuni chiqishini eʼlon qildi[69][70][71]. 1984-yilda boʻlib oʻtgan voqealarda Fionn Whitehead tomonidan ijro etilgan Stefan haqida hikoya qilinadi, u keng tarqalgan fantaziya romanini video oʻyinga moslashtirganda haqiqatdan shubhalana boshlaydi va ruhiy salomatligi yomonlashadi[72][73]. Bandersnatch — interfaol film boʻlib, tomoshabinni ekranda hikoyaning davom etishiga taʼsir qiladigan ikkita variantdan birini tanlashga muntazam ravishda taklif qiladi; bunda bir trilliondan ortiq potentsial yoʻllar va beshta aniq yakunlar mavjud. Boshqa asosiy rollarda Will Poulter, Craig Parkinson, Alise Lowe va Asim Chaudhrylar bor[74].

Beshinchi seriya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Miley Cyrus
Miley Cyrus „Rachel, Jack va Ashley Too“ nomli beshinchi seriyaning soʻnggi qismida pop yulduzi rolini oʻynaydi.

Netflix beshinchi seriyani 2018-yil 5-martda eʼlon qildi[75]. Dastlab beshinchi seriyaning bir qismi boʻlgan Bandersnatchning murakkabligi ishlab chiqarishni kechiktirdi, shunday boʻlsa-da, Netflix uni 2019-yilda chiqarishga qaror qildi[76][77]. Birinchi epizod „Striking Vipers“ Bandersnatch filmidan oldin suratga olingan[78]. 2019-yilning 15-mayida beshinchi seriyaning treyleri chiqdi, unda u uchta epizoddan iboratligi oʻz aksini topdi[4].

2019-yil 5-iyun kuni serial chiqdi. „Striking Vipers“da Danny (Anthony Mackie) va Karlning (Yahya Abdul-Mateen II) Dannyning Theo (Nicole Beharie) bilan turmush qurgan boʻlishiga qaramay virtual munosabatlarda boʻlayotgani aks ettiriladi. „Smithereens“ epizodida Andrew Scott Chris rolida ijtimoiy media kompaniyasi stajyori sifatida oʻgʻirlab ketiladi. "Rachel, Jack va Ashkey Too"da ikki titulli opa-singillar (Angourei Raice va Madison Davenport) pop yulduzi Ashley O (Miley Cyrus)dan klonlangan qoʻgʻirchoq bilan hamkorlik qiladi[78].

Kelgusi oltinchi seriya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taxminan 2020-yil yanvar oyida Brooker va Jones oʻzlarining House of Tomorrowdan ketishlarini eʼlon qilishdi. Variety nashrining xabar berishicha, ushbu oʻzgarishlarning markazida intellektual mulk masalalari boʻlib, seriya huquqlari Endemolga tegishli[50]. 2020-yilning fevraliga kelib Brooker va Jones yangi ishlab chiqarish kompaniyasi „Broke and Bones“ni tashkil qilishdi[79]. Netflix 2020-yil iyuligacha „Broke and Bones“ kompaniyasi bilan seriallar va boshqa ishlab chiqarish huquqlari uchun uzoq muddatli shartnoma tuzgan edi, shunday boʻlsa-da, Black Mirror uchun huquqlar hamon Endemolda saqlanib qolgan. Varietyga koʻra, Brooker va Joneslar yangi kelishuvlar amalga oshirishmasa, qoʻshimcha seriyalarni ishlab chiqara olmasdilar[80]. 2020-yil may oyida Radio Timesga bergan intervyusida Brooker jamoatchilik kayfiyati Black Mirrorning oltinchi seriyasiga mos keladimi yoki yoʻqmi degan savolga javob berdi va oʻzining koʻproq komediya loyihalari ustida ishlaganini aytdi[81].

Oltinchi seriya Netflix tomonidan 2022-yil may oyida eʼlon qilindi. Serial House of Tomorrow emas, balki Broke and Bones tomonidan ishlab chiqariladigan boʻldi. Biroq House of Tomorrowning yangi egalari Banijay dasturga egalik huquqini saqlab qoladi (Banijay 2020-yilda Endemol Shine guruhini sotib olgan). Unda seriyaning uchta epizoddan koʻproq boʻlishi rejalashtirilgan[1]. Variety maʼlumotlariga koʻra, birinchi uchta epizod uchun aktyorlar orasida Zazie Beetz, Paapa Essiedu, Josh Hartnett, Aaron Paul, Kate Mara, Danny Ramirez, Clara Rugaard, Auden Thornton va Anjana Vasan bor[82][83]. 2022-yil avgust va sentyabr oylarida Deadline Hollywood nashri Rory Culkin va Rob Delaneylar ham serialda rol ijro etishi haqida xabar berdi[84][85]. Zazie Beetz uning epizodi 2022-yil iyun oyida suratga olinganini aytdi[86]. Variety nashrining xabar berishicha, seriya 2022-yil iyul oyidan boshlab ishlab chiqarilmoqda[82].

Tavsiya etilgan spin-offlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bir nechta keyingi epizodlar yoki spin-offlar taklif qilingan, ammo hech biri ishlab chiqarilmagan. 2013-yilda Robert Downey Jr. „The Entire History of You“ epizodini Warner Bros. va uning Team Downey prodyuserlik kompaniyasi tomonidan potentsial ravishda filmga aylantirish variantini tanladi. 2018-yilda epizod muallifi Jesse Armstrong loyiha „rivojlanish jahannami“da ekanligini aytdi[87][88][89]. 2016-yilda Brooker „White Bear“ va „Be Right Back“ filmlarining davomi boʻyicha gʻoyalari borligini aytdi, biroq ularning yaratilishi dargumon[90]. U 2017-yilda „San Junipero“ning davomiy epizodini suratga olish rejalari yoʻqligini aytdi[91]. Brooker „Hated in the Nation“ filmidagi baʼzi personajlar potentsial takrorlanishi mumkin deb taklif qildi. Xususan, Colin Ritman (Will Poulter) muqobil vaqt jadvallari va voqeliklardan xabardor Bandersnatch qahramonidir[90][92]. „USS Callister“ rejissori Toby Haynes 2018-yilda teleserial sifatidagi epizodga qiziqish bildirgan[93].

Qabul qilinishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tanqidlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Black Mirror" tanqidchilar olqishiga sazovor boʻldi[9]. Rotten Tomatoesda birinchi seriya 98%, ikkinchisi 87% va „White Christmas“ 89% reyting oldi. Uchinchi seriya Rotten Tomatoesda 86% va Metacriticda 82 ball, toʻrtinchi seriya Rotten Tomatoesda 85% va Metacriticda 72 ball oldi. Bandersnatch mos ravishda 73% va 61 ballga ega. Beshinchi seriya Rotten Tomatoesda 68% va Metacriticda 65 ball olgan[94]. 2018-yilda Vivat Academia xodimi Victor Cerdan Martinezning soʻzlariga koʻra, "Black Mirror" xitoyliklar tomonidan eng koʻp tomosha qilingan beshta Gʻarb teleseriallaridan biri boʻlgan[95].

Birinchi seriya maqtovga sazovor boʻldi. The A. V. Club xodimi David Sims birinchi epizod — „The National Anthem“ga har bir qahramon qarori va syujet vahiysini tabiiy deb koʻtopib, A reytingini berdi[96]. Bleeding Cool filmidagi Jim Goodwin serial qatnashchilarining aktyorlik mahoratini maqtadi[97]. Biroq epizod ustidan televizion tartibga solish organi Ofcomga 145 ta shikoyat kelib tushdi, bu yil davomida kuzatilgan sakkizinchi eng katta raqam edi[98]. „Fifteen Million Merits“ni koʻrib chiqqach, Den of Geek’dan Ryan Lambie Bing va Abi oʻrtasidagi ishqiy munosabatlarni, shuningdek, tasvirga olish sifati, musiqa va aktyorlik mahoratini yuqori baholadi[21]. The Telegraph’dan Sam Richards uni toʻrtta yulduz bilan baholab, „acerbik hazil“ni maqtagan[99]. „The Entire History of You“ ga tanqidiy munosabat ancha aralash edi. Sims qahramon Liamning harakatlari juda tez kuchayib ketdi, deb hisoblardi. Lekin u xotirani yozib olishning markaziy asosini ishonchli deb topdi[100]. Richards xotira texnologiyasi mazkur hikoya uchun u haqadr ham zarur emas deb topdi, ammo Entertainment Weekly xodimi James Hibberd epizodning ijrosi „murakkab va benuqson“ ekanligini aytdi[101].

„Be Right Back“ seriyasining ikkita ochilishi tanqidchilarning olqishiga sazovor boʻldi. Digital Spy’dan Morgan Jeffery uni toʻrt yulduz bilan baholadi, belgilar va hissiyotlarni maqtab, yakunni tanqid qildi[102]. "Flickering Myth" Luke Owen Hayley Atwellning Martha rolini va Domhnall Gleesonning Ash rolini ijro etishini, shuningdek, rejissurani olqishladi[103]. „White Bear“ yaxshi qabul qilindi, "Screen Anarchy" va „Sims“ filmidagi Simon Cockslar syujetning burilishlari va Tuppence Middletonning Jem rolini yuqori baholadilar[104][105]. Biroq, Lambie bosh qahramon Victorianing passivligini tanqid qildi[106]. „The Waldo Moment“ koʻplab sharhlovchilar tomonidan seriyaning eng yomon „Black Mirror“ epizodi deb topildi va nomukammal ssenariy va xarakteristikalar uchun tanqid qilindi[107][108][109]. „White Christmas“ ijobiy qabul qilindi, jumladan, The A. V Club' dan Zack Handlen va The Independentʼdan Ellen Jones aktyorlik mahorati va hikoyalar oʻrtasidagi bogʻliqlikni olqishladilar[110][111].

Uchinchi seriya ijobiy qabul qilindi. The Guardianʼdan Benjamin Lee va Vox’dan Emily St. James uni toʻrt yulduz bilan baholagan[112][113]. "Vulture"da yozgan Jen Chaney uning sozlama va ohangda xilma-xilligi, shuningdek, uzunroq epizodlarga ega ekanligini tahlil qildi. Chaney toʻrtta epizod „juda yaxshidan zoʻrgacha“, qolgan ikkitasi esa „shunchaki munosib“ ekanligini taʼkidladi[114]. Lee „Nosedive“ va „San Junipero“ filmlarini kinematografiyasi, aktyorlik mahorati, koʻproq byudjeti va hikoya qilish ambitsiyalari yuzasidan olqishladi[112]. Vanity Fair’dan Richard Lawson epizodlarni „barchasi oʻz yoʻlida qiziqarli“ deb topdi, ammo „Men Against Fire“ni eng zaif asos va ishlab chiqarish sifatiga ega deb baholadi[115].

Toʻrtinchi seriyadagi tasvirga olish va aktyorlik mahorati baʼzi epizodlar kabi maqtovga sazovor boʻldi. Variety’da yozgan Sonia Saraiya olti epizoddan toʻrttasi texnologiya ichidagi inson ongini oʻrganadi, deb izoh berdi. U „Black Museum“ni sunʼiy ong texnologiyalari, zoʻravonlikdan foydalanish va qahramonlardan „ahmoq va/yoki yovuz boʻlishni“ talab qiluvchi hikoyalar qatori kamchiliklarining namoyishi sifatida koʻrdi. Biroq, Saraiyaning taʼkidlashicha, ishlab chiqarish va aktyorlik maromiga yetgan. Shuningdek, u „USS Callister“ va „Metalhead“ni Black Mirrorning „odatiy qatʼiy futurizmi“dan ajralib chiqqani uchun maqtadi[116]. The Atlantic’dan Sophie Gilbert xuddi shu mavzuni koʻtardi va „USS Callister“ va „Hang the DJ“ni olqishlab, biroq ssenariyning birmuncha oʻrinlarda kuchsizligini taʼkidladi[117]. Xuddi shunday, The Sydney Morning Herald’dan Brad Newsome ham serialning kastingini yuqori baholadi va „USS Callister“ni yaxshi rejissyor ishi va yaxshi ijro etilgan deb taʼkidladi[118].

Bandersnatch va beshinchi seriyaning qanday qabul qilinganligi koʻproq noaniq edi. NPR’dan Linda Holmes Bandersnatchning texnik dizaynini yuqori baholadi, ammo sahnalarning takrorlanishini tanqid qildi. Uning soʻzlariga koʻra, tomoshabinlarning bosh qahramon Stefan haqida qaygʻurishlari uchun sabab yoʻq[119]. The Guardianʼda Lucy Mangan beshinchi seriyani toʻrt yulduz bilan baholagan, epizodlar mazmunan bir-biridan farq qiladi, lekin prodyuserlarning „oʻsib borayotgan ishonchini“ aks ettirishi mumkin boʻlgan „tinch hokimiyatning sokin havosi“ bilan boʻlishadi[120]. Evening Standard muxbiri Lucy Pavianing taʼkidlashicha, epizodlar „hali ham zerikarli“, shu oʻrinda, „Rachel, Jack va Ashley Too“ diqqatga sazovordir[121]. Biroq BBC xodimi Hugh Montgomeryning taʼkidlashicha, dasturning „oʻzgaruvchan sifati har qachongidan ham yaqqol koʻrinib turibdi“, „bir yaxshi epizoddan ikkita oʻrtadan yomongacha“. Montgomery „Striking Vipers“ni „eng zoʻr va joʻshqin“ epizodlar qatorida maqtaydi[122].

Baʼzi sharhlovchilar Black Mirror vaqt oʻtishi bilan sifat koʻrsatkichlari jihatidan pastlab borayotganini aytishadi[123]. Vulture tanqidchilari shouni vaqt oʻtishi bilan yomonlashadigan va oʻtkazib yuborilgan deb tasniflashdi[124]. LaToya Ferguson "Paste"da yozishicha, keyingi seriallarda „ijodiy pasayish“ va ortib borayotgan amerikalanish kuzatilgan[125].

Oʻn yillikning oxiri roʻyxati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bir qator nashrlar 2010-yillarning eng yaxshi teledasturlari roʻyxatida Black Mirror nomini tilga oldi:

Den of Geek uni 2010-yillarning 13 ta „Eng yaxshi ilmiy-fantastik, fantastik va dahshat shoulari“ roʻyxatiga kiritgan. Vanity Fair uni oʻzining eng yaxshi „faxriy yorliqlar“ egalari 10 taligiga kiritmagan boʻlsa-da, „White Bear“ epizodini 15 tadan biri sifatida koʻrsatgan[134][135]. 2019 va 2020-yillar oxirida bir qator nashrlar XXI asrning hozirgi kungacha boʻlgan eng yaxshi telekoʻrsatuvlari roʻyxatini tuzdilar: Digital Spy oʻquvchilari Black Mirrorga 13-oʻrinda eng yaxshi sifatida ovoz berishdi. The Guardian uni 23-oʻringa kiritdi. Deadline Hollywood 21 ta „eng taʼsirli“ dasturlardan biri ekanligini eʼtirof etdi[136][137][138].

Maqtovlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yil noyabr oyida "Black Mirror" xalqaro Emmy mukofotlarida „Eng yaxshi televidenie filmi/miniseriali“ nominatsiyasida gʻolib boʻldi[139]. Bryce Dallas Howard „Nosedive“ epizodidagi ijrosi uchun Screen Actors Guild Award nominatsiyasini oldi. 69-Primetime Emmy mukofotlari marosimida Black Mirror ikkita gʻalaba bilan uchta nominatsiyani oldi, jumladan „San Junipero“ uchun eng yaxshi televizion film sifatida eʼtirof etildi[140]. „USS Callister“ uchta Emmy mukofotiga sazovor boʻldi, jumladan, eng yaxshi televidenie filmi va 2018-yilda toʻrtta Emmy nominatsiyasi[141][142]. Bandersnatch 2019-yilda ikkita Emmy mukofotini qoʻlga kiritdi, jumladan, „Eng yaxshi televidenie filmi“ — bu "Black Mirror" filmi uchun ushbu toifadagi ketma-ket uchinchi gʻalabaga aylandi[143][144].

Madaniy taʼsir[tahrir | manbasini tahrirlash]

Badiiy adabiyotda[tahrir | manbasini tahrirlash]

American Horror Story
American Horror Story seriyasi Black Mirror bilan bir qatorda antologiya formatini repopularizatsiya qilgan.

American Horror Story (2011—) bilan bir qatorda, Black Mirror 1990 va 2000-yillarda kamdan-kam qoʻllanilgan antologiya formatini qayta ommalashtirishga hissa qoʻshgan[145][146][147]. Oqimli televidenie isteʼmolining ortishi natijasida daromad ragʻbatlarining oʻzgarishi bu muvaffaqiyat bilan bogʻliq[148][149]. "Black Mirror"ni ilhomlantiradigan asosiy shou boʻlgan "Twilight Zone"ning 2019-yilda qayta ishga tushirilishini bunga misol sifatida koʻrish mumkin[150][151][152]. Ijodkor Jordan Peele uni "Black Mirror"dan koʻra kengroq deb taʼriflagan, chunki uning mavzulari texnologik boʻlishi shart emas. The Atlanticdan Sophie Gilbert bir-biriga oʻxshab ketmaslik uchun u qorongʻu mavzular yoki inson tabiatini oʻrganishdan qochgan boʻlishi mumkinligini taxmin qilgan[153]. Ushbu hodisaning bir qismi boʻlgan boshqa antologiya seriyalariga Room 104 (2017—2020) va Solos (2021) kiradi[154][155]. Bundan tashqari, The Independentʼdan Adam Whitening taʼkidlashicha, Black Mirror va Brookerning boshqa asarlari zamonaviy texnologiyalarni oʻrganadigan dahshat va fantaziya davrini yuzaga chiqardi[150]. Tanqidchilar Black Mirror bilan solishtiradigan ilmiy-fantastik teledasturlar sirasiga Humans (2015—2018) va Upload (2020—) kiradi[156][157].

"Electric Dreams" antologiyasi "Black Mirror" bilan keng taqqoslangan[150]. Sharhlovchilar "Electric Dreams"ni "Black Mirror"ga qaraganda kamroq zoʻravonlik tasvirlangan va koʻproq mavhum deb topdilar, ammo ular oʻxshash syujetlarni oʻz ichiga oladi. Masalan, „Real Life“ epizodi virtual haqiqat haqidagi hikoyadir[145][158]. Sozlamalar kelajakda yanada koʻproq va allegorik[158]. Yana bir misol, Inside No. 9 (2014—) Britaniya antologiyasi seriyasidir, uni tanqidchilar "Black Mirror"ga nisbatan komediyaga yaqinroq deb bilishgan. Shuningdek, u syujetining murakkab burilishlari bilan mashhur[159][160]. Ijodkorlar Reece Shearsmith va Steve Pemberton shouda Brookerning "Black Mirror" filmidagi rolidan koʻra kattaroq rolga ega, chunki ular aksariyat epizodlarda rol oʻynaydi va ularni yozishdan tashqari baʼzilarini ham boshqaradi[161]. "Years and Years" (2019) seriyali Britaniya distopiyasi 2019-yildan 2034-yilgacha boʻlgan davrda bir oilani kuzatib boradi. U mavzular va yaqin kelajakdagi texnologiyalar boʻyicha Black Mirror bilan koʻplab taqqoslashlarni keltirib chiqardi[150][162]. The Vergedan Liz Shennon Miller uni „ Black Mirror“ lekin toʻla va urib turadigan yuraklisi" deb atagan[163]. Olti qismning dastlabki toʻrttasini boshqargan Simon Cellan Jones uni "Black Mirror"ga qaraganda kamroq distopiya va texnologiyaga kamroq eʼtibor bergan deb hisoblaydi[164]. "Friend of the World” (2020) ilmiy-fantastik filmi "Black Mirror" epizodi kabi tuzilgan. Ijodkor Brian Patrick Butler „dahshatli va oʻylantiruvchi tajriba“ yaratish uchun keskinlik kuchaygan hikoyalar ketma-ketligini xohlashini aytadi[165].

"Soulmates" (2020—) antologiyasi "Black Mirror" filmidan pastroq darajada ekanligi borasida tanqidiy fikrga kelishdi[166][167]. "Soulmates" filmini "Black Mirror"ning ikkita epizodi uchun yozuvchi William Bridges yaratgan „Hang the DJ“ filmida bosh rolni ijro etgan Georgina Campbell bir epizodda bosh qahramon rolini oʻynaydi[168]. Xuddi shu asosga ega ilmiy-fantastik dastur boʻlgan "The One" ham tanqidchilar tomonidan "Black Mirror"ga nisbatan oddiyroq deb topildi[169][170]. „Made for Love“ (2021) romantik komediyasi „USS Callister“ toʻrtinchi seriyasining yulduzlari Cristin Milioti va uning sobiq eri tanasiga kuzatuv moslamasini joylashtirgan ayolning texnologik asosi "Black Mirror"ga qiyoslangan[171]. Milioti ikkala hikoyada ham „oʻzini topishga urinayotgan ayol“ qiyofasida koʻrinadi[172].

Reallik bilan taqqoslanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bryce Dallas Howard
Bryce Dallas Howard „Nosedive“ epizodida rol oʻynadi, bu epizodning ijtimoiy tarmoqlardagi reytinglari Xitoyning ijtimoiy kredit tizimi bilan taqqoslangan.

Brooker koʻpincha sharhlovchilar tomonidan „Black Mirror“ ssenariylari uchun aqlli deb taʼriflangan[150]. 2015-yilda The Daily Beastdan G. Clay Whitaker shouni "Magic 8-Ball" deb atagan[173]. „The National Anthem“ nomli birinchi „Black Mirror“ epizodida Buyuk Britaniya bosh vazirining choʻchqa bilan jinsiy aloqada boʻlishi uchun shantaj qilingani tasvirlangan. Oradan toʻrt yil oʻtgach Daily Mail oʻsha paytdagi bosh vazir David Cameron universitetda ochilish marosimi sifatida oʻlik choʻchqaning ogʻziga „oʻz anatomiyasining shaxsiy qismini“ qoldirganligi haqidagi daʼvolarni eʼlon qildi[174][175]. Keyinchalik Brooker bu xabarni eshitganidan soʻng bu „bir lahzalik haqiqat simulyatsiyami yoki faqat meni aldash uchun oʻylab topilgan voqeami“ deb hayron boʻlganini aytdi[174]. 2013-yilgi „The Waldo Moment“ epizodida Waldo animatsion multfilmi Buyuk Britaniyadagi oraliq saylovda ikkinchi oʻrinni egallaydi. OAV shaxsi Donald Trumpning (2017—2021) AQSh prezidentligi va komediyachi Vladimir Zelenskiyning (2019—) Ukraina prezidentligi jurnalistlar tomonidan Waldo platformasi bilan solishtirildi[176][177][178]. Brooker Trumpni „anti-siyosatchi nomzod, u shiddatli va himoyachi“ va Valdoga oʻxshab „hech narsa taklif qilmaydi“ deb taʼrifladi[179]. Politico vakili Adrian Karatnyckyning taʼkidlashicha, Waldo singari, Zelenskiy ham saylanishidan oldin bir nechta aniq siyosiy pozitsiyalarga ega edi[180].

2016-yilgi „Nosedive“ epizodi fuqarolarning bir-birlari bilan oʻzaro munosabatlarini birdan besh yulduzgacha baholaydigan va ularning ijtimoiy-iqtisodiy statusini belgilaydigan umumiy reytingni oladigan jamiyatni taqdim etadi. U Xitoyning Ijtimoiy Kredit tizimi bilan taqqoslanadi, bu yerda mahalliy hukumatlar fuqarolarga umumiy ball berish uchun maʼlumotlarni toʻplaydi[181]. Masalan, hukumatni ochiq tanqid qilish, qarzni toʻlamaganlik yoki yuqori baholi doʻstlarga ega boʻlish[182][183]. „Nosedive“ tizimidagi kabi past ball odamlarning transportga kirish imkoniyatini cheklashi mumkin[184][185]. „Be Right Back“ filmi marhum yaqiniga taqlid qilishga moʻljallangan sunʼiy intellekt texnologiyasini koʻrsatadi. 2022-yilda Amazon Alexaʼning kelajakdagi funksiyasi oʻlgan yaqinlar ovoziga taqlid qilishi haqida eʼlon qilinganidek, shu kabi funksionallik va shaxsiylashtirishga ega boʻlgan chatbotlar ushbu asos bilan solishtirilgan[186]. „Shut Up and Dance“ filmi veb-kamera orqali onanizm bilan shugʻullanayotgani tasvirlanganidan keyin shantaj qilingan erkak haqida. Kompyuter viruslari bexabar odamning veb-kamerasi orqali yashirin yozib olishga imkon beradi va ularning shunga oʻxshash real hayotdagi shantajlarga sabab boʻlishi ehtimoli bor[181].

Epizodlarning kichik detallarida ham bashorat ruhi yangraydi. „Crocodile“da oʻzini oʻzi boshqaradigan pitsa yetkazib beruvchi yuk mashinasini tasvirlaganidan 10 kun oʻtgach, Toyota va Pizza Hut 2018-yilgi maishiy elektronika koʻrgazmasida haydovchisiz pitssa yetkazib berish boʻyicha rejalarini taqdim etdi[187][188]. „Fifteen Million Merits“ "Britainʼs Got Talent" filmi asosida virtual animatsion tomoshabinlar ishtirokidagi isteʼdodlar shousini oʻz ichiga oladi. 2020-yilda, COVID-19 pandemiyasi tufayli Britaniyaning isteʼdodlar virtual auditoriyasi bor edi, ular estetik jihatdan „Fifteen Million Merits“ga oʻxshash[189][190]. Boshqa real hayotiy texnologiyalar "Black Mirror"da nisbatan taraqqiy etgan shaklda tasvirlangan, masalan, „The Waldo Moment“dagi Waldoning harakatni tasvirlash animatsiyasi, „Men Agains Fire“ filmidagi kengaytirilgan reallik harbiy tizimi va „Hated in the Nation“ filmidagi sunʼiy asalarilar shular jumlasidandir[175][181].

Spin-off media[tahrir | manbasini tahrirlash]

ZX Spectrum
ZX Spectrum emulyator oʻyini Nohzdyve Bandersnatch bilan bogʻlanish sifatida yaratilgan.

Bir qator „Black Mirror“ bogʻlovchi mahsulotlari ishlab chiqarildi. Xuddi shu nomdagi epizodga asoslangan Nosedive board game Asmodee tomonidan ishlab chiqarilgan. 2018-yil 25-noyabrda chiqarilgan oʻyin uch va olti oʻyinchini talab qiladi va taxminan 45 daqiqa davom etish uchun moʻljallangan[191]. Bandersnatch’da namoyish etilgan va „Nosedive“ epizodi nomi bilan atalgan Nohzdyve fantastik oʻyini Netflix tomonidan ZX Spectrum emulyatori uchun yaratilgan va Bandersnatch bogʻlangan veb-saytida chiqarilgan[192]. 2017-yilgi Barbican Centredagi muzey koʻrgazmasi "Into the Unknown: A Journey Through Science Fiction" nomli „Fifteen Million Merits“ga asoslangan oʻrnatishni oʻz ichiga oladi[193]. Xuddi shu nomdagi xayoliy Bandersnatch doʻkonidan keyin asos solingan bir qancha soxta „Tucker’s Newsagent and Games“ doʻkonlari 2018-yilda film chiqqanidan koʻp oʻtmay Birmingham va Londonda oʻrnatildi[194][195].

Saundtreklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mavjud 23 epizoddan 12 tasining saundtreklari onlayn striming xizmatlarida chiqarildi: „Be Right Back“, „White Bear“, „White Christmas“, „Nosedive“, „San Junipero“, „Men Against Fire“, „Hated in the Nation“, „USS Callister“, „Arkangel“, „Hang the DJ“, „Black Museum“ va „Smithereens“ shular jumlasidandir[196]. Brooker, shuningdek, „San Junipero“da namoyish etilgan yoki qaysidir bosqichda qoʻshilishi rejalashtirilgan qoʻshiqlardan iborat 42 trekli Spotify pleylistini chiqardi[197]. Alex Somersga berilgan va Sigur Rós ishtirokidagi „Hang the DJ“ saundtreki qoʻshimcha ravishda vinilda chiqarildi[198]. „Rachel, Jack and Ashley Too“dan "On a Roll" qoʻshigʻi Nine Inch Nailsning "Head Like a Hole" qoʻshigʻiga asoslangan. Uni ijrochi Miley Cyrus oʻzining qahramoni Ashley O nomi bilan chiqardi va koʻplab mamlakatlarda chartlarga chiqdi. B-tarafidagi „Right Where I Belong“ epizodda namoyish etilgan yana bir Nine Inch Nails moslashuvi edi[199][200].

Veb-sahifalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tashqi mediafayllar
1%

Little Black Mirror (polyakcha:Czarne Lusterko) deb nomlangan bir qator veb-vizodlar Netflix Polska uchun Yatsek Ambrosievich tomonidan Polshalik YouTuberlar bilan hamkorlikda ishlab chiqarilgan. 2018-yil 19-yanvarda chiqarilgan toʻrtta shortning uzunligi sakkizdan yigirma bir daqiqagacha oʻzgarib turadi. 69.90 ijodkorlari Huyen Pham va Marcin Nguyenning soʻzlariga koʻra, ular real hayotdan farq qilmaydigan kompyuter simulyatsiyasiga qaror qilishdan oldin 20 xil gʻoyalarni muhokama qilishdi. Breakupda Krzysztof Gonciarz va Kasia Mecinski bor: u realizm va oddiy texnologiyalardan foydalangan, masalan, vlog estetikasiga taqlid qiluvchi Panasonic Lumix DC-GH5. " The Sum of Happiness" filmi Martin Stankievichning YouTubeʼdagi kanalida eʼlon qilingan boʻlib, asosiy eʼtibor nevrologik implant va "Black Mirror" mavzusidagi munosabatlar ilovasiga qaratilgan. Groupa Filmowa Darvin tomonidan suratga olingan 1% dasturi akusherlik texnologiyasidagi zoʻravonlik holatlariga qaratilgan[201].

Tashqi mediafayllar
Cure for Loneliness

Dastlab Little Black Mirror deb eʼlon qilingan, ammo oxir-oqibat „Stories From Our Future“ deb oʻzgartirilgan ikkinchi veb-sahifalar seriyasi Netflix América Latina uchun amerikalik YouTuber Rudy Mancuso tomonidan yoʻnaltirilgan[202][203]. Dastlab Netflix América Latinaning YouTube kanalida chiqarilishi rejalashtirilgan, dasturning beshinchi seriyasini reklama qilish doirasida Netflix tomonidan loyihaning asl treyleri olib tashlandi. Shortslar 2019-yil 10-iyun kuni ishtirokchilarning YouTube kanallarida chiqarildi[204]. Mancusoning kanalida „Cure for Loneliness“ chiqdi; "Getting to Know You" filmi Lele Ponsning kanalida chiqdi; „The Healthy Alternative“ Juanpa Zuritaning kanalida eʼlon qilindi[205]. Shuningdek, serialda avstraliyalik aktyor Maia Mitchell ham bor[204].

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2018-yil iyun oyida Inside Black Mirror ogʻzaki tarix kitobi eʼlon qilindi. Brooker, Jones va Jason Arnopp uning taniqli yozuvchilaridir. Kitobda dastlabki toʻrtta seriyadagi 19 epizod boʻlimlari mavjud boʻlib, ularning har biri aktyorlar va ekipajning suhbat intervyularidan hamda kadrlar va sahna ortidagi tasvirlardan iborat[206][46]. Kitob Buyuk Britaniyada 2018-yil 1-noyabrda va AQShda 2018-yil 20-noyabrda Penguin Random House tomonidan chop etilgan[207][208]. Starburst kitobni oʻnta yulduzdan oʻnta ball bilan baholab, uning „ajoyib keng qamrovli formatini“ maqtab, uni „toʻgʻri, moʻrt, koʻpincha kulgili va dabdabali tasvirlangan“ deb xulosa qildi[209].

2017-yil iyun oyida Brooker "Black Mirror"ga asoslangan nasriy hikoyalar seriyasini eʼlon qildi. Birinchi jild 2018-yil 20-fevralda nashr etilishi va Brooker tomonidan tahrir qilinishi rejalashtirildi; 2018-yilda va 2019-yilda yana ikkita jild ishlab chiqarish rejalashtirilgan edi[210][211]. Rejalashtirilgan yozuvchilar orasida Claire North taxallusi ostida ilmiy fantastika mualliflari Catherine Webb, Sylvain Neuvel va Cory Doctorowlar bor edi[212]. Loyiha 2018-yilda nomaʼlum muddatga qoldirildi, chunki Brooker va Jones unga yetarlicha vaqt ajrata olmadilar. Brooker bu haqida shunday deydi: Uning qachon va qanday yaratilishi haqida tasavvurga ega emasman. Ehtimol, yaratilmas ham"[206].

"Black Mirror" labirinti[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yil oʻrtalarida Buyuk Britaniyaning Chertsey shahridagi Thorpe Park Resort „Black Mirror labirint“ labirintini ochishini eʼlon qildi[213]. Labirint 2020-yil mart oyida ochilishi rejalashtirilgan edi[214][215], hodisa bu COVID-19 pandemiyasi tufayli kechiktirildi[216]. U 2021-yil 21-mayda ochilgan va sunʼiy intellekt mavzusiga bagʻishlangan[217].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Ravindran. „'Black Mirror' Returns: New Series In the Works at Netflix (EXCLUSIVE)“. Variety (16-may 2022-yil). Qaraldi: 16-may 2022-yil.
  2. „Netflix will bring viewers twelve new episodes of the critically-acclaimed Black Mirror“. Netflix (24-sentabr 2015-yil). 2018-yil 21-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-noyabr 2016-yil.
  3. Turchiano. „Netflix Announces 'Black Mirror' Season 4 Release Date (Watch)“. Variety (6-dekabr 2017-yil). 2017-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-dekabr 2017-yil.
  4. 4,0 4,1 Strause, Jackie. „'Black Mirror' Reveals Cast, Premiere Date for Season 5“. The Hollywood Reporter (15-may 2019-yil). 15-may 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-may 2019-yil.
  5. DVD releases:
  6. Dwilson. „Do You Have to Watch 'Black Mirror' Episodes In Order?“. Heavy (4-iyun 2019-yil). 25-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-iyun 2021-yil.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 Martin, Adrian (2018). „Cautionary Reflections: Looking into Black Mirror“. Screen. № 90.
  8. 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 Sorolla-Romero, Teresa; Antonio Palao-Errando, José; Marzal-Felici, Javier (2020). „Unreliable Narrators for Troubled Times: The Menacing "Digitalisation of Subjectivity" in Black Mirror“. Quarterly Review of Film and Video. 38-jild, № 2. 147–169-bet. doi:10.1080/10509208.2020.1764322.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Lopes, Juliana (2018). „Is there any way out? Black Mirror as a critical dystopia of the society of the spectacle“. Via Panorâmica. 7-jild, № 2.
  10. 10,0 10,1 Martin, Corey; McIntyre, Joanna (2019). „The Cyborg Re-Manifested: Black Mirror, Cyberfeminism, and Genre Hybridity“ (PDF). Outskirts. 39-jild.
  11. Black Mirror. The New Zealand Herald (20-oktabr 2016-yil), s. C.19.
  12. Handlen. Black Mirror ends its season with a solid but unremarkable thriller“. The A.V. Club (26-oktabr 2016-yil). 10-dekabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  13. Mellor. „Black Mirror season 4: Crocodile review“. Den of Geek (29-dekabr 2017-yil). 18-mart 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  14. Robinson. „In Black Museum, Black Mirror finally finds a single person to blame for technology“. The Verge (3-yanvar 2018-yil). 2018-yil 24-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  15. Sims. „Black Mirror's 'Playtest' Brings Fear to Life“. The Atlantic (21-oktabr 2016-yil). 30-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  16. Sims. Black Mirror: "The National Anthem"“. The A.V. Club (12-noyabr 2013-yil). 28-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  17. Crace. „TV review: Black Mirror; Mark Zuckerberg: Inside Facebook; and The Party's Over: How the West Went Bust“. The Guardian (4-dekabr 2011-yil). 8-dekabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  18. David. „How to watch all 'Black Mirror' episodes, from worst to best“. CNN Philippines (24-oktabr 2016-yil). 2017-yil 28-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  19. Sims. „Black Mirror: The Weird, Intriguing Intimacy of 'Striking Vipers'“. The Atlantic (5-iyun 2019-yil). 4-dekabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  20. Chaney. Black Mirror's New Season Is a Little Light, Until It Gets Darker Than Ever“. Vulture (21-dekabr 2017-yil). 9-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  21. 21,0 21,1 Lambie. „Black Mirror episode two spoiler-filled review: Fifteen Million Merits“. Den of Geek (11-dekabr 2011-yil). 2014-yil 16-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  22. Lowry. „'Black Mirror' plays gimmicky game with 'Bandersnatch'“. CNN (28-dekabr 2018-yil). 2020-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  23. Alexander. „Black Mirror got its first hopeful, happy ending and some refuse to believe it“. Polygon (28-oktabr 2016-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyun 2021-yil.
  24. Stefansky. Black Mirror Season 4 Has a New Twist: The Possibility of a Happy Ending“. Vanity Fair (29-dekabr 2017-yil). 25-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyun 2021-yil.
  25. Britt. „Black Mirror Season 5 Is Surprisingly Optimistic About Technology“. Den of Geek (7-iyun 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyun 2021-yil.
  26. Fitz-Gerald. „'Black Mirror' Creator Charlie Brooker Explains Season 3 and Reveals Easter Eggs“. Thrillist (23-oktabr 2016-yil). 2017-yil 30-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-yanvar 2018-yil.
  27. Turchiano. „'Black Mirror' Director on 'Black Museum': 'I Think There's Something Quite Spiritual About It'“. Variety (29-dekabr 2017-yil). 2018-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-dekabr 2017-yil.
  28. Moore. „'Black Mirror' season 5 – did you spot these Easter Eggs?“. NME (5-iyun 2019-yil). 29-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2021-yil.
  29. Brown. „Discovery: Hannah John-Kamen“. Interview (20-yanvar 2017-yil). 23-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2021-yil.
  30. „7 Michaela Coel Roles to Check Out: From 'Black Mirror' to 'Chewing Gum'“. BBC America (10-iyun 2020-yil). 1-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2021-yil.
  31. Dwilson. „Black Museum: Meet the Cast from the Black Mirror Episode“. Heavy (29-dekabr 2017-yil). 2017-yil 31-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2021-yil.
  32. 32,0 32,1 Bojalad. „Black Mirror Shared Universe Confirmed – Here Is What It Looks Like“. Den of Geek (5-iyun 2019-yil). 29-aprel 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2021-yil.
  33. 33,0 33,1 Strause, Jackie. „How 'Bandersnatch' Fits Into the 'Black Mirror' Universe“. The Hollywood Reporter (31-dekabr 2018-yil). 2-yanvar 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-yanvar 2019-yil.
  34. Ling. „Black Mirror season five's Easter eggs show how every series is connected in one shared universe“. Radio Times (25-iyun 2019-yil). 10-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2021-yil.
  35. Strause. „'Black Mirror' Bosses on "San Junipero" Sequel and an Unpredictable Season 4“. The Hollywood Reporter (3-sentabr 2017-yil). 14-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2021-yil.
  36. 36,0 36,1 36,2 36,3 August. „Scriptnotes Ep, 404: The One with Charlie Brooker, Transcript“ (21-iyun 2019-yil). 1-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2021-yil.
  37. 37,0 37,1 37,2 „Charlie Brooker: the dark side of our gadget addiction“. The Guardian (1-dekabr 2011-yil). 5-oktabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-dekabr 2011-yil.
  38. Lamble. „Charlie Brooker interview: Black Mirror, videogames, Gameswipe and A Touch Of Cloth“. Den of Geek (12-fevral 2012-yil). 2017-yil 8-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-dekabr 2017-yil.
  39. „Charlie Brooker Talks The Twilight Zone And Technology“. SFX (1-fevral 2013-yil). 5-fevral 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-fevral 2013-yil.
  40. „'Black Mirror' Creator Dramatizes Our Worst Nightmares About Technology“. Fresh Air (20-oktabr 2016-yil). 5-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2021-yil.
  41. „Why Black Mirror is like Fawlty Towers...“. Chortle (7-oktabr 2016-yil). 30-oktabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2021-yil.
  42. 42,0 42,1 42,2 42,3 Brooker. „Writer's room: Charlie Brooker on designing a Black Mirror“. Television Business International (2-yanvar 2018-yil). 29-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2021-yil.
  43. 43,0 43,1 43,2 43,3 43,4 „Charlie Brooker: Virtual Masterclass“. Screen and Film School (16-aprel 2020-yil). 1-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2021-yil.
  44. Fullerton. „Black Mirror creator Charlie Brooker gives his two top tips for writers“. Radio Times (19-aprel 2017-yil). 1-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2021-yil.
  45. 45,0 45,1 Watson. „'I was really worried about San Junipero' – Charlie Brooker on pushing the Black Mirror envelope“. i (24-sentabr 2020-yil). 22-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2021-yil.
  46. 46,00 46,01 46,02 46,03 46,04 46,05 46,06 46,07 46,08 46,09 46,10 46,11 46,12 46,13 46,14 46,15 46,16 46,17 46,18 46,19 Brooker, Charlie. Inside Black Mirror. New York City: Crown Publishing Group, 2018-yil noyabr. ISBN 9781984823489. 
  47. Zuckerman. „Rashida Jones and Michael Schur talk about bringing funny to Black Mirror. The A.V. Club (22-oktabr 2016-yil). 25-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-sentabr 2017-yil.
  48. „MPC creates darkly compelling ads for Charlie Brooker's Black Mirror“. Digital Arts (29-yanvar 2013-yil). 2017-yil 22-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-dekabr 2017-yil.
  49. Yoshida. „Black Mirror Episode 1, 'The National Anthem': Pig Bang Theory“. Grantland (14-noyabr 2013-yil). 30-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-mart 2020-yil.
  50. 50,0 50,1 Ravindran. „'Black Mirror' Creators Quit Endemol Shine-Owned Label While Navigating IP Headaches With Netflix“. Variety (24-yanvar 2020-yil). 24-yanvar 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-yanvar 2020-yil.
  51. Spangler, Todd. „Netflix Run Brings U.K.'s 'Black Mirror' Into Light for U.S. Auds“. Variety (18-dekabr 2014-yil). 27-dekabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-dekabr 2018-yil.
  52. Birnbaum, Debra. „'Black Mirror' Lands at Netflix“. Variety (25-sentabr 2015-yil). 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-dekabr 2018-yil.
  53. Plunkett, John. „Netflix deals Channel 4 knockout blow over Charlie Brooker's Black Mirror“. The Guardian (29-mart 2016-yil). 30-dekabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-dekabr 2016-yil.
  54. Ritman. „MIPTV: Why the 'Black Mirror' Deal Marks a Turning Point for Netflix“. The Hollywood Reporter (7-aprel 2016-yil). 2017-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-dekabr 2017-yil.
  55. Lutes. „Black Mirror's New Episodes Will Hit Us In October“. Nerdist (27-iyul 2016-yil). 2017-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-dekabr 2017-yil.
  56. „'Black Mirror' Season 3 Trailer: 'No One Is This Happy'“. Deadline Hollywood (7-oktabr 2016-yil). 2016-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-oktabr 2016-yil.
  57. Schwindt. „Netflix Original Series Premiere Dates: 'Black Mirror,' 'Gilmore Girls' and More to Drop in 2016“. Variety (27-iyul 2016-yil). 2017-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-dekabr 2017-yil.
  58. „Black Mirror season 4: when is it on Netflix? Plus, Charlie Brooker hints about Jodie Foster's episode“. The Daily Telegraph (20-fevral 2017-yil). 3-may 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-aprel 2018-yil.
  59. Jeffery. „Charlie Brooker: Black Mirror is more hopeful now because the world is more depressing“. Digital Spy (13-dekabr 2017-yil). 2017-yil 15-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-dekabr 2017-yil.
  60. Strauss. „'Black Mirror': How Jodie Foster and Rosemarie DeWitt Made Their Story Personal“. The Hollywood Reporter (29-dekabr 2017-yil). Qaraldi: 4-yanvar 2018-yil.
  61. Wickline. „Black Mirror Season 4: Finally Gets a Release Date... in 2017“. Bleeding Cool (6-dekabr 2017-yil). 2017-yil 13-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-dekabr 2017-yil.
  62. Stolworthy. „Black Mirror season 4 episode titles and directors revealed“. The Independent (27-may 2017-yil). 2017-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-dekabr 2017-yil.
  63. Hooton. „Black Mirror season 4 Netflix trailer teases all six episodes and their titles“. The Independent (25-avgust 2017-yil). 2017-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-dekabr 2017-yil.
  64. Velocci. „New 'Black Mirror' Season 4 Images Tease 'USS Callister's' Retro Goodness (Photos)“. TheWrap (7-sentabr 2017-yil). 2017-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-dekabr 2017-yil.
  65. Strause. „'Black Mirror': All the Season 4 Details“. The Hollywood Reporter (27-noyabr 2017-yil). 2017-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-dekabr 2017-yil.
  66. White. „Netflix Reveals 'Black Mirror' Season 4 Release Date In New Trailer“. Decider (6-dekabr 2017-yil). 2017-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-dekabr 2017-yil.
  67. Fingas. „Maybe private 'Black Mirror' messages weren't a good idea, Netflix“. Engadget (29-dekabr 2017-yil). 2018-yil 9-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-sentabr 2018-yil.
  68. Jones. „Netflix Freaks Out Users with Creepy Black Mirror Marketing Stunt“. Gizmodo (29-dekabr 2017-yil). 2018-yil 9-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-sentabr 2018-yil.
  69. Anderton. „Black Mirror season 5 is heading back to the '80s in new set photos“. Digital Spy (24-aprel 2018-yil). 2018-yil 29-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-dekabr 2018-yil.
  70. Vincent, Alice. „What is Bandersnatch? Solving the riddle of Black Mirror's secret Christmas episode“. The Daily Telegraph (20-dekabr 2018-yil). 24-dekabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-dekabr 2018-yil.
  71. Vincent. „Watch the trailer for Black Mirror: Bandersnatch, releasing Friday 28th on Netflix“. The Verge (27-dekabr 2018-yil). 2018-yil 29-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-dekabr 2018-yil.
  72. Tartaglione, Nancy. „'Black Mirror: Bandersnatch' Trailer: Netflix Teases Event Film, Confirms Date“. Deadline Hollywood (27-dekabr 2018-yil). 27-dekabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-dekabr 2018-yil.
  73. Schwartz. „Black Mirror: Bandersnatch Movie to Be Released on Friday — Watch Trailer“. TVLine (27-dekabr 2018-yil). 2018-yil 27-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-dekabr 2018-yil.
  74. Strause, Jackie. „Netflix Drops Trailer, Date for 'Black Mirror' Stand-Alone Film“. The Hollywood Reporter (27-dekabr 2018-yil). 27-dekabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-dekabr 2018-yil.
  75. Andreeva. „'Black Mirror' Renewed For Season 5 By Netflix“. Deadline Hollywood (5-mart 2018-yil). 2018-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2018-yil.
  76. Strause. „'Black Mirror' Duo on the Challenges of Netflix's First Interactive Movie — and Why They Would Do It Again“. The Hollywood Reporter (24-may 2019-yil). 2019-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-may 2019-yil.
  77. Makekovech. „Not Bander-snatched: Black Mirror confirms fifth season plans“. Ars Technica (28-dekabr 2018-yil). 2018-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-dekabr 2018-yil.
  78. 78,0 78,1 Strause. „'Black Mirror' Bosses on Social Media, VR Porn and That "F*** You" Ending With Miley Cyrus in Season 5“. The Hollywood Reporter (10-iyun 2019-yil). 3-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-aprel 2021-yil.
  79. Kanter. „'Black Mirror' Creators Charlie Brooker & Annabel Jones Waste Little Time In Launching New Production Outfit“. Deadline Hollywood (10-fevral 2020-yil). 10-fevral 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-fevral 2020-yil.
  80. Ramachandran. „Netflix Makes Long-Term Investment in 'Black Mirror' Creators' New Production Company“. Variety (30-iyul 2020-yil). 30-iyul 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyul 2020-yil.
  81. Morris. „Charlie Brooker gives Black Mirror season 6 update: "I don't know what stomach there would be for stories about societies falling apart"“. Radio Times (4-may 2020-yil). 10-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-may 2020-yil.
  82. 82,0 82,1 Ravindran. „'Black Mirror' Cast Revealed: Aaron Paul, Josh Hartnett, Paapa Essiedu, Kate Mara and Zazie Beetz Join New Season (EXCLUSIVE)“. Variety (13-iyul 2022-yil). Qaraldi: 13-iyul 2022-yil.
  83. Strause. „'Black Mirror' Season 6 Casts Aaron Paul, Josh Hartnett, Zazie Beetz, Kate Mara and Paapa Essiedu“. The Hollywood Reporter (13-iyul 2022-yil). Qaraldi: 13-iyul 2022-yil.
  84. Goldbart. „'Black Mirror': Rory Culkin To Star In Season Six Of Netflix Anthology“. Deadline Hollywood (18-avgust 2022-yil). Qaraldi: 19-avgust 2022-yil.
  85. Goldbart. „'Black Mirror': 'Catastrophe' Star Rob Delaney Boards Season Six Of Charlie Brooker Netflix Anthology“. Deadline (2-sentabr 2022-yil). Qaraldi: 3-sentabr 2022-yil.
  86. Molina-Whyte. „Black Mirror star teases "premonition element" to season 6 episode“. Radio Times (3-avgust 2022-yil). Qaraldi: 17-avgust 2022-yil.
  87. Child, Ben. „Robert Downey Jr to turn episode of Charlie Brooker's Black Mirror into film“. The Guardian (12-fevral 2013-yil). 3-noyabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-dekabr 2016-yil.
  88. Flint. „Film based on 'Black Mirror' episode 'in development hell' after Robert Downey Jr's option runs out (exclusive)“. Yahoo! Movies (3-avgust 2018-yil). 9-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-may 2020-yil.
  89. Jackson. „Black Mirror Writer Says Film Version Of His Episode In 'Development Hell' After Being Optioned By Robert Downey Jr.“. Syfy (6-avgust 2018-yil). 28-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-may 2020-yil.
  90. 90,0 90,1 „Black Mirror's Charlie Brooker interview: 'I'm loathe to say this is the worst year ever because the next is coming'“. The Independent (21-oktabr 2016-yil). 2016-yil 22-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-oktabr 2016-yil.
  91. Press. „'Black Mirror's' rare glimpse of technology as a means to joy earns an Emmy nod“. Los Angeles Times (17-avgust 2017-yil). 2017-yil 12-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-sentabr 2017-yil.
  92. Strause, Jackie. „'Black Mirror' Creator Charlie Brooker Shares Season 5 Update“. The Hollywood Reporter (2-yanvar 2019-yil). 2-yanvar 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-yanvar 2019-yil.
  93. Ling. „Black Mirror director says he wants to do a spin-off of USS Callister“. Radio Times (2-yanvar 2018-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  94. Rotten Tomatoes:
  95. Cerdán Martínez, Victor (2018). „Un método didáctico de empoderamiento a partir de la serie de tv: "Black Mirror"“. Vivat Academia (ispancha). 22-jild, № 144. 37–49-bet. doi:10.15178/va.2018.144.37-49. {{cite magazine}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (yordam)
  96. Sims. Black Mirror: "The National Anthem"“. The A.V. Club (12-noyabr 2013-yil). 20-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-mart 2020-yil.
  97. Goodwin. „Review – Black Mirror Episode One: The National Anthem“. Bleeding Cool (4-dekabr 2011-yil). 20-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-mart 2020-yil.
  98. „Top 100 most complained-about TV shows of 2011“. The Guardian (16-dekabr 2011-yil). 20-mart 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-mart 2020-yil.
  99. Richards, Sam. „Black Mirror: 15 Million Merits, Channel 4, review“. The Daily Telegraph (11-dekabr 2011-yil). 23-oktabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-oktabr 2014-yil.
  100. Sims. „Review: Black Mirror: "The Entire History Of You'“. The A.V. Club (26-noyabr 2013-yil). 23-avgust 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-may 2020-yil.
  101. Richards. „Black Mirror: The Entire History of You, Channel 4, review“. The Daily Telegraph (18-dekabr 2011-yil). 6-dekabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-may 2020-yil.
  102. Jeffery. „'Black Mirror' series two 'Be Right Back' review: "Creepy and moving"“. Digital Spy (11-fevral 2013-yil). 21-iyun 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-oktabr 2014-yil.
  103. Owen. „Black Mirror Season 2 – Episode 1 Review“. Flickering Myth (12-fevral 2013-yil). 1-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-dekabr 2017-yil.
  104. Sims. Black Mirror: "White Bear"“. The A.V. Club (10-dekabr 2013-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  105. Cocks. „Review: Black Mirror S2E02: White Bear: WHITE BEAR (Or, Technology Leaves Us Disconnected In This Tale Of Memory Loss, Isolation And Horror)“. Screen Anarchy (19-fevral 2013-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  106. Lambie. „Black Mirror series 2 episode 2: White Bear spoiler-filled review“. Den of Geek (19-fevral 2013-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  107. Parker. „Black Mirror: 'The Waldo Moment' (review)“. HuffPost (28-aprel 2013-yil). 14-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2019-yil.
  108. Yoshida. „Black Mirror Episode 6, 'The Waldo Moment': Vote for Stupid“. Grantland (18-dekabr 2013-yil). 21-sentabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2019-yil.
  109. Edwards. „Black Mirror 2.03 "The Waldo Moment" Review“. GamesRadar+ (26-fevral 2013-yil). 21-sentabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-sentabr 2019-yil.
  110. Handlen. Black Mirror: "White Christmas"“. The A.V. Club (25-dekabr 2014-yil). 6-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-dekabr 2020-yil.
  111. Jones. „Black Mirror: White Christmas, Channel 4 – TV review: Charlie Brooker's dystopian sci-fi casts a chill over festivities“. The Independent (17-dekabr 2014-yil). 6-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-dekabr 2020-yil.
  112. 112,0 112,1 Lee. „Black Mirror review – Charlie Brooker's splashy new series is still a sinister marvel“. The Guardian (16-sentabr 2016-yil). 20-sentabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  113. St. James. „Black Mirror season 3 review: the new episodes want you to know Twitter is bad“. Vox (20-oktabr 2016-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  114. Chaney. Black Mirror Is Mostly Still Great in Its Third Season“. Vulture (20-oktabr 2016-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  115. Lawson. „When Black Mirror Is Good, It's Very, Very Good“. Vanity Fair (20-oktabr 2016-yil). 28-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  116. Saraiya. „TV Review: 'Black Mirror' Season 4 on Netflix“. Variety (23-dekabr 2017-yil). 3-fevral 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  117. Gilbert. Black Mirror's Universe Coalesces“. The Atlantic (25-dekabr 2017-yil). 27-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  118. Newsome. „The struggle between humanity and pitiless technology continues in Black Mirror“. The Sydney Morning Herald (21-dekabr 2017-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  119. Holmes, Linda. „'Black Mirror: Bandersnatch' Makes You Choose Your Own Adventure“. NPR (28-dekabr 2018-yil). 14-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-iyun 2020-yil.
  120. Mangan. „Black Mirror season five review – sweet, sadistic and hugely impressive“. The Guardian (5-iyun 2019-yil). 9-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  121. Pavia. „Black Mirror season 5 review: Even squeaky-clean Miley Cyrus couldn't resist the lure of Charlie Brooker's dystopian vision“. Evening Standard (5-iyun 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  122. Montgomery. „Black Mirror series 5 review“. BBC (5-iyun 2019-yil). 9-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyun 2021-yil.
  123. Maloney. „To stay relevant, Black Mirror has to change how dystopian fiction works“. The Verge (31-yanvar 2018-yil). 28-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyun 2021-yil.
  124. „What Did We Just Watch?“. Vulture (18-dekabr 2019-yil). 31-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  125. Ferguson. „Falling Out of Love with Black Mirror. Paste (7-iyun 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyun 2021-yil.
  126. „The Best TV of the Decade: the 2010s“. NME (6-dekabr 2019-yil). 4-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  127. „The Best TV Shows of the 2010s Manage to Stand Out in the Greatest Decade of Television“. Esquire (26-noyabr 2019-yil). 18-dekabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  128. Cumming, Ed; Sturges, Fiona „The 30 best TV shows of the last decade, from This Is England to Chernobyl“. The Independent (18-dekabr 2019-yil). 7-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  129. Franich, Darren; Baldwin, Kristen (5–dekabr 2019–yil). „The best TV shows of the decade“. Entertainment Weekly. 21–fevral 2021–yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16–iyun 2021–yil.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  130. „Top 100 TV Shows of the 2010s“. Consequence of Sound (30-dekabr 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  131. „The 100 best TV shows of the 2010s“. The A.V. Club (11-noyabr 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  132. „The 100 Best TV Shows of the 2010s“. Paste (1-yanvar 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  133. „The Best TV Shows of the Decade“. IGN (6-yanvar 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  134. „The Best TV Shows of the Decade“. Den of Geek (31-dekabr 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  135. Saraiya. „The 10 Best TV Shows of the 2010s“. Vanity Fair (26-noyabr 2019-yil). 27-noyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  136. „The 100 best TV shows of the 21st century“. The Guardian (16-sentabr 2019-yil). 1-noyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  137. „The 100 greatest TV shows of the 21st century“. Digital Spy (1-oktabr 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  138. „The 21 Most Influential TV Series Of The 21st Century, So Far“. Deadline Hollywood (30-dekabr 2020-yil). 25-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  139. „Black Mirror and Pratchett film win International Emmys“. BBC News (20-noyabr 2012-yil). 11-oktabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-iyul 2018-yil.
  140. Amatulli, Jenna. „Black Mirror's 'San Junipero' Nominated For Two Emmys And We're Crying“. HuffPost (13-iyul 2017-yil). 16-iyul 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-iyul 2017-yil.
  141. „USS Callister (Black Mirror)“. Academy of Television Arts & Sciences. 2018-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-iyul 2018-yil.
  142. „Black Museum (Black Mirror)“. Academy of Television Arts & Sciences. 2018-yil 12-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-iyul 2018-yil.
  143. Hussey. „Emmys 2019: Black Mirror: Bandersnatch Wins Outstanding TV Movie“. Pitchfork (23-sentabr 2019-yil). 23-sentabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-sentabr 2019-yil.
  144. Travers. „'Black Mirror: Bandersnatch' Wins Emmy for Outstanding TV Movie, Topping 'Deadwood'“. IndieWire (22-sentabr 2019-yil). Qaraldi: 1-iyul 2021-yil.
  145. 145,0 145,1 Chaney. „Is Philip K. Dick's Electric Dreams the New Black Mirror?“. Vulture (11-yanvar 2018-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyun 2021-yil.
  146. Seale. „Lame, lazy, lifeless: have TV anthologies lost their way?“. The Guardian (12-mart 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  147. Chilton. „From Black Mirror to Inside No 9: The maverick appeal of anthology series“. The Independent (5-fevral 2021-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  148. Adalian. „The Return of the Episodic Anthology Series“. Vulture (3-avgust 2017-yil). 1-mart 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  149. Heritage. „Spoilt for choice: how anthologies became the 'Tinder of television'“. The Guardian (29-noyabr 2018-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  150. 150,0 150,1 150,2 150,3 150,4 White. „The Charlie Brooker effect: How everything went all Black Mirror“. The Independent (27-mart 2020-yil). 1-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  151. Naahar. „The Twilight Zone season 2 review: Jordan Peele's reboot has neither the wit nor wisdom of Netflix's Black Mirror“. Hindustan Times (25-iyun 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  152. Lowry. „'The Twilight Zone' gets a makeover for the 'Black Mirror' age“. CNN (1-aprel 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  153. Gilbert. „What the Twilight Zone Reboot Is Missing“. The Atlantic (3-aprel 2019-yil). 19-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  154. Fallon, Kevin. „Inside HBO's 'Room 104,' a New 'Twilight Zone' from the Duplass Brothers“. The Daily Beast (28-iyul 2017-yil). 9-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  155. Seale. „Solos review – a dystopian dud even Anne Hathaway can't rescue“. The Guardian (21-may 2021-yil). 11-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  156. Lyons. Humans, and Why Robots on TV Are Just Like Us“. Vulture (1-iyul 2015-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  157. Nelson. „Amazon's science-fiction series Upload merges Black Mirror with The Good Place“. Polygon (30-aprel 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  158. 158,0 158,1 Stein. „'Electric Dreams': Like 'Black Mirror,' but a slower burn“. CNET (8-fevral 2018-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  159. Travis. „Inside No 9, Series 3: guest stars, settings, and three other things to know as the BBC2 comedy drama returns“. Evening Standard (21-fevral 2017-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  160. Petty. „Comfort Viewing: 3 Reasons I Love 'Inside No. 9'“. The New York Times (30-aprel 2021-yil). 23-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  161. Hogan, Michael. „Inside No 9: every episode ranked, from worst to best“. The Daily Telegraph (10-mart 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  162. Gitlin. Years and Years: Dystopian sci-fi that makes Black Mirror feel bubbly“. Ars Technica (8-avgust 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  163. Miller. „Russell T. Davies' miniseries Years and Years is Black Mirror with a heart“. The Verge (24-iyun 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  164. Ling. „The Years and Years cast explain why the series is like Black Mirror but "less dystopian"“. Radio Times (14-may 2019-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  165. Stone. „San Diego's Spielberg? Q&A With Director Brian Butler Near Sci-Fi Film Premiere“. Times of San Diego (24-iyul 2020-yil). 10-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-yanvar 2022-yil.
