Berilliy oksid

Berilliy oksid, VeO -berillnyiing kislorod bilan birikmasi; oq poroshok, zichligi 3025 kg/m3, suyukdanish temperaturasi 2578°, qaynash temperaturasi 4300°. 2100° gacha barqarorava 2100—2578° da barqaror Rmodifikaiiyalari mavjud. Tabiiy sharoitda royatda kam (bromellit minerali shaklida) uchraydi. Suvda erimaydi, kislotalarda erib, Be2* tuzlarini hosil qiladi (qizdirilgan Berilliy oksid faqat konsentrlaigan H2SO4 va HF da, suyultirilgan Berilliy oksid esa faqat N Gʻ da eriydi). Ishqorlar bilan suvda eriydigan tuzlar (berillatlar)ni kuydirilmagani 1000° dan yuqori trada suv bugi bilan taʼsirlashib, gaz holidagi berilliy gidroksidii hosil qiladi. Berilliy oksid berilliy gidroksidni ski berilliy tuzlarini yuqori haroratlarda parchalab olinadi. Elektr utkazuvchanligi kam va issiq utkazuvchanligi katta (misnikidan sal ortiq) materiallar hamda oʻtga chidamli maxsus sopol mahsulotlar va tigellar tayerlashda, yadro reaktorlarida — iyeytronlarni susaytiruvchi va qaytaruvchi sifatida, rentgepotexnikada — rentgen nurlarini oʻtkazuvchi shishalar tayerlashda. organik sintezda — katalizator sifatida ishlatiladi. Berilliy oksid zaharli, nafas yoʻllarini yalligʻlantiradi, oʻpkaning surunkali kasalligi — berilliozga sabab boʻlishi mumkin.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil