Barbie Girl

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

“Barbie Girl” (Inglizcha — “Barbie Girl” – Daniya-Norvegiya musiqiy raqs-pop guruhi Aquaning singli boʻlib, 1997-yilda Aquarium debyut studiyaviy albomidan chiqarilgan. Qoʻshiq Rasted Daniyada kitsch madaniyati haqidagi koʻrgazmani koʻrganidan keyin yozilgan, unda Barbi qoʻgʻirchoqlari[1][2]. Qoʻshiq butun dunyo boʻylab, ayniqsa Buyuk Britaniya kabi Yevropa mamlakatlarida birinchi oʻrinni egalladi, u yerda toʻrt hafta davomida 1-raqamli xit boʻldi va barcha davrlarning eng koʻp sotilgan singllaridan biri boʻlib qolmoqda. Shuningdek, u guruhning vatanida 2-oʻrinni egalladi va AQSHning Billboard Hot 100 roʻyxatida 7-oʻrinni egalladi, bu yerda u guruhning eng yuqori chartdagi singli va eng yaxshi 10 ta Hot 100 taligiga kirgan yagona singli boʻlib qolmoqda. Bu guruhning eng mashhur qoʻshigʻi.

Taʼrif va yaratish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qoʻshiq Klaus Norrin va Soren Rasted tomonidan guruh kitsch madaniyatiga bagʻishlangan koʻrgazmaga tashrif buyurganidan keyin yozilgan. “Barbie Girl” guruhning uchinchi singli boʻlib, “Aquarium” albomiga kiritilgan. Qoʻshiq Ken bilan Barbi qoʻgʻirchoqlari va ularning “plastik” hayoti haqida. Qoʻshiqda va unga videoda ularning rollarini Lene Nyström Rasted va Rene Dief ijro etadilar. Disk qadoqlashda “qoʻshiq ijtimoiy bayonot boʻlib, qoʻgʻirchoq ishlab chiqaruvchisi tomonidan homiylik qilinmagani” aytiladi. Qoʻshiq uchun video Peder Pedersen va Piter Stenbek tomonidan rejissyorlik qilishgan.

MCA Recordsga qarshi Mattel daʼvosi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Barbi qoʻgʻirchoqlarini ishlab chiqaruvchi Mattel musiqachilar Barbi obrazidan foydalanishga tajovuz qilganlikda, qoʻgʻirchoqni jinsiy obyekt sifatida fosh qilganlikda va Barbini “Blondon Bimbo” deb atab, mahsulot obroʻsiga dogʻ tushirganlikda ayblab, guruhni sudga beradi[3].

Aquaning taʼkidlashicha, Mattel qoʻshiq matniga oʻz talqinini kiritmoqda. MCA Records Mattelning daʼvolariga eʼtiroz bildirgan va Mattel MCAni bank qaroqchisi bilan taqqoslaganidan keyin tuhmat uchun qarshi sudga murojaat qilgan[4].

Mattelning daʼvosi quyi sudlar tomonidan rad etildi, keyin Mattel Qoʻshma Shtatlar Oliy sudiga apellyatsiya shikoyati berdi, ammo keyinchalik u rad etildi. 2002-yilda apellyatsiya sudi qoʻshiq Amerika Qoʻshma Shtatlari Konstitutsiyasiga kiritilgan birinchi tuzatishda mustahkamlangan parodiya boʻlgani uchun savdo belgisidan foydalanishi mumkin degan qarorga keldi. Sudya Aleks Kozinski ham “Tomonlarga sovuqqonlik qilish tavsiya etiladi” degan izoh bilan tuhmat daʼvosini rad etdi[5].

Ish toʻxtatildi va bu jarayonda qoʻshiq va guruhga ommaviy axborot vositalarining eʼtiborini tortdi. 2009-yilda Mattel qoʻgʻirchoqlar savdosini jonlantirish uchun yangi marketing kampaniyasi doirasida qoʻshiq musiqasi[6] oʻzgartirilgan soʻzlari bilan bir qator reklama va reklama roliklarini chiqardi[7].

Musiqa video[tahrir | manbasini tahrirlash]

Musiqiy videoni daniyalik rejissyorlar Peder Pedersen va Piter Stinbek[8] boshqargan. Unda guruh aʼzolari Barbi qoʻgʻirchogʻi ishtirok etadigan turli xil sahnalarda koʻrsatilgan. 2010-yil avgust oyida YouTubeʼga yuklangan video 2021-yil fevral holatiga ko‘ra 924,9 milliondan ortiq ko‘rildi[9].

Qoʻshiqlar roʻyxati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Grafiklar va sertifikatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qoʻshiq butun dunyo boʻylab, ayniqsa, Buyuk Britaniya kabi Evropa mamlakatlarida uch hafta davomida birinchi oʻrinni egallagan holda birinchi oʻrinni egalladi. U Avstraliyada ham chartning yuqori qismida edi. U 1997-yil sentabr oyida AQSHning Billboard Hot 100 roʻyxatida debyut qildi va u yerda 7-oʻrinni egalladi, bu Aquaning AQSHdagi eng katta singl muvaffaqiyati boʻlib qolmoqda va ularning chartning eng yaxshi 20 taligiga kirgan yagona qoʻshigʻi boʻlib qolmoqda.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Aqua : the official book.. [S.l.]: Back Stage Watson-Guptill, 1998 — 38 bet. ISBN 9780823078486. 
  2. Ewing, Tom „Aqua – "Barbie Girl"“. Freakytrigger. 24-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 23-mart 2017-yil.
  3. „Aqua Now Faces Lawsuit Over "Barbie Girl"“. MTV News (12-sentyabr 1997-yil). 10-iyun 2007-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 8-avgust 2007-yil.
  4. „Supreme Court rejects ugly fight over Barbie doll“. CNN (27-yanvar 2003-yil). Qaraldi: 8-avgust 2007-yil.
  5. „Barbie loses battle over bimbo image“. BBC News (25-iyul 2002-yil). Qaraldi: 8-avgust 2007-yil.
  6. „The Barbie Music Video“. Mattel. 17-iyul 2010-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 11-iyul 2010-yil.
  7. Elliott, Stuart. „Years Later, Mattel Embraces Barbie Girl“. New York Times (26-avgust 2009-yil). Qaraldi: 11-iyul 2010-yil.
  8. „Aqua“. IMVDb. 27-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 27-iyul 2021-yil.
  9. „Aqua - Barbie Girl“. YouTube. 18-sentyabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 21-avgust 2020-yil.
  10. (Wayback Machine saytida 2010-12-31 sanasida [https://web.archive.org/web/20101231195824/http://www.allmusic.com/album/barbie-girl-uk-r339674 arxivlangan) Barbie Girl [US 2 Tracks] — Aqua : Songs, Reviews, Credits, Awards : AllMusic]
  11. "Aqua – Barbie Girl" (niderlandcha). Ultratop 50. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  12. "Aqua – Barbie Girl" (fransuzcha). Ultratop 50. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  13. "Top RPM Singles: Issue 3335." RPM. Library and Archives Canada. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  14. "Top RPM Dance/Urban: Issue 3344." RPM. Library and Archives Canada. Qaraldi: 2018-yil 4-oktabr.
  15. „Aqua Chart History (Canadian Digital Songs)“. Billboard. 2022-06-21da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30 June 2019. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  16. „Top National Sellers“ (PDF). Music & Media. 14-jild, № 23. 7 June 1997. 19-bet. 2020-08-24da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 7 October 2020. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  17. „Eurochart Hot 100“ (PDF). Music & Media. 14-jild, № 46. 15 November 1997. 25-bet. Qaraldi: 26 January 2020.
  18. „Top National Sellers“ (PDF). Music & Media. 13 December 1997. Qaraldi: 22 June 2018.
  19. „Íslenski Listinn Topp 40 (26.06.1997 – 02.07.1997)“ (is). Dagblaðið Vísir – Tónlist. 25-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 5-fevral 2018-yil.
  20. "The Irish Charts – Search Results – Barbie Girl". Irish Singles Chart. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  21. „Classifica settimanale WK 49 (dal 28.11.1997 al 04.12.1997)“ (it). FIMI. 10-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-may 2022-yil.
  22. „Top National Sellers“ (PDF). Music & Media. 14-jild, № 46. 15 November 1997. 27-bet. Qaraldi: 27 November 2019.
  23. "Nederlandse Top 40 – week 38, 1997" (niderlandcha). Dutch Top 40. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  24. "Aqua – Barbie Girl" (niderlandcha). Single Top 100. Qaraldi: 2018-yil 5-aprel.
  25. Salaverri, Fernando. Sólo éxitos: año a año, 1959–2002, 1st, Spain: Fundación Autor-SGAE, September 2005. ISBN 84-8048-639-2. 
  26. "Aqua Chart History (Hot 100)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  27. "Aqua Chart History (Dance Club Songs)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  28. "Aqua Chart History (Dance Singles Sales)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  29. "Aqua Chart History (Pop Songs)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  30. "Aqua Chart History (Rhythmic)". Billboard. Qaraldi: 2021-yil 16-oktabr.
  31. „1997 Australian Singles Chart“. aria. 12-sentyabr 2009-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-avgust 2009-yil.
  32. „1997 Austrian Singles Chart“. Austriancharts. 14-iyun 2009-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-avgust 2009-yil.
  33. „1997 Belgian (Flanders) Singles Chart“. Ultratop. 26-iyun 2009-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-avgust 2009-yil.
  34. „1997 Belgian (Wallonia) Singles Chart“. Ultratop. 26-iyun 2009-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-avgust 2009-yil.
  35. „RPM '97 Year End Top 100 Hit Tracks“. RPM. Library and Archives Canada. 2020-06-18da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4 October 2018. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  36. „RPM '97 Year End Top 50 Dance Tracks“. RPM. Library and Archives Canada. 2020-06-03da asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4 October 2018. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  37. „1997 Year-End Sales Charts: Eurochart Hot 100 Singles“ (PDF). Music & Media. 2022-01-18da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 21 December 2019. {{cite magazine}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (yordam)
  38. „1997 French Singles Chart“. Snep. 29-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-avgust 2009-yil.
  39. „Top 100 Single-Jahrescharts“ (de). GfK Entertainment. 9-may 2015-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 15-iyul 2015-yil.
  40. „Árslistinn 1997 – Íslenski Listinn – 100 Vinsælustu Lögin“ (is) (2-yanvar 1998-yil), s. 25. 4-dekabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 21-iyun 2022-yil.
  41. „Single top 100 over 1997“ (nl). Top40. 6-dekabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 20-aprel 2010-yil.
  42. „Jaaroverzichten – Single 1997“ (nl). MegaCharts. 17-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 10-dekabr 2019-yil.
  43. „New Zealand End of Year Chart 1997“. The Official NZ Music Chart. 13-dekabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 23-noyabr 2016-yil.
  44. „Romanian Top 100 Singles Airplay – Top of the Year 1997“ (ro). Romanian Top 100. 22-yanvar 2005-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4-may 2020-yil.
  45. „Årslista Singlar – År 1997“ (sv). Sverigetopplistan. 8-mart 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 10-dekabr 2019-yil.
  46. „1997 Swiss Singles Chart“. Hitparade. 5-aprel 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-avgust 2009-yil.
  47. „Top 100 Singles 1997“. Music Week. 17 January 1998. 27-bet.
  48. „Billboard Top 100 – 1997“. 11-iyun 2009-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 28-avgust 2010-yil.
  49. „1998 French Singles Chart“. Snep. 5-sentyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-avgust 2009-yil.
  50. „Top 100 Single-Jahrescharts“ (de). GfK Entertainment. 9-may 2015-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-aprel 2018-yil.
  51. „Jaaroverzichten – Single 1998“ (nl). MegaCharts. 4-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 10-dekabr 2019-yil.
  52. „1998 Swiss Singles Chart“. Hitparade. 3-noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-avgust 2009-yil.
  53. „Ultratop Nineties 500: 1-50“ (nl). Ultratop. 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4-may 2022-yil.
  54. „The UK's biggest selling singles of all time“. Official Charts Company. 24-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-mart 2021-yil.