  166. Kang. „'Soulmates': TV Review“. The Hollywood Reporter (5-oktabr 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  167. Framke. „AMC's 'Soulmates' Is Smartest When Not Trying to Be 'Black Mirror': TV Review“. Variety (2-oktabr 2020-yil). 10-mart 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  168. Giorgis. „Would a Soul Mate Fix Your Anxiety Right Now?“. The Atlantic (15-oktabr 2020-yil). 7-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  169. Jones. „'The One' review: dating app thriller targets 'Black Mirror' fans but fails to match“. NME (12-mart 2021-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  170. Baker. „The One, Netflix, review: This Black Mirror wannabe is far too ambitious“. i (12-mart 2021-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  171. Lee. „Made for Love review – Black Mirror-esque comedy needs an upgrade“. The Guardian (31-mart 2021-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  172. Prakash. „Happily (N)ever After With Cristin Milioti“. Marie Claire (5-aprel 2021-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-iyun 2021-yil.
  173. Whitaker, G. Clay. „'Black Mirror' Is TV's Magic 8-Ball“. The Daily Beast (14-sentabr 2015-yil). 20-avgust 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-dekabr 2017-yil.
  174. 174,0 174,1 Benedictus. „Charlie Brooker on Cameron and #piggate: 'I'd have been screaming it into traffic if I'd known'“. The Guardian (21-sentabr 2015-yil). 2015-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-sentabr 2017-yil.
  175. 175,0 175,1 White. „Seven creepy Black Mirror predictions that actually came true“. BBC Three (14-dekabr 2017-yil). 2017-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-dekabr 2017-yil.
  176. Singal. Black Mirror Creator Charlie Brooker on Predicting Trump, Brexit, and How the Internet Is Making Us Crazy“. Vulture (16-oktabr 2016-yil). Qaraldi: 21-sentabr 2019-yil.
  177. Morris. „Black Mirror: the unexpected prescience of its least-loved episode“. Den of Geek (20-yanvar 2017-yil). 1-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2019-yil.
  178. „Ukraine election: What a TV box set may tell us about the future“. BBC (19-aprel 2019-yil). 19-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2019-yil.
  179. Ritman. „'Black Mirror' Creator on How He (Unknowingly) Predicted the Rise of Donald Trump, Season 3“. The Hollywood Reporter (21-oktabr 2016-yil). 16-dekabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-dekabr 2017-yil.
  180. Karatnycky. „The World Just Witnessed the First Entirely Virtual Presidential Campaign“. Politico (24-aprel 2019-yil). 25-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentabr 2019-yil.
  181. 181,0 181,1 181,2 Leane. „How Black Mirror Season 3 Is Eerily Coming True“. Den of Geek (3-noyabr 2016-yil). 31-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-iyun 2021-yil.
  182. Vincent, Alice. „Black Mirror is coming true in China, where your 'rating' affects your home, transport and social circle“. The Daily Telegraph (15-dekabr 2017-yil). 15-dekabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-mart 2018-yil.
  183. Denyer, Simon. „China's plan to organize its society relies on 'big data' to rate everyone“. The Washington Post (22-oktabr 2016-yil). 11-fevral 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-mart 2018-yil.
  184. Hughes. „At least one Black Mirror episode is already coming true in China“. The A.V. Club (15-dekabr 2017-yil). 27-iyul 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-dekabr 2017-yil.
  185. Bruney. „A 'Black Mirror' Episode Is Coming to Life in China“. Esquire (17-mart 2018-yil). 16-dekabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-mart 2018-yil.
  186. Chatbots:
  187. Anderton. „Pizza Hut is making Black Mirror's self-driving pizza van a reality“. Digital Spy (8-yanvar 2018-yil). 9-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-yanvar 2018-yil.
  188. Fitz-Gerald, Sean. „The 'Black Mirror' Killer Pizza Truck Is Real Now, Thanks to Pizza Hut“. Thrillist (9-yanvar 2018-yil). 8-avgust 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-avgust 2018-yil.
  189. Gilbert. „What's on TV tonight: BBC's Last Night of the Proms will see singers perform Rule, Britannia! and Land of Hope And Glory“. i (12-sentabr 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-iyun 2021-yil.
  190. Fitzpatrick. „Britain's Got Talent viewers 'uncomfortable' at how much the show now resembles Black Mirror“. Manchester Evening News (6-sentabr 2020-yil). 24-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-iyun 2021-yil.
  191. McWhertor. „Black Mirror's nightmarish social media episode is now a board game“. Polygon (15-noyabr 2018-yil). 11-avgust 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2019-yil.
  192. Alexander. „One of Black Mirror: Bandersnatch's games is available to play right now“. The Verge (28-dekabr 2018-yil). 2019-yil 11-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyun 2021-yil.
  193. Renshaw. „A New Sci-Fi Exhibition Will Offer An Immersive Black Mirror Experience“. The Fader (12-aprel 2017-yil). 2017-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-sentabr 2017-yil.
  194. Bell. „Black Mirror: Bandersnatch Takes Meta to the Next Level With Pop-Up Stores“. TV Guide (6-yanvar 2019-yil). 2019-yil 6-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-yanvar 2019-yil.
  195. Reilly. „'Black Mirror' comes to life as 'Bandersnatch' pop-up appears at London's Old Street station“. NME (3-yanvar 2019-yil). 21-aprel 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-iyun 2020-yil.
  196. Soundtracks:
  197. Trendell. „'Black Mirror' soundtrack for 'San Junipero' episode set for release“. NME (23-noyabr 2016-yil). 17-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-iyun 2021-yil.
  198. Yoo. „Sigur Rós and Alex Somers' "Black Mirror" Songs Coming to Vinyl“. Pitchfork (12-fevral 2018-yil). 29-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-fevral 2021-yil.
  199. „NZ Hot Singles Chart“. Recorded Music NZ (24-iyun 2019-yil). 21-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-iyun 2021-yil.
  200. „Official Singles Chart Top 100“. Official Charts Company (13-iyul 2019-yil). 12-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-iyun 2021-yil.
  201. Greenhill. „The Polish version of Black Mirror might be the best thing on the internet“. Vice (2-aprel 2018-yil). 2019-yil 26-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2019-yil.
  202. Muncy. „Little Black Mirror Is a Series of Black Mirror Webisodes Coming to Netflix's Latin American YouTube Channel“. io9 (26-may 2019-yil). 2019-yil 25-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2019-yil.
  203. Otterson. „'Little Black Mirror' Renamed 'Stories From Our Future' By Netflix“. Decider (2-iyun 2019-yil). 13-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-iyun 2019-yil.
  204. 204,0 204,1 Jeffery. „Here's why you probably won't see Black Mirror's first spin-off“. Digital Spy (4-iyun 2019-yil). 8-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2019-yil.
  205. Dwilson. „Watch 'Little Black Mirror' Short Films: Stories From Our Future“. Heavy (12-iyun 2019-yil). 1-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2019-yil.
  206. 206,0 206,1 Jeffery. „Charlie Brooker reveals why planned Black Mirror spin-offs novels have been shelved“. Digital Spy (29-oktabr 2018-yil). 28-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-noyabr 2018-yil.
  207. Baxter. „If you're obsessed with Black Mirror, you need the new Inside Black Mirror book“. Cosmopolitan (17-sentabr 2018-yil). 2018-yil 27-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-noyabr 2018-yil.
  208. „Inside Black Mirror by Charlie Brooker, Annabel Jones, Jason Arnopp | PenguinRandomHouse.com“. Penguin Random House. 2018-yil 20-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-noyabr 2018-yil.
  209. „Inside Black Mirror“. Starburst. 17-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-iyul 2019-yil.
  210. „'Black Mirror' to Be Adapted Into a Book Series“. TheWrap (13-iyun 2017-yil). 2017-yil 13-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2017-yil.
  211. Barnett, David. „Charlie Brooker's Black Mirror to spin off into books – but who should write them?“. The Guardian (14-iyun 2017-yil). 25-sentabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-sentabr 2017-yil.
  212. van Koeverden. „Emmy winner Charlie Brooker taps Canadians Cory Doctorow & Sylvain Neuvel for 1st Black Mirror collection“. Canadian Broadcasting Corporation (21-sentabr 2017-yil). 12-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-iyun 2021-yil.
  213. „Black Mirror Live Experience | Thorpe Park Resort“. Merlin Entertainments. 12-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-oktabr 2020-yil.
  214. Kemp. „Thorpe Park unveils new 'Black Mirror Labyrinth' experience“. NME (26-fevral 2020-yil). 1-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-oktabr 2020-yil.
  215. West. „Black Mirror experience announced at Thorpe Park“. Digital Spy (25-fevral 2020-yil). 28-avgust 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-oktabr 2020-yil.
  216. Stubbs. „Charlie Brooker: "When toilet roll ran out, people started taking it seriously. It doesn't get more real than wiping your arse"“. NME (14-may 2020-yil). 22-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-oktabr 2020-yil.
  217. Drew. „Thorpe Park: 'I tried the new Black Mirror maze and I thought I was having a heart attack'“. Reading Post (21-may 2021-yil). 21-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2021-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